|
2000
|
|
|
Antsietatea
|
ere
sortzen dute batzutan.
|
|
|
AEKren baitako antolaketaz gain, enpresa bat
|
ere
sortu zen bertako irakasleriaren laboralizazioa aurrera eramateko. Aurreko mintegian kooperatiba bat eratzeko prozesua ere jarri zen abian, baina definizio arazoak izateaz gain, traba instituzionalekin egin zuen topo AEKren asmoak:
|
|
|
Bizkaierak aurrera egin ahala, zalantzak eta galderak
|
ere
sortu ohi dira. Zein da euskalkiari dagokion lekua?
|
|
|
Gauza berri bat
|
ere
sortzen ari da: tailerrak, taldeak...
|
|
|
Klinikoki frogatzeke badago ere, kontsumitzaileak joera handiagoa izan dezake biriketan bakteriek sortutako infekzioak hartzeko. Erretzen den neurrian, bestelako arazoak
|
ere
sor ditzake, baina tabakoak baino neurri txikiagoan.
|
|
|
Aipatu aldizkari gehi Arrasate eta Aretxabaleta telebisten bidez, kazetariak herri mailako informazioa landuz trebatu egin dira eta, bide batez, jendartean ohitura
|
ere
sortu da berriak euskaraz irakurri eta entzuteko. Orobat, azpimarratzekoa da herri aldizkari eta telebistei esker, euskarak, aspaldiko partez, dirua egiteko balio izan duela.
|
|
|
Bertan Ertzilla ibaia jaiotzen da eta kilometro bat geroago (bere ezkerraldetik segitu dezakegu) lurpean desagertzen da. Hala ere, lehortutako ubidea beste kilometro bat segitzen badugu, berriz
|
ere
sortzen dela ikusiko dugu, ia herriaren parean.
|
|
|
Estiloa
|
ere
sortu duela esango genuke. Juan Luis Zabala, Bukowski, garai bateko Montoia, Enrico Brizzi eta beste batzuk datozkigu burura, Iturriagaren lehen nobela hau alderatzerakoan, baina ez da erraza antzekorik topatzea.
|
|
|
90eko hamarkadaren lehen erdiko gertakizun mediatiko garrantzitsuenetariko bat, dudarik gabe, La Semaine du Pays Basqueren sortzea izan zen, 1993ko irailean, familia kapitalekin eta gehienak bertokoak diren zenbait elkarteren partaidetzarekinRoland Machenaud ek sortu zuena. Astekari honen argitalpen elkarteak, Les Editionsde la Semainek, La Semaine des Landes eta La Semaine des Pyrenees
|
ere
sortu zituen.Astekari honek hamabost pertsona darabiltza eta tokian tokiko korrespondentzia sarenahiko sendo batez, jada etekinak ateratzen ari da. Azken hamarkada osoan ikusi ahalizan dugu estatuko lurralde osoan asteko prentsaren garapen fenomeno hau enpresaertainen itxurapean (10 eta 49 langile bitartekoak).
|
|
|
edizio elektronikoak eta, bereziki, Inicia ataria eta Internet zerbitzuaren hornitzailea. Liburugintzan Santillanaargitaletxearekin hezkuntza arloan dihardu, baita orotariko argitalpenean ere (Aguilar, Alfaguara, Altea, Taurus,...); atal honetan katea bat
|
ere
sortzen saiatu da (Crisol). Azkenik, zerbitzu eta logistikarako GDM erosketa zentralean, eta hainbat inprenta (Eurohueco, Mateu press,..) eta banatzailetan (Bidasoa, Norpresa,...) ere hartzendu parte.
|
|
|
Ondorioz, logikasozial eta politiko osoa merkatu mundialak ezarritako logika ekonomikoaren menpejarri da. Errentagarri jotzen ez diren zerbitzu nahiz enpresa publiko eta sozio-kulturalak kentzekoak dira, Lehen Munduan esparru publiko urria desmantelatuz etaHirugarren Munduan esparru publiko minimoa bera
|
ere
sortzea eragotziz.
|
|
|
– Alde batetik, kanpo ezaugarriak deitzen direnak daude, orduko krisialdi sozio historiko politikoarekin zerikusi dutenak, zientziagintzan eragina duten neurrian; adibidez, azkeneko mundu gerra, mundu deskolonizazioa, etab. Hauen ondorioenartean daude, adibidez, hizkuntz ukipenezko egoeraren zabalkundea mundu osora, ukipen egoera tradizionalen ondoan berriak
|
ere
sortuz; baita orokorki zein partikularki hartutako hizkuntzak, beharrezko aztergai bihurtzea gizarte zientzietan; horrela uler daiteke hizkuntzaren inguruan eraikitzen diren zenbait diziplina berriren sorrera: psikolinguistika, soziolinguistika, etnolinguistika, psikosoziolinguistika, edo hizkuntzaren filosofia, soziologia, politika, pedagogia, eta abar.Antzeko zerbait esan daiteke komu nikazioari buruz, zeren eta informazio etakomunikazio teoriak garai horretan hasten baitira beharrezko erreferentziakizaten, baita edozein gizarte zientzietan ere.
|
|
|
deitu izan zaie, non gizasemeek adina aginpide zutenemakumeek ere. Gimbutas lituaniarraren ikerketei esker, badirudi Europan, indoeuroparren inbasioa gertatu arte (K. a. 4.400 urtean), kultura matriarkalak indarreanirauten zuela, nahiz eta ordurako nekazaritza eta hiri bizitza Europan
|
ere
sortuak izan.Honek erakusten digu Neolitiko garaiko zenbait baldintza sozialetan ere, nahiz etanekazari hiriak izan, posible izan zela kultura matriarkalaren iraupena. Beraz,, zibilizazioa?
