|
2001
|
|
|
Katalunian, izan ere, gurean baino lehenago hasi ziren eta hemen baino material askoz gehiago ekoiztu dute Pujolen hizkuntz politikaren aurka. Hango literatura plagiatu dute batzuek hemen,
|
esan
dezagun bidenabar. Katalunian, hori da bestea, oposizio linguistikoa talde eta elkartetan bildua dago, hastapenean esan dugun bezala.
|
|
2002
|
|
|
Euroi dagokien gutxiena ere kendu gabe,
|
esan
dezadan bidenabar horiek beti beti ito eta larri jarri nautela, urte aldikada jartzen baitute ekintzen mugarri eta asmoen zedarri. Aurrekonturik estuenetan ere, urtez urteko egitasmoak izaten dira, nekez buru baitaitezke urte laburrean eginkizun izaten diren zeregin korapilatsuak.
|
|
2003
|
|
|
oraingoan" Prestige" ontziaren isuria iritsi zaio, baina gaur, bihar edo etzi beste batenak hel dakizkioke. Izan ere, gogora dezagun ontzi horrek 70.0000 tona fuel olio zeramatzala barruan, eta
|
esan
dezagun bidenabar, nahiz eta dakigula orain arte istripu larririk ez gertatu, baldintza antzekoetan edo okerragoetan dauden" Prestige" ugari porturatzen dela gurean egunero. Bai, halaxe da, 350 itsasontzi baino gehiago heltzen dira Abrara urtero, hau da, itsasontzi bat eguneko;" Prestige" bat eguneko.
|
|
|
Iaz baino 6 puntu gutxiago, zenbaki absolututan 100 bat liburu gutxiago.
|
Esan
dezagun bidenabar tokitan gelditzen dela frantses edizioaren eredua, nonbe rredizioa %57 baita. Bestelako zukua ateratzen diote frantsesek liburu bakoitzari.
|
|
2005
|
|
|
" Zer kantatu huen ba, ez botatzeko?".
|
Esan
dezadan bidenabar, Amets zuzenean joan zela Zaldibiatik Bruselara, Boli Kostatik Belgikara futbol eskola batera ekartzen dituzten haurrei buruzko erreportaje bat egitera. Kamera bat ez ikustetik haien pean bizitzera egingo dute jauzi.
|
|
2006
|
|
|
«Batetik, heriotza tabua delako adierazi du Etxabek eta bestetik, jendeak ez dakielako oso ondo nola egin, nora jo...». Eusko Jaurlaritzaren edo Nafarroako Gobernuaren web guneetan argibide ugari aurkituko ditu pixka bat bilatzen duenak,
|
esan
dezagun bidenabar.
|
|
2007
|
|
|
literatura erakargarriagoa, errazagoa, goxoagoa, publiko zabalago batentzat(?) egitea gomendatzen zion Ramonek Koldori.
|
Esan
dezadan bidenabar, Saizarbitoriak lagun eta adiskide du Izagirre —baita bigarren honek lehena, eta ez nolanahikoa— Koldok gomendioa eskertu arren —oker ez banaiz, gomendioa Euskaldunon Egunkaria n irakurri nuen—, Jakin ekoa ikusita ez dirudi berau kontuan hartu zuenik/ duenik. Tira, inkestan erreparatuta egin dudan juzkua besterik ez duzu.
|
|
2008
|
|
|
Souvenir ekoak prosaz idatzitako poemak baitira, bertso lerroen ordez paragrafoz osatutakoak. Oraindik ere Xabier Leteren tankeraz kanpoko ezein poema poema susmagarria den euskal literatura honetan, prosazko poesiak azkura sobera eragiten dio bati baino gehiagori antza denez; nahiko gauza harrigarria dena,
|
esan
dezadan bidenabar, literatura unibertsalean prosaz idatziriko poesiak duen itzal handi eta luzea ikusirik. Egia da, hori bai, euskal literaturan gehiegi jorratu ez den bidea dela prosazko poesiarena (eta gehiegi jorratutakoa, bidenabar, prosa poetikoarena), eta Souvenir, honenbestez, bide labur hori betetzera datorrela.
|
|
2009
|
|
|
Egitura, pertsonak, eta,
|
esan
dezadan bidenabar, baliabide teknikoak eta materialak, horiek ezinbestekoak baitira egun Euskararen Akademiak egin behar duen lana burutzeko, hots, Iker eta Jagon sailetan sakontzeko, eta, aldi berean, euskararen goi mailako ikerketa eta gizarteratze lana bideratzeko. Ez da Euskaltzaindia horretan bakarra.
