2000
|
|
Komunikabideetan eta publikoan gehiegi hitz egiten dugu eta elkarren artean gutxi; deskalifikaziorako joera handia dago. Bidea leuntzeko zerbait aurkeztu eta hori atzerapausotzat jo... guk
|
ere
esan ditzakegu EHri buruzko antzerakoak, baina nora goaz horrela. Batak besteari errua botatzearena frogatutako formula da, eta horrek ez du deus konpontzen.
|
|
Italia, Frantzia, Suitza eta Japonian ere badakite zer den taldearen Karibeko soinuekin dantza egitea zer den. Fan taldeak dituztela
|
ere
esan genezake: Erratzuko (Baztan) koadrila bat 100 bat kontzertura hurbildu omen da eta Gipuzkoako agur kontzertuan, Oiartzungo Pagoan Getariako jarraitzaile taldea ikusi genuen, eurek egindako Joxe Ripiauren elastikoa soinean zutela.
|
|
Honela, lehenik kartzelara eta gero eroetxera daramate. Hortaz, antza denez, zozoa ilusioaren islada da, eta are gehiago, istorio honen bidez elkarrenganako begirunearen beharra azpimarratzen dela
|
ere
esan genezake. Izan ere, honakoa aipatzen da eleberriko pasarte batean:
|
2001
|
|
«Aipatu behar da ere noizbait gure irteeretan megalito berriren bat topatzeko suertea izaten dugula eta 2000 urtean 44 megalito berri aurkitzeko parada izan genuela, batez ere Nafarroan. Aurtengo' uzta' oparoa izango dela
|
ere
esan dezakegu, megalito andana atzeman baitugu jadaneko. Honetaz landa, beste lantxo batzuk egiten ditugu:
|
|
Apez on on honengatik
|
ere
esan zezakeen Pio Baroja jaunak, apez euskaldunengatik esan zuen harako hura «Euskal apezek ez diote uko egin gizon izateari».
|
|
Baina egia
|
ere
esan lezake. Bere neurrian, jakina.
|
|
Ikusi ditudan guztiekin konparatzen badut, hau estazio handia dela esan nezake, beldurrik gabe. Oso handia dela
|
ere
esan nezake; beldurrik gabe hori ere. Eta burdina beltzez dagoela eginda, edo beltzez pintatutako burdinaz.
|
|
Eta habeak dituela nonahi. Eta ederra dela
|
ere
esan nezake. Horrelakoak gustatzen zitzaizkion aitari.
|
|
Ez nintzateke honela mintzatuko, nondik nahi datozen laudorioen artean, uste banu Etxaide gailurreraino eraman dutela bere indarrek liburu honetan. Ez, Etxaidek
|
ere
esan dezake, lehengo haren antzera: " Gehiago nauk, eta gehiagotarako jaioa".
|
|
Etorkizunerako ere, orainaldia baino hobeagoa izango delakoan, baditugu ametsak. Guk
|
ere
esan dezakegu, bidazti olerkariaren antzera3:
|
|
Baina ibilera horiek, aski zoroak izanik, arretaz ohartarazten digu, gaztarokoak dira, ez geroztikoak. Neurtitzak emaztea hil arte argitara eman ez zituela
|
ere
esan dezagun.
|
2002
|
|
Kritika egiteko darabilgun metodologiak eta helburuek desberdintzen dituzte kritika desberdinak. Zirkuitu desberdinak daudela
|
ere
esan genezake.
|
|
Ez da hola hola sortutako plana, e? Hori aurrera ateratzeko, hiru alderdi gaude hor, eta Eusko Alkartasunaren plana dela
|
ere
esan dezakegu, gure liburua gorrian hor daukazu. Orain, lehendakari batek, Jaurlaritzak, gaur esan dezakeena biltzen du.
|
|
0: a hau e epentetikoaren pareko dela
|
ere
esan genezake, baina Eep beharrean a egiteko orduan aurreko kontsonanteek dute eragina. Bestela,* duten,* duken eta* dunen egingo genuke, paradigmari jarraituz.
|
|
Bai, nik
|
ere
esan dezaket bizi izan naizela, Pablo Nerudak bezala. Eta are gehiago.
|
|
" Bai, baina gutxi" esan genezake. " Gero eta gehiago"
|
ere
esan genezake. Txanponaren bi aldeak dira horiek.