|
|
|
Garai honetan irrati kontrakulturala
|
ere
sortu zen. Estatu Batuetan estudianteek estazioak sortu zituzten hainbat salaketa egiteko (Vietnam go gerra, beltzen baztertzea?) eta Europan irrati libreak popularizatu ziren.
|
|
|
1921 urtean, Eiffel Dorreko irrati estazioak jarri ziren, Ferrié jeneralak zuzenduak, eta, beraz, militarren menpekoak zirenak. Estatu frantsesean Radiola izeneko enpresa pribatua
|
ere
sortu zen garai horretan. Emile Girardeu izan zen Radiola rentzat, Estatu frantseseko lehen irrati pribatuarentzat alegia, baimena lortu zuena, 1922ko azaroaren 6an lehenbiziko emanaldia egin ahal izateko.
|
|
|
zelakoaren funtzio exekutiboak. Ministerio de la Gobernación, era pasatu ziren; honek. Sección de Instrucción Publika? izeneko saila sortu zuen;. Boletín Oficial de Instrucción Pública? 169 delakoa
|
ere
sortu zen (hain zuzen, urte batzuk geroago. Boletín Oficial del Ministerio de Comercio, Instrucción y Obras Públicas, izan zenaren aitzindaria), hots, Estatuko lurralde osoko erakundeak erabakiak hartzen zireneko zentroarekin, lotuko?
|
|
|
Estatua eta honen kontrolpean dagoen lurraldeko populazioa finkatzea dugu helburua; Estatu espainiarrak espainiarrak omen ziren herritarrekin harreman erregularra sortzen zuen bere ordezkarien bidez (postaria, soldaduak, polizia, irakaslea,...), eta harreman hori eta harremanean sortzen zen komunikazioa, hizkuntzaren bidez gaztelaniaren bidezizango zen nahitatez. Eman dezagun hemen arrazoi operatiboak jokatzen duela, baina operatiboa izanik ere, ezin da ukatu Estatuaren eta populazioaren arteko lokarria dagoela; eta, esango genuke, bi instantzien arteko identifikazioa
|
ere
sortzen dela, espainiarrak omen diren herritarren artean batasun ezaugarria sortzen baita, kolektibitate sentimendu bat. Gaztelaniak izan ezik, beste inongo hizkuntzak ez luke eskolan lekurik izan behar, ezta Estatuarekin harremanetan jartzeko aukerabiderik ere.
|
|
|
Guztiarekin, nik ez dakit Rubeni nola lagundu, eta damu doi bat
|
ere
sortzen zait eragin diodan nahasmendua dela eta. Baina berak zoriontsu dela esan dit, eta asko pozten dela lagunek egin zioten bidaia opariagatik.
|
|
|
d) Zalantza
|
ere
sortu zait: zer kontatu ote dio Karmelok Dabidi orain artekoan?
|
|
|
Geroago Koldo Mitxelenak umorez esango zuen bezala, bazirudien munduko hizkuntza guztiek beren lexikoa aberasteko dituzten bide biak Unamuno euskarari galarazten tematurik zebilela, ez baitzion utzi nahi inoren hitzak mailegatzen ez eta haien ordezkoak
|
ere
sortzen. Funanbulu bati, desarrazoi lasterketa batean, gero eta baldintza gogorragoak jartzeko jokoa bezalako zerbait:
|
|
|
Horrek esan nahi du Estatu espainiarrean gehien bisitatua izan den hirugarrena izan dela, El Pais Digital eta El Mundo ren atzetik. Egunkari digital honek paperezko euskarrian erabiliko den informazioa
|
ere
sortzen du. Horretarako, orain dela bi urte internauten artean gai desberdinei buruz inkestak egiteko sortu zuen gunea erabiltzen du.
|
|
|
Zaitegiren Euskal Herrira itzultzeko erabakia, nolabait, garai berrien iragarpen bezala ere azter daiteke. Erabaki horren atzean justifikazio pertsonalak izan arren —Zaitegiren ama bakarrik bizi zen Arrasaten eta honi laguntzeko gogoa azaldu zuen idazleak—, egoera politikoaren aldaketa txiki batzuen inpresioa
|
ere
sor zitekeen, zabaltze eskas batena. Hori ikusirik, Zaitegik bultzada berri bat eman nahi izan zion bere proiektuari, berez irakurlego potentzial nagusia aurkitzen zen ingurura hurbilduz.
|
|
|
Zenbaitek ordu asko sartu genituen, Jon Bilbao Ameriketatik etorriz geroztik. Elkarte bat
|
ere
sortu genuen, laguntzeko. Baina Eusko Jaurlaritzan ez genuen inolako harrera onik aurkitu eta hiltzen utzi zuten, zoritxarrez.
|
|
|
Espezializazioaren legeak liburutegien munduari ere bere logika ezarri dio, eta lege horren logika oso erraza da: gure gizarte modernoa zenbat eta konplexu, anitz eta espezializatuago bihurtu, hainbat eta presio handiagoa
|
ere
sortzen da gure liburutegiak bilakaera horri egokitzeko. Izan ere, gaur egun munduan zehar gero eta liburutegi gutxiago dago han eta hemenka argitaratzen diren liburu guztiak edo gehienak bere baitan fisikoki biltzeko asmoa dutenak.
