|
2015
|
|
|
Horrez gain, zehaztu behar da hileta edo omenaldia zein egunetan eta zein ordutan egin gura den. Lekeition,
|
esate
baterako, domeketan ez ezik, gainerako egunetan ere egin dira, 09:00etatik 14:00etara eta 17:00etatik 20:00etara bitartean. Aretoak apaintzeko aukera ere badute herritarrek.
|
|
|
Proiektu konplexu baten atal garrantzitsu bati buruz ari gara. Besteak beste, ezinbestekoak izan dira aurretik emandako pauso batzuk;
|
esate
baterako, tailerrak Lebarion egitea eta lekuz aldatzea eta Durango eta Zornotza artean trenbidea bikoiztea. Hain proiektu sakonean epeak luzeak izatea ulertzeko modukoa da.
|
|
|
" Urtero Bizkaiko zazpi ikastetxeren eskaintza kulturala aberasteko aukera ematen digu". Aurten,
|
esate
baterako, Sopelako Ander Deuna ikastolan egin da saioetako bat, 23 urtean lehenengoz.
|
|
|
Euskaldunen kopuruak gora egin du nabarmen (bai portzentajean baita zenbaki absolutuetan ere). Mistoan,
|
esate
baterako, biztanleen %5, 88 ziren euskaldunak duela hogei urte (16.000 hiztun inguru); gaur egun, %12, 41 dira (42.000 inguru). Anauten esanetan, garrantzi berezia du horrek, populazioaren gehiengoa eremu mistoan bizi dela kontuan hartuta.
|
|
|
12 urte zituenean ikasi zuen dantzatzen, eta harrezkero ia urtero atera izan da plazara; andrerik ez bazen, behinik behin. Aurtengo Arizkungo jaietan,
|
esate
baterako, andre bat dantzara atera eta inguruan hamar bat gizon gelditu ziren dantzatu gabe: " Guk ez genion ezer esan, baina gure erabakia da berekin ez dantzatzea.
|
|
|
Gu, bestalde, Homo sapiens ak, Homo espeziearen azkenak gara, dirauen bakarra. Pentsatzen jartzen baldin bagara beste Homo espezie batzuk zer egin duten, konturatzen gara guk bakarrik 40.000 edo 50.000 urte dauzkagula, eta Homo neanderthalensis ak,
|
esate
baterako, 200.000 edo 300.000 urte izan zituen. Gu huskeria gara horren aldean, eta huskeria handiagoa beste espezie askoren ondoan.
|
|
|
Getxoko Folk jaialdian izango diren gainerako taldeak, hala ere, ez dira nolanahikoak izango. Balkanetako jai erritmoen maisutzat jotzen den Goran Bregovic,
|
esate
baterako, ezkontza eta hileta banda batekin arituko da gaur iluntzean, doinu mordoa nahasten dituen fusio ikuskizun bat eskaintzeko, 21:00etan.
|
|
|
Berriatuko Magdalena auzoko toki horretatik,
|
esate
baterako, Ondarroa osoa ikus daiteke. Toki erabat lasaia da, eta, nahi izanez gero, oinez nahikoa erraz ailegatzeko modukoa.
|
|
|
Berrikuntzak ere izango ditu aurtengoak:
|
esate
baterako, Iñaki Moyua eskulangile tolosarrak perretxiko formako panpina bat egin du, eta ikusgai izango da kalean, Mikologikako maskota bihurtuta.
|
|
|
Borjak eskatu zuen bakarra dirua izan zen, oso bitarteko gutxi dituztelako.
|
Esate
baterako, kontatu zuen uharte guztian anbulantzia bat zutela bertako biztanleak eta errefuxiatuak artatzeko, eta Euskadi Irratiko elkarrizketa izan aurreko egunean egun bakar batean 1.700 pertsona atera zituztela ere komentatu zuen. 1.700, egun bakar batean, Lesbos inguruan soilik!
