|
2000
|
|
|
jainko zaharren lege eternalek halaagintzen omen dute. Baina Kreontek
|
ere
Hiriaren jainkoak bere alde dituela dio5.Antigonak, Kreontek zaurtzen dituen betiko legeak jartzen ditu bere alde. Enfrentamendu honetan burutzen da Kreonteren heriotza sinbolikoa:
|
|
|
Zu bai, baina beste batzuk, ez... utzi du airean, eta are gutxiago zapatekin (denok ulertu dugu Tomi buruz ari zela, izan
|
ere
hirian nahiz mendian beti zapata pare berarekin baitabil, baina Tomek ezentzuna egin du).
|
|
2001
|
|
|
Ohi dugun moduan, Gasteiz barruko ibilbide hau
|
ere
hiriko arimatik hasiko dugu, biztanle guztien topaleku den Andra Mari Zuriaren plazatik, alegia. Hementxe biltzen dira" blusak" jaietan, Zeledonen jaitsiera itxaroten.
|
|
|
Denbora dezente igaro da Nerbioiren itsasadarrean zehar kanta hau egunero entzungai izaten zenetik, baina, nolabait eta konturatu gabe, Santurtziko sardinasaltzaileak bertako lehen" enbaxadore kulturalak" bihurtu ziren. Gaur egun
|
ere
hiria itsasoari begira bizi da, bertan baitugu Atlantikoko nagusienetakoa, baina tamalez emakume gogor horien xarma historiara igaro da.
|
|
|
Aipagarria da, baina Sarrionandiaren poesian ispiluaren aipamen gehien Pragako sailean gertatzen dira, hain zuzen
|
ere
hiri hori Golem aren bitartez magiarekin loturik dagoen hiria delako. Horregatik balio dio ispiluak etorkizuna asmatzeko eta ikusteko:
|
|
|
Neskak
|
ere
hirian, etenik gabeko mozorro festan, baina antzerkian. Izaera dezente ezagu  tzeko parada, beraz, bidean, aldian aldiko metodo Â, ikastaro, inprobisazio, sorkuntza kolektibo eta pertsonaia analisiei esker; badakizu, eskola bizitza bihurtuz, eta bizitza, eskola.
|
|
|
Era honetan, aberatsenen eta pobreenen arteko zuloa handituz joan zen, bigarren gizarte taldea ikaragarri ugarituz. Platonek
|
ere
hiri bakoitzaren baitan bi hiri daudela esango du, aberatsena eta pobreena, etengabe borrokan, eta borroka hori dela hiri estatuaren zoritxar guztien iturri. Hirietako artisau eta bestelako soldatapekoek ere sufritu zuten ondorio ikaragarriak izan zituen krisi ekonomiko hau.
|
|
2002
|
|
|
Berriz
|
ere
hirian barneratuz, hotelaren ondoko Victoria Erreginaren etorbidean laster 1864ko Guadalupeko kapera inperial neobizantiarrarekin egingo dugu topo. Ezkerrerantz eginez, oso hurbil sinagoga geratzen zaigu eta berriz ere Palais hotelerantz itzuliz, kupula urdin ikusgarria duen errusiar eliza ortodoxoa.
|
|
|
Haugesund, fiordoetako iparralderako bidean topatu dugun hiri erakargarria da. XX. mendearen hasieran, asko hazi zen sardinzarraren arrantzari esker, eta oraindik
|
ere
hiri aberatsa da. O ntzigintza eta kobre meategiekin batera, arrantza ezinbestekoa da oraindik hiri ko ekonomian.
|
|
|
Arratsaldeko bostak edo izango ziren, eta eguzkiak gogor jotzen zuen, asfaltoak inguratzen bagintuen ere, basamortu baten erdian jarraitzen genuela gogoraraziz. " Berriro
|
ere
hiri handi batean!", pentsatu nuen nik, poza ezin disimulaturik. Eta kasino erraldoiek, kale zabalek, neon argiek, New Yorken edo San Frantziskon bizi izandako sentsazio berbera ekarri zidaten gogora:
|
|
2003
|
|
|
Norbaitzuk ziren. Orain, egun esan nahi dut, bai hemen eta ziurrenik, bai han (oraingo herriek
|
ere
hiri bihurtzeko arriskua baitute) anonimoak dira gehienak, eta ez direnak, asko, latoso galantak.
|
|
|
; baina erregai alternatibo horiekin ez gara ahaztu behar, izan ere emaitza onak eskaintzen dituzte, batez
|
ere
hiriko zirkulazio geldoan.
|
|
|
Hobetu beharreko puntu nagusietako batzuk akuiferoen erabilera dira, eta horien administrazioa berrikusi egin behar da etorkizunean hornidura bermatu nahi bada. NBEren arabera, akuifero mantuak hobeto administratu behar dira, eta ur ihes txikiak, batez
|
ere
hirietan, non ur galerak ur horniduraren %40 edo gehiago baitira.
|
|
|
Gaineratu zuen urtero 30 milioi pertsona inguru hiltzen dituzten kardiopatiak, diabetesa, minbizia eta obesitatea “dagoeneko ez direla herrialde aberatsen bakarrak”, garapen bidean dauden herrialdeetan (India edo Txina) elikadura jarraibideak aldatzean. Horrek batez
|
ere
hiri handietako biztanleei eragiten die, non jendeak joera handiagoa baitu gantz saturatu, azukre eta karbohidrato finduetan aberatsak diren elikagaiak irensteko, eta, gainera, hortzetako gaixotasun ugari eragiten baititu. Azterketa horrek, aditu independenteek bi urteko lana egin ondoren, egunean 400 g fruta eta barazki gutxienez kontsumitzea gomendatzen du; gatzak, berriz, iododuna izan behar du, eta egunean 5 g baino gutxiago jan behar luke.