|
2003
|
|
Egia da giza ingurumenaren arazoetan indar politiko eta mediatiko handiaduten nazioarteko erakunde eta sare garrantzitsuak daudela. Esan
|
ere
esan dezakegu internazionalismo ekologiko arras desberdinak daudela, goi bilerak iraun zuenaste eta erdian ikusi ahal izan genuenez. Greenpeacek, esaterako, bi agerraldi nagusi aukeratu zituen.
|
|
Elenaren beste kontu asko
|
ere
esan niezaiokeen. Isildu egin nintzen, ostera.
|
2005
|
|
Pilota munduan euskarak duen benetako indarra aztertzean, joera bi ageri zaizkigu. Elkarren aurkakoak direla
|
ere
esan genezake. Batetik, pilota ez omen da kanpotik eman dezakeen bezain euskalduna.
|
|
Humboldten estudio antropologiko pedagogikoek, bestela, arreta berezia eskaintzen diote hizkuntzaren fenomenoari, batez ere Euskal Herrian egon ondoren; eta bere obra linguistiko eskerga ikusita, hura" hizkuntzalari" edo" hizkuntzaren filosofo" dela
|
ere
esan dezakegu. Aztergai honekiko interesa, egiaz, handituz doa bere bizitza guztian zehar eta, zinez dakigun bezala, ia esklusiboki ematen ditu bere azken hamabost urteak hizkuntzaren aspektu sakonenak aztertzen eta hizkuntzen aspektu ezberdinak ikertzen.
|
2006
|
|
«Ba orain hitz egin egingo dut». Nik uste egia baldin bada eta baldin badaukazu aukerarik, barruan zaudenean
|
ere
esan dezakezula, beraz gauza horiei ez diet arreta eta garrantzia gehiegi ematen, ez dakidalako benetan egia esaten ari ote diren edo dirua ateratzeagatik egiten duten.
|
|
Esan bezala, aztertzen ari garen amatasunaren ideologia esentzialista edonaturalizatzailea litzateke. Horrezaz gain, etnozentrikoa, ahistorikoa, erru sortzaileaeta antifeminista dela
|
ere
esan genezake. Ama eta seme alaben arteko lotura emozionala ezinbesteko bihurtzen duelako umeen garapen egokirako eta, beraz, ameibetebehar zehatz batzuk egozten zaizkielako aiten garrantzia, aipaturik ere, betibigarren maila batean utziz.
|
|
Balio moralei buruz esan duguna balio estetikoei buruz
|
ere
esan dezakegu. Humek ez du onartzen subjektibismo gordina estetika kontuetan (GA 7).
|
2007
|
|
Banakoaren ezagutza edo errepresentazioaren fakultatea ez da adimena (abstrakzio bidez ezagutzen duena), baizik. Kant-en maneran mintzo da Humboldt? intuizio sentigarria, begiespena (hautemate edo pertzepzioa
|
ere
esan genezakeena). Horregatik karakterea, banakotasunaren agiri gisa, ez da analisi bidez erdiesgarria, eta ez da kontzeptu (abstraktu) tan adierazi ahalgarria, bai, sentigarria?
|
|
Andregai hura beste guztiak bezalakoa bazen, zeremonia hura ere beste guztiak bezalakoa izan zen, eta ezkontza askoren testigu izan gabe
|
ere
esan dezaket. Hari laukoteak ezkontza guztietan jotzen dena jo zuen, maitasunaren izenean Haydn eta Haendel en mila aldiz sakrifikaturiko piezak, Wagner-en martxa nupzialak puntu finala zehaztu zuen arte.
|
|
Jesus edonon aurki daitekeela, baita ukuilu batean ere. Beraz, egungo talde protestanteek
|
ere
esan dezakete Jesus Parisko Notre Dame en bezain erraz aurki daitekeela hemen, Chelmsford eko Widford industrialdean.
|
|
Banakoaren ezagutza edo errepresentazioaren fakultatea ez da adimena (abstrakzio bidez ezagutzen duena), baizik eta. Kant-en maneran mintzo da Humboldt? intuizio sentigarria, begiespena (hautemapen edo pertzepzioa
|
ere
esan genezakeena). Horregatik karakterea, banakotasunaren agiri gisa, ez da analisi bidez erdiesgarria, eta ez da kontzeptu (abstraktu) tan adierazi ahalgarrizkoa, bai «sentigarria» soil soilik («nur empfunden,
|
|
(...), baina guk geuk
|
ere
esan genezake ZER: Tourreko entzierroa
|
|
Ez dut San Ferminetako entzierroa ikusi, baina guk geuk
|
ere
esan genezake [entzierroa eduki dugula]: Tourreko entzierroa.