|
|
|
Entseguetan dena zuzen egiten dela ziurtatu eta zuzeneko ikuskizunean beste horrenbeste lortzen dela kontrolatu behar du. Edonola ere, obrak kanpokoak edo bertokoak izan, zeregin jakin batzuk beti daude Erkiagaren esku; publikoa noiz sartu kontrolatzea, ongietorria ematea eta obrak zenbat iraungo duen adieraztea,
|
esate
baterako.
|
|
2016
|
|
|
|
Esate
baterako, 2014 urtean, Amma Nafarroak 1.804.000 euro irabazi zituen, eta, 2015 urteko txostenaren arabera, iaz, Amma Españak inoiz baino diru gehiago bildu zuen. Amma, 1997 urtean Nafarroan sortu, eta Estatuan barna Banca Civicarekin zabaldu zen, gure sosa dela medio, hain zuzen ere.
|
|
|
Lea ibaiaren albotik, 23 kilometrotan, hainbat toki ezagutzeko aukera du bisitariak. Gizaburuagan, Amoroto eta Aulesti artean,
|
esate
baterako, geldialdi aproposa egiteko aukera dago, naturaren bihotzean.
|
|
|
Haiek bazekiten zer zen. Gainera, kontatzen ziguten nahi zutela herrian kontzientzia bat sortu,
|
esate
baterako, antikontzepzioaren inguruan.
|
|
|
Atxagak Muskerraren Bidea n aipatzen ditu herrian harri jasotzen ibilitakoak, eta baita ere sega txapeldunak. Juan Jose Irazusta,
|
esate
baterako; hamar aldiz Euskadiko Segalarien Txapelketa Nagusia eskuratu zuen.
|
|
|
Informazioa zabaltzearekin batera, gizartearen aldaketan legeak egokitzeak edo aldatzeak lagun dezakeela uste dute. Danimarkan,
|
esate
baterako, Osasunaren Mundu Erakundeari aurre eginez, transexualitatea buruko gaixotasun zerrendatik kendu dute. " Gizarteak egin behar du eraldaketa, baina legeak ez badira aldatzen, jai dago".
|
|
|
Talo begetala nobedade bezala eskaini genuenean, jendeak errezeloz begiratzen zion. Porru, azenario, piper gorri, tipula eta garaiko produktuekin osatzen genuen, brokoliarekin eta azarekin,
|
esate
baterako. Prozesu luzeagoa da, baina merezi du.
|
|
2017
|
|
|
Hainbat ekintza eta manifestazio egin ditu azken hilabeteetan bere aldarrikapenak entzun zitzaten;
|
esate
baterako, ultrarin batean hegan egin zuen irailaren 21ean, erakusteko" errazagoa" dela hegan egitea Urduñatik Bilbora trenez joatea baino. Azaldu duenez, ez dauka arazorik geltokietako nasetara sartzeko, baina gero ezinezkoa zaio trenera igotzea, eskuter batean ibilita ezin baititu trenean dauden bizpahiru eskailerak igo.
|
|
|
61.000 biztanletik gora dituen herri bat kudeatzea ez da lan erraza, eta herritarrengana iristeko zerbitzu sare handia du Irunek. Udalak,
|
esate
baterako, gizarte zerbitzuak aipatu ditu, eta familiei laguntza emateaz gain, jarraipena egiten dietela adierazi du. Horrez gain, udalak duen beste zerbitzu aipagarrienetako bat HAZ Herritarren Arreta Zerbitzua da, aurten, hain justu, hogei urte bete dituena, urtarrilean.
|
|
|
Gure aitak, antzinako gizona bera, gauzak horrela zirela eta bakean lagatzeko esaten zigun. Ikusarazi nahi genion eskubidearen jabe izan zitekeela,
|
esate
baterako, alabari tratu txarrak eman edo abandonatzen zuen gizonak, eta aitaren ondasuna (dirutza zegoen bertan sartuta) kaleko baten eskuetan jartzen zela. Hala ere, bizimodua ez konplikatzeko eskatzen zigun aitak.
