|
2001
|
|
|
Ez nuke, baina inondik ere ez, bidez bide nabilen bitartean, hain ozenki eta buruzki mintzatu zaigun" Zaloña" jauna hitz bi
|
esan
gabe utzi nahi5 Atariko gisa, gainera, ohar desegokiren bat edo badut beretzat. Gerla aurretik, artikuluen behealdean izengoitia edo izenordea ipintzeko ohitura arras hedaturik zegoen:
|
|
2002
|
|
|
Baina bost axola, ezagutzen nuen-eta nire bikotekidearen logika: ezin zuen aitortu esandakoaren atzean
|
esan
gabe utzi zuena. Zabor gehiegi.
|
|
2003
|
|
|
Bere hitzen harira, ezin da
|
esan
gabe utzi, Juan Antonio Lotina bera ere behargina eta zintzoa dela aita bezala.
|
|
|
Aitortza orokorra egitea ezin egokiagoa zaie, bestalde, hamalau hamabost urte bete dituzten gazteei, ezkontzera doazen bikoteei, eta kereila eta auzitan sartuta dabiltzanei. Baina batez ere den dena lehenbailehen aitortu behar dutenak dira aurreko aitortzetan, lotsa edo beldurragatik âedo kontzientzi azterketa zabarragatikâ, heriozko bekaturen bat
|
esan
gabe utzi dutenak.
|
|
|
Eta hori ere hasieran
|
esan
gabe utzi dut, bere hitzaldiak ere irekitzen diren silenoen oso antzekoak direla. Batek Sokratesen hitzaldiak entzun nahiko ba e litu, hasieran guztiz barregarriak irudituko litzaizkioke, kanpotik horrelako hitz eta esamoldeetan bildurik, satiro lotsagabe baten azalean bezala.
|
|
2005
|
|
|
Horri zor zaio testuaren lakonismoa. Horregatik esandakoaren eta
|
esan
gabe utzitakoaren artean hainbeste eremu eta hain zabalak: gutxirekin asko, laburrean luze, azal ustean sendo esanak betetzen du liburua.
|
|
|
Kontakizun honetan Hemingwayren prosaren estiloa horren famatua egin duten ezaugarriak ikus litezke: esaldi lehorrak, objektiboak, indartsuak, izenlagun gutxi eta gauzak zuzen
|
esan
gabe uzten dituen elkarrizketa bizia.
|
|
|
Edo betiko joandako gaztaroaren lehen mina adierazi nahi zigun, osasuna gero eta kaxkarrago zeukalarik? Besterik gabe, iruditzen zait aita bere izen ezkutua adierazten ari zitzaigula, izen horren letretan zizelkaturik zeuden istorioak erakutsi nahi zizkigula; alabaina, harako susmo hura handitu egin zitzaidan, oinarrizko zerbait kontatu gabe utzi baligu bezala, hutsune handi bat zaindu nahi izan balu bezala, eta, hala,
|
esan
gabe utzitakoak are tamaina handiagoa hartu zuen nirekiko. Zer ezkutatzen zen aitaren jarrera barnebilduaren atzean?
|
|
2006
|
|
|
Berehala ulertu nion. Eta Oriolek ere berehala ulertu zuen, esan zuenaz gain,
|
esan
gabe utzi zuena ere ulertu nuela: abuztuko nire goizetako bainu bakarti haietako urmaelean zebiltzan orain basurdeak, baina abuztuan zehar ni egunsentiko bakardadean nenbilelakoan, eta bitartean apote hura niri begira eta zelatan.
|
|
|
Urte haietan guztietan sufriarazi nizun guztiagatik barkamena eskatzeko gauza izan ez banintz ere, ezin nizun purea oso goxo zegoela
|
esan
gabe utzi, ama, eman zenidan besarkadaren ostean?" gozo daude sardinak, baina goxoago zegoen purea".
|
|
|
Esaldia bukatu gabe utzi zuen, baina ez zegoen arrangurarik ez haren hitzetan, ezta
|
esan
gabe utzitakoen isiltasunean ere.
|
|
2007
|
|
|
ulertzea ahalbidetzea. Nolanahi ere, ezin da gauza garrantzitsurik
|
esan
gabe utzi, baldin eta gaiaren arrakasta baldintzatzen bada horrela.