|
|
(...), baina guk geuk
|
ere
esan genezake ZER: Tourreko entzierroa 2.3.6.
|
2008
|
|
Osagarritasun hurrenkera hau hausten badugu, askoz ere txarragoak izaten dira ondorioak (8c): gramatikaltasunaren mugen inguruan gabiltzala
|
ere
esan genezake.
|
|
Noek uholde nagusia ekiditeko egin bezala, Goirizelaiak ere arka bat eraiki du ikasleon uholdea ekiditeko. Hiztegiko sinonimoak erabiliz, ontzi bat edo kutxa bat eraiki duela
|
ere
esan genezake. Noek animaliak babestu nahi zituen, eta Goirizelaiak, berriz, bere negozioaren partaide direnak.
|
|
Ama Teresa Kalkutakoak ere esan omen zuen: maitatzea da zeure burua ematea min hartzeraino (maitatzearen tokian," sinestea" edo" obeditzea"
|
ere
esan zezakeen, hirurak herri batekoak baitira horiek). Ederki, baina sineskortasunaren beste alderdia falta da hor:
|
|
Haiek behar dute eta horixe da garrantzitsuena. Badakigu, jakin, urteetan seme alaba baten bila ibili direnek
|
ere
esan dezaketela" Behar dugu", eta zilegi bada ere, oker geundeke hori garrantzitsuena dela pentsatuko bagenu. Azken batean, adopzioak ezin bilatuko du haur bat guraso zehatz batzuentzat, ezpada guraso batzuk haur zehatz batentzat.
|
2009
|
|
Ministerioak ez du, momentuz, aukera hau herrietako bake epaitegietara hedatu. Horretan
|
ere
esan dezakegu mendetan baztertua egon den esparrua irabazten ari dela euskara.
|
|
Bada, horretaz hitz egin dugu, barrutik hitz egin ere, egiaz: gezurra
|
ere
esan diezadakezu, jakina, baina zure kaltetan izango da, ados? –gero, arnasa barru barrutik hartzen zuela, erantsi zuen?:
|
|
Esan zuen, beraz, Tasiok esan behar zuena; esan zuena, baina, laburrago
|
ere
esan zezakeen: laburrago eta zehatzago?
|
|
Izan ere, kiroltasunaren aldekojarrera bat izatea, jokaera agresiboak martxan ez jartzea baino gehiago delako. Halaber, prosozialtasun edo lagunkoitasun kontzeptuak baino zabalagoa den jarreradela
|
ere
esan dezakegu. Adibidez, aurkari barik lehiatzen den kirolaria dugu (erlojupeko froga bat egiten ari den txirrindulari baten kasua, adibidez).
|
|
Azken urteotan, sateliteak eta zenbait sistema informatiko erabiliz, atmosferako geruza altuenei buruzko datu gehiago jakin daitezke, horietako batzuk harrigarriak. Eta ikerketa horiei esker, zientzialariek
|
ere
esan dezakete oso zaila dela 2012an ondorio katastrofikoen polo magnetikoen inbertsioa gertatzea, talde apokaliptiko batzuek adierazten duten bezala.
|
|
Ikuskapenaren txostena kontrakoa bada, txartela atxiki egiten da eta ibilgailua matxurak konpontzen diren tailerrera joateko baino ezin izango da erabili. Organo ikuskatzaileak
|
ere
esan dezake azterketaren emaitza kontrakoa dela. Hori gertatzen bada, txartela atxikita geldituko da eta ibilgailua, berriz, zirkulatzeko desgaituta.
|
|
Pablo Prigioni bakarren bat esateagatik esan dut. Mickeal
|
ere
esan nezake, edo Teletovic, edo Splitter...
