|
2004
|
|
|
4 Koldo Izagirreren eta Anjel Lertxundiren filmak aipatzen dira beti, arrazoi guztiz, zinema euskaraz egin litekeelako froga gisa. Iruditzen zait ez dela behar bezainbat azpimarratu biak direla idazleak, biak
|
ere
euskal kulturaren mundu erreferentzial bizi bat eraikitzen, erreskatatzen eta asmatzen lan bereziki aipagarria egindakoak. Euskal literaturak euskal zinemarako kezka eta eginmina izan ditu aspaldion; ez da (tamalez) alderantziz berdin gertatu izan.
|
|
2005
|
|
|
Jesuita sartu zara jendea Jaungoikoarengana eramateko. Niretzat batez
|
ere
euskal kulturaren inguruan dabiltzanei laguntzea izan da horretarako bidea.
|
|
2006
|
|
|
Beste fenomeno batek
|
ere
euskal kultura zurrunbilo zurrungatsua inarrosikozuen 80ko hamarkadan: emazte idazleen plazaratzea, ez pirtta pirttaka aitzinekomendeetan nola, baina eskuko behatzen kopuruan aldion.
|
|
2007
|
|
|
Pozgarria iruditu zaio zirriborroak ez jasotzea Euskal Herria bi estatutan banatuta dagoela dioen aipamenik. Ez du egokia ikusten Euskal Kultura euskararekin soilik lotzea eta gaztelania
|
ere
euskal kulturarekin lotu beharra adierazi du. Orain aurkeztutako hori PSEk berak Fernando Buesa Hezkuntza sailburu zenetik egindako curriculumen jarraipena dela gaineratu du.
|
|
|
1993an gogoetagaia zen" Nolako euskal kultura XXI. mendean?" 350 pertsona bildu ziren kulturaz, ekonomiaz, kirolaz eta hiriaz. ondorio atera ziren: euskarazko ekintzei eman lehentasuna; aktoreen profesionaltasuna segurta bai eta
|
ere
euskal kulturaren instituzionalizazioa; kulturgintza hirian sar eta teknologia berriak erabil komunikaziorako; hurbileko kultura zentroei eman garrantzia (Eihartzea, Uhaitza, Garazikus, Haize Berri). ekintza horiek gaurko beharrei egokituko dira, kontuan hartuz globalizatzen ari den mundua.
|
|
2008
|
|
|
Bigarren partean, euskal literaturak jasaten dituen ezagutza eta zabaltze falta aztertzen ditu. Euskaldunek berek ez dutela behar bezalako formakuntza jaso bai ama hizkuntza maila, baita
|
ere
euskal kulturari buruz, erdaraz eskola tuak izan baitira eta, bestalde, letretan mail kaxkarra baizik ez dutelako lortu. Ondorioz, Agusti Xaho kendurik, euskal literaturaren aztertzaile gehienak kanpotik etorri direla erakusten du Lhandek.
|
|
|
Idazleak, musikariak, literaturazaleak eta musikazaleak batu ziren, elkartzeko eta elkarlanean lotzeko prest, eta baita konpromisoak hartzeko ere, Aiora Renteriak irakurri zuen manifestuan argi azaldu zutenez: Geuk
|
ere
euskal kulturaren helburu estrategikoez geure iritzia eman gura dugu, eta kontuan har gaitzaten eskatzen dugu. Geuk ere euskal kulturaren kudeaketaren parte izan gura dugu eta ardurak hartzeko prest gaude.
|
|
|
Geuk ere euskal kulturaren helburu estrategikoez geure iritzia eman gura dugu, eta kontuan har gaitzaten eskatzen dugu. Geuk
|
ere
euskal kulturaren kudeaketaren parte izan gura dugu eta ardurak hartzeko prest gaude.
|
|
2009
|
|
|
Horrez gain, Espainiako eta Frantziako gobernuburuei liburua bidali die Aldundiak, baita Europako instituzioei eta Nazio Batuei ere. Haiek
|
ere
euskal kulturaren berri izan dezaten nahi du Aldundiak ekimenaren bidez. Sustapen neurriak behar dira euskarak egungo egoerari aurre egin diezaion.
|
|
2010
|
|
|
Ondotik irakasle izateko konkurtsoak gainditu behar dituzte (ikus beherago 4 atala). Baina Euskal Ikasketek formakuntza ona eskaintzen diete
|
ere
euskal kulturan, euskal komunikabideetan, hizkuntza politikan, hots euskarari lotu zaizkion lanbideetan lan egin nahi dutenei, euskararen aldetik bederen (ikus 5 atala).
|
|
|
21.Karmel aldizkaria kulturaz eta literaturaz, batez
|
ere
euskal kulturaz eta literaturaz arduratzen da (beste gai askoren artean). Ezer gehitu nahi al duzu irakurleentzat?