|
|
2008
|
|
|
Horiez gain, Eusko Jaurlaritzaren IKT inbentarioan2Euskarazko Testu Corpusa izeneko baliabidea ageri da, 25 milioi hitzekoa, eta ‘Euskarazko ahotsa sintetizatzeko eta ezagutzeko motorrak’ garatzeko bildu bide dena (uste dugu EJk Scansoft i esleitutako Aditu aplikazioaren garapenean erabili dela). Bestetik, nahiz eta, esan dugunez, lan honetan corpus eleaniztunen arloa ez dugun jorratuko, ezin
|
esan
gabe utzi Interneten euskarazko bi corpus eleaniztun kontsultagai daudela: LEGE bi corpusa (Deustuko Unibertsitatea) eta Eroski ren Consumer aldizkariaren españolgalego catalán euskara corpusa.
|
|
|
Ea egunen batean neuk eramaten zaitudan, hori da esaldiaren sekuentzia logikoena, eta badirudi gizonak
|
esan
gabe utzi duen parteak Rosa lotsatu egin duela, begiak apartatu baititu gizonarengandik sabaira. Edo agian gustatu egin zaio aukera, begiek egin baitiote:
|
|
2009
|
|
|
Ez daki aitatasunaren pisuagatik ote den, edo egongelako liburutegiaren apalak betetzen dituzten dozenatik gora liburu harenak direlako. Bizitza osoan kazetari, adiorik
|
esan
gabe utzi zuen arte lanbidea. Martinek libreta hartu eta idatzi du:
|
|
|
Honetaz ari garela, ezin
|
esan
gabe utzi Nafarroan eta Iparraldean urgentzia osoz behar dela herri erakundeen aldetik txipa aldatzea. Iparraldean bertako herri erakundeek hartu dituzte azken urteetan konpromiso aurreratuak, gero eta handiagoak, elebitasunaren alde eta euskara sustatzeko.
|
|
|
Halere, irakaskuntza ez unibertsitariotik edo unibertsitatekotik lan mundura pasatzean euskara ohiko hizkuntza izateak lukeen garrantzia aipatu dugunez, ezin
|
esan
gabe utzi lanbide heziketako zikloetan euskarazko irakaskuntzan atzematen diren gabezia larriak. Jakina denez, derrigorrezko hezkuntzan %20 behetik dira A irakastereduan eskolatzen diren ikasleak, eta ia %60 D irakastereduan eskolatzen direnak.
|
|
|
Honaino helduta, ezin
|
esan
gabe utzi beste honako hau ere: euskarazko hedabideen ahuleziaren justifikazioa, gero eta gutxiago da euskara bera, gero eta aukera gehiago ari baitzaie eskaintzen euskarazko hedabideei euren merkatu zatia sendotu eta areagotu dezaten.
|
|
|
Itzul gaitezen, nolanahi ere, Interneten eduki egoki eta ugari edukitzeak ez ezik informazioaren eta komunikazioaren teknologiez baliatzeak ere euskararen etorkizunerako duen eraginari buruzko gogoetara. Ez genuke
|
esan
gabe utzi nahi herrialde garatuen eta garabidean daudenen arteko marra, neurri handi batean, teknologiak markatzen duen bezalaxe markatuko duela honek, teknologiak, alegia, hizkuntza garatuen eta ez garatuen arteko marra ere.
|
|
|
Jardungo dugu aurrerago pasarte horretan esaten diren kontuez eta idazleak, ziur modu interesatuan,
|
esan
gabe utzi dituen beste hainbatez. Egin ditzadan oraingoz hiru aipamen labur:
|
|
|
" erdara ere hemengoa da". Egia da, ezin
|
esan
gabe utzi?, zenbait intelektual, arduradun politiko eta indar mediatikoren hainbat aldarriren aitzinean, gogoa ematen duela Mitxelenaren esaldiari galtzerdiari bezala buelta eman eta" euskara ere hemengoa da" esan eta mila bider errepikatzea. Hainbesteraino gutxiesten du zenbaitek euskara!
|
|
|
Era batera edo bestera izan, oso komenigarria litzateke liburuak segida izatea, are segida luzea ere, era guztietako gogoeta espazio eta eztabaida eremuetan. Ez dakit zentzuzkoa den esaten ari naizena, baina ez dut
|
esan
gabe utzi nahi.
|
|
2010
|
|
|
euskara eta euskalduntzea, kooperatibak,? eta ezin da
|
esan
gabe utzi literatura «serioari» egiten dizkion keinuak (Proust, Wolfe,?). Laburbilduta, horrenbeste gustatu ez arren, merezi izan du irakurtzea.