|
|
–antzeko zerbait entzuna zion Adak Damasori, eta hura, beraz, bera eskolarik gabeko ergel ezjakin bat ez zela erakusteko abagunea izan zitekeen(" Kontzientziaren azpiko kontzientzia subkontzientea da" esan ziezaiokeen, adibidez), baina Adak ergel ezjakin bat bezala segitu zuen, mutu, Txopitea jaunari adi– Bada, horretaz hitz egin dugu, barrutik hitz egin ere, egiaz: gezurra
|
ere
esan diezadakezu, jakina, baina zure kaltetan izango da, ados? –gero, arnasa barru barrutik hartzen zuela, erantsi zuen–:
|
|
Esan zuen, beraz, Tasiok esan behar zuena; esan zuena, baina, laburrago
|
ere
esan zezakeen: laburrago eta zehatzago... eta hala, barrutik hats hartu eta eskua Teofilo Mariaren eskuan ipintzen zuela (Tasioren begiradari eztiaren distira zerion jada), jarraitu zuen:
|
|
erabilera hizkuntza euskara dutenek eta izan dezaketenek gizarteratu dezakete inork eta ezerk baino gehiago euskara. Gehiago eta are garbiago
|
ere
esan dezakegu: etxetik euskara dakitenen hizkuntz jarduna erdalduntzen bada, alferrik izango da euskaraz dakitenen kopurua handitzea, hori horrela izan arren, euskarak hargatik bizi indarra galduko baitu eta euskara ikasi berriek nekez erabiliko baitute.
|
|
inoiz baino euskal hiztun gehiago garen honetan, euskara atzeraka doa, antza denez, bere bereak izan dituen eremuetan. Beste modu batean
|
ere
esan dezakegu. Esparru formaletan, hezkuntzan, unibertsitatean, administrazio eta zerbitzu publikoetan, paisaian, hedabideetan edo banketxeetan, esate baterako?
|
|
Baina altxor sekretua diodan lekuan, literatura
|
ere
esan nezakeen; hitz magikoak diodan lekuan, berriz, espresio literarioak. Halatan, honela geratuko litzateke aurreko paragrafoaren bukaera:
|
|
Auzia ez da aldatzen hizkuntza batetik bestera igarotzen garenean. Egia bada ere" erlijio sinesmenak" adierazpena erabiltzen dugula eskuarki, ikusiko dugun lehenengo interpretazioaren arabera," erlijio usteak"
|
ere
esan genezake modu baliokidean. Izan ere, zer esan nahi dut" Jainkoarengan sinesten dut" (edo" hori egin dezakezula sinesten dut") diodanean?
|
2010
|
|
Lo. 29 markagailuan, eta balorazioan, 17 Gaizki hasten dena normalean horrela bukatzen dela
|
ere
esan genezake, baina Bilbo Basketen gorabeherak ohikoak izaten hasi dira. Ez jokorik, ez defentsarik, ez jarrera onik...
|
|
Eta horrekin batera, lanbide gutxi batzuetan ogibide moduko honi inguruan jarri dioten" aura" lausotzeko. Argitu beharra dago, kasu honetan" jarri dioten" esaten dudanean," mantentzen dugu"
|
ere
esan nezakeela. Alegia, kopiatzaile garen heinean, azkenean gehienok erabakitzen dugula argazkian edo telebistan ateratzea.
|
|
Tourra Alpeetan sartu da; mendiek historiari buruz hitz egiten dute eta hoberenek, podiumera igotzeko hautagaiek, nortzuk diren erakusten dute. Alpeetako lehen atala nahiko arina zen; erdi mailako mendia zela
|
ere
esan genezake. Contadorren lurraldea omen zen, baina madrildarrak ez ditu erantzukizunarekin zerikusia duten kontuak entzun nahi.
|
|
gehienetan jotzen dugu, gainera, errealitatearen zati bat baizik ez baita argibidean jar daitekeena, zatirik txikiena, zenbat eta gehiago jakin, orduan eta guxiago baitakigu, filosofoak ongi esan zuen bezala. Bestela
|
ere
esan niezazukeen, zientzia galtzontzilotan geratzen denean, zoria dela komodina, jainkorik gabeko jainkoa eta kausa guztien kausa?, ezer argitu gabe guztia argitzen diguna, argitzen edo.
|
|
Ondorioz, hemengo politika gero eta gehiago sakralizatzen ari da, normala, bestalde, ikurrina bera ere debekatuta dagoen heinean?, eta politikaren sakralizaziotik?, militarismoaren sakralizaziotik?
|
ere
esan nezakeen, gero eta jende gehiagok hartzen baititu ETAko militanteak heroitzat, ezin daiteke ezer onik espero, nik behintzat ez.
|
|
Ea hirurogei urterekin
|
ere
esan dezakedan: Hau lotsagarria da!