|
|
|
Pareko jende xeheek, testuan lekondarrek, harrikatzen dituzte finitzean, haien urrixekin batean. Duvoisin-en Laborantza liburua atera berria izan balitz, xantza poxi batekin baratzegintza ezarriko zuen
|
ere
euskal kulturan eta biziki kultuak izanen ginen. Hots, dendaritza ez zuten sartu, eta nonbait han orain ezagutzen ditugun alorrak dira kultura osagai eta besteak ez.
|
|
2011
|
|
|
" Badakizu? gure amak ezagutzen zuen ikastaroan ikusten genituen gai guztiak!". kontua da euskara atxikirik dagoen lekuetan
|
ere
euskal kulturaren transmisioa eten egin zela. herri menderatu batean kultura" baserritarra" da eta abar. Baina hau gure kultura da, eta ezagutu ondoren ulertu egin behar da.
|
|
|
Kontua da euskara atxikirik dagoen lekuetan
|
ere
euskal kulturaren transmisioa eten egin zela.
|
|
2013
|
|
|
Sua zen ospakizun haren erdigunea, baina urak ere leku berezia zeukan. Ospakizun haien inguruan ohitura eta erritu asko daude oraindik
|
ere
euskal kulturan.
|
|
|
Alta, maiz oharkabean igaro ohi da hiriaren nortasunaren ezinbesteko parte hori. Ikuspegi hori lantzeko, Bagera Donostiako Euskaltzaleen Elkarteak eta Maramara enpresak bisita gidatuak antolatu zituzten iaz Donostiako Udalaren laguntzarekin, turistek ez ezik bertokoek
|
ere
euskal kulturaren hiriko aztarna ugarien berri jaso zezaten. Aldez aurretik 2010ean, egin zuten lehen bisita gidatua, Euskararen Egunean.
|
|
2014
|
|
|
Baionako herriko bozen inguruko tirabirek inspiraturik Baionan Kantuz en sortzaileetariko Guillaume Irigoienek idatzia. Zirikatzea badelako
|
ere
euskal kulturaren barne. Duela hamazazpi urte Baionako bi ikastoletako gurasoek euskal kantuarekiko maitasunak bultzaturik eta euskararen garapenerako sortu zuten elkartea da Baiona Kantuz.
|
|
2015
|
|
|
Euskararen aldeko laguntzetan sartzen du
|
ere
Euskal Kultur Erakundeari ematen dion laguntza, Euskal Telebistaren hedapenaren laguntzeko zatia eta Euskal Herriko kulturari lotua izan daitekeen gertakari bati eman laguntza ere, dantza emanaldi bat izan daitekeena.
|
|
|
Borroka nazionala zuzenean burges txikitzat jotzetik haren soslai eraldatzailea aitortzera iritsi zen, eta horren barruan, euskara eta euskal kultura balioztatzera. Horretan lagundu omen zuen
|
ere
euskal kulturak iraganeko kutsu landatar eta elizkoia utzi eta kaletartzen hasi izanak. Normaltze horrek bi arazo funtsezko zituela gehitzen zuen testuak.
|
|
|
ere kaleratua zuten, aurkezpen modura). Astekari honen izen zerrendan
|
ere
euskal kulturan ezagun askoa zen jendearekin egin dugu topo: hor zeuden, besteak beste, L. Haranburu Altuna, P. Urkizu, J. Juaristi eta A. Zelaieta.
|
|
|
Elizatik urrundua den euskal mundu hori ez du ainitz ezagutzen. Azaldua izan zaio 1980garren urteetako egoera gogorra eta zer erantzun eman zion gizarte zibilak, nola ere Molères apezpikuak egin zuen sinodo bat, haren gomendioak idatziz bainan ez gauzatuz; aipatua izan zaio
|
ere
euskal kulturaren gaur egungo tirria, nola gazte ainitz hurbiltzen den bertsu xapelketetara eta abar... Euskara eta elizaren arteko lokarria azkarra izan dela beti, bizirik dela oraino, begien bixtakoa egiten dela ehorzketetan, berrikitan ikusi den bezala Emile Larreren entarramenduan, fedegabeek ere sentitzen baitute... eta, nork daki, preziatzen.
|
|
|
Ohoratu aitzin, Jaun Prefetak mintzaldi eder bat eskaini du, zehaztuz zendako Mikel hautatu duen sari horren eskuratzeko. Bere lan baliosa goretsi du, izan dadin hezkuntza mailan bai eta
|
ere
euskal kulturaren sailean.