|
|
2011
|
|
|
Bitxia da nola burutu gabeko gertakariak, eman gabeko pausoak,
|
esan
gabe utzi genituen esaldiak iltzatzen zaizkigun memorian eta azaleratzen diren gero behin eta berriz eta saiatzen diren, irudimenaren edo fikzioaren bidez besterik ez bada, gertakari bihurtzen. Antzeko zerbait gertatzen zaigu askotan estreinatzera iritsi gabeko maitasun istorioekin edo azkarregi zapuztu direnekin ere.
|
|
|
Esan gabe uzten diren egiak ez dira existitzen; bai, ordea,
|
esan
gabe uzten diren gezurrak.
|
|
|
Bartzelonako etxean ez dago zuk eta nik elkarri esan dizkiogunen eta
|
esan
gabe utzi ditugunen argi itzalik, oihartzunik eta usainik. Honek, ordea, ugari du horretatik.
|
|
|
Ez darabil beste galderarik buruan," ikusi ote nau argiak itzali eta oihala irekitzen hasi den une horretan, ohartu ote da, jabetu ote da ni naizela, eta hala bada, ezagutu ote nau hainbeste urteren ondoren, eta ezagutu banau, ezagutu ezagutu egin nau, batere dudarik gabe, ziurtasun osoz, ala erdi ezagutu bakarrik, nor den oso ongi ez dakigun norbaiten antza hartzen diogunean legez norbaiti, bai ote ez ote badaezpadako batean? Gorrotatu egiten ote nau oraindik, deus
|
esan
gabe utzi nuelako, desagertu egin nintzelako bere bizitzatik?". Burutan ibili du ezagutu duela, egunkarietan ikusita jakin behar duela derrigor ze itxura duen orain, baina ezikusiarena egitea erabaki duela egoeraren deserosotasuna saihestu nahi duelako, emakumeak azkarrak direlako halako gauzak detektatzen, festak garaiz uzten abilezia berezia dutelako emakumeek, desaparizioaren artea inork ez bezala menperatzen dutelako.
|
|
2012
|
|
|
Gogoan dut albistegietan Zapatero ageri zela Ekialde Hurbileko buruzagi batekin. Eskutik helduta zihoazen bi gizonezkoak, eta esatariak txistea egin zuen,
|
esan
gabe utziz ekialdean eskutik heldu eta eramatea dela gizon batek beste bati ager diezaiokeen adiskidetasun sinbolorik handiena.
|
|
|
Elgoibarko kirol kluba, Sanlo E.T., Lagun Taldea, Gure Bide Elkartea, Txistularien Udal Banda, Musika Udal Banda, Haritz Euskal Dantzari Taldea, Dultzaineroak, Mauxitxa Txaranga, Parrokiako Abesbatza, Kalamua Elkartea, Sallobente Elkartea, Elkarte gastronomikoak, Batzokia, Ongarri Argazkilaritza, Zuhaitz Taldea, Danborrada Taldea, Elgoibarko Izarra, bertsolariak, katekistak, Maalako jai batzordea, Gazte Asanblada…; talde horiek baitira San Bartolome jaietako antolakuntzaren oinarri. Ezin
|
esan
gabe utzi Udaltzaingoak, Udal lantaldeak eta Mankomunitateak egindako lan bikaina. Zerbitzu horiek dira ahalbidetzen dutenak jaiak intzidentziarik gabe pasatzea”.
|
|
2013
|
|
|
Denok ditugu barruan hainbat kezka, arazo eta abar, baina horiek ez dira gure eguneroko jardunean irteten. Nik horregatik, adibidez, idazten dudan horretan, beti horregatik ematen diot garrantzi handiagoa ipuin edo nobela horretako pertsonaiek
|
esan
gabe uzten dutenari esaten dutenari baino. Iruditzen zaidalako esaten ez dugun hori dela azkenean inportanteena.
|
|
|
Karmele Jaio: " Nire pertsonaiek
|
esan
gabe uzten dutenari garrantzi handiagoa ematen diot"
|
|
|
Denok ditugu barruan hainbat kezka, arazo eta abar, baina horiek ez dira gure eguneroko jardunean irteten. Horregatik, nik beti ematen diot garrantzi handiagoa nire ipuin edo nobelako pertsonaiek
|
esan
gabe uzten dutenari, esaten dutenari baino. Iruditzen zaidalako esaten ez dugun hori dela, azkenean, garrantzitsuena.