|
|
|
Lagun on batek ezker abertzaleko militantea,
|
esan
dezadan bidenabar bidali zizkidan hitzok joan den ostegunean, txoko honetan bertan argitaratu nuen hauteskundeen gaineko balorazio karikatura adar-jotze txit apalari erantzun nahian edo. Harritu ninduen, egia esan, ez bainuen uste inork Maratila hura aztertzeko lana hartuko zuenik.
|
|
2010
|
|
|
Ahotsa, hitzak, hizkuntzak honen bitartez gaztelaniaz espresatzen diren idazleetako batzuk ezagutzea,
|
esan
dezadan bidenabar, atsegina egin zait. Indartsua eta era berean fina iruditu zait Angela Figuera:
|
|
|
Sarrera badirudi egungo mendea elkarrekiko mendekotasunarena izango dela. inoiz baino gehiago, lurra gero eta txikiago ari da bilakatzen, gizakiak lortutako aurrerakuntzen ondorioz. elkarrengandik milaka kilometrora dauden bi pertsonek elkarrekin hitz eta lan egin dezakete gaur egun, denbora errealean. aurrerakuntza handi horiek ingelesez hedatzen dira, nagusiki, eta, nazioarteko beste hizkuntza gutxi batzuetan, bigarren maila batean. hizkuntza aniztasunari krisi larria dakarkion joeraren erakusgarri da jokamolde hori. horrenbestez, hizkuntzek bizirauteko aukera bakarra idatzizko araudi bateratu bat sortzea izango da eta, horren ondorioz, dagokion lurralde historikoan normalizatzea, betiere lurralde hori barne hartzen duen/ duten estatuaren/ estatuen babes irmoarekin. zoritxarrez, berrehun baino gutxiago dira egoera horretan dauden hizkuntzak. horrek izugarrizko deskalabrua ekarriko liguke; izan ere, oraindik munduan diren 6.000 hizkuntzetatik gehienen heriotza ekarriko luke (ia seguru, egungo mendea amaitu baino lehen). deskalabru hori jada iragarri zuten itzal handiko zenbait hizkuntzalarik, duela zenbait hamarkada. ...ietako bat, eta mugimendu guztietan arrakastatsuena izan zen, gainera, zalantzarik gabe, erabileraren ehunekoen bilakaerari dagokionez behinik behin, jarraian ikusiko dugun bezala. euSKararen aTzeraKada HiSToriKoa azterlan honen xedea ez da euskararen galera prozesuak zer etapa izan dituen aztertzea. ezta galera horren zergatiak argitzea ere, hizkuntzaordezkapen gehienetan berdinak izaten direnak,
|
esan
dezagun bidenabar. nolanahi ere, gogoratu beharra dago zenbateko arriskuan zegoen euskara joan den mendearen bigarren erdian, prozesu hark izan zuen joeraaldaketa sakonaren ondorioz. hamaika belaunalditan, estatuaren hizkuntzaren inposaketaren eragina birtuala zen, erreala baino gehiago, gizartegeruzarik esklusiboenei soilik eragiten baitzien, eta gizarte geruza horiek ez baitzuten pisu handirik ... estatuek beren eskola sistemak hobetu zituzten, soldaduska hedatu zuten, eskala handiko hedabideak garatu zituzten eta barneko lan mugikortasuna bultzatu zuten. bat batean, hiru belaunaldi eskasetan, atzerakada historiko horizontaletik atzerakada moderno bertikalera igaro zen. egoera horrek geolinguistikak proposatzen zituen mapa zaharrak hankaz gora jartzea ekarri zuen, besteak beste. euskaradun herriak, atzerakada geldi baina etengabean zegoenak, bere baitan eutsi zion euskararen transmisioari eta gizarte erabilera erabatekoari. amaitu zen hizkuntza muga poliki poliki, baserriz baserri eta auzoz auzo atzeratzen joatea. besterik gabe, desagertu egin zen.
|
|
2011
|
|
|
Itxurazko barkamen formalak eta ofizialak antzeztea baino askoz ere zuzenagoa bailitzateke gertatu zen basakeriak egungo hizkuntza eta kultura egoerekin daukan kausa ondorio harremana aztertzea. Harreman hori estaltzeko trikimailua,
|
esan
dezagun bidenabar, orokorra izan da estatu kolonizatzaile guztien aldetik. Egungo munduaren panorama, ordea, ondo dakigunez, ulertu ezina da datu hori gabe, iraganak jarri zuelako abian egungo etnozidio globalaren dinamika historiko hau.