|
|
|
Argi eduki behar dugu Internet erreferentziazko informazioaren iturri indartsu bat dela, galdera ezberdinei erantzuteko ahalmena duela eta erabiltzailea bideratzeko aukera izugarriak eskaintzen dituela, nahiz eta txanpon honen bestaldean kalitate eskaseko informazio asko
|
ere
sortu.
|
|
|
azkenik beste behin
|
ere
sortzen naizen arte.
|
|
|
Haiek ere indartu egin zioten gerra irabazi zutelako susmoa, baina erabateko baieztapenik gabe. Misterio ilun bat argitzeko irrika bizia
|
ere
sortu zion egunkarien irakurketak: " Zer ete da dalako ETA ospatsu hori?"
|
|
2001
|
|
|
Amuaren bidezko harrapaketa sistemak bereizi egiten du arrantzatu nahi den arraina, eta, aldiz, bolanten sistemak ez du inolako hautaketarik egiten, eta kalte larriak eragiten dizkio arrantza jarduerari. Bestalde, beste hainbat arazo
|
ere
sortzen dute: nabigaziorako eragozpen larria dira; ohiko arrantza ontzien harrapaketak murrizten dituzte; hegaluze gazteenak ere akabatzen dituzte, baliabide hori arriskuan jarriz; bestelako hainbat espezie ere suntsitzen ditu, hala nola izurdea eta marrazoa; eta kontrolik gabeko heriotza eragiten dute sareetatik askatzen diren arrain zaurituetan.
|
|
|
Izan ere, Trebiño euskalduntzeko bidean hazia izango da Arabako ikastolen jaialdi hau. Oraingoz, euskararen aldeko mugimendurik gehien dagoen herrira jo dute arabarrek, baina inguruan
|
ere
sortuz doa euskararen aldeko sentimendua eta konderri osoan suspertu nahi dute euskal giroa.
|
|
|
Bilboko metroaren proiekturako bi objektu egin zituzten, eserlekua eta paperontzia. Eta ondoren, bakoitzaren bi aldaera
|
ere
sortu zituzten, bata lur gaineko geltokietarako eta bestea lurrazpikoetarako.
|
|
|
Eta horietatik, batek ez zuela ezer jakin nahi, besteak ez dakit zer... Idazle berriak
|
ere
sortu beharra zegoen. Lehenengoetarikoa Rikardo Arregi izan zen, gero Toledo, Mikel Lasa...
|
|
|
Hauentzat, gaur egun, transformazio politikorako indarra galtzen duten heinean, estatu islamiar bat eraikitzeko jokaera moral oso estuekiko interpretazioak gailentzen dira eta islama askatasunetik egindako interpretazioa baino menpekotasuna bihurtzen da. Jadanik profetaren ondorengo urteetan
|
ere
sortu ziren aurrekari gisa har daitezkeen halako eztabaidak.
|
|
|
" Beste aldetik, bizimodu arrunteko egoeratan
|
ere
sortzen dira ideia literarioak, eta honetaz ere baliatu naiz." (IGB, 6)
|
|
|
Ez dakit erantzuten, baina badakit zein literatura bilatzen den ahalegin honetan. Berria nahi da, Europara zabalik dagoena, kultista, José María Álvarez, eta Gimferrer en oihartzunaren pean
|
ere
sortzen dena.
|
|
|
Aterpetxe berriak
|
ere
sortu dira: Gareseko Santiago Apostol (Nafarroa), Villalvilla eta Castrojeriz (biak Burgosen) eta Riego de Ambrós eta Laguna de Castilla, Leonen.
|
|
|
Neguan oso ohiko izaten dira infekzio birikoak; belarriari edo nerbio bestikularrari eragin diezaiokete eta bertigoak
|
ere
sor ditzakete, arnas aparatuko gaitzari lotuak.
|
|
|
Gasolinak, gainera, beste kutsatzaile batzuk
|
ere
sortzen ditu, lurrunen eta konbustioaren bitartez.
|
|
|
Fruta lehortuei, berriz, diabetikoek saihets egin behar diete eta, areago, kontsumitzen dituenarengan alergiarik
|
ere
sor dezakete, zenbaitetan.
|
|
|
Kontsumitzaile horren konfiantza elikagaien markek
|
ere
sortzen badute ere, txikixeagoa eta arras bestelakoa izan ohi da horiena, marka horiek prestigiodunak edo ezagun ezagunak izan (konfiantza handiagoa) ala berri eta merkeak (konfiantza apalagoa) izan.