|
|
2014
|
|
|
Beraz, Austria Estatua da, baina ez nazioa. (Berriro,
|
esan
gabe uzten gaitu, horko serbiar, kroaziar eta beste guztiak zer bai diren, Estatuak izan gabe eta naziorik ere ez!). Berdin Turkia bere barruko herri ezberdin nahasgabeekin.
|
|
2015
|
|
|
Aurrekarietan ez genuke
|
esan
gabe utzi behar azken hiru hamarkadak izan direla, segur aski, Euskal Herriak ezagutu dituen intentsoenak maila guztietan, kulturalean ere bai. Elkarrekin uztartu dira aldaketa politikoak (lurraldetasun berriak, demokrazia errepresentatiboa, lege babesak eta erasoak), teknologiko kulturalak (telebista, internet, automobilaren erabilera), sozialak (mugikortasuna, dibertsitatea, globalizazioa...) eta ekonomikoak (errekonbertsio industrialak ekarritako aldaketa guztiak).
|
|
|
Ez diot nik aitortzan haiekin erabilitakoa esaten zutenik; baina, nik neure beldurrak zirela-eta argi egin ziezadaten neure arimaren kontu ematen nien pertsonak zirenez gero, isilik egongo zirelakoan nengoen. Hala ere, ez nintzen sekula ausartuko halako pertsonei ezer
|
esan
gabe uzten.
|
|
|
10 Ez dut
|
esan
gabe utzi nahi nola eman zien Jaunak ura, miraritzat hartua izan baitzen. Aita frai Antonio, priorea, afal ondoren klaustroan bere fraideekin uraren premiaz hizketan ari zela, jaiki zen priorea eta eskueran zuen pordoi bat hartu eskuetan eta haren zatiren batean gurutzearen seinalea egin zuela uste dut; ez naiz gogoratzen ongi gurutzea egin zuen; baina, azken batean, makilaz seinalatu eta esan zuen:
|
|
|
25 Gero presa hartu zuten Andre Mariaren maitale santu hauek etxeen tratua egiteko, eta, nire iritziz, merke hartu zituzten. Lan handia egin zuten, bakoitzean laguntzen digutenentzat zer irabazia izan dadila nahi baitu Jainkoak fundazio hauetan, eta ni naiz ezer egiten ez dudana, beste batzuetan esan dudanez, eta inoiz ere ez nuke
|
esan
gabe utzi nahi, egia baita. Izan ere, haiek egin zutena etxea egokitzeko, horretarako dirua emanez, nik ez neukalako, benetan handi handia izan zen, bermea lortzeaz gainera; bada, beste leku batzuetan, bermatzaile bat, eta ez hainbeste dirurena, aurkitzen ez dudan arte, nahigabez egoten naiz; eta arrazoi dute, izan ere, gure Jaunagan fidatzen ez badira, nik ez daukat zurikorik.
|
|
|
27 Nik ez nuke Palentzian, bai partikularrean eta bai orokorrean, aurkitu nuen karitatearen gorespen handiak
|
esan
gabe utzi nahi. Egia da, Elizaren hasierako garaietakoa iruditzen zitzaidala; behintzat, oraingo munduan ohikoa ez dena, errentarik ez geneukala ikusi eta hala eta guzti ere mantendu egingo gintuzten, eta ez bakarrik ez eragotzi, baizik eta Jainkoak mesede handi handia egiten ziela esan.
|
|
|
5 Ni oroimen txarrekoa naizelako, uste dut, oso garrantzitsuak diren gauza asko esan gabe geratuko direla, eta, bestalde,
|
esan
gabe utz zitezkeen beste asko, esanda. Azken batean, nire argitasunik ezaren eta arrunkeriaren neurrira, eta honetarako dagoen sosegurik ezaren neurrira.
|
|
|
6 Bada, pertsona ezerez hau aingeruzko arima hauen artean zegoela, nik halako itxura hartzen bainien, ez zidatelako
|
esan
gabe uzten inolako hutsegiterik, barrukoak baziren ere; eta Jaunak egiten zizkien mesedeak eta ematen zizkien desira gartsuak eta askapena oso handiak ziren; haien pozbidea bakardadean bizi izatea zen, eta horrela baieztatzen zidaten sekula ez zirela asetzen bakarrik egoteaz, eta horrela oinazetzat zuten bisitak hartzea, senideenak baziren ere; ermita batean egoteko aukera gehien zuen hura zen zo... Arima hauen ondasun handia eta Jainkoak sufritzeko eta bere zerbitzurako ematen zien adorea, emakumeegan ziurra ez dena, kontuan izanik, iruditzen zitzaidan askotan helburu handiren baterako izango zirela Jaunak haiengan jartzen zituen ondasunak; ez gero izango zena burutik pasatzen zitzaidalako, orduan ezinezkoa zirudielako, hura irudikatzeko oinarririk ez baitzen; izan ere, zenbat eta denbora gehiago igaro, orduan eta gartsuagoak ziren arimaren bati on egiteko nire desirak; eta askotan, altxor handi bat gordeta zuenaren eta hartaz guztiek goza dezatela nahi eta banatzeko orduan eskuak lotuko balizkiote bezala ikusten nuen neure burua; nire arima horrela zegoela uste nuen, Jaunak urte haietan egiten zizkidan mesedeak oso handiak baitziren eta hori guztiori gaizki erabiltzen nuelakoan nengoen.