|
|
|
Erosotasuna: batez
|
ere
hiri barruko trafikoan eta aparkatzeko maniobretan. Adi:
|
|
|
Aspaldian erabaki. Gabonak heldu baino hilabete lehenago
|
ere
hirietan ipintzen dituzten argiak bezain artifiziala bihurtu zen gurea. Artifiziala zen eta artifizialki iraunarazi genuen:
|
|
2004
|
|
|
Bilboko Abusu auzoan dagoeneko abian den ekimen berritzailea da. Berez Euskal Herrian garai batean hain hedatua egon zen auzolanaren oso antzekoa da izatez, baina berritzailea, gaur egun eta batez
|
ere
hiri handietan, bizimoduaren abiadura geldiezinak, askotan auzotarren arteko elkarrezagutza ere, eragotzi egiten duelako.
|
|
|
Bestalde, egia ere bada museo fenomenoa bizi dugula. Zein den
|
ere
hiria, museoa behar zer edo zer izango bada! Turismoa egiteko bidea da.
|
|
|
Bizkaian eta Gipuzkoan, berriz, egoera zertxobait hobea izanagatik ere, gaztelaniazko eskola zen nagusi. Batez
|
ere
hiri handietan, baina baita herri txikiagoetan ere. " Ez dugu ahaztu behar guraso gehienek nahiago zutela euren seme alabek erdaraz ikastea, hura baitzen ospea zeukan hizkuntza", ohartarazi du Davilak.
|
|
|
Berriki, Gobernuak zenbait aldaketa onartu ditu nomenklaturan, ahal den neurrian Peña Planak ezarritako irizpideak errespetatuz. Batez
|
ere
hiri nagusien ingurabideei eta autobian bitan banatu diren errepide nazionalei eragiten diete, baita antzinako zenbait bideren lotunetik sortutako korridore berriei ere.
|
|
|
Gero eta jende gehiagok aurkitzen du bere etxebizitzaren metro karratuak ez direla nahikoak, batez
|
ere
hiri handietan, non kostua soldaten gainetik hazten baita. Erreforma adimentsuak espazioa hobeto aprobetxatzen lagundu dezake.
|
|
2005
|
|
|
Prezioen arteko aldeak handiak dira, batez
|
ere
hiri batzuetan aireportua beste batzuetan baino gertuago dagoelako.
|
|
|
babarrun txikitua deitzen zaion platera. Kubatarrek haragi platerak nahiago dituzten arren, kontsumitzen da arrain ugari, batez
|
ere
hirietan. Onenetako batzuk ezagunak dira txerna, meroa izenaz ezagunagoa, eta txelba, arrain zuria, zapore ezin hobekoa, eta itxura erakargarria, deigarria kolore gorria.
|
|
|
Iaz, 4,3 milioi pertsona infektatu ziren planetan, eta 3,1 milioi afrikarrak izan ziren; 25,4 milioi, berriz, gaixotasunagatik hil ziren. Pandemia geldiaraztea Gawanasen arabera, Abuyako gailurra aukera ona eskaintzen ari da 2001az geroztik VHI/ hiesaren aurkako borrokan lortutako aurrerapena aztertzeko, Afrikako ordezkariak
|
ere
hiri horretan bildu baitziren pandemiaren aurrerapena geldiarazteko modua eztabaidatzeko. “Baliabideak mobilizatzea funtsezko gaia da helburuak bete nahi baditugu.
|
|
|
Aldez aurretik eta modu lasaian gidatzea, segurtasun distantzia egokia gordetzea, azeleratu gabe abiatzea eta lehen martxatik bigarrenera bi segundora edo sei metro ingurura aldatzea dira ikastaroan eskaintzen diren tekniketako batzuk. Era berean, martxa luzeak erabiltzea (baita laugarren eta bosgarren
|
ere
hiri ibilbideetan) eta martxa ahalik eta beranduen gutxitzea ere erregaia aurrezteko estrategia eraginkorrak dira. Gainera, ikastaro hauetan planteatzen den beste helburuetako bat 0 kontsumoa bilatzea da, hau da, transmisioaren bidez motorraren indarra aprobetxatzea eta ahal den guztietan azeleratu gabe gidatzea.
|
|
|
Gaur egun gure nagusiek betetzen duten eginkizunak ez du zerikusirik aurreko belaunaldiekin. “Auzoa” kontzeptua lausotuta, batez
|
ere
hiri handietan, non ‘Don’ ere esaten baitzitzaien, hiriguneetako giza harremanak aldatu egin dira, eta ez da ohikoa, adibidez, auzokoak haiengana jotzea zerbait behar duten galdetzeko. Solidarioak GKEak, adinekoek hainbeste eskatzen duten konpainia behar horretaz jabeturik, 1995az geroztik 600 boluntario baino gehiagorekin lan egiten du ‘Zaharren laguntza’ programan.
|
|
|
Eragozpenak – Autonomia: Oraingoz, energia bakarreko ibilgailuek 200 km-ko autonomia dute; batez
|
ere
hirian ibiltzeko egokiak dira. – Oraindik ez dago garatuta gasolina zerbitzuguneen sarea motorra kargatu ahal izateko.