|
|
|
Eskerrik beroenak laguntzaile guzieri, eta bereziki Mari Putxa, Andre Putxa, Xoxe Aarre, Pierre Martintxo, Jean Marie Costera, Gil Gauerdi, Dominik eta Lea Putxa, Mattin Arotzelai, Daniel Xalbador, Peio Kurutxarri, Philippe Dupuy ibartarreri. Eskerrik beroenak
|
ere
Euskal Kultur Erakundea eta Pantxoa Etxegoini, Mendi Sindikata, ibarreko hiru Herriko Etxe eta Xabi Erreginari, proiektua sustengaturik.
|
|
|
Arropak ere ikusgarriak ditu, Isabelle eta Bruno Garay, Elisabeth Caserta eta Joséphine Trinquet egile. Sustengatzaile izan dira baita
|
ere
Euskal Kultur Erakundea, Eusko Jaurlaritza eta Etxepare Institutua, eta Alain Bidot Naude (soinua), Pierre Oteiza (buffeta) eta La Biscuiterie Basque (desertak). Eta ‘crowfunding’ kanpaina batek ere 3.100 euro bildu dizkie.
|
|
|
Ezkia ikastolaren pesta Ezkia ikastola aurten
|
ere
euskal kulturaren sustatzaile eta bultzatzaile izanen da Hazparneko lurraldean. Urriaren 25ean, igandearekin, arratsaldeko 5etan, bi dantza ikusgarri ikusgai izanen dira Mendealan.
|
|
2016
|
|
|
«Euskara hegemonikoa duten espazio eta uneak dira bilatu edo sortu. Aisialdian eta eskolatik kanpo dauzkagun hutsuneak nabarmentzekoak dira, baina batez
|
ere
euskal kulturaren arlotik dut ikusten ekarpenik interesgarriena. Kultura herrikoi, parte hartzaile eta partekatuaren alde eginez geroz, euskaraz bizitzeko oxigeno burbuila sendoak bagenituzke esku artean».
|
|
|
Beharbada, izango dira idazle gehiago Euskal Herritik kanpo euskaraz idatziko dutenak. Adibidez, euskal diasporako kideek gero eta jakin min handiagoa daukate euskal kontuen gainean, eta etorkizunean errazagoa izango da haientzat
|
ere
euskal kulturaren jardueretan parte hartzea. Lehen esan dudanez, Internet eta beste baliabide batzuk erabiliz, euskal komunitate «birtuala» handituz joango da eta espero izatekoa da egunen batean idazle gehiago plazaratzea (ez dakit antzerkian edo beste generoetan, poesian edo narratiban, adibidez).
|
|
2017
|
|
|
Ez dakit antzoki eta frontoiko jaialdia dekadentzian dagoen hori bera esan nuen duela urte mordoa eta hara!, badakidana da oraindik
|
ere
euskal kulturaren hartzaile jakin batentzat babesleku izaten jarraitzen duela, non, lan astearen bukaeran, ez zaion eskatzen parte hartze aktibo bat, non ematen baitzaion euskarazko produktu kultural on bat eta hizkuntza komunitate bateko partaide izateko aukera, ahalegin estra bat egin beharrik gabe. Ez dezagun gutxietsi aukera hori, kontsumo pasiboarena nolabait esateko, baina erreparatu diezaiogun besteari ere, joera konfirmatzen bada.
|
|
2018
|
|
|
Abenduaren 5ean hasi eta gaur amaituko den Durangoko Azokaren balorazio baikorra egin du Gerediaga Elkarteak. Aurreikuspenak gainditu egin dituztela diote, giro ona egon dela eta" Azoka beste behin
|
ere
euskal kulturaren plaza" izan dela: " Sortzaile, ekoizle eta bisitariak elkartzeko gunea:
|
|
|
Francoren garaian, kulturalki eta zentzu guztietan, oso mundu pobrean bizi ginen. Zapaltzailea, bai, baina baita pobrea
|
ere
euskal kulturan murgilduta geunden. Eta horren bidez joan nintzen Zeruko Argia ra:
|
|
2019
|
|
|
19 KMK JU: J. Etayoren gutuna J. Urquijori, dako
|
ere
euskal kulturaren sinbolo handienetakoa zen. Laurogei urteak beteta, literaturaren, Nafarroako historiaren edota linguistikaren alorretan idatzitako lan ugarien Euskariana bildumari amaiera ematen ari zen.
|
|
|
bidez, hildakoaren arimari laguntzen zaio egin beharreko bidaian. Erdi Aroan ez ezik aurrerago
|
ere
euskal kulturan amak heriotzaren erritualarekin lotuak antzeman dira (Aretxaga, 1988; Del Valle, 1985).