|
|
Esataria bera ere talde honetako kidea da, eta erdibana dituzte zenbait kontu taldekideok. Horrela, GU= ZU/ ZUEK+ NI. GU honi kontsentsuzkoa
|
ere
esan geniezaioke: kristauen (ar) taldea biltzea lortzen du:
|
|
Norbaitek esan dezake, hori dela medio, lurralde eta norbanako irizpide horiek ez direla txuri eta beltz moduko zati bi, continuum baten bi punta mutur baizik. Honako hau
|
ere
esan dezake halakok: continuum baten punta muturrak direla irizpide horiek eta, beraz, ez dutela irizpide posibleen espektro osoa estaltzen.
|
|
LUKASek erantzun egingo dio. Idatzi eta ozen
|
ere
esan dezake.
|
|
Beste detaile garrantzitsu bat da Joussek nola tratatzen duen Matxin bere klaseetan; izan ere, sarri aipaturiko erreferente bat bezala aurkezten die ikasleei. Gehiago
|
ere
esan dezakegu, Joussek mirespenez eta karinoz hitz egiten duela Matxinez, begirune handiz. Hona hemen, senpertarraren erantzun jakingarriak:
|
|
Hau ez da 1939ko udan Frantzian babesa harturik bizi ziren euskal iheslarienkopuru osoa, baina bada kopuru horren minimo bat. Gehiago, minimoa bainotxikiagoa dela
|
ere
esan dezakegu, hor ez baitira sartzen kontzentrazio esparruetanziren euskal errefuxiatuak, ez beren kabuz, beste inoren laguntzarik gabe, biziaaurrera ateratzen zihardutenak ere.
|
|
Honetan
|
ere
esan dezakegu Manexen bizitzak gutxi gorabehera ezaguna den molde bati segitu ziola: fraideen ikastetxeetan hasita, kontzientzia politikoa eta linguistikoa ernatzean fraidegoa utzi eta ikastolen mugimenduan integratu zen, jardun politiko ezkertiarrarekin konbinatuz.
|
|
beste bat zen, langile ugariz beteriko enpresa batean, eta bulegokoek ez geneukan harreman zuzenik diseinatzaileekin. Nire ezkontzaren garai zoriontsuak zirela
|
ere
esan nezake, akaso. Gure bikotekidearekin pozik gaudenean begiak estalita ote daramatzagu beste gizonezkorik ez ikusteraino, ala beste batzuk begitik sartzen hasten zaizkigunean ipintzen ote da kolokan bikotearen oreka?
|
|
Eta Burgosko prozesuarekin sekulako indarra hartu du taldeak. Ondorioz, hemengo politika gero eta gehiago sakralizatzen ari da —normala, bestalde, ikurrina bera ere debekatuta dagoen heinean—, eta politikaren sakralizaziotik —" militarismoaren sakralizaziotik"
|
ere
esan nezakeen, gero eta jende gehiagok hartzen baititu ETAko militanteak heroitzat— ezin daiteke ezer onik espero, nik behintzat ez.
|
|
gehienetan jotzen dugu, gainera, errealitatearen zati bat baizik ez baita argibidean jar daitekeena, zatirik txikiena, zenbat eta gehiago jakin, orduan eta guxiago baitakigu, filosofoak ongi esan zuen bezala. Bestela
|
ere
esan niezazukeen... zientzia galtzontzilotan geratzen denean, zoria dela komodina —jainkorik gabeko jainkoa eta kausa guztien kausa—, ezer argitu gabe guztia argitzen diguna, argitzen edo. Nire kasuan, hitz solte bat —Janowsky— izan zen katebegia, Meyer jaunarengan niganako halako lilura bat piztu zuena.
|
|
" Errurik ez duenak jaurti dezala lehenengo harria". Edo beste modu batera
|
ere
esan lezake: " Errusia, Turkia eta Txina edo Ehud Olmert, Bush edo Berlusconirekin harremanik eta negoziorik ez duenak jaurti dezala lehenengo harria".