|
|
|
8 Ez dizuet
|
esan
gabe utziko premia honetarako izan zen ostatu txarra: teilapean gelatxo bat eman ziguten; ez zuen leihorik, eta atea irekiz gero, eguzkiak hartzen zuen dena.
|
|
|
4 Hain presa handiz ari naiz hau idazten, non baitut esan nahi nukeena; izan ere, idazten hasi nahi nuenean, ezin atzeratuzko bisita bat izan nuen, eta honezkero gaua sartua da eta mandazainari eraman behar diote eta gauza hain ziurra izanik, ez dut berriro
|
esan
gabe utzi nahi jada idatzia dudana, hau da, Errege Kontseiluak agindua eman duela Tostadok lau probintzietan bisitarik egin ez dezan, ikusi zuenak berak esan zuenez eta gutuna irakurri zidanez. Hala ere, ez dut oso egiazaletzat irakurri zuena, baina uste dut kasu honetan hala zela, eta gauza batzuengatik, ez zuen gezurrik esateko motiborik.
|
|
|
Prelatuak ikustea nahi ez lukeen gauzaren bat egiten duen prioreak, ezinezkotzat jotzen dut bere ofizioa ongi egitea; Jainkoaren zerbitzuan zuzen ez doan seinalea baita, haren ordezkoak hori ez dezala jakin nahi badut. ...eta egon daitezen saiatu, prioreagan nahiz ofiziodunengan bitartekoak jarriz edota beste urrats batzuk emanez; izan ere, gezurrik esan ez arren, gerta daiteke gauza batzuk ezkutatzea, eta ez da arrazoizkoa guztia ez jakiterik, beraren gobernupean bizi direnen burua izanik, izan ere, gorputzak ez du izango gauza onik egiterik bururik gabe, hori baino gutxiago ez baita?, erremediatu behar duena hari
|
esan
gabe utziz.
|
|
|
Ez dut
|
esan
gabe utzi nahi nola eman zien Jaunak ura, miraritzat hartua izan baitzen. Aita Frai Antonio, priorea, afal ondoren klaustroan bere fraideekin uraren premiaz hizketan ari zela, jaiki zen priorea eta eskueran zuen pordoi bat hartu eskuetan eta haren zatiren batean gurutzearen seinalea egin zuela uste dut; ez naiz gogoratzen ongi gurutzea egin zuen; baina, azken batean, makilaz seinalatu eta esan zuen:
|
|
|
6 Bada, pertsona ezerez hau aingeruzko arima hauen artean zegoela, nik halako itxura hartzen bainien, ez zidatelako
|
esan
gabe uzten inolako hutsegiterik, barrukoak baziren ere; eta Jaunak egiten zizkien mesedeak eta ematen zizkien desira gartsuak eta askapena oso handiak ziren; haien pozbidea bakardadean bizi izatea zen, eta horrela baieztatzen zidaten sekula ez zirela asetzen bakarrik egoteaz, eta horrela oinazetzat zuten bisitak hartzea, senideenak baziren ere; ermita batean egoteko aukera gehien zuen hura zen zo... Arima hauen ondasun handia eta Jainkoak sufritzeko eta bere zerbitzurako ematen zien adorea, emakumeegan ziurra ez dena, kontuan izanik, iruditzen zitzaidan askotan helburu handiren baterako izango zirela Jaunak haiengan jartzen zituen ondasunak; ez gero izango zena burutik pasatzen zitzaidalako, orduan ezinezkoa zirudielako, hura irudikatzeko oinarririk ez baitzen; izan ere, zenbat eta denbora gehiago igaro, orduan eta gartsuagoak ziren arimaren bati on egiteko nire desirak; eta askotan, altxor handi bat gordeta zuenaren eta hartaz guztiek goza dezatela nahi eta banatzeko orduan eskuak lotuko balizkiote bezala ikusten nuen neure burua; nire arima horrela zegoela uste nuen, Jaunak urte haietan egiten zizkidan mesedeak oso handiak baitziren eta hori guztiori gaizki erabiltzen nuelakoan nengoen.