|
|
2020
|
|
|
Eta kontsumitzeko erdarazko produktuen kopurua esponentzialki hazten den une berean gertatzen da hori. Euskal kulturaren biziraupena euskararen unibertsaltasunarekin lotuta dago, noski, baina baita
|
ere
euskal kulturari lehentasuna emateari lotuta, eta hortik urrun gaude oraindik. Larrarte Telletxeak dioen bezala, aldaketak ez dira egun batetik bestera emango, baina eman daitezen eragin da; eta horretarako ezinbestekoa da helburuak argitzea eta definitzea; eta hori lortzera begirako elkarren arteko herri ekimena sustatzea, euskal kulturak behar duen susperraldia izan dezan.
|
|
2021
|
|
|
Bigarren partean, euskarazko sorkuntzak agerian uzten zuen maila kaxkarra onartu eta, haren argitzera saiatu zen. Lhande n ustez, euskaldunek ez zuten behar bezalako formakuntza jaso ez ama hizkuntza mailan, ez eta
|
ere
euskal kulturari buruz, erdaraz eskolatuak izan zirelako. Ondorioz, euskaldunek ez zituzten Europako tradizio idatzietan idazleek eskupean zeuzkaten tresnak.
|
|
|
Joxe Azurmendiren hitzak dira, 1992 urtekoak. Bi hamarkadaren ondoren, hori da oraindik
|
ere
euskal kulturaren giltzarrietako bat: nola bildu banandurik egon litezkeen eragileak.
|
|
2022
|
|
|
Eta hori ere aitzaki polita izan da guretik ere doinu horiek hartu eta buelta bat emateko. Zentzu horretan
|
ere
euskal kulturaren edo tradizioaren iruditegian sortu den irudia Ama Birjinarena delako.
|
|
|
Hain segur, garai hartan ez zen batere modakoa euskal kultura, baizik eta tradizionala eta folklorikoa. Haiek asmatu zuten guk
|
ere
euskal kulturan lortzen ahal genuela maila profesionala eta ona».
|
|
|
Aurtengo edizioan
|
ere
euskal kulturaren baitako izen handiak egon dira presente, hala nola Joseba Sarrionandia, Ruper Ordorika, Bernardo Atxaga, Uxue Alberdi, Amaia Lasa… eta beste asko. 112 artistak hartu dute parte denetara, eta guztien lanari esker “une gogoangarriak” utzi ditu zortzigarren edizioak, Pott bandako kideak berriz elkartzearena kasu.
|
|
2023
|
|
|
Gordeka bere ber ikasten hasi zen, aitak lehen aldian entzun zuelarik, harriturik gelditu omen zen! Aitak
|
ere
euskal kulturaren tradizioa zuen, dantzaria zen, bere sorterriko kulturari atxikia, semea txirulari izan zedin ez zuen trabatu, hain segur gorde bazuen ere harro izan zen.
|
|
|
Gure arazoa zen Erramun Baxok. Gure Irratiko bulegoko kide zen, baina Pizkundea mugimenduko presidente ere, eta bazuen hirugarren ardura bat
|
ere
Euskal Kultur Erakundean. Irratiaren izenean mintzatzen zen egitura guztietan, baina gurekin kontsultatu gabe.
|
|
|
Naroa Jauregizuriak, AHIZE AEK ko aholkulariak, #Damolat irakaskuntza unitatea diseinatu zuen gazteekin eta gazteengan euskal kulturarekiko atxikimendua sustatzeko. Barakaldo aldeko gazteekin elkarrizketa prozesu bat abiatu zuen, eta gazteekin eginiko saioetan ohartu zen euskaraz ikasita
|
ere
euskal kulturaren inguruko ezezagutza handia zela, eta, bestetik, gazte horientzat euskal kultura haurtzaroarekin eta haur imajinarioarekin lotuta zegoela (Elustondo 2021). Gogoeta horiek aintzat hartuta, badirudi hezkuntza testuinguruek eta testuinguru sozialek euskal kulturaren hainbat alderdi haurren sozializazioan txertatzea lortu dutela, baina, adin tarte batean
|
|
|
Euskal kulturaren ikuspegiak, ideologiak eta imajinarioak birpentsatu behar ditugu kritika feministaren begiradatik, kritika ekologikoaren begiradatik, kritika antirrazistatik... eta betiere klasearen aldagaia ere ardatz hartuta. Pentsamendu kritikoa ikasleen artean sustatzeko, lehen lehenik geuk
|
ere
euskal kulturarekiko kokagune hori elikatu behar dugu, kultura eragile modura, hezkuntza eragile modura.
|
|
|
Niretzat hori baino zabalagoa da. Etimologikoki hitzak aztertzen ipin gaitezke eta abar, baina ni ia berrogei urtez bizi izan naiz Arrasaten etorkinez inguratuta, eta hango kultur nahasketa eta elkarbizitza euskal kultura bezala bizi izan ditut, beste kultura batzuekin ditugun harremanak
|
ere
euskal kulturaren parte direla sentitzen dut.
|