|
|
Horrexegatik esan daiteke, bada, gizabanakoaren autoerrealizazioa —edota hezkuntzaren helburu den emantzipazioa— ezinezkoa dela hizkuntzaren laguntzarik edo, hobe, esku hartzerik gabe. ...gikotik, aipatzekoa da halaber" hizkuntzak" beti hartzen duela parte ikas irakas prozesuetan, horregatik hizkuntza hori —Zabalzari jarraituz—" irakaskuntzaren diskurtso didaktikoaren atal bezala" ere aztertzekoa delarik257 Orokorrean, hizkuntzak giza esperientzia kodifikatzeko eta giza kultura operatiboki sortzeko edota birsortzeko aukera ematen duen bezala, zehatzago
|
ere
esan dezakegu hizkuntzak batetik bestera —irakaslearengandik ikaslearengana— doan informazioaren transmisioa ahalbidetzen duela. Horra hor" hizkuntzaren funtzio instruktiboa" edo" hizkuntzaren bidezko ikaskuntza", zeinari esker —eta Lochen hitzetan— hezkuntzaren helburu ere diren" gizabanakoen sozializazioa eta enkulturazioa" posible diren258 Bestela, aipa dezagun, labur, hizkuntzak ere funtsezko zeregina betetzen duela ikasleen garapen kognitiboan edota eskoletako antolaketan.
|
|
Une zoragarria izan zen niretzat. Nik
|
ere
esan nezakeen, poeta handiak bezala: presi tanta dolcezza...
|
2011
|
|
Garantiak exijitu behar badira, guk ere exijitu ahal ditugu. Lortu arte akordioa edo Euskal Herria ezkerretik akordioa NaBairen kontra doazela diotenean, guretzat ez da horrela?, guk
|
ere
esan dezakegu, adibidez, EAJk Madrilen Zapaterorekin egiten dituen akordioek nafarrei ere kalte egiten dietela. Baina guk aldaketa politiko eta soziala lehenesten dugu Nafarroan, eta erantzukizunez jokatuz, programa, gai politikoak eta antolakuntzakoak adosteko borondatearekin gaude.
|
|
Italia ere gehitu zezakeen. Pentsamoldea aldatu ren ordez, alemaniartu
|
ere
esan zezakeen. Alemaniak, behin eta berriz gogorarazi duenez, ez baititu ordaindu nahi Europa hegoaldeko herrialdeen gehiegikeriak eta axolagabekeriak.
|
|
" Artista subentzionatua"
|
ere
esan nezakeelako.
|
|
Eta nik ez nuen adinik, ez nituen hogei urte, lehen eleberriarekin egin nuen bezala, jendearen aurrean maisuaren eragina aitortzen ibiltzeko, iruditzen baitzitzaidan, eta hala iruditzen zait orain ere, lehen lanetan zilegi eta barkakizun dena arbuiagarri bihurtzen dela ondorengoetan. Irakurle zuhurrenek
|
ere
esan zezaketen, eta arrazoiarekin gainera, nahiago zutela maisuaren lanak birritan irakurtzea, jarraitzaile batenak erosten dirua xahutzea baino.
|
|
–Euskarak egiten gaitu euskaldun?, eta hori esanda ez dugu ezer berririk esaten, hitzak berak horixe esan nahi duelako. Agian beste modu batera
|
ere
esan genezake, gure amamak esaten zuen moduan: –zer jan hura izan?.
|
|
Niri, egia esan, aurrekoak baino interesgarriagoak begitandu zaizkit oro har, zoliagoak, problematikoago eta ausartagoak. Beste hitz batean
|
ere
esan dezaket, agian egokiago: pertsonalagoak.
|
2012
|
|
Ahal dela, jakin dezala gaixoak zein den bere egoera, eta zer bilakaera izango duen. Horrekin batera, zer egin daitekeen
|
ere
esan diezaiokegu, berak erabaki dezan, erabaki horrek ekarriko dituen ondorioen jabe izanik.
|
|
haikuen imitazioz sortutako poema labur hauek. Beraz, beste poema batzuen imitazioak diren aldetik, itzulpenak direla
|
ere
esan genezake, sorburu testu zehatzik ez duten itzulpenak, han eta hemen irakurritako haikuen berridazketa edo birsorkuntzak. Sarrionandiak berak sortutako poemei, haiku?
|
|
Eta bi: gaitasuna eta erantzukizuna ditugu, batzuek ohorea
|
ere
esan dezakete, gure ondorengoentzat etorkizuna aukeratzeko. Hauxe da galdera bakarra:
|
2013
|
|
Ulertzen dut hainbatek, zorrotz jarrita, liburuaren azoka deitzea ospakizun horri, azoka hitzaren adierarik txarrenean, komertzialenean; merkatuaren interes hutsa ikustea festari. Baina egun horretan, horietan
|
ere
esan genezake?, egiten duzuena ikaragarri polita da, kultur adierazpide handi bat, gazteleraz eta frantsesaz gain zuon hizkuntza ere badela erakutsi. Zer gerta ere, denek hartu nahi dute parte, modu batera edo bestera, ospakizunean.