|
|
|
Telmo Esnalek zuzendutakoa da azken hori, eta ezin dut
|
esan
gabe utzi haren' Urte berri on, amona', 2011koa, bikaina iruditu zitzaidala eta Nagore Aranbururen interpretazioa, antologikoa.
|
|
|
Baina, tira, malkoak xurgatzeagatik
|
esan
gabe uztera nihoan, berriro ere, zitekeenak eta izan zenak bat egin zutela aldi batean behintzat edo poz hura zela dena eta denaren erantzuna. eta esan dut, azkenean.
|
|
2016
|
|
|
salbu, gaineko oinak
|
esan
gabe utziko ditu, eta
|
|
|
– Arrazoi osoa duzu –barre egin du mutilak Manuren konplizitatezko txantxa entzutean–, jakin beharrekoak
|
esan
gabe uzteak, gainera, agian kalte egingo dizu noizbait.
|
|
2017
|
|
|
Emandako egoeraren gainean, bertsolariek bertso bana osatu dute nahi duten doinu eta neurrian. Bertsolariak, lehen oina salbu, gaineko oinak
|
esan
gabe utziko ditu, eta publikoak asmatu ditu.
|
|
2018
|
|
|
Ate asko jo eta gero aurkitu nuen nik neurea, eta funtsean esan nezake botikak utzi ahala irten nuela putzutik. Eta ezin
|
esan
gabe utzi lagun on onak izan nituela argia eta ura: argi eder bat (maitasuna, bai!) eta ur eder bat (homeopatia, bai!).
|
|
|
Urruneko portuetako marinelei. Telefono bidezko elkarrizketetan
|
esan
gabe utzitako hitzekin sobratu ziren segundoetatik eroritako diruak pilatzen joaten ziren pipa azal batekin trinkatutako txanpon zuloetan.
|
|
|
Pazek esaten poesiak ez zuela denbora geldiarazten, kontraesaka ekiten diola eta irudiz beste egiten duela denbora hori. Eta esango nuke, poesia idazten jarraitu ahala, poesia bera ere bihurtu izan dela, hein batean, modernitateari aurre eginez, euskal literatura modernoari bizipenak, gorputza, ahopean esanak edo
|
esan
gabe utzitakoak ekarriz beste bide bat eman diona. Eta narrazioak hizkuntzaren depuraziora egin duen bidearen parean, sigi saga, batzuetan, poesia idaztea izan dela euskal modernitatearen aurkako egoera bat; modernitatea kontentizeaz bat gainezkaldiak ere eragin dizkiona.
|
|
2019
|
|
|
Indar handia baitu kontzienteki nahiz inkontzienteki, edo asko pentsatu gabe, esaten dugunak. Zer esanik ez
|
esan
gabe uzten dugunak. Esan nahi dut, egun horren izenburuan garbi dagoela biolentzia nork jasaten duen ―inork zalantzarik bazuen― Baina aipurik ez dela egiten biolentziaren eragilea nor den.
|
|
|
Baina liburu zaila da Whitmanena. Oso zaila ere (nolanahi ere, ezin dut
|
esan
gabe utzi egiaz pentsatzen dudana: tristea iruditzen zait, oso tristea ere, irakasle batek esa  tea ez dela irakurketa egokia zure adinerako, baina hobe nuke isiltzea eta ez idaztea gogoak agintzen didana horren gainean; alegia, zertarako irakurri behar duzun, ez bada" programan sartzen".
|
|
|
Hori guztia ez dago, ordea, oparotasun ezin ugariagotik emana, errealismo magikoan gertatzen den bezala, hizkera nahiko lakoniko baten bidez baizik. Hizkera doi horri esker, esandakoaren eta
|
esan
gabe utzitakoen artean hainbeste eremu eta hain zabalak iradokitzen zaizkigu eta guk imajinatu egiten ditugu: gutxirekin asko, laburrean luze, azal ustean sendo esanak gainezkatzen du liburua.
