|
2000
|
|
|
Orain arte esandakoa laburbilduz,
|
esan
dezagun ezen gure hipotesia honako haudela, alegia, euskal nortasun nazionala prozesu eta mekanismo ezberdinen bitartezeraikitzen ari dela. Alde batetik epe luzeko nortasun etnikoa daukagu, oinarrian osagaikultural eta historiko enpirikoak dituena (hizkuntza, oroimena, kultura, e.a.). Bestealdetik, aurrekoari lotzen edo gaineratzen zaion beste nazio nortasun bat dugu, zeinaren barnean garrantzi handia duen eremu publikoan, eta beste eremu batzuetan, eraikitzen den irudikatutako komunitateak.
|
|
|
Modu arin batean,
|
esan
dezagun ezen laponiarrak Norvegia, Suedia, Finlandiaeta Errusian bizi direla; friuldarrak Italiako iparraldean gaur, Austriako lurretan atzo; erromantxeak Suitzako ekialdean, Grisonian; sorboak Alemaniako ekialdean, Elbaibaiaren ertzean; ijorrak Errusiako Sankt Peterburg hiritik hegoaldera; eta, pomakakBulgaria eta Mazedoniako mugetan.
|
|
|
Hurbiletik hastearren,
|
esan
dezagun ezen ETBlek zortzi t' erdiak aldera abiatzenduela Gaur Egun informazio saioa; bederatziak aldera edo aurkitzen du eguraldiarentarte berezia bere telebistan ikusleak. ETB2k, ostera, pixka bat beranduago eskaintzendu Teleberri izeneko albistegia, bederatziak aldera abiatzen baita.
|
|
2002
|
|
|
Eskuinera luzatzen edo garatzen diren gaztelaniak edo frantsesak gaindituegin dute muga hori. Izan ere,
|
esan
genezake ezen, gaur egungo gaztelania etafrantsesa bezalako indoeuropar hizkuntzetara ailegatzeko, hizkuntza indoeuroparzaharraren egunetatik luzatzen den desdoblamendu prozesu geldo baina konstantebat burutu dela, non esaldi osagarriak ezkerrera garatzeko jatorrizko joera batetik, euskararena bezalakoa, eskuinera garatzeko joera batera pasatu baita.
|
|
|
Ikertzen ari garen lurraldeko hirigintza tradiziotik birpasatxo bat egiten badugu,
|
esan
dezakegu ezen, gaur egun Euskal Autonomia Erkidegoa den lurraldean, hiritzat har daitezkeen lehen guneak erromatar garaikoak direla; eta horrez gain, osogutxi direla, batez ere Bizkaian eta Gipuzkoan. Era berean, oso ezaguna da Antzinate Berantiarreko eta Goi Erdi Aroko, iluntasun historikoa?
|
|
|
Lehen ekarpen modernoari buruz, komunikazioaren beraren ikerketaz alegia,
|
esan
dezagun ezen komunikazio publikoari eta industrializatuari buruzko lehen analisi sakon eta zientifiko serioek 1910 urtean ikusi zutela argia: hain zuzen ere, Chicago ko eskola enpirikoak komunikazioari betekizun soziologikoa aitortu zionean, mendearen hasiera hartatik Munduko Lehen Gerrara bitartean.
|
|
|
Kritikaren betaurrekoak jantzita,
|
esan
dezagun ezen:
|
|
|
Atal honetan, aurreko batez besteko kopurua gainditu arren, hizkuntza gutxituan eskainitako informazioek irakurleari munduaren narrazio intelektualki asetzailea eskainiko ez lioketen hedabideak sailka daitezke. Nolabait kuantifikatzeko,
|
esan
dezagun ezen baztertutako hizkuntzan idatzitako artikuluek ehuneko bost eta hamar bitarteko kopurua osatzen dutela. Jarrera anekdotikoak babes soziala eskain diezaioke minoria linguistikoari, nahiz eta zerbitzu mediatikorik eskaintzen ez dion:
|
|
|
Irmotasunean, garapen gutxi. Hala ere, nahas ez gaitezen,
|
esan
dezagun ezen zerbaiti eustea eta irmo gelditzea ez direla sinonimo; ez beti, behintzat. Eskalatzaileak ondo daki:
|
|
2006
|
|
|
Idazlea idazle handia zen –barka bedi errepikapena–, boladan zegoen, egunkariak saltzen asko laguntzen zuen, eta Gizon Handiak berak baino are birmoldatze ideologiko bizkorragoa burutzeko gauza izan zenez, posizio oso tinko baten jabea zen; egia zen azken denboretan izan zirela bere pribilegiozko tokitik kanporatzeko xedearekin hasitako mugimendu batzuk, baina Gizon Handiak, zen guztiarekin, bazekien bere mugen berri, eta bazekien une hartan ez zegoela bere esku Idazlearen aurkako kanpainarik hasterik. Beste alde batetik,
|
esan
dezagun ezen, Gizon Handiak izenik ez bazuen, are gutxiago zuen izenik Idazleak, kontuan hartuta ehunka hautagairen artean labankazoka buruturiko pelea batetik bizirik ateratako dozena hautatu bateko ordezkaria zela, eta hortaz, guztiz trukagarria.
|
|
2007
|
|
|
Egia da Spinoza zaharra, berriz ere, plazara ekarri behar dela. Izan ere, berarekin batera,
|
esan
dezakegu ezen gaur egungo edozein sormen materiarenberaren barneko prozesuari dagokiola. Ez dago inolako Jainkorik, kanpoko inongokausarik, dena immanentziaren bidez gauzatzen, azaltzen eta aldatzen baita.