|
|
|
Badira argazki famatuak haurren edo gazteen espresio hori oso ondo islatzen dutenak. Argazkilariak horren ohikoak ez ziren garaian, ezezagun baten kameraren aurrean jartzea gertakizuna izango zen, eta gazteek, batez
|
ere
hirikoek, heldutasun itxura eman nahi izaten zuten. Gauza handia zen argazki bakoitza, ezezaguna eta berria izateagatik hain zuzen ere handia, eta batzuei irudituko zitzaien horixe zela denok dugun unea, aldizkarietan ikusten zituzten argazkietan jende handia ateratzen zelako beti.
|
|
2006
|
|
|
Elkarte ugari daude eta hainbat gairen inguruko tailerrak eta zinema zikloa egiten dituzte. Oro har, giro lasaia nagusitzen da zonaldean eta hain zuzen
|
ere
hiriko estresetik ihesi, bake hori hautatzen du hainbatek.
|
|
|
«Behaketa serioagoak egiteko, gutxienez Salbadako mendizerraraino joan behar dugu, Bilbotik 40 kilometrora». Han
|
ere
hiriko argiak igartzen dira ordea.
|
|
|
Egin ezazu gure herrialdeko herritar askori eragiten dieten arazoen erradiografia Espainian bizi dugun garapen maila gorabehera, 500.000 pertsona baino gehiago muturreko pobrezian daude eta 1.700.000 pertsona pobrezia larrian daude. " Gure herrialdean 1.700.000 pertsonak jasaten dute pobrezia larria" Tipologia askotarikoa da, eta batez
|
ere
hiri handietan biltzen da. Immigrazioa, langabezia edo buruko gaixotasunak dira egoera horiek eragiten dituzten arrazoiak.
|
|
|
–Neska lagunak
|
ere
hiriz mugiarazi eta abandonatu egin zintuen?
|
|
2007
|
|
|
Denboran honago etorrita, euskarak, lehenengo latin hizkuntzarekin, eta gero hizkuntza erromanikoekin izan duen harremanak ikaragarrizko urratsa utzi du hizkuntzaren egituran. Elebitasuna zaharra da Euskal Herrian, batez
|
ere
hirietan. Latinaren esparruak, haren ondoren erromantzeek beregandu zituzten, eta hizkuntzok mendez mende elkarri eraginez bizi izan dira.
|
|
2008
|
|
|
3 Bide guztiek Erromara daramate. Hortaz, kontu handiz ibil zaitezte, batez
|
ere
hiri betierekoa jadanik ezagutzen baduzu, hartu duzun bideak hara ez eramateko. Munduan Erromaz gain badagoelako zer ikusi eder asko.
|
|
|
Museotik atzera
|
ere
hiriko bihotzerantz abiatu gara. Frantsesek eraikitako tren geltokiak abandonatu itxura dauka, belarra luze, ateak itxita.
|
|
|
Egia da sentibera eta abegikorra naizela emakume ederrekin, eta egia da baita
|
ere
hiria erakustea erabaki nuela. Txikia eta bildua da, gainera, ordu gutxitan erakusteko modukoa, historia apala duena.
|
|
|
itxuraz nekarazi (edo zehazkiago arrantzale) munduan kokatzen da istorioa, baina egiazki hirian sortutako testuinguru ideologiko bati erantzuten dio. Adierazgarriro obra Bilbon idatzi ez ezik antzeztu
|
ere
hiri berean egin zen (egileak bertan antzeztu gura izan zuelako) eta arrakasta handiz. Eta garrantzitsuagoa dena:
|
|
|
Bestalde, etxebizitza erabilien gehieneko prezioen mugak handitzea aztertzen ari da Etxebizitza. Ministerioaren arabera, erosteko laguntzak, batez
|
ere
hiri handietan, benetako prezioak baino txikiagoak dira, eta horrek diru-laguntzak oso baxuak izatea ekarri du. Chacónek jakinarazi zuen bi urtetik urtebetera murriztuko zela, eraikin bat eraikitzen den unetik, etxebizitza bat erabilitzat hartzeko behar den denbora, eta, beraz, diru-laguntza bat jasoz eros daitezkeen etxe poltsan sartuko dela.
|
|
|
Profesional gazteek eskatzen dute gehien gelak alokatzea, etxebizitza okupatzeko formula bat, batez
|
ere
hiri handietan.
|
|
|
Espainian, langileen %26 inguruk etxetik kanpo bazkaltzen du, enpresek ematen dizkieten janari tiketak trukatuz. Ordutegi zatitua eta lantoki gehienetan jantokirik ez izatea, eta etxera bazkaltzera joateko eta lanera itzultzeko zailtasunak —batez
|
ere
hiri handietan— direla eta, metodo hori langile eta enpresaburuen gustukoenetako bat da. Baleak enpresaren jantokiko zerbitzua emateko zeharkako formula bat dira, eta Espainian 350 milioi euroko fakturazio bolumena dute.
|
|
|
populazioaren %48k oso maila altuak arnasten ditu. Ondoren, nitrogeno dioxidoa (NO2) azpimarratu behar da, herritarren %21i eragiten baitio, batez
|
ere
hiri handietan. Eta, azkenik, ozonoa (O3), herri handietatik hurbil dauden landa eremuetan eta hiri inguruetan kontsumitzen dena”, azaldu du GKEk, hirietako poluzioaren %80 autoaren ondorio dela uste baitu.
