|
2001
|
|
|
James Cameron Ilford, eskuin besoa gora, zen dena luze, batera eta bestera bortizki astinduz, adio esanez bezala. Baina, benetan, adio
|
esaten
ari ote zitzaigun?
|
|
|
Sok. Adibidez, sumindurik dauden idiez arduratzen den esklaboari esatea komeni zaiona rapsodak dakiela, baina ez itzainak,
|
esaten
ari ote zara, lon.
|
|
2005
|
|
|
Zenbaitentzat, Joxe Mari ez zen batere fidagarria. Batzuetan pentsatzen nuen nitaz ere auskalo zer
|
esaten
ari ote ziren, nahiz eta, agian, kontuan ez hartzeko moduko umemoko bat besterik ez nintzen jendearen ospea zikintzen eta zuritzen aritzen zirenentzat.
|
|
2006
|
|
|
«Ba orain hitz egin egingo dut». Nik uste egia baldin bada eta baldin badaukazu aukerarik, barruan zaudenean ere esan dezakezula, beraz gauza horiei ez diet arreta eta garrantzia gehiegi ematen, ez dakidalako benetan egia
|
esaten
ari ote diren edo dirua ateratzeagatik egiten duten.
|
|
2008
|
|
|
Halako zerbait behar zuen markes jaunak buruan, bere ibilera eten eta gelditu egin baitzen, halako batean: esan ere, esan zuen buruaz hiru aldiz ezetz, irudizko kontsul jaunari
|
esaten
ari ote zitzaion edo bere buruari??, era nabarmenean; gero, berriz, buruan zuèn galderak kezkatzen zuen, antza, eta odolean zuèn alkoholak berotzen?, burua altxatu, begiak itxi, masailetan haize hozkirriaren fereka ere nabaritu zuen une hartan, ausaz?, eta muin muinetik hartu zuen arnasa, harik eta berriro martxan jarri zen arte, begiak okertu eta ñarrotu gabe, aurrera begira beti, pausoa tink... aurpegiera apur bat behartuta, hori bai, borondatezko ahaleginak maila bateko zein besteko bortxa baitu ondorio.
|
|
|
Markes jaunak, beraz, neska hura zuen bere gogoaren erdigune, antza? eta, halere, alboan zuèn maiordomo konfiantzazkoari begiratzen zion aldika, baina ez erdigunea bazterraren mende jartzeko, alderantziz baizik, markes jaunak burua gora eta behera mugitzen baitzuen halakoetan. Diego Hurtadori ez ezik, kontsul jaun irudizkoari ere baietz
|
esaten
ari ote zitzaion memento haietan?, zeren bals batek ez baitzuen, ausaz, cantaorak dantzatzen zuèn dantza flamenko haietako baten laurdenik balio?, esanahi garbia zuèn keinu nahastezin batean. Neskak, azkenik, buleria batzuk kantatu zituen, ikusleetako asko eta asko, baita markes jauna eta Diego Hurtado ere, erritmoak kutsatuta seguruenik (zerk, bada, bestela?), esku zartaka eta oihuka hasi ziren orduan, bakoitzak zekièn moduan, barruan sentitzen zutèn bizipoza (han ez baitzegoen jada minarentzako lekurik) kanporatu nahian edo?, emanaldia amaitu eta txalo zaparrada nagusitu zen arte, ikusleen bihotzak astindu zituèn cantaoraren, artistaren?
|
|
|
Halako zerbait behar zuen markes jaunak buruan, bere ibilera eten eta gelditu egin baitzen, halako batean: esan ere, esan zuen buruaz hiru aldiz ezetz –irudizko kontsul jaunari
|
esaten
ari ote zitzaion edo bere buruari? –, era nabarmenean; gero, berriz –buruan zuèn galderak kezkatzen zuen, antza, eta odolean zuèn alkoholak berotzen–, burua altxatu, begiak itxi –masailetan haize hozkirriaren fereka ere nabaritu zuen une hartan, ausaz–, eta muin muinetik hartu zuen arnasa, harik eta berriro martxan jarri zen arte, begiak okertu eta ñarrotu gabe, aurrer...
|
|
|
neska basatia bere alaba izan zitekeela bururatu ote zitzaion markes jaunari? –, kantaldiak iraun zuen bitartean; bazirudien, baina, markes jaunaren ezezko hark, jarrera moral baten ondorio behar zuenak, gutxi zezakeela ijito arrazako neskak –oholtzaren ilunean pantera bat iduri– markes jaunari pizten eta eragiten zizkiòn desiozko sentimendu bizien aurka –indar telurikoen sortzailea antzinako eta betiko sumendia da, zeinari, lehertzen den bakoitzean, hodei piroklastiko bat darion, lurren gorputzak eta gorputzen lurrak suaren mende ipintzen dituena–, harik eta kantaren eta dantzaren erritmoak –zikloiak, trumoiak eta uholdeak– zalantzak agintzen ez duen eremura arrastatu zuen arte, begi itxiak erdiz erdi ireki eta ikuskizunaren mende jartzen zela, bihotz eta buru, buru eta bihotz. Markes jaunak, beraz, neska hura zuen bere gogoaren erdigune, antza... eta, halere, alboan zuèn maiordomo konfiantzazkoari begiratzen zion aldika, baina ez erdigunea bazterraren mende jartzeko, alderantziz baizik, markes jaunak burua gora eta behera mugitzen baitzuen halakoetan –Diego Hurtadori ez ezik, kontsul jaun irudizkoari ere baietz
|
esaten
ari ote zitzaion memento haietan?, zeren bals batek ez baitzuen, ausaz, cantaorak dantzatzen zuèn dantza flamenko haietako baten laurdenik balio–, esanahi garbia zuèn keinu nahastezin batean. Neskak, azkenik, buleria batzuk kantatu zituen –ikusleetako asko eta asko, baita markes jauna eta Diego Hurtado ere, erritmoak kutsatuta seguruenik (zerk, bada, bestela?), esku zartaka eta oihuka hasi ziren orduan, bakoitzak zekièn moduan, barruan sentitzen zutèn bizipoza (han ez baitzegoen jada minarentzako lekurik) kanporatu nahian edo–, emanaldia amaitu eta txalo zaparrada nagusitu zen arte, ikusleen bihotzak astindu zituèn cantaoraren –artistaren– ohorez.