|
|
|
Alterzentrismoaren beste ezaugarri batzuk aipa daitezke (Montero, 1996): ...dikapenen eta irudien anbibalentzia; 2) Taldeak ebaluatzekoestereotipoen erabilpena; 3) Historikoki menperatuak izan diren taldeek exotaldeakpositiboegi ebaluatzeko joera; 4) Talde garatuagoak edo botere gehiagodunekegiten duten endotaldearen menperatzearen justifikazio ideologikoa; horrela, taldemenderatuak menpekotasuna edo zapalketa normaltzat jotzen du eta batzuetanaskatasuna lortzeko beldurra
|
ere
sor daiteke; 5) Nazioarteko ordena azaltzekokonparazioan eta lehiaketa historiko sozialean oinarritzen den eredu deskriptibo esplikatibo baten erabilpena, horrela herri boteredunen balioespen oso positiboaegiten delarik; 6) Endotaldearen egoerarekiko fatalismoa, konformismoa, sumisioa, pasibotasuna, etorkizunerako ezkortasuna, apatia, eta abar; 7) Endotaldearenidentitate positiboa lortzeko aprobe... lurraldea edoefemeride historikoak; 8) Identitate pertsonal positiboaren eta talde identitatenegatiboen arteko desadostasuna; 9) Kontraesan horiek ulertzeko beharrezko denkontestualizazio historiko soziala eta ideologikoa; 10) Identitate sozialaren garrantzia, ezezagutza, afektua eta endotaldearekiko aldekotasuna egiteko motibazioarekin lotua, taldearteko harremanetan endotaldearen helburu objektiboekinlotua; 1 1) Mugimendu sozialak, gutxiengo aktiboak, taldearteko gatazken sorreraeta konponketa bezalako fenomenoak ulertzeko identitate sozialaren garrantzia, batez ere identitate etnikoarena.
|
|
|
Objekzioa. H herrialdearen merkataritza esportazio bakoitzaren ordainketak bere banku sistemaren kanpo monetaren aktiboak gehitzen ditu; merkataritza bankuek dirua
|
ere
sortzen dutela kontuan hartzen badugu, hortik ondorioztatzen da ezen H herrialdeak irabazitako kanpo moneten kopuru globala bere merkataritza esportazio osoen kontrapartida bat H diruko sormen neto baten kausa dela. Hortaz, kanpo moneta horiek guztiak?
|
|
|
Fragantzia loredunak
|
ere
sortu dira, eta 1935ean Jean Patou k merkataratu zuen inoiz sortu den perfume garestiena, Joy izenekoa, oraindik ere salgai dagoena.
|
|
|
Arriskua izateko, 300 °C tik gorako tenperatura behar da. Tenperatura 200 ºC ingurukoa bada, baina esposizio denbora handia bada, 30 minutu baino gehiago edo ordubete baino gehiago, substantzia horiek
|
ere
sor daitezke. Printzipio horiei eta horri lotutako arriskuari erreparatuta, benzopirenoak mitoa baino gehiago izan daitezke; beraz, produktua merkatutik kentzea beharrezkoa litzateke.
|
|
|
Uretan, 0,7 g ur mila milioi gramo bakoitzeko eta 70 aldiz gutxiago Hego Amerikako eta Karibeko herrialdeetan. Baina bentzopirenoak ez dira zigarriloetan bakarrik sortzen, zuzenean txingarretan prestatzen diren elikagaietan
|
ere
sortzen dira, hala nola pizza edo haragia txingarretan, eta ketuetan, hestebeteetan eta sardinzetan edo bestelako arrainetan ere agertzen dira.
|
|
|
Aldaketa horien oinarrizko zutabeen artean daude, besteak beste, esnea pasteurizatzea, elikagaiak kontserbatzea eta ura edangarri bihurtzea. Baina infekzio berriak
|
ere
sortzen ziren, hala nola Campylobacter edo E.coli 0157: H7 Gaur egun, elikadura intoxikaziorik ohikoenak mikroorganismoek kutsatutako elikagaien kontsumoak eragiten ditu. Hauek dira eragile inplikatuenak:
|
|
|
Lekadunaren aukerak ez dira mugatzen haragiaren nutrizio balioa gainditzera. Sojak beste elikagai batzuk
|
ere
sortzen ditu, hala nola tofua, misoa, tempeh, okara, kinatoa, soja irabiakia, landare proteina testurizatua (haragi begetala deitzen zaio), irin integrala, ernamuinduak, gazura eta kafearen edo txokolatearen ordezkoak, gero eta ezagunagoak izango direnak, eta, beraz, oso interesgarria da haiek ezagutzea.
|
|
|
Neroni ere, aitortzen dut, horietakoa nauzu. Penagarria da noski goi mailako literaturak daraman gainbehera; egia da egiten diren film asko behin
|
ere
sortu ez balira ez genukeela galera handirik, baina pozoi horretara jarriak gaude eta pozoi horretatik harralditxo bat noizean behinka hartu gabe ezin gaitezke bizi. Eta gure arimaren eguneroko, edo asteroko?
|
|
|
eta emén ez hÃtzai, bà ¡ icic hitzaquin esà ¡ n, edó adierà ¡ zo nai degunarà oartú bear gà ¡  tzaizca". Adiera berriak ez ezik, etxeko ondasunez baliaturik hitzak
|
ere
sor daitezke. Ik. leku berean" onesgunà ¡, onetsÃ, amatú, maitatu; età ¡ andic onesgunà ¡, amorea, maitetasuna".
|
|
|
Azken buruan, nik ezetz uste dut. Kultur alorrean zerbait sortzen duen herriak beretzat eta besterentzat sortzen du eta, orobat, besterentzat sortzen ez duenak ez du beretzat
|
ere
sortzen. Eta ezinbestean, besteri eman nahi eza dela medio, besteren mirabe eta mendeko bihurtuko da bai sail horretan eta bai bestetan.
|
|
|
Oraingoz maila apala duten talde berriak
|
ere
sortzen ari dira, hainbat urtetan talde profesional berberak aritu eta gero. Lehorteari amaiera eman diote sortu berriak diren Dar Dar eta Kanpingags taldeak.
|
|
|
Antzerkia unibertsitatera eraman nahi den honetan, pozgarria litzateke, antzezlanen idazleak
|
ere
sortu edo trebatzeko eskolak ematea.