|
|
|
Hala ez denean, baita hiri erdian ere, lorategiz hornitutako gune batez goza daiteke gutxienez, hiriko lorategitik isolatuta. Gainera, askotan, eta hiritik urrun eta hirirako sarbide zaila eta haren bertuteak lotzen dituen ustearen kontra, ingurune" berde" batean kokatzea eta hiriaren erdigunetik hurbil egotea (oinez minutu batzuetara ere bai) elkartzen dira, batez
|
ere
hiri txikietan edo probintziako hiriburuetan. Instalazio eta zerbitzu komunak Instalazio, zerbitzu edo ekipamendu jakin batzuk etxean bertan izateko aukera, zalantzarik gabe, urbanizazio pribatu batean bizitzeko erakargarritasun handienetako bat da.
|
|
|
Zingaro. I am a gipsy too Etorkinak Espainiako biztanleriaren %10 dira, ia lau milioi eta erdi pertsonak ehunka herritan lan egiten dute eta bertan bizi dira, batez
|
ere
hirietan, Espainiako geografia osoan. Langile horietako gehienek ohiko diru bidalketak bidaltzen dizkiete jatorrizko herrialdean geratu ziren senideei, eta finantza erakundeek negozio garrantzitsu bat aurkitu dute egoera horretan, bai eta bezeroak erakartzeko aukera ere.
|
|
|
«Hiriko autobusen sekulako eskaera dago hemen, eta horri erantzun nahi diogu», esan zuen atzoko inaugurazio ekitaldian Jose Manuel Orcasitas Irizar Maroc eko presidenteak. Orain artean, Txinan soilik egin ditu saio batzuk arlo horretan, eta herrialde horretan
|
ere
hiriko autobusen merkatua sendotzen saiatuko direla iragarri zuen Orcasitasek. Gainerakoetan, orain arte bezala, luxuzko autobusekin soilik jarraituko duela argi utzi zuen ordea.
|
|
|
Distira handiko urtea izan zen 1958a zinema izarrei dagokienez. Kirk Douglas The Vikings filma aurkeztera etorri zen Donostiara, Anthony Mann epaimahaiko kide izan zen, eta King Vidor
|
ere
hirian izan zen, baina hoteletik apenas irten zen. Etorkizunean zuzendari handi bihurtuko ziren Carlos Saurak eta Roman Polanskik ere euren lanak aurkeztu zituzten Donostian lehenengo aldiz, Cuenca iraupen ertaineko filma aurkeztu zuen espainiarrak, Dwag ludzie z szafa (Gizon bi eta armairu bat) film laburra Parisen jaiotako poloniarrak.
|
|
|
Pirinioetako etapa interesgarria bien tartekoa da, Andorran hasi eta Saint Gironsen bukatuko dena. Hori
|
ere
hirian bukatuko da, baina mina egin dezaketen bi mendate tente daude etapako bigarren erdian: Col du Port eta Col d' Agnes (azken horrek 12,4 kilometro ditu, eta %6.5eko batez besteko pendiza).
|
|
2009
|
|
|
Magialdia hiriko hainbat tokitara iritsiko da. Lazcozen arabera, Kaldearterekin eta berriki Jolas Jaialdiarekin gertatu bezala, eta astelehenetik aurrera Malabaristen Europako Batzarrarekin gertatuko den gisan, jaialdi honek
|
ere
hiriko muga geografikoak gaindituko ditu.
|
|
|
Ebroren arroan asko izan ziren honelako lanak, eta horietako adibideak dituguBarasona, Mediano, Guara eta Esako urtegiak, gehienek ureztatze sare zabalazutenak, Bardeetako Ubidea bezalakoa (Acosta et al., 2004). Hauek guztiakLanaren bidez Zigorra Berrerosteko Sistemaren bidez antolatu ziren, eta sistemahorren pean
|
ere
hirietako kanalizazioak egin ziren Irunen eta Errenterian (Acostaet al., 2004: 68).
|
|
|
Bigarrenak denboraren nagusitasunaezarri, erritmoak jarri eta inposatzen zituen. Memoriari espazioaren nagusitasunsinboliko, inmaterial eta egunerokoa esleitu zitzaion, batez
|
ere
hirietan, haietakokale eta plazekin. Espazioa antolatua eta egituratua azaltzen zen, zeina boterearenberaren isla baitzen.
|
|
|
Gazte eta etorkinentzako irtenbidea Gero eta zabalduagoa dago azpierrentamendua, hau da, maizterrak etxearen zati bat beste pertsona batzuei alokatzea. Batez
|
ere
hiri handietan gertatzen da hori, non alokairuen prezioa handiagoa baita eta etxebizitza partekatzera behartuta dauden pertsonen kopuru handiagoa baitago. Adituek diotenez, bi aurpegi dituen errealitatea da.
|
|
|
XV. mendean eraiki Ziburuko elizak (Lapurdi) Bixintxo izena baitu, herriko sainduaren egunaren karietara aurten
|
ere
hiriko bestak antolatuko ditu Ziburuk. Printzipioz Bixintxoren eguna urtarrilaren 22a baldin bada ere, ospakizunak lehenagotik hasiko dira.