|
|
|
Bandaren urteurrena hainbat kontzertu berezirekin ospatuko dute.
|
Esate
baterako, Legazpin Patricio Etxeberriaren garaian eraikitako langile auzo batzuetan joko dute lehenengo aldiz. Bandako musikarientzat, hala ere, egitasmo bereziena beharbada uda partean Vienara (Austria) egingo duten bidaia da.
|
|
|
Hainbat saiakera egiten ari dira ekintza desberdinak antolatuz herriari bizia emateko. Gaur bertan,
|
esate
baterako, 22:00etan, Su Ta Gar taldearen kontzertua dute. " Agenda aldetik ere ahaleginak egin ditugu lazkaotarrek, beste herri batzuetara joan ordez, Lazkaon bertan izan dezaten kirol, kultur edo giza mailako edozein agendaz gozatu ahal izateko aukera".
|
|
2018
|
|
|
Baina, era berean, soltean erositako produktu batzuk plastikozko doako poltsa gardenetan sartu behar dira, bai ala bai.
|
Esate
baterako, fruta eta barazkiak. Pieza bakarra erosita ere, plastikoan sartu behar da pisatu eta etiketa jartzeko (hori zoritxarrez, supermerkatuetan ez ezik, auzoko fruta dendetan ere pasatzen da).
|
|
|
|
Esate
baterako, ekainaren bukaeratik, Donostiako autobusetan geltokitik kanpo jaisteko aukera dute emakumeek eta adin txikikoek. Oraingoz, Dbuseko B8 zerbitzuan bakarrik ezarri dute aukera hori, proba gisan.
|
|
2019
|
|
|
Horrela agertzen dira,
|
esate
baterako, elezaharren arabera Gaztelugatxe eta Matxitxako lurmuturraren inguruan dagoen aintzira txiki bateko laminak. Bermeo eta inguruetako herritar nagusienek Utxin esaten diote aintzirari; izaki miragarri horien bizilekua zen ur eremua.
|
|
|
Kooperatibek eskualdean duten eragina neurtzeko kontuan izan duten beste datu garrantzitsu bat, kooperatibek Lea Artibain eta Busturialdean egiten duten kontsumoa izan da. " Bi eskualdeetan ia 37 milioi euro gastatu ditugu, hornikuntzan, zerbitzuetan eta logistikan
|
esate
baterako, eta horrek ere eskualdeko aberastasunean eragiten du".
|
|
|
Usoak, bere enpresa izaeragatik, lege berriarekin, zenbait betekizun hartu lituzke kontuan.
|
Esate
baterako, akziodunen artean beste administrazio publiko bat egotea. " Hori da egun dagoen aukeretako bat.
|
|
|
" Umeek ere gune bat izango dute. Bertan, hainbat material erabilita haien ideietatik abiatuta liburu propio bat osatzeko aukera izango dute,
|
esate
baterako".
|
|
|
" Hortik dator lanketa, pertsonak eta jaialdiak ezagutzetik". Hurrengo urteko jaialdiari begira,
|
esate
baterako, Kurdistango norbait ekartzeko asmoa dute. " Dezente mugitzen gara nazioartean, eta interes handia dugu beste batzuk nola bizi diren ikusteko eta haien kulturatik, hizkuntzatik eta esperientzietatik ikasteko", jakinarazi du.
|
|
|
" Nazioarteko erakustaldi bat izango da", zehaztu du Gomezek.
|
Esate
baterako, launeda deituriko musika tresna bat egiten duten sardiniar batzuk izango direla aipatu du. " Oso musika tresna berezia da, Sardinian soilik jotzen dena, eta, etorriko diren artisten lanari esker, gaur egun berpizkunde garai batean dagoena; bitxikeria gisa, aipatu nahiko nuke jotzeko albokak eskatzen duen arnasteko modu bera eskatzen duela".