|
|
|
Zer
|
esaten
ari ote zaio. Beharbada, horretan biltzen da bizitza:
|
|
2009
|
|
|
Agurea egia
|
esaten
ari ote zitzaion hausnarrean geratu zen Irene lipar batez, behealdeko ezpaina goikoarekin hozkatu bitartean. Gezurretan ari bazen, munduko antzezlerik onena zen, zalantzarik gabe.
|
|
|
Irena dendara sartu zen, Morasán egia
|
esaten
ari ote zitzaion errezeloz. Edonola ere, errutinaren senari jarraituz, liburuak antolatzeari lotu zitzaion.
|
|
2010
|
|
|
TXUS ek mesfidati begiratzen dio, egia
|
esaten
ari ote den.
|
|
|
Asteak ematen zituen piztuta, inori axola ez zitzaion kalakan; esatariak ere ez zuen Maiteren etxean inorentzako hitz egiteko eragozpenik. Pixka bat ozenago jarri zuen Oliveirak, benetan zerbait
|
esaten
ari ote ziren jakiteko irrikaz. Eguberrietan ez gizentzeko aholkuak ematen ari ziren.
|
|
2012
|
|
|
Baina ez zitzaion esaldi aproposa iruditzen. Ondo utzi ditek esatearekin batera emakume zarpaila izan zela
|
esaten
ari ote zen. Manuel, aldiz, isilik zegoen eta portaerarik aproposena huraxe iruditu zitzaion.
|
|
2013
|
|
|
Kimuk ez zion askorik ulertzen. Zer
|
esaten
ari ote zen lodikote hura. Zer esaten ari kote zen... kar kar kar!
|
|
|
baita zelan, handik aurrera, berba politak otu zitzaizkion ere?, kristalezko usoa?,, aintzirako zisne marmolezkoa???, nahiz eta ez zion bat bera ere esan, balizko karramarroen beldur edo? Edo arrazoi logikoa
|
esaten
ari ote zitzaion istant hartan aintzirako zisne marmolezko baten patua hondora joatea dela, eta hobe zuela, ondorioz, isilik egotea. Zertarako berba egin, baina, hegan lez sentitzen bazen, musikak zeroan eta Almudenak zeroan, zeru gain batetik bestera?!?, herrentasun guztietatik harago??
|
|
|
Hik begiak itxi, eta eramango haut"; zelan obeditu zion... baita zelan, handik aurrera, berba politak otu zitzaizkion ere –" kristalezko usoa"," aintzirako zisne marmolezkoa"... –, nahiz eta ez zion bat bera ere esan, balizko karramarroen beldur edo... Edo arrazoi logikoa
|
esaten
ari ote zitzaion istant hartan aintzirako zisne marmolezko baten patua hondora joatea dela, eta hobe zuela, ondorioz, isilik egotea. Zertarako berba egin, baina, hegan lez sentitzen bazen –musikak zeroan eta Almudenak zeroan, zeru gain batetik bestera...! –, herrentasun guztietatik harago...?
|
|
2014
|
|
|
Ez ulertuarena zuen begirada, eta zer txotxolokeria
|
esaten
ari ote nintzen pentsatuko zuen, hurrengo pikoa nondik aterako pentsatzen ari ez bazen.
|
|
2015
|
|
|
Barrez hasten dira biak, elkarri begira, mesfidati, ea
|
esaten
ari ote direna benetan egia den edo ez antzeman nahita.
|
|
2018
|
|
|
Zer
|
esaten
ari ote da?
|
|
2022
|
|
|
–Mediterraneo itsasoan marrazo zuriak ere badirela
|
esaten
ari ote haiz?
|
|
|
Oina zapalduta eutsi dio Ivanek enbrageari eta ate alderantz korrika ikusi du NÃ dia. Etxean sartu denean, irrati baten bila abiatu da Ivan, zerbait
|
esaten
ari ote diren. Eta arnasa lasaiago hartzen ahalegindu da.
|
|
2023
|
|
|
Galdeketa geroz eta gogorragoa eta pertsonalagoa bilakatuz joango da, eta bikotearen artean zalantzak sortzen joango dira: egia
|
esaten
ari ote da. Zerbait ezkutatu al dit?
|
|
|
Zuk uste? –mutikoak zeharka begiratu zion, egia
|
esaten
ari ote zen asmatu nahian– Zuk hogeita zazpi bider hartu didazu eta aurrea. Nola da posible?
|