|
|
|
Sozialistek gutxiengo gehiengoa lortu dezakete zenbait baldintza betetzen badira: PP espero dena baino gehiago jaistea; hautesleria mugiaraztea badago poltsa bat sozialisten aldekoa izan daitekeena, batez
|
ere
hiri ertainetan; eta hirugarrenik, Araban sozialisten eta EAJren arteko aldea handitzea. Nik uste dut sozialistek Araban gehiengoa lortuko dutela, baina ahalik eta hautetsi gehien lortu dituzte, EAJ baino hiru gehiago gutxienez.
|
|
|
Zuk
|
ere
hiriz aldatu zenuen Bilbotik Bartzelonara joanda. Hori bai, Athleticen inguruan sekulako ilusioa piztu zen zu zeundenean, eta Espanyol UEFA Kopako finalera eraman zenuen.
|
|
|
Horietatik %70ek ez zuten ezagutu Mohammad Reza Pahlavi xahren diktaduraren kontrako iraultza; alegia, hogeita hamar urtetik beherakoak dira. Horien belaunaldiak gobernatuko du herrialdearen etorkizuna hemendik hamarkada batzuetara, baina askok, batez
|
ere
hirietakoek, ez dute nahi hain luzaro espero.
|
|
2010
|
|
|
Quirósek erantzun du estratigrafia askoko aztarnategi gehienak, kutsatuta? daudela gutxi gehiago, batez
|
ere
hiri inguruetan, eta adibide bezala jarri du Vitoria Gasteizkoa. Lur metaketak nahasten dira eta lur eta materialak berriro erabiltzea oso ohikoa da.
|
|
|
Erdaraz jarduteko gaitasuna ez die eskolak bakarrik eman, bistan da. Eskola bezainbat290 kaleko (batez
|
ere
hiriko) ingurumen hurbila lehen urteetan, eta handik harako harreman sare zabalak gero, horiek dituzte erdarazko gaitasun horren iturburu nagusi: bai ahozkoan, eguneroko jardunaren erregistro informaletan bereziki, eta bai (beste neurri batean) idatzizkoan.
|
|
|
Paziente batek probak egiterik izan ez badu, eta, beraz, tratamendu pertsonalizaturik ez badu, gogorarazi du garrantzitsua dela Oinarrizko Osasun Laguntzako medikuarengana joatea, sintomak murrizten eta eragozpenak aldi baterako arintzen lagunduko dioten neurriak adieraz diezazkion. Zenbait azterlanen arabera, 20 urtean hiri biztanleriaren %50ek ingurumen alergiak izan ditzake, Ojedaren ustez “alarmista” da, baina kontuan hartu da “azken urteetan alergien eragina handitzen joan dela, batez
|
ere
hiri industrializatuetan”. Alergologoak azaltzen duenez, “azalpen argirik ez egon arren”, hipotesi higienikoaren teoriek diote “zenbat eta osasungarritasun eta osasun publiko handiagoa izan, immunitate sistema ez dagoela agente patogenoen eraginpean, batez ere parasitoen eraginpean, eta orduan eta desbideratu egingo litzateke immunitate sistemaren arreta erreakzionatzean”.
|
|
|
Pisuak hori ez gertatzeko elementuak baditu, nabarmendu egin behar da eta prezioa igo. Gidarientzako alderdi garrantzitsuenetako bat, batez
|
ere
hiri handietan, etxebizitzak gutxienez garaje plaza bat izatea da. Hobe eraikin berean badago.
|
|
|
Txepetxa AEK euskaltegian Oihane Goienetxeren (eta Mikel Ozaitaren) txanda izan da. Euskal Herritik kotxez irten eta Algecirasera heldu ziren gauez, handik ferriz Sebtara (Ceuta) pasa ostean, goizean Marokoko muga gurutzatu zuten.Lehenengo egunak Chefchauenen, batez
|
ere
hiriko medina ezagutuz. Bertatik Fes hiri inperialera, bere medina laberintikoan zehar ibili eta gremio ezberdinen lana ikusi (alfonbragileak, oihalgileak, zeramikagileak, larru tintatzaileak...).
|
|
|
XVI. mendearen hasieran turkoak heldu zirenerako, amazigera desagertuta zegoen lurralde askotatik, batez
|
ere
hirietatik. Arabizazioa ez zen hain azkarra izan mendialde eta desertuan, baina hala joan da menderik mende erroiztuz amazigera.
|
|
|
Tangerreko egonaldian, ordea, Matissek bere pintzel eta margoekin ahalik agudoen iaunzten zueno, Afrikako xarmak harturik, Thierry-k Maroko-ren gainean ahal izan zuen guztia irakurri zuen, arabiar gramatika eta Al Quram en itzulpen bat erosi, eta europarren auzoetatik landan iragan zuen bere denbora, bada, Tangerreko jendeak eta jendilajeak ezagutu bide zituen, guztiz
|
ere
hiriaren inguruko mendietako bizizaleak, zinez laketu baitzen haiekin baltsan.
|
|
2011
|
|
|
Ia egun osoa ematen dut lanean Illunben, eta eduki dudan aisialdi apurrean Zarautz eta Arrasate bisitatu ahal izan ditut. Donostia
|
ere
hiri polita da osteratxoak egiteko. Ni Badalonan bizitzen ohitua nago [Herrialde Katalanak], eta antzeko hiriak dira biztanleen kopuruari dagokionez.
|
|
|
Migel itsua Igorretan hilko zen, Montoiko bazter auzoan. Gure aitaita eta amama
|
ere
hirira jaitsi ziren. Garaiola uztea mingarria egin zitzaien lehenengo urteetan, gero Durangoko bizimodura laketu ziren.