|
|
EH Bildu eta PPren arteko harremanari dagokionez, aurrebaldintzak denok jarri ditzaketela, baina horrela aurrera egitea ezinezkoa dela nabarmendu du Mintegik. Guk
|
ere
esan diezaiokegu PPri: legea aplikatu arte ez dugu zuekin hitz egingo.
|
|
–Beste bat maite dut?, aitor zezakeen, edo, beste gizon bat dago?
|
ere
esan zezakeen, eta niri ahoa zabaltzeko astirik eman gabe ni ere maite ninduela erantsiko zukeen berehala, nik susmatzen nuena ontzat emanez, eta bi maitasun ezberdin zirela zehaztuko zuen segidan, entrenatzailearekikoa etorkizunik gabea baitzen, iraganik eta gerorik gabea, eta horrexegatik ederragoa, libreagoa.
|
|
Oro adikor eta hurbilerraza da, eta dudarik ez dut elizkizuna amaitu ostean bere arretaren apur batez ohoratuko zaituela. Hemen zaretelarik Lady Catherinek berera gonbidatzeko ohorea egiten digun guztietan, zeu eta ene arreba Maria aintzat hartuko zaituztela
|
ere
esan dezaket ia ia zalantzarik gabe. Ene Charlotte maitearekin xarmagarri jokatzen du.
|
|
Erantzun hori nahikoa izango da oraingoz. Beharbada luze gabe nik
|
ere
esan nezake dantzaldi pribatuak publikoak baino askoz ere atseginagoak direla. Baina orain isilik egotea dagokigu.
|
|
Hala ere, euskara ez da hizkuntza erraza eta urte batzuk behar dira maila hartzeko. Eskoletan, gainera, euskara batua edo jasoa ikasten dugu eta herrian hitz egiten denarekin konparatzen badugu zailagoa dela
|
ere
esan genezake, naturaletik aldentzen baita. Beraz, ahalegin bikoitza egin behar dugu.
|
|
Konstatazioa egitetik abiatuz, esan behar da edizio digitalak ez duela aurrera egiten euskal edizioan. Aurrera egin ordez atzera doala
|
ere
esan genezake azken urteotako zifra absolutuei begiratuz. Hona:
|
2014
|
|
nola? EH Bilduren helburuak zein diren entzuten ditugu, nik neuk horiek
|
ere
esan ditzaket. Orain eta hemen, zer nahi dugun esatea bezain garrantzitsua da nola lortu nahi dugun esatea.
|
|
" Gazteak eta euskara" esan dugu, eta" haurrak eta euskara"," helduak eta euskara"," zaharrak eta euskara"
|
ere
esan genezake, estuki lotuta baitaude denak ere. Nekez irudika dezakegu gazteen euskararen ezagutza eta erabilera orokortuta edo normalizatuta, haurren, helduen edo zaharren ezagutza edo erabilera orokortuta edo normalizatuta ez dagoen herri batean.
|
2015
|
|
Menperatu euskara, gaztelania, ingelesa eta frantsesa. Hitz egiteko moduan italiera
|
ere
esan nezake, eta katalan apur bat dakit, baina oso gutxi; ez dut menperatzen.
|
|
Inoiz amestu gabeko kimera.Urtea luzea eta gogorra izan da, lesioek min egin digute, eta beste mila hitz esan ditzakegu denboraldia definitzeko. Agian, lan ona egin dugula
|
ere
esan dezakegu, gogor borrokatu dugula eta partidaz partida egin dugula aurrera. Baina ez.
|
|
Bueno, tarteka ere baditugu geure barrealdiak. Hitz joko bat eginez, zera
|
ere
esan dezaket, nik ez dizkiodala Jainkoari edo Dena Delakoari adarrak jarri oraindik ez behintzat, baina gustatzen zaidala, bai, aldian behin Hari adarra jotzea: maitasun handiz diot, gezurra badirudi ere.
|
|
Horregatik, uste dut bi aditu hauek merezi dutela gure esker ona ematea, eta zabaltzea gure artean. Gauza asko esan daitezke aditu hauekiko, gure arteko zenbaitzuk
|
ere
esan ditzakete; baina gure BAT aldizkarian badirudi nik esango ditudala, gauza batzuk bakarrik aukeratuz: Euskal Herriarekin eta Euskararekin zerikusia dutenak gehienbat.
