|
2010
|
|
|
besteak beste, herritarren gogoa euskara hauspotzea izan delako, herri aginteek autogobernua euskararen zerbitzura jarri dutelako, euskarak puntako babes ofiziala izan duelako, hizkuntza politika eraginkor bat garatu delako, gizarteko hainbat arlotan sorturiko elkarteek euskara bultzatu dutelako, eta, oso bereziki, oinarrizko kontsentsu politiko batetik abiatu ginelako, nahiz eta —paradoxikoa dirudien arren— ez dugun kontsentsu hori behar beste zaindu edo hedatu elebitasunak aurrera egin ahala. ...a funtzionalak ditu bereganatuak gaur. gutxi gorabehera zortziehun mila hiztun ditu, eta horietarik hirurehun mila dira euskara etxean ez baizik eta eskolan edo heldu aroan ikasi dutenak. euStatek argitaraturiko datuen arabera, eaen gaur egun bi urte edo gehiagoko herritarren %37, 5ak daki ongi euskaraz; eta duela hogeita bost urte, %22k besterik ez. orduan herritarren bi heren ziren euskaraz ezer
|
ere
ez zekiten elebakarrak; baina, gaur egun, erdia baino gutxiago dira, %45.
|
|
2011
|
|
|
Batetik diskurtso euskaldun gehienek gaztelerarekin soilik lotzen dute Bilbo. Bestetik, euskararekin aurretiazko harremanik izan ez dutenek (existitzen zenik
|
ere
ez zekiten 3k) nagusiki euskararekin lotzen dute Bilbo. netateak eskaintzen dizkionak. Horrela uler dezakegu nola arlo artistikoan formazio espezifikoa duten elkarrizketatuek edota euskararen mugimenduekin harremana dutenek bereziki ikuspegi kritikoz edo zehatzaz aztertzen duten hiriaren eraldaketa.
|
|
|
Batetik diskurtso euskaldun gehienek gaztelerarekin soilik lotzen dute Bilbo. Bestetik, euskararekin aurretiazko harremanik izan ez dutenek (existitzen zenik
|
ere
ez zekiten 3k) nagusiki euskararekin lotzen dute Bilbo. Eta azken hauek euren erantzunarekin komuneko errepresentazioak, zentzu komuna edo objektibitatean oinarritutako egi batzuk ari dira ezeztatzen.
|
|
|
Idazterakoan, euskaraz erdaraz baino huts gehiago egiten dituzte. Ingelesez
|
ere
ez dakite ongi. ondo espainolez dakite. euskaltzain bati entzun nion: " euskaltzaindiko batzuk euskaraz baino hobeto dakite espainolez".
|
|
|
Idazterakoan, euskaraz erdaraz baino huts gehiago egiten dituzte. Ingelesez
|
ere
ez dakite ongi. ondo espainolez dakite". har dezagun orain, konparaziorako, eguren ikuskariaren 1867ko gipuzkoari buruzko deskribapena: " La inmensa mayor� a de los niños
|
|
2012
|
|
|
" Gero guk, hemengook
|
ere
ez dakit laguntzen dogun askorik, osea nik uste dot eskola munduan eta mugitzen dan jendie nahiko... nik ikusten dudanagatik ba, gurasoen artien eta sortzen da harreman, azkenean umeak erdien badauz,... baina beste maila batzuetan, gaztien artien eta holan nik ez dot uste... ez gara harremanduten, ez dogu ezer egiten lagunduteko ez eta harremanduteko.... Nahiko albo batera geratuten gara...". 7
|
|
|
– Javier Clemente futbol entrenatzaile ospetsuak
|
ere
ez daki euskaraz.
|
|
|
Itzuliko al dira euskaldun gazteak erdara hiritik euskal komunitateetara? euskaldunok ez dugu, ez nire ustez, amish komunitateen indarra, kohesioa eta kontsistentzia. euskal komunitaterik
|
ere
ez dakit ba ote den. Baina, neurri apalean euskal bizi mundu erreferentzial asko ditugu, beti beti egiazko bizi munduak ez badira ere. horietan landu dira eta estekatu euskarekiko lotura (afektibo, psikologiko, soziala...) eta lotura hark erakarriko ditu erdarara joan diren gazte horiek.
|
|
2013
|
|
|
(4) — Inork
|
ere
ez daki euskaraz, nire inguruan inork, bakarrik lankideek eta erreta daude... (GA C, 42).
|
|
2015
|
|
|
Hortaz, garrantzitsua izango da, erabileran indarrak jartzea, dakitenek erabili dezaten. Era berean, garrantzitsua izango da
|
ere
ez dakitenek ikasten dutenean, ikas dezatela baina beti ere saiatu gera hizkuntza erakustea erabilerarekin elkarlotuta.
|
|
2018
|
|
|
" Jende askok ez gaitu ezagutzen, eta ez dakite zer nahi dugun. Eta guk
|
ere
ez dakigu haiek zer nahi duten".
|
|
2019
|
|
|
60ko hamarkada hartan, maiz joaten nintzen bertara, eta gogoratzen dudanaren arabera erdara zen gure jolasetako ohiko hizkuntza. Bertan jaio eta urte luzez bizitutakoen artean, badira, gaur egun, euskaraz tutik
|
ere
ez dakitenak, nahiz eta beraien seme alabak euskal hiztun primerakoak izan. eta garbi dago zergatik ez zuten ikasi. Belauntza oso herri euskalduna izan arren, etxe haiek aparte zeudelako, mikroauzo bat osatuz, eta bertako erdaldunek, bizitza bertan eta jada nabarmen erdaldundutako Ibarran edo tolosan egiten zutelako. hurbil zuten arnasgunea, baina ez ziren amiñi bat ere" kutsatu". ezagun haietako zaharrena, 60 urterekin hasi da euskara ikasten bilobekin hitz egin ahal izateko. aitaren aldeko familia, aldiz, erabat euskalduna da. anoetako" txulo" baserrian bizi izan ziren aitona amonak, eta ditugun datuen arabera, beren aurreko guztiak ere, herri txiki euskaldunetakoak izan ziren. transmisioa erabat bermatu da familian, baita bikote erdalduna duten etxeetan ere.
|
|
|
Askok bertan topatzen dute euskara, bazenik
|
ere
ez zekiten lehen hitzak entzun arte. honenbestez, askorentzat ez du kutsu politiko edo karga historikorik. Garrantzia sentitzen dute, baina bestelako iritziak ere jaso ditugu euskaldunak interpelatuz:
|
|
|
Hasteko modu on bat da agurra soilik euskaraz eginda. Gure kultura oprimituta izanda, eskertzen dugu euskarari garrantzia ematea" (Auzotarra). eta auzokideak, euskara bazela
|
ere
ez jakitetik, bere boterea aurkitzen hasten dira, bere eraginkortasuna sentituz:
|