|
|
|
Motozikleta parkeari ziklomotorrena gehitzen bazaio, bi ibilgailu motak 5 milioi dira, automobil parkearen %16 inguru. Portzentaje hori, zenbait ikerketaren arabera, handitu egingo da, “ibilgailu mota hori askotan automobilaren alternatiba bihurtu delako, batez
|
ere
hiriko joan etorrietarako”, dio Zirkulazioak. Ibilgailu kopuruak gora egin arren, hildako motorzaleen kopuruak behera egin du 2007az geroztik, bai errepidean, bai hirigunean, 2005ekoak baino kopuru txikiagora iritsi arte.
|
|
|
Hona hemen beherakada horren arrazoiak: salerosketen hazkundea %6koa da, batez
|
ere
hiri ingurune finkatuetan kontzentratua, eta atzerriko inbertsioa berreskuratzea. Eskualde batzuetan, egokitzapenak “hondoa jo du”, eta horrek pentsarazten du jarduera “goranzkoa” izango dela, dagoeneko obra berriko ikus onetsien hazkundean nabaritzen hasi dena eta 2012an zehar finkatu litzatekeena, adierazi zuen José Antonio Pérez IPko Higiezinen Katedrako zuzendariak, sektorearen erradiografia hori aurkezteaz arduratzen denak.
|
|
|
Autoak alokatzea: bizikletak mailegatzeko zerbitzuak bezala, autoak alokatzea edo «car sharing» delakoa
|
ere
hiri zirkulazioa murrizteko eta ibilgailua erosi beharrik gabe edukitzeko modu bat da. Respiro Car Sharing enpresaren datuen arabera, unitate bakoitzeko sei hamar auto pribatu kentzen dira zirkulaziotik.
|
|
|
Garrantzitsuena da kontuan hartzea zer erabilera emango zaion eta nondik eramango den. Batez
|
ere
hirian, espaloietan eta kaleetan erabiliko bada, gidatzeko erraza izatea komeni da, erabilera askokoa (besaulkitxoaren kokapena konplexutasunik gabe aldatzeko aukera), arina eta ez handiegia. Aldiz, landa ingurunean erabiliko bada, lehentasuna izango da gurpil handiagoak eta gogorragoak izatea, esekidura sistema ona dutenak, lur mota guztiak onartzeko.
|
|
|
Nazka nazka eginda zeuden herritarrak jauntxoen eta ahaide nagusien handikeriaz, botere goseaz eta odolzalekeriaz. Ahaide nagusien zapalkuntza horri aurre egin nahian, jendea, batez
|
ere
hirietan, elkartzen hasi zen eta ermandadeak edo anaidiak sortzen.
|
|
|
Nahiko baserritarra, nahiz eta kalean jaioa izan, nahiko timidoa, ez naiz hiritarra, behar baldin bada hori beti oso presente daukat. Ezagutzen ditut herri txikietan jaiotako pertsonak, hiritartu direnak eta oso komodo, baina ni sekula ez naiz oso komodo sentitzen hirian, batez
|
ere
hiri handietan, eta jende tartean ere kosta egiten zait, halako herri kutsu bat badut.
|
|
|
Opioaren aitzakian piztutako gerraren ondoren Xingdao n geratu ziren alemaniarrak, eta oraindik
|
ere
hiri horren izena darama Txinako garagardorik ezagunenak. XIX. mendeari urtebete gelditzen zitzaion ozta, Richard Wilhelm ailegatu zenean, eta berea da, seguru asko, idazlanaren itzulpenik preziatuena.
|
|
|
Badakit udazkeneko arratsalde batean igoko naizela hiria gurutzatzen duen autobusera eta eramanen nauela denbora galdu batean madreselbek usaitzen zuten auzo isilera. Zihoan jendea jaisten joan baita han, geltoki harrigarrietan, eta urruneko tren gorri baten geziak abiadura ezarri baitio karriketako gelditasunari, azkenerako bakarrik eta azken bidaiari jaitsiko naiz ni
|
ere
hiriaren bazter batean, eseriko naiz han nonbait eguzki epelari bizitzaren nekea aitortuz eta lokartuko naiz agian betirako azken unean bakean neronekin ororekin bakean.
|
|
2012
|
|
|
Nazio merkatuak eta nazio estatuak errege hiri baten inguruan jaio eta atondu ziren (hiri horren metastasiak direla esan genezake, inoiz
|
ere
hiri sare batena). Nazio hiriaren erdigune sinboliko eta funtzionaletik hedatu zen naziogintza, eta ezarian estatu indarrak heltzen ziren bazter guztietara iritsiko zen nazio sinkronizazioa. probintzietako hiritarrek hiriburukoen antzera bizi nahi eta behar zuten hiritar osoa izatekotan, herri eta baserrietakoek geroago jasoko zuten bizimodu eta izaera berria, modernizatu ahala. estatuko jende guztiek, urrunak eta arrotzak izanagatik ere, hiriaren koreografian, Nazioaren koreografian parte hartuko zuten goiz edo berandu.
|
|
|
Euskal Herriko gainontzeko hiriburuak ere bisitatutako ditu. Bilbo Olentzero gaur iritsiko da Bilbora, egun bat lehenago, baina bihar
|
ere
hiriko hainbat txokotan ibiliko da ikazkina haurren eskariak entzuten. Udalak egingo dio harrera gaur, 18:45ean hasiko den kalejirarekin.