|
|
|
Mota askotako migratzaileak daude, ordea, eta tokian tokiko baldintzek, aniztasuna ardatz duten mota askotako proiektuak garatzea ekarri dute. Zornotzan,
|
esate
baterako, familiengan jarri dute arreta.
|
|
|
Baina ezerk ez dauka baliorik orain. Arropa kontuetan,
|
esate
baterako jertseetan, geneuzkanak apurtu edo txiki geratu arte erabiltzen genituen (ondoren beste batek erabiltzeko!). Orain bolatxoak egiten zaizkie bitan erabilita.
|
|
|
Zoritxarrez, pertsonak ere erabili eta lagatzekoak dira, ezin iraun, ezin konprometitu.
|
Esate
baterako, sexu aplikazioetan hori bilatzen da: beroaldia izan, norbait topatu, txortan egin eta listo.
|
|
2021
|
|
|
Orain arte, Uematik kanpo, hizkuntza politika bat garatu dugu, baina eraginkorragoak izan nahi dugu.
|
Esate
baterako, askotan elebitasun orekatu baten bila joateko joera egon ohi da administrazio publikoetan, eta beharrezkoa iruditzen zaigu horrelako jardunei buelta batzuk ematea. Uemako kide izateak lagun gaitzake herrian jarduten duten beste administrazioei ere euskarazko arreta berma dezatela exijitzen.
|
|
|
Imanol Olano Tolomendiko teknikariak gogorarazi du auzolana behar batzuei erantzuteko sortu zela urteak atzera eginda: " Askotan, ordea, baserri bideak berritzearekin edo horrelako lanekin lotu izan da, baina herriko festak antolatzea,
|
esate
baterako, ez al da auzolanean egiten den ekintza bat?".
|
|
|
Indusketaren zuzendariaren esanetan, ordea, burdinak eraman zituen garai hartako biztanleak Basagaingo gain horretara: " Indusketan ez dugu laberik topatu, baina,
|
esate
baterako, burdinaz egindako golde nabarra topatu genuen duela kanpaina batzuk".
|
|
|
Azpeitian,
|
esate
baterako, iaz jarri zuten martxan auzoetako taxi zerbitzua. Hasieran, proiektu pilotua zen.
|
|
|
Troitiñoren arabera, gauza ugari egin daiteke Eibar ekialdeari bizitza handiagoa emateko.
|
Esate
baterako, kontatu du Elgoibar arteko bidegorriak jendea ekarri duela auzora, eta tabernek igarri egin dutela bezeroen gorakada. " Paseotik bueltan, jendea mahaietan esertzen da, denda txiki bat ere ireki dute...
|
|
2022
|
|
|
Sentsibilizazio helburua betetzeko, pobrezian dauden pertsonen testigantzak bideoan jasotzeaz gain, egoera hori bizi duten pertsonek antzezlanean parte hartzea nahi zuten. Segoviak,
|
esate
baterako, lana galdu eta familia aurrera atera behar duen emakume baten esperientzia kontatzen du obran; harentzat" zirraragarria" da proiektuan parte hartzea," asko" ikasi baitu: " Antzezlanarekin ahaldundu, motibatu eta poztu naiz; parte hartzeak indarra ematen digu".
|
|
|
|
Esate
baterako, normalean ez da egoten emakumeek jasandako errepresioari edo estigmatizazio sozialari buruzko dokumenturik. Azken hamarkadetako biolentziari dagokionez, hilketak dokumentatuta egon ohi dira, baina tortura kasuak, estortsio ekonomikoak eta beste gertaera asko, ez; edo polizia txostenak egoten dira, eta ezin ditugu begiratu.
|
|
|
Urteek aurrera egin ahala, beste gauza batzuk ere agertzen dira; nire kasuan, adibidez, antsietatea. Nahasmendu obsesibo konpultsiboa ere ohikoa izaten da;
|
esate
baterako, kalean farola bat ikusiz gero, hiru buelta eman beharra nahitaez. Nik neuk, ordea, aldi labur batzuetan baino ez dut izan nahasmendu obsesibo konpultsiboa.