|
|
|
Frantziaren peko ziren koloniak, mugitzen hasi ziren Berengaintasuna eskatuz. Ipar Eskual Herrian
|
ere
sortu zen nor bera bere buruaren jabe izaiteko giro berezi bat. Etcheverry Aintchart jauna, deputatu sartu zen Pariseko Deputatuen Ganberan eta liburuxka bat argitaratu zuen, eskatuz Eskual Herria destinkatua izan zadien, Pariseri loturik zaukaten lokarrietarik.
|
|
2002
|
|
|
Txapelketak lagunduko diola bere presentzia areagotzeko? Seguru asko bai, baina distortsioak
|
ere
sor ditzake: zenbat plaza gutxiago merezi dute Ametsek, Sorazabalek, Harkaitzek eta beste hainbatek, finalistek baino?
|
|
|
Badira erdaraz diharduten batzuk ere, Javier Sadaba kasu. Euskal pentsamendua erdaraz
|
ere
sor daiteke, eta euskal pentsamendua den neurrian interesatzen zait. Hau da, Euskal Herriaren problematika konplexua da oso eta erdaraz ekoizten den pentsamendua ere konplexutasun hori interpretatzeko interesatzen zait, neurri horretan hartzen dut.
|
|
|
Hartziduran bigarren mailako osagarriak
|
ere
sortzen dira: jogurtaren zaporea eta usaina moldatzen duten azetaldehidoa, diazetiloa eta glukanoak, esate baterako.
|
|
|
Instalazioak era desegokian eraikita egoteak
|
ere
sor ditzake arazoak.
|
|
|
Gainera, sintoma fisikoak
|
ere
sortzen dira; hala nola, zefaleak, ultzerak, arnasketa arazoak, bihotz taupadak, izerdia eta organismoaren defentsak gutxitzea.
|
|
|
garatu zen, ardandegi profesionalak sortuz; Beran eta Araian burdinaren produkzioa berriztatuzen. Industria berriak
|
ere
sortu ziren: Tuterako (1899), Marcillako (1899), Cortesko (1920), Iruñeko (1927) eta Gasteizko azukre fabrikak; Portland zementu fabrika (1903), Olaztin; Iruñeko superfosfatoen fabrikazioa Navarra de AbonosQuimicos konpainian (1908) edo Lodosako Sociedad Navarra de Industrias izenekoan (1916); Nafarroako erriberako kontserben sektorearen indartzea; Gasteizkoenpresa mekanikoak, La Metalurgica kasu (1903), edo Heraclio Fournier naipe fabrikaren handitzea (1888).
|
|
|
Alde batetik, neurri aktiboek ezin berreskuratu diren eraginkortasun galerak dituzte, ez baitaerraza jakitea, neurri aktiboen erabilpena dela medio lana aurkitzen dutenetatikzenbatek lortuko duen lana, nola edo hala. Gainera, politika aktiboek ordezte efektua
|
ere
sor dezakete; kasu hau, langabe batek politika aktiboen bidez enpleguaaurkitzeak beste langile batek lanpostu bera galtzea dakarrenean gertatzen da.Azkenik, politika aktiboen desbideraketa efektua ere aipa genezake, langabeaksektore edo lanpostu batzuetatik beste batzuetara aldarazten diren heinean.
|
|
|
Arazo horrez gain, beste batzuk
|
ere
sortzen dira irakasteko objektua aukeratuondoren jarduerak sekuentzializatzerakoan. Arestian ere, transposizio didaktikoaren atalean, hitz egin dugu objektua zatitzeaz; hemen, objektura hurbiltzekoasmotan, zenbait jarduera gauzatu behar dira ildo honetan:
|
|
|
Baina Jainkoa bezalako azken esanahirik ez, eta gizakiak berak duenean hitza, beste aukera bat
|
ere
sor daiteke: aurkakoak diren definizio borroka, baina gutxi batzuk izanaz erabakia hartzeko aukera, betiere, segurtasun teknikoaren bidetik.
|
|
|
Botere harreman berriak
|
ere
sortzen dira, lan hitzarmen eta lan merkatuaren harremanak lehertzearekin. Toki jakin batean kokatutako lan ekoizpen prozesuaren zatikatzearekin eta lan denbora eta zikloen harreman egonkorraren hausturarekin, langileei automatikoa izan zaien nortasun komuna, elkartasuna eta bizitzeko forma homogeneoak eratzea zaildu egiten zaie, ezinezko bilakatzen dela ez esatearren (ikus:
|
|
|
Euskal Herriko emisoren ordezkariek parte hartu zuten bertan, eta, besteak beste, irrati askeen koordinadora osatzeko lehenengo pausoak eman ziren. Garai horretan, informazio agentzia alternatiboa egiteko ideia
|
ere
sortu zen irrati askeren inguruan:
|
|
|
Haiek ez ziren izan, aldiz, egin zituzten interferentzia bakarrak, eta beste batzuetan
|
ere
sortu ziren, batez ere Radio San Sebastián eta Radio Bilbao direlakoen uhinetan, erregimen frankistaren ospakizunen egunetan edo Aberri Eguna bezalako euskal jaietan. Urte batzuk beranduago, ETAk sistema bera erabili zuen behin baino gehiagotan bere komunikatuak ezagutzera emateko.
|
|
|
Erasotuaren kandidotasunaren mitoa
|
ere
sortzen da: alegia, norberaren krimenak ezkutatu egin behar dira, erasotua ustekabean hartua izan dela adierazteko eta bere bizitza arrisku bizian ezarri dela salatzeko.