|
|
|
Behin Arriagara iritsita, Olentzeroren musika bandak ikuskizuna eskainiko du, eta 19:45ean amaituko da. Gabon bezperan
|
ere
hiritik ibiliko da menditik jaitsitako ikazkina. 11:00etatik 14:00etara Arriaga antzokian egongo da haurren zain, eskaera guztiak entzuteko.
|
|
|
Esate baterako, populazioa espero baino gehiago hazi da, batez
|
ere
hirietan. Megahiriak ere areagotu eta hedatu egin dira, baina auzo baztertuetan bizi den jende kopurua jaitsi egin da.
|
|
|
Mutila Milanen bizi zela esatean zirraraz begiratzen zidaten, goi klaseko signorina bat banintz bezala. Eta nik neuk
|
ere
hiri monumental bat espero nuen, Viena iduri. Baina hiria bisitatu nuen bosgarren edo seigarren aldian jabetu nintzen. Milan?
|
|
|
Kasu honetan, mezulari batek igorlearen bidalketa jaso eta lehenbailehen entregatzen dio hartzaileari. Horrek izugarri errazten du enpresetako dokumentazio trafikoa, batez
|
ere
hiri handietan, trafikoak asko zailtzen baititu joan etorriak.
|
|
|
Lash ek sinboloei ematen dien ezaugarria, esangura edukitzea da, era berean bere erreferenteekin kontaktua ez edukitzeaz gain. Baldintza hauek dira hain zuzen
|
ere
hiriak jarrera anbiguo batean kokatzen dituztenak, estatus kultural edo material bat emateko orduan. Lash en ustez, hiria zera litzateke:
|
|
|
Oso gai landua izan da gure artisten artean, haien eta hiriaren nortasunean paisaia eta panorama horiek eduki duten garrantziarengatik. Argazkigintzak
|
ere
hiriaren ikuspegi hau azalarazi digu. Hemendik aurrera, Bilbo mundura zabalduz joan da gutxinaka, eta Guggenheimek honetan garrantzi berezia eduki du hurrengo hamarkadetan.
|
|
|
Horren ondorioz, zakurren portaeran adituak diren pertsonek duela urte batzuk baino kontsulta gehiago izan dituzte. Premia emozionalak Txakurra pertsonekin bizi da, oso modu estuan, batez
|
ere
hirietan. Animalia hauek izaera, izaera, adimena eta beharrak dituzte, eta ez dira beti fisikoak izaten, emozionalak eta psikologikoak ere bai.
|
|
|
Horregatik, animaliaren bizi kalitatea egokia izatea komeni da. Txakurrak, batez
|
ere
hirian, bere izaerarekin bat ez datozen baldintzetara egokitu behar du. Txakurrak, batez ere hirian, bere izaerarekin bat ez datozen baldintzetara egokitu behar du.
|
|
|
Txakurrak, batez ere hirian, bere izaerarekin bat ez datozen baldintzetara egokitu behar du. Txakurrak, batez
|
ere
hirian, bere izaerarekin bat ez datozen baldintzetara egokitu behar du. Izan ere, ikuspegi genetikotik, ez dago prestatuta pisu batean bizitzeko, uhala onartzeko edo ordu errutina bati lotzeko.
|
|
|
Aukerarik merkeena da, eta txakurraren hondarrak ez badira ere, bere lepokoa edo jostailua lurperatu egin daiteke, hura agurtzeko modu gisa. Udalerri batzuek, batez
|
ere
hiri handietakoek, hildako animaliak biltzeko zerbitzua dute. Animalien hilerri bateko edo errausketa zerbitzuko kontaktua eskura ez badago, jabeak herriko udalarekin edo albaitariarekin harremanetan jar daitezke.
|
|
|
Taberna gehienek jarraitzen dute ostegunari atxikita (arratsaldeko 19:00etatik 23:00etara), baina sortu dira batzuk asteazken edo ostiraletan. Ospea
|
ere
hiritik kanpora hedatu da. " Bilbotik, Donostiatik edo Burgosetik dator jendea.
|
|
|
Hala ere, planeta osoan, ur zerbitzuaren jabetzak eta kudeaketak esku publikoetan jarraitzen du oraindik munduko hiri handienetako %90ean baino gehiago. Proportzio hau handiagoa da oraindik
|
ere
hiri txiki eta nekazal guneetan.
|
|
|
Autobusa hartuko du ekialdera. Handik oinez berriro
|
ere
hiriaren erdigunera joko du. Autobusez berriro ere hegoalderantz abiatzeko.
|
|
|
zu
|
ere
hirian jaiotakoa zara
|
|
|
gu
|
ere
hirian sortu eta hazi ginen.
|
|
2013
|
|
|
Bilbon filmatu dute osorik lana, eta oso lan «bilbotarra» dela dio, horregatik, Ruedak. Pelikulan ez da inoiz
|
ere
hiriaren izenik aipatzen, ordea, eta museo eta eraikin ezagunetatik urrun aritu da zuzendaria. Eta zine formatuan grabatu du dena.
|
|
|
Bi hiritan bakarrik gainditu dute menu guztiek azterketa dietetikoa, Bilbon eta Gasteizen; gainera, puntuaziorik handiena lortu duten bi menuak
|
ere
hiri horietan aurkitu ditugu (8,9 puntu atera dituzte biek).