|
|
|
Leku berberean 1975 aldean, hirugarren Astibiberri ederra nork eta non egin zuten ikustea aski, ezker eskuin bi bizitzaz hornitua. Baina bordari kontuez aritzera sartu nintzen ni abentura honetan, ez txalet ederrez, nahiz eta ezin dudan
|
esan
gabe utzi, etxe honetakoa dela gaurko Leitzan, ohore haundiz bordari titulua emanen nioken gazte ezbordari bakarra, nahiz eta bere kaletarrak oraindik merito haundiagoa izan. Bai, nere miresmenik haundiena zuei, Jexux eta Irati, zinez eta bihotzez.
|
|
2020
|
|
|
Zail da liburuan zehar hunkitzen diren guztiak hemen laburbiltzea. Baina ezin
|
esan
gabe utzi, arkeologia filologikoa baino hitzen bigarren bueltak maiteago dituen Aranbarrik, hizkuntzaren gaineko kezkak zabaldu dituela bertan, hitzek eta ideologiak duten harremanari buruzko bilduma honetan, saiakera labur eta emankor honetan. Laburra eta indartsua izatea baita luze eta eder jantzia eraisteko era bakarra.
|
|
|
Hamabost ipuin ziren, eta orduan irudi bat neukan buruan, zena burutik pasatzen zaizkigula hainbat hitz, askotan ez ditugunak kanporatzen, eta horiek barrura bueltatzen direla eta zauri bat egiten dutela. Ba, hori konstante bat izan da nire liburu guztietan; horregatik ere inportanteagoa da niretzat idazten dudanean pertsonaiek
|
esan
gabe uzten dutena esaten dutena baino. Iruditzen zait egunerokoan esaten ditugula gauza asko, bisuteriazkoak askotan, baina benetakoa oso gutxitan ateratzen da.
|
|
|
«Inportanteagoa da pertsonaiek
|
esan
gabe uzten dutena, esaten dutena baino»
|
|
|
Baina elipsi gehiegi zegoen; Maitenak, hiztuna komenentziaz,
|
esan
gabe utzitako hainbat gauza. Gorpua agertu zela baino ez zegoen argi.
|
|
|
" Zer?" galdera horren barruan gauza asko daudela iruditzen zaio Connelli: ez bakarrik hark beraren isiluneei jartzen dien arreta forentsea, galderak egiten lehenengoa izatea ahalbidetzen diona, baizik eta baita komunikazio erabatekoaren desira bat ere,
|
esan
gabe utzitako guztiak haien artean eten gogaikarri bat sortzen duen inpresio bat ere. Gauza horiek idazten ditu, esaldi luze jarraituak, mendeko perpaus gehiegirekin, arnasa beharrez puntu eta komaz lotuak batzuetan, Marianneren kopia zehatz bat birsortu nahi balu bezala letra inprimatuan, hura bere osotasunean gorde ahal balu bezala etorkizunean berrikusteko.
|
|
|
Ba, ez dut
|
esan
gabe utziko zer pentsatzen dudan, esaten dio Lorrainek. Uste dut lotsagarria zarela.
|
|
2021
|
|
|
Perpaus nagusian aipatzen den lehen terminoarekin kontrastean da sintagma hori, eta agerian ematen da beti (Zuk adina dakit nik; Etxean bezainbat gozatzen du kalean; Zurekin bezain ongi moldatzen da lagunekin). Hizketaren testuinguru estralinguistikoari esker
|
esan
gabe utzi daiteke osagai hori, jakina, desberdintasuna adierazten duten perpausetan. Handiagoa da esan daiteke mintzalagunek hizketaren testuinguruari esker zein den handiagoa eta zein baino den handiago ezaguna dutenean, baina hori besterik da (§ 32.1.1e).
|
|
|
32.1.2.6a Esandako hiru osagaiak beharrezkoak dira konparaziozko egitura eratzeko, baina hiztunen jardunean
|
esan
gabe uzten da bat edo beste zenbaitetan, mintzalagunak hizketaren testuinguruari esker ezagunak dituenean. Hala, lehen terminoa isilpean utzi daiteke, hizketaren testuingurutik eskura daitekeenean.
|
|
|
Hala, lehen terminoa isilpean utzi daiteke, hizketaren testuingurutik eskura daitekeenean. Helduak baino ausartagoak dira esaldiak, esate baterako, ausartagoa ‘zein’ den
|
esan
gabe uzten du; testuingurutik jakiten da hori. Atzo baino lasaiago nago esaldian ‘gaur’, ‘orain’ edo horrelakoren bat da isilpeko lehen terminoa.