|
|
|
Beraz papiroa Egiptoko paduretan sortzen da edo, Nilo ibaiak gainez egiten duenean, horren ur geldoetan, bi ukondo baino gutxiagoko hondoa dagoen lekuan. [...] Sirian
|
ere
sortzen da, kanabera usaintsuaren laku berean. [...] Duela gutxi jakin orri gisa; baina oraindik partoek nahiago dute letrak oihaletan idatzi. dugu Eufratesen, Babilonia aldean sortzen den papiroa ere erabiltzen dela papiro
|
|
|
Hondakinak mugitzen hasi zirenean denak hurbildu ziren lasterka gorpuak besarkatu edo musuz estaltzera; askotan eztabaidak
|
ere
sortu ziren, begitartea desitxuratuta zutenez antzeko traza edo adina zutenak ezagutzean errakuntzak izaten baitziren. Berrogeita hamar mila lagun geratu ziren hondamendi hartan zapalduta edo soin atalen bat ebakita.
|
|
|
Beraz papiroa Egiptoko paduretan sortzen da edo, Nilo ibaiak gainez egiten duenean, horren ur geldoetan, bi ukondo baino gutxiagoko hondoa dagoen lekuan. [...] Sirian
|
ere
sortzen da, kanabera usaintsuaren laku berean. [...] Duela gutxi jakin dugu Eufratesen, Babilonia aldean sortzen den papiroa ere erabiltzen dela papiro orri gisa; baina oraindik partoek nahiago dute letrak oihaletan idatzi.
|
|
|
Ziri hori gibelatuz zihoala hasieran lerro-buruarekin ilara bat egin eta gero atzera egin ahala tartean zokogunea
|
ere
sortu zutenean, afrikarrek hegalak osatu zituzten inguruan eta ozarregi erdira oldartu ziren erromatarren hegiak inguratu; gero hegalak zabalduz bizkarretik ere hertsitu zituzten. Orduan lehen borrokaldi horretan alferrik aritu ziren erromatarrek, bizkarretik zaurituak zituzten galiar eta hispaniarrei ihes egiten utzi eta afrikarren kontrako borroka berriari ekin zioten, bai hertsituak inguruan zituztenen aurka zihardutelako eta bai nekatuta zirenak indarberriturik eta lehiatsu zetozenen aurka zebiltzalako alde handikoa zen borrokan.
|
|
|
Beraz, sarrera edo morfema ez estandarrek estandarrei egiten diete erreferentzia (1.500 inguru bildu dira euskaraz). Are gehiago, erregela bereziak
|
ere
sortu dira, nahiz hauek fonetikoak diren gehienetan eta, beraz, azaleko mailatik gertuago aplikatzen diren morfofonologikoak baino. Urrats honek estaldura handitu egiten du, baina gainsorkuntzak ere gora egiten du.
|
|
|
Takoi altuekin aurrealdea baino ez da erabiltzen, zirkulazioa gutxitzen du eta edemak eta mina agertzen dira”. Arazo estetiko hutsa izan daitezkeen armiarma baskular txikiak
|
ere
sortzen dira, baina baita zerbait larriagoaren isla ere. ‘Hainbeste kontsulta ditut arrazoi horrengatik, eta emakume askori aholkatzen diegu ez dezatela takoirik erabili’, azaldu du Velascok.
|
|
|
Adibidez, udan soldatarik gabe hartu ahal izatea edo, seme alaben arabera, ordutegiak egokitzea». Udan
|
ere
sor daitezke tentsioak, seme alaba helduek askatasun handiagoa eskatzen dutelako edo haurrek etxean igarotzen duten denboraren arabera. Hori saihesteko, Alonsoren iritziz, familiako aisialdia eta norbanakoaren aisialdia bateratzea komeni da.
|
|
|
Arraina kutsatuta jatea ez da beti ondorio berak izaten; parasitoa muki mukosari itsasten bazaio, sintoma gabeko koadro bat sor dezake, eta larbak gorozkietan edo gonbitoan detektatzen dira. Baina parasitoak urdaileko sintomak
|
ere
sor ditzake, hala nola mina estomakala, goragale sentsazioa, okadak noizbehinka eta urtikaria arraina hartu eta 24 eta 48 ordu bitartean; eta hestearen paretan krokatzen bada, gerta daiteke kirofanotik pasatzea. La Paz Ospitaleko alergia zerbitzuko buruak azaldu zuenez, Miguel Blancak, Madril bezalako eremuetan, «tamaina kontua» da, eta behar ez bezala tratatzen ari da.
|
|
|
Hasieran, sakarosa bainu irekian berotuz egiten zen; gaur egun, zenbait karbohidratotatik lortzen da, hala nola azukre alderantzikatua eta zenbait almidoiren hidrolisian sortutako glukosa xarabea, katalizatzaileak (amoniakoa, esaterako) zeudenean. Haragia egosten denean edo ogia, kafea edo patata txipak txigortzen direnean
|
ere
sortzen da koloratzaile hori. Karameluaren osagaien erdia, gutxi gorabehera, azukre asimilagarriak direla ezarri da.
|
|
|
Euskal Telebista sortu zenean Euskal Telebista
|
ere
sortzen ikusi baikenuen, ez pentsa, Iratiko basoko zuhaitzak aski handiak zirenean jarri zuten abian, orain dela urte gutxiko kontua da, euskara bultzatzea zuen helburu nagusietako bat. Hori esan ziguten behintzat.