|
|
|
Bada onartutako zerbait da gure artean norbera zentzuzkoa izatea eta zentzuzkoak egitea; agian modu errazagoan adinekoen artean, gazteen artean baino. Baina,
|
esan
genezake ezen gauzak kontuz, arretaz eta arduraz egitea oro har aintzakotzat hartzen den zerbait dela.
|
|
|
Aristotelesen hitzak erabilita,
|
esan
dezakegu ezen gizartea eta erkidegoa, ezer izatekotan, direla desberdinen arteko hitzarmena. Horien interesak biltzeko eta antolatzeko, hitza derrigorrezko abiapuntua da demokrazia egoeretan.
|
|
|
|
Esan
dezagun ezen argudiatzeak baduela aurpegi kognitibo garrantzitsu bat. Zerbait azaltzeko, zerbait argitzeko, arazoaren muina ezagutu behar da lehenago, hura ikertu eta ikasi.
|
|
|
|
Esan
dezagun ezen erretorika eta argudioa enbor bereko ezpalak direla eta egiarekin gorde ohi duten harremanaren arabera izan direla hobetsiak ala gaitzetsiak gure artean, denbora luzez gainera. Alegia, zer diren begiratu ordez, zer eragin izan dezaketen begiratu izan da normalean, eta horren arabera onetsi izan dira, eta, inoiz, baita kondenatu ere (Perelman & Olbrechts Tyteca, 1989).
|
|
|
177) dei litezkeenei esker. Katonen iruzkinetik aurrera eginda,
|
esan
genezake ezen bizi-modu nagia dela bizitzaren ugerra. Metaforara hurbildu gara.
|
|
|
Bukatzeko,
|
esan
dezagun ezen metaforak eta bere munduak euren indar erretorikoa eta arrazoizkoa gal ditzaketela, beste edozein tropok bezala, gehiegikeriaren bidetik. Gehiegizko erabilerak indarra kentzen dio denari, zeren azkenean iruditzen baitzaigu ezen pentsamendu, esaldi nahiz termino arrunt eta berezien artean dagoen harremana ohikoa dela.
|
|
|
Beraz, arestiko laukian aurreratutako kodeei gagozkielarik,
|
esan
genezake ezen
|
|
|
Azkenik,
|
esan
dezagun ezen silogismo kategoriko orok baduela bere baitan tarteko terminoa deitutakoa: premisa bietan agertzen dena, hain zuzen ere; gure kasu honetan, arrain.
|
|
2008
|
|
|
Informazio iturriak babeste aldera,
|
esan
dezagun ezen Paris ondoko herrixka batean, hiriburuaren aldirietan ugaritutako ospitaleetako batean aurkitu berria dugula Kasi Iturriaga, Paul ezizenez luze jardun zuen errepublikazale bizkaitar hura.
|
|
2009
|
|
|
Dena dela ikurraren jatorria, esan beharra dago gaur egun esanahi nazionalista garbia duela? 70eko urteetan Telesforo Monzonek berreskuratu zuenetik, abertzaletasunaren ikur erabilienetako bat da.
|
Esan
dezagun ezen, Euskal Herriaren lurralde batasuna adierazteko, Arrano Beltza ikurrina bera baino erabilgarriago dela. Izan ere, Nafarroak ere badu bandera instituzional bat, ikurrina ez dena.
|
|
2011
|
|
|
Baina, lotuago eta kateatuago daude gazteak Internetek eskaintzen dituen produktuetara eta aukeretara. Adibide hurbil bat ematearren,
|
esan
dezagun ezen eitb.com gunearen bisitari kopurua% 26 hazi dela urtebeteko epean: 2009tik 2010era.
|
|
|
Ikerketaren emaitzak kontuan hartuta, erraz asko
|
esan
genezake ezen Euskal Herriko helduen populazioa analfabetoa dela ikus entzunezkoen munduan, guk diseinatu ditugun sei parametro horien arabera, noski.
|
|
2012
|
|
|
Ezer baino lehen,
|
esan
dezadan ezen lan honetan aipatuko diren hainbat eta hainbat froga, arrazoibide edo iruzkin –beren bakarrean hartuta– ez zaizkizuela oso serioak iruditzen ahal –are, txorakeriak irudi dakizkizueke, baliorik gabeko detaileak, azaleko pasarte hutsalak– Denak batera eta beren osotasunean hartzeak dakar, lorea lore egiten duten petaloak legez, artikulu honen tesi nagusia ulertzeko ... Gatozen, beraz, tentuz aztertzera eta sakonki arrazoitzera, Julio Cortazar eta bion arteko lotura, senidetzea edo batere pitzadurarik gabeko bat egitea.
|
|
2017
|
|
|
Eta hala
|
esan
dezakegu ezen, aingeru on bat begiratzeko bezala, badugula halaber gaizto bat ere bere ahalaz gu tentatzeko eta galtzeko; ona Jainkoak emanik, eta gaiztoa Luziferrek igorririk.
|
|
2019
|
|
|
–Emakume gazte sartu berri hark lurrun batez inguratua zirudien, su bat jantzirik? [...] Eta
|
esan
dezaket ezen plaza honetan, 1934ko maiatzaren 29an, emakume hura eskandalagarriro ederra zela?. Poetak berehala onartzen du emakumearen eragina sumatuko duela bere destinoan; batzuetan, eragin iheskorra izango da, bigarren mailakoa, hala nola Dalilaren begiak dituen neskatilarena, Vases communicantsen [Ontzi komunikatuak]; baina orduan ere mirari txiki batzuk sortzen dira neskatila horren inguruan:
|
|
2021
|
|
|
–Eta uste dut zentzuzko ziurtasunez
|
esan
dezakedala ezen, guztiz sendatzeko, nahikoa dela ebakuntza soil eta erraz bat egitea, hau da, gorputz narritagarri horiek erauztea.
|