|
|
|
Haurrak ikusteak iradokitzen du ongi egote sentsazio bat, barne lasaitasun bat. Batez
|
ere
hiri handi batean, sentsazio hori oraindik gehiago estimatzen da, segurtasunaren adierazle da haurrez betetako leku bat. Baina, hala ere, beti daude salbuespenak:
|
|
|
Jardunbide hori, zeinari termalismo edo bainuetxeko turismo ere deitzen baitzaio, antzinakoa da oso, erromatarrak termetara joaten zirenean sortu zen. Eta Erdi Aroan
|
ere
hiri musulmanek bazuten beren hamman edo bainu arabiarra. Gerora, eskariak behera egin zuen, harik eta XVI. mendetik aurrera Bathen (Erresuma Batua), Baden Badenen (Alemania) eta Span (Belgika), esaterako, berriz arrakasta izaten hasi zen arte.
|
|
|
Arkitektura eta hirigintza ofiziala, gerraurreko urteetan garatu eta orokortu zen hirigintza liberal eta arkitektura arrazionalistaren kontrako kritikekin lagundu zen11, jada Alemanian, Italian eta Portugalen ere egin zituztenak12 Izan ere, Espainiak Alemania, Italia eta Portugaleko erregimenekin zuen afinitate ideologikoak bat egin zuen
|
ere
hiria eta arkitektura ulertzeko moduetan. Modu horretan, 1939tik aurrera atzerriko hirigintza eta arkitekturaren inguruko aipamen ia bakarrek Berlinen (Bidagor, 1941:
|
|
|
Gaztela eta Leongo parkean gertatzen da, Kataluniako natura guneetako zentroetan, adibidez, Llobregat deltan, Montsenyn, Ebroren deltan eta abarretan. Kanpoan hegaztiak ikustearen abantailak Aver Aves en bultzatzaileak, Javier Ricok, nabarmentzen du aire zabalean hegaztiak behatzeak dituen abantailak, batez
|
ere
hiriko eta hiri inguruko berdeguneetan: Ingurumena:
|
|
|
«nahitaezko migrazioa hiritartzea». Izan ere, ihesaldian, iheslariek, hondamendiek eta gatazkek eragindako iheslariek, batez
|
ere
hiri, herri eta hiri inguruko eremuetara zuzentzen dira, eta, beraz, talde horiei arreta eskaintzeko prest egon behar da ingurune horietan.
|
|
|
Oroimenak ere balio du zenbait funtzio betetzeko, hala nola txakurraren lana itsuen gida gisa. Txakurrak adituak dira eta beren jabeei buruzko oroitzapenen biltzaile Sagarzazuk esan du txakurrek gaur egun jabeekin, batez
|
ere
hiri eremuan, duten bizikidetza estua aldatu egin dela harburuen oroimenezko lehentasunetan. Txakurrak pozik edo haserre daudenean erabiltzen dituzten gorputz keinuak edo ahots tonua gogoratu behar dituzte txakurrek.
|
|
|
Hiriko borneak gerriko «idilikoz» josten dituzten ibilbide eta baso espazioak ez bezala, baratze haiek hirigunean bertan zeuden eta aspaldiko denboretatik ospe handikoak ziren hirietarako jaki eta landarelehengaiak ziurtatzeko erabiltzen ziren lurzoru emankorren testigantza eta oroimenean murgiltzen ziren (Irun eta Hendaia banatzen dituzten Bidasoa bailarako uharteak gogoan) (2). Biztanleek seguruenik era samurragoan onar zitzaketen aldaketak eta beraien iraganeko kontzientziaren apurra oraindino
|
ere
hiritik hurbil manten zezaketen, hiri nekazaritza nortasun elementutzat hartuz. Ondorioz, funtzio konkretuen asetze petotik defendagarriak ez ziren nekazaritza irlatxo haiek tokian tokiko memoriarekin lotzen zuen eszena pintoreskoa konposatzen zuten.
|
|
|
Orain bertako hauteskundeak hurbiltzen dira eta horregatik errazago da horko bizimoduari buruzko albisteak eta erreportajeak irakurtzea. Eta halako batean irakurtzen dugu 80,5 milioi biztanle izanik 73 milioi txirringa dauzkatela, gazteek, batez
|
ere
hirietan bizi direnek, pixkana pixkana uzten diotela euren identitatea definitzeari autoa erosiz; gehiago kontsideratzen dutela automobila" objektu praktiko" eta, noski, azkenean konturatzen direla ez dela horren praktikoa, hirian bizi izanez gero, askotan nahiago dutela autoa alokatu behar dutenean —zerbitzua ere merkea eta erraza omen da— eta txirringa ondo koipeztuta manten...
|
|
|
* Frai Marcos de Niza Cibolako hirien laudorioak kantatuz itzuli zen bere espediziotik Mexikora, Tenochtitlan handia (Mexiko Hiria) baino
|
ere
hiri handiagoa aurkitu zuela esanez, hango biztanleek urrezko nahiz zilarrezko baxerak erabiltzen zituztela, eta turkesekin, perla erraldoiekin, esmeraldekin eta gisa bereko beste bitxi batzuekin apaintzen zituztela etxeak. Urte batzuk geroago Francisco Vazquez de Coronadoren espedizioa urtebeteko ibilaldiaren ondoren hara heldu zenean, frai Marcos gidari zela, handia izan zen ezustekoa:
|
|
|
Eta lurra garesti dago oso. Batez
|
ere
hiri lurra!
|