|
|
|
Erlijio islamikoak premia handiena dute nentzako laguntzak sustatzen ditu, eta era horretan pobrezia ren ondoriorik krudelenak leuntzen ditu. Haatik, desberdinta sun larriak
|
ere
sor daitezke beste elementu kultural edo ekono miko batzuek indar handiz esku hartzen dutenean, Afrika Beltzeko eta Asiako hego ekialdeko herrialde musulmanetan edo petrolioaren monarkiatan gertatzen den legez.
|
|
|
Kezka da. Eta harridura apur bat
|
ere
sortu dit, egia esan, horrela ibilitako tipo bat hain nabarmen etorri zaigulako. Ez daukat ideiarik ere zertan dabiltzan.
|
|
2003
|
|
|
Gaur, arroilen jaitsieran aritzen dira lehengo eskalatzaile, espeleologo, naturazaleak eta beste, baina uda garaian kainoi ezagun batzuetan, zalaparta eta iskanbilaren erdian, mota orotako jendea pilatu ohi da, egun berean kainoi beretik jaisten ehunka pertsona batera aurki daiteke. Azken urteotan arazo ekologikoak
|
ere
sortu ditu honek. Zalantzarik gabe, arroilen jaitsieraren alderdi ludikoak erakartzen du zaletu asko.
|
|
|
Bertan lan egiten zutenak nekazaritza eta abeltzaintzan aritzen ziren. Kooperatiba bat
|
ere
sortua zen, baina bertan behera geratu da. Ondorio horiek ez ditu Nafarroako Gobernuak kontuan hartu kalteak ordaintzeko orduan.
|
|
|
Orain, profesionalak. Xextrak
|
ere
sortzen dira gaiaren inguruan. Lehen, borondate handiagoa zuten, kaotikoago ere baziren, baina askotariko jendea biltzen asmatzen zuten berreskuratze prozesuan.
|
|
|
Baina proportzioan kanporako baino gutxiago erabiltzen dutela azaldu digu Zabaletak. Horrez gain, Siadecok sektore batzuetarako zenbait hiztegi edo eskuliburu
|
ere
sortu ditu.
|
|
|
Zeharo aldatu zen dena, esparru guztietan. Profesionaltasuna desagertu zen, kirolaren ariketa zabaldu egin zen Kuba osoan, umeentzako kirol eskola bereziak eta goi mailako kirol eskolak
|
ere
sortu ziren. Nazioartean ere gehiago hasi ginen parte hartzen kubarrak.
|
|
|
Komunismoak borrokatu dituan gudu guztien bukaeraan, hasi Rusiko erreboluziotik eta munduko bigarren guduraino, fenomenu bat ikusi da, lehen inoiz
|
ere
sortzen etzana. Beste gudu guztietan prisioneruak, herri-minez ezin egon, ta larri sentitu ohi ziran etxera noiz bidalduko zuten itxaroten.
|
|
|
delakoa
|
ere
sortu zuen, eta horretan jardun zuen 1982tik 1987ra, desegin zen urtera arte, alegia.
|
|
|
Hori nozitzen dutenek gainditzen ahalegindu behar dute, beraien oreka psikologikoan ez ezik, azterketa medikoa egitera joatea galarazten dien heinean, osasun orokorrean ere sekulako hondamen sendaezinezkoak
|
ere
sor ditzakeelako.
|
|
|
Izan ere, gizarteak garapen bidean urteak pasatu ahala, natura hondamenak (1 irudianbildutakoak) ez dira desagertu, kontrolpean ere ez dira, bere horretan diraute, gizartearentzat gero eta suntsitzaileago. Baina oraingo zibilizazioak hondamen motaberriak
|
ere
sortu ditu, gero eta maizago gertatuak: hiri uholdeak (urban floods) etahondar lubiziak (debris flows), nagusian.
|
|
|
522 lagunek eman zuten izena UEUn, gehienak ikasle aritu ziren, baina irakasle asko ere bertan geratu zen ikastaroek iraun zuten bitartean. UEUko parte hartzaileak gazteak ziren (%60k 25 urte baino gutxiago50) eta horrek
|
ere
sortu zuen kezka, belaunaldien arteko eten sakona sortzeko arriskua sumatzen baitzen. Euskaldun berri dezente egon zen (%25), hizkuntzaren berreskuratzearen lekuko; eta ogibideei dagokienez, %42 ikaslea zen, %34 irakaslea eta %20 langilea; gipuzkoarren eta bizkaitarren artean %80a osatzen zuten, Ipar Euskal Herrikoek eta arabarrek, ordea, ez zuten %2 gainditzen.
|
|
|
Deialdiarekin batera plazaratutako agirian, beste eskaera batzuen artean, honako hau egin zen: euskararen erabilera irakaskuntzan, «haurtzaindegitik unibertsitatera»; unibertsitateari zegokionez, eskakizun zehatzak egin ziren, Irakasle eskola publikoak euskalduntzea eta «Unibertsital barruti» bakarra eta propioa osatzea97 Ekintzak arrakasta handia izan zuen, ehun mila firma inguru batu baitzituzten, baina gorabeherak ere izan ziren «zenbait nahasmendu
|
ere
sortu zela egun horren inguruan. Bada zer argitzekorik politiko taldeen eta kulturgile taldeen harremanetaz»98 Harrezkero, ohiko manifestazioen moldea gaindituz, jai kutsu nabarmenarekin plazaratu ziren euskararen aldeko ekitaldi berriak, esaterako 1977an lehenengo aldiz antolatutako Kilometroak, Gipuzkoako ikastolen aldeko topaketa.