|
|
|
Desberdintasunak desberdintasun, testuaren eta irudiaren arteko uztarketak bere tradizioa duela agerian utzi nahi da, narrazio liburu, album edo komikietan, esate baterako, eta apaingarri edo osagarri den zerbait izateaz harago doan elementua dela azalduko zaie, literatur edo kultur testuaren funtsezko osagaia izan baitaiteke. Batzuetan, testuak
|
esan
gabe uzten duen zerbait esaten du irudiak, edota irudiak esaten ez duen zerbait osatzen du testuak. Beste batzuetan, bien arteko konbinazioak mezua indartzea dute helburu.
|
|
|
Ez nuke
|
esan
gabe utzi nahi, gizaki moderno bilakatzeko bide horretan, primateen ordenako bi genero edo kondenatu zirela ostrazismora. Batetik, Homo Habilis delakoa, espezie gisa ageri zaiguna, baina paleogenetista askoren ustez, homo z aparteko beste genero batean sailkatu litzatekeena.
|
|
|
—Merkantilizazioa aipatuta, ezin
|
esan
gabe utzi kapitalismoaren ikur diren multinazionalek zein botere korporatiboek hezkuntzan izan duten sarbide zuzena, testu liburuen bitartez, digitalizazio prozesuen bidez zein lan merkatuaren beharren araberako selekzio prozesuak indartuz.
|
|
|
Laudioko pertsona publiko bat izanik eta ehundaka jarraitzaile dituen sare sozialetako kontuetatik adierazten dituzunak bezalakoak esateak, benetan larria den zerbait dela uste dut. Ez nuke
|
esan
gabe utzi nahi zurea bezain salatzekoa eta kezkagarria iruditzen zaidala jarraitzaile dituzun guztien jarrera, baita honelako ekintzen aurrean isiltzen diren konplize guztiena ere.
|
|
|
Bertso bat birritan irakurri dut," elika" horrek apur bat despistatu nau. Bestalde, ezin
|
esan
gabe utzi poemaren itxura aldatu egin dela. Gaztelaniaz, poemak inbutu itxura dauka, piramidea izan liteke, buruz behera.
|
|
|
Luzeegi joko luke Joxe Austin Arrietaren euskararen gaitasunaz hitz egiteak eta hurrengo partea dugu zain, baina ezin
|
esan
gabe utzi zenbat gustatzen zaidan" edana mingots bazaizu, bihur zaitez ardo" soluzioa. Betidanik idatzia zirudien esaldi horietako bat, Garcia Lorcaren" verde que te quiero verde" bertso ahaztezinaren parekoa.
|
|
2022
|
|
|
Aukera hori ematen du hitanoaren izaera poliedrikoak. Orain artean erpin horietako bakoitzari buruzko datuak eta gure iritziak uztartzen joan gara; amaitzeko, orain arte aipatutakoen artetik nabarmenenak iruditu zaizkigunak borobildu eta
|
esan
gabe utzitako zenbait ideia harilkatu nahi genituzke.
|
|
|
Zerbitzariak botinak antzinako erara lotu eta txaleko bero arin bat jantzi zion; gero, jaka. Iduri zuen Péricand jaun zaharra, ordura arte ezer
|
esan
gabe utzi ziena panpina zahar eta zurrun bat bezala maneiatzen, amets batetik esnatu zela. Marmarrean esan zuen:
|
|
2023
|
|
|
Gure kasuan ezberdina zen, baina batzuk bazeuden: Iñaki Gabilondo, Mariano Ferrer... asko ziren, nahiago dut izenik ez esan, zeren
|
esan
gabe utziko ditut asko. Baina ez ziren hainbeste demokrazia hasi eta segituan lanean hasi zirenak.
|
|
|
Batzuek esaten dute palindromoak ez duela ezer esaten. Egokiagoa litzateke haintzat hartu eta onartzea palindromoak dena esaten duela, gainerako guztia
|
esan
gabe utzi arren. Hori James Joyceren Ulysses eleberriari ere gertatzen zaio, dena esaten duela, gainerako guztia esan ez arren.
|
|
|
CASTELLS ARTECHEk honakoa adierazten du: ". egilea (Jesus Leguina, Koldo Echevarria, Ramon Martin Mateo, duela gutxi Antonio Fanlo) gaira hurbildu denean, ezin izan du
|
esan
gabe utzi Udalerria Euskal Autonomia Erkidegoko Estatutuan oso ahaztuta dagoela... Era berean, ezin da behar bezain adierazgarritzat jo Lurralde Historikoen Legea.
|