|
|
2014
|
|
|
ondare oparo hori da, hain zuzen ere, iaz sortu genuen Gabriel Aresti kultura elkarteak babestu eta zabaldu nahi duena, bilbotar idazleak euskal kulturaren baratzean piztutako kriseiluak, denbo raren poderioz amatatu beharrean, geroan ere argi egiten segi dezan. Aurrera baino lehen,
|
esan
dezagun bidenabar Gabriel Aresti kultura elkartea idazlearen beraren senideek eta zenbat Gara elkarteak osatzen dugula, irabazi asmorik gabeko elkartea dela eta bere eginkizun behinenen artean honako hauek ditu ela: batetik, idazlearen ondare idatzia sailkatzea eta antolatzea; bestetik, haren idazlanak osorik nahiz zatika berrargitaratzea; eta, oro har, haren emaitzak iraganetik etorkizunera eramateko ba lio dezaketen lanak egitea. ildo beretik, elkartearen estatutuek beren beregi aipatzen dute guztiz irekia dagoela helburu horiekin bat norbanako, elkarte eta erakundeekin elkarlanean aritzeko, betiere Gabriel Arestiren euskalduntasuna eta bere
|
|
2015
|
|
|
Potteko hurrengo eta azkeneko zenbakian, zinemaz idatziko du Sarrionandiak hain zuzen ere, Roscoe" Fatty" Arbuckleri buruz. Arestian aipatutako Narrazio guztiak liburuan ageri den ipuinaren bertsioa,
|
esan
dezagun bidenabar, goitik behera berridatzia da49 Izenburua bera ere, bertsio berrian Figlio di cane du soilik, eta Lawrence Ferlinghetti poetaren aipu bat ageri da: " Besteak bizirik daude oraindik,/ aulkietan esertzen diren agure zaharrak,/ sonbreiruak erantzi gabe guztiari begira...".
|
|
|
Poema hori,
|
esan
dezagun bidenabar, Ustelako hirugarren zenbakian argitaratuko da euskaraturik, Aresti jada hilik zela eta Saizarbitoria aldizkariaren arduradunetako bat dugula. Esan daiteke kontua, beraz, umore puntu batekin ere hartu zuela idazle donostiarrak.
|
|
2019
|
|
|
–Ibilbide luzetxo honetan bada, hala ere, aho biko ezpata, aldi berean mingotsa edo gozoa izan daitekeena. Guretzat,
|
esan
dezadan bidenabar, neke eta atsekabe askoren iturria. Behin baino gehiagotan entzun diogu Xabier Kintana idazkariari denbora larregi galtzen dugula sosen bila, gure zeregin akademikoetan jardun beharrean?.
|
|
2021
|
|
|
1932an jaio zen Ojoton (Nigeria), Igbo eskualdean. Ez Nigeriarik, ez Kamerunik, ez Beninik, ez ezer ez zegokeen kolonizaziorik egon izan ez balitz (Euskal Autonomia Erkidegorik ere ez,
|
esan
dezagun bidenabar), eta hori dela eta bere herria ez da mapa politikoetakoa, ezpada oihan, leku sakratu eta ur korronteetakoa: " Ama Idoto, biluzik nago/ zure aurrean zutik/ zure presentzia urtsuaren aurrean,/ ni, etxekalte hau// olio leka zuhaitz baten kontra etzanda/ zure elezaharrean alderrai".
|
|
|
Mintzaldi politiko eta judizial hoberenak, gero, egin eta handik laster argitaratzen ziren, polemika oraindik bizi bizi zegoenean, eta jendeak atseginez irakurtzen zituen, guk orain abokatuei buruzko telebista sailei diegun atxikimendu berdinaz.
|
Esan
dezadan bidenabar, nire film judizial gogokoenetako batek — To Kill a Mockingbird (Urretxindor edo erresiñol bat hil) — garai hari egiten diola begi keinua. Abokatu protagonista, Harper Leek irudikatua eta beti Gregory Pecken aita aurpegi heldu eta izerditsuari lotua gogoratuko duguna, Atticus Finch izenez bataiatu zuen idazleak, kanon klasikoaren hamar hizlari atenastar nagusiei ageriko erreferentzia eginez.
|