|
|
|
Hainbat azterketa egin dira horri buruz, baina gehienek adierazten dute “stand by” ean aparatuen kontsumoak sortzen duen gastua faktura elektriko osoaren %5 eta %20 bitartekoa dela. Nazioarteko Energia Agentziaren arabera (IEA), berotegi efektua eragiten duten gasen %1
|
ere
sortzen du. Hori dela eta, badira zenbait kanpaina “stand by” eko kontsumoa murrizteko.
|
|
|
Txoriak, oro har, eta, bereziki, perikitoak, lagun zoragarriak dira, eta beren soinu melodiatsuekin giro aparta sortzen dute edozein etxetan. Baina ohiko kaiolez gain, beste espazio batzuk
|
ere
sor daitezke hegazti horientzat, eta puntu horretan jarriko da arreta hurrengo lerroetan: perituentzako etxetxoa.
|
|
|
Bestelako esamesarik
|
ere
sortu omen zuen gertatuak. Aipatutako artikulu horretan bertan detektibeak" hiriaren simaurtegietan gerriraino sartu eta usain txar guztiak bereizten jakin behar duela" zioen modu erabat metaforikoan, noski, baina bere lankideren batzuek inondik inora zilegi ez diren alusioak ikusi nahi izan zituzten pasarte horretan eta komisarioaren alderdi ilun zenbait haizatzen saiatu omen ziren.
|
|
|
Horrek ongi funtzionatu du eta gizarte mugimendu eta erakunde progresista askotarikoen lurralde mailako bat etortzeak bizkortu ditu. Haatik, hainbat desadostasun
|
ere
sortu dira, bereziki alderdi politikoekiko harremanen inguruan.
|
|
|
Azken 30 urteotan garrantzia hartu duten beste eragile batzuk gobernuz kanpoko erakundeak dira (GKEak). Duela gutxi, ATTAC (finantza transakzioen zergak herritarren alde ordainaraztekoekimena) bezalako taldeak
|
ere
sortu dira, banakoei kanpaina espezifikoetan parte har dezaten ahalbidetuz —ATTACen kasuan finantza fluxuei prezioa jartzearen alde— Izaera ekumenikoagoa duten beste erakunde batzuk ere agertu dira.
|
|
|
Baina zer nahi duk? –barrea bareturik esan nion– Hortxe daukak, eskutitzean, Falangearen definizioa –eta solemne jarraitu nuen– Falange, abnegazio handiz eta sentimendu onen aldekoa zen gazteriaz beterik jaio zen partidua da; baina era berean Falange justizia hotz eta motz egiteko
|
ere
sortu zen; hala bada, ni orain ordezkari nauten Juezen aldetik, berori zigortu edo errugabe aitortu behar duten Juezen aldetik, inongo bidegabekeriarik izango denik ez du zertan uste izan behar berorrek.
|
|
2004
|
|
|
X. USABIAGA. Edozein modutara, esango nuke, esate baterako, Belgikan eta, beste espezialitate bat jorratzen duten ziklistak
|
ere
sortu direla, klasikomanoak. Klasikomano handienek (Johann Museeuw edo Peter Van Petegem), albo batera utzi dute Tourra.
|
|
|
Beraz, jaki funtzionalek osasuna hobetzeko joera erakusten baldin badute ere, ezin zaie behar baino balio handiagoa egotzi. Azken finean, dieta osasuntsu bati jarraitu eta bizimodu aktiboa eramaten dutenentzat onurak dituzten moduan, nahi ez den efektua
|
ere
sor dakioke beste populazio sektore bati. Adibidea aipatzen hasita, aski frogatuta dago (fruta eta barazkietan dagoen antioxidatzaile bat da eta fruta zuku askori eransten zaio) biriketako minbizia jasateko aukerak handitzen dizkiela erretzaileei.
|
|
|
" Ikasle kopurua murritza izan ohi da, guztiak estatubatuarrak. Zentro horretako beste ikasgai batzuetan taldeak
|
ere
sortu izan dira, Joseba Zulaikaren irakasgaian esaterako" azaldu digu Amorrortuk.
|
|
|
«Baiona Donostia Euskal Eurohiria» proiektuaz ari naiz. Behatoki ekonomikoa
|
ere
sortu zen ekimen honen barnean. Balantzea egiterakoan, ordea, gauza gutxi baizik ez da egin.
|
|
|
Airean gelditzen den galdera erretoriko huts bat izango balitz bezala, zalantzarik gabe eman du erantzuna. Koldoren ustez, gaztelania sortu zenean, Donemiliagako aztarnetan jaso denez, Balpuestan, Gobiaranen »Burgosekoa ofizialki»
|
ere
sortu zen. IX. gizaldian herrialde horiek guztiek harreman handia omen zuten Asturiasko erregeekin.
|
|
|
" Haurrek, batxilergoa amaitzen dutenean, selektibitateko azterketetan Gipuzkoakoen maila dutela ikusi da. Zalantzak
|
ere
sortu izan dira, guztia euskaraz ikasita gaztelaniarekin arazoak izango zituzten baina argi ikusi da haurrak oso ondo mintzatzen direla gaztelaniaz. 12 promozioa dute Batxilergoan eta hor ikusten da ez dagoela arazorik.
|