|
|
edo Machadok esan zuen bezala poesia ingude bat da, etenik gabe eginkizun espiritualean diharduena? (pentsakor gelditzen da, sabaira begira) Gauza gehiago
|
ere
esan nezakeen, baina oraingoz nahiko. Izango dugu astirik.
|
|
Askotan kontrajarri izan dira Unamuno eta Baroja, bata euskararen etsai, bestea adiskide. Luze eta zabal jardun liteke gai hauetaz baina xehetasun handitan sartu gabe
|
ere
esan dezakegu gauzak ez zirela horrela. Unamunok ahalegin handia egin zuen euskara ikasteko, eta poema koxkorren bat ere sortu zuen gure hizkuntzan, inor ahozabalik uztekoa ez izan arren.
|
|
Agirrez gain, Txok ere hartu zuen parte. Oraindik ez dakizu seguru zein ziegatan dagoen, eta berak
|
ere
esan dezake zerbait. Garai hartan Ezkerraldeko buru zebilen; beraz, bera zen Maiteren arduradun politikoa.
|
|
Atalaren hasieran genioen ezkertiartasuna ez dela bakarrik bizitzaren aurreko jarrera bat; helburuak behar zituela. Orain alderantziz
|
ere
esan dezakegu: markatutako helburuok ez badira lortu, ez da etsi behar, ezkertiartasuna ez baitu osatzen alde praktiko horrek bakarrik.
|
|
Hizkuntzari balio funtzional hutsa ematen diotenen erreakzioa izan liteke. Eta beste aldetik, euskararen geroa bermaturik ez badago, besteek aldeko presioa zer dela eta jaitsi behar den
|
ere
esan lezakete. Ez da zilegi, gainera, ideia edo proiektu baten alde aritzea?
|
|
Azpillaga, De Miguel eta Zallok (2002: 25) Nor taldearen lanean (2000) oinarrituta diotenez, bestalde,, anekdota baino ez da euskarak funtsean gaztelaniaz [eta frantsesez
|
ere
esan zezaketen, berdin berdin, ikerlan honetan jada egiaztatu dugun moduan] diharduen prentsan duen presentzia.?
|
|
Honelako beste gauza batzuk
|
ere
esan nitzake hemen, hainbeste pertsona santu eta otoitzari emandakoekin harremana izan dudanez gero, asko dakizkit; baina neure buruaz ari naizela uste izan ez dezazuen, mihiari galga emango diot. Hau probetxu handikoa dela uste dut, kontura zaitezten zenbateraino pozten den gure Jauna, guk geure buruak ezagutzen eta geure txirotasun eta ezereza behin eta berriro begiratzen saiatzen garela, eta hartu gabekorik ez dugula ezer konturatzen garela ikustean.
|
|
Beste batzuei, konturatu naiz, grazia hau denbora luze baten ondoren egin ziela Jainkoak. Bi kasu hauek esan ditut, eta beste batzuk
|
ere
esan nitzakeen, konturatzeko badirela halako batzuk, hemen idatzi baitut gutxi direla nekeetan urte luzeak igaro gabe gure Jaunak grazia hauek egiten dizkienak. Ez zaio neurririk jarri behar hain Jaun handiari eta grazia hauek egitea hain gogoko duenari.
|
|
Zaletasuna esan dut, baina zorigaitzeko kondena
|
ere
esan nezake, garai batean plazer baino sufrimendu gehiago sortu baitzidan joera honek. Ez nuen, ez, haurtzaro erosorik izan; ez erosoa eta ez normala, txikitan lelotzat hartzen ninduten-eta.
|
|
" Artelana" dela
|
ere
esan genezake.
|
2016
|
|
Beste modu batera
|
ere
esan dezakegu: hizkuntza batek edo besteak gizartean leku batean edo bestean kokatzen zaitu hiztun gisa, bazterretan edo erdigunean jartzen zaitu.
|
|
Hirugarrenik. Damak behin eta berriz ekin ondoren, xedatu zuen ezen, Monsieur ohera joan ondoren, eta kandela eta sua itzalirik zeudenean, Monsieurrek ezin txintik
|
ere
esan zezakeela gau osoan.
|
|
Epe laburrean beste urrats bat eman du hiztegi hura zeharo aberastu eta ekarpen zoragarria gure esku jarriz. Hori horrela, euskaldunok
|
ere
esan dezakegu badugula eskura definiziozko euskal hiztegi arautu eder bat.
|