|
|
|
Bai.
|
Esate
baterako, hemen egon zen herriko industrialde kaltetuetan lan egin nahi zuen arkitekto talde bat, eta gurekin jarri ziren harremanetan argazkiak ateratzeko. Matsaria auzoan ibili nintzen ni, industria askoko lekuan.
|
|
|
Norberak aukeratzen du argazkian zer sartu nahi duen. Ni,
|
esate
baterako, Mendebaldeko Saharan egon nintzen, eta 150 argazki atera nituen bertan. Han zer ikusten da?
|
|
|
|
Esate
baterako, Trapagako toponimia euskalduna itzela da, baita Sestaokoa ere. Portugaletekoa ez da oso handia.
|
|
|
" Zumaiatik hurbil egon arren, inguruko baserri asko Debakoak dira administratiboki, eta horrek zailtasunak sortzen ditu bizilagunei zerbitzua emateko orduan", azaldu du.
|
Esate
baterako, San Martin, Billabier, Endañeta eta Saraskateko baserritarrek Zumaian egiten dute bizimodua; erosketak han egiten dituzte, eta Zumaiako anbulatoriora joaten dira. Orain arte," hitzezko akordio bat" zeukaten bizilagun horiek Zumaiako osasun zentroan artatzeko.
|
|
|
zerikusia zuen, besteak beste, lanarekin eta artisautzarekin, eta alde horiei ere erreparatzen zitzaien ospakizunetan.
|
Esate
baterako, lanaren jainkosa gisa ohoratzen zuten Khalkeietan, eta olibondoaren babesle gisa Arreforietan.
|
|
2023
|
|
|
Bila eta bila ibilita, dagoeneko baditu buruan beste hainbat proiektu. Orain,
|
esate
baterako, Orioko Beti San Jose eta Tubal itsasontzien maketak egiten ari da, planoetatik abiatuta.
|
|
|
|
Esate
baterako, zertarako izaten da egokia ardi latxen artilea?
|
|
|
|
Esate
baterako, non?
|
|
|
Desadostasunak izan dituzue gobernuarekin ere;
|
esate
baterako, 2015ean, Miguel Askunze eskolako zuzendariak dimisioa eman zuen. Zer gertu zen?
|
|
|
Antropizatuta dauden eremu horiek beti ez dutela balio erantzun zion EH Bilduko Iriartek;
|
esate
baterako, haize faltagatik. " Bi trantsizio izugarri ditugu, eta, gainera, lur eremu bera partekatzen dute".
|
|
|
Duela gutxi onartutako Espainiako Etxebizitza Legea betetzeko interes handirik ez dutela ematen duten erakundeen utzikeria ikusita, bizilagunek bat egin dute konponbideak bilatzeko:
|
esate
baterako, Bilboko Zazpikaleetan gida bat atera dute komunitateetan pisu turistikoak sortzea mugatzeko. Horretarako hiru urrats egin dira.
|
|
|
" Auzolana ondo dago, baina batzuetan jende kualifikatua ere behar izaten da. Frantzian,
|
esate
baterako, horrela egiten dute aspalditik haien ondare materiala jagoteko, eta eredu arrakastatsua da".
|
|
|
Hegazti horien presentzia guztientzat gogaikarria izan ez arren, udalek, herritarren kexaz bultzatuta, hainbat proposamen egin dituzte urtean zehar kaioak uxatzeko.
|
Esate
baterako, Donostiako Udalaren proposamenen artean droneak edo belatzak erabiltzea dago. " Belatzen kasuan, ezin duzu pertsona bat egun osoan belatzekin jarri, egiten duen beroarekin", erantsi du Arizagak.
|
|
|
Euskal Herriko txoko guztietatik etorritako talde eta bakarlari horiez gain, tokiko musikariek ere lekua dute Ugaoko ganbaran: B.O.T.H. taldeak,
|
esate
baterako, iazko ekainean kontzertua eman zuen.
|