|
2001
|
|
|
Ez da berria. Lehen
|
ere
bazeuden euskararen eta euskaldunen eskubideen aurkako estrategiak. Garbiak, gogorrak, zuzenak batzuk; isilak eta sotilagoak besteak.
|
|
2002
|
|
|
Berrogei urteko zentsura eta ukazio ofiziala jasan eta gero, Hego Euskal Herriko emisora askok euskaldunen eskakizunei egokitu behar izan zieten irrati hizkuntza. Elizaren emisorek euskara erabiltzen zuten hainbat irratsaiotan, eta beste emisora batzuetan
|
ere
bazeuden euskarazko saioak, baina egoera tamalgarria zen 1977an, Punto y Hora aldizkariak urte horretako azaroan argitaratu zuen txostenaren arabera. Astekariaren erreportajeak agerian utzi zuen bezala, Franco hil zenean oso gutxi ziren euskaraz eskainitako irratsaioak2:
|
|
2006
|
|
|
Garbi dago filologoak hiz  kuntzaren" korpusa" deitu izan dugun horrekin lotzen ditugula. Eta garbi
|
ere
dago euskararen korpusaren beharrak asetzeko jende prestatua eta prestua dugula. Esanen nuke, ordea, gaur egun beharrezkoagoa dela gaurko euskara egokitzeko eta molda  tzeko jendea, garai bateko testuen azterketa kritikoa egiteko jendea baino.
|
|
|
Aletxo batzuk ekarri ditugu, bi gauza erakusteko: batetik, oraindik
|
ere
badagoela euskaraz jakin gabe itzulpenak egiten ausartzen den jendea, suelto, lotsagabe; bestetik, ez dela nahikoa euskalduna izatea itzulpen zuzen, egoki eta on bat egiteko. Honakoak, esaterako:
|
|
2010
|
|
|
3. " Gizarte axolagabekeria"
|
ere
badago euskararekiko, euskal gizartearen lehentasunetan ez delako euskara sartzen; euskararen aldekotasuna pasiboa delako gehiago, konprometitua baino.
|
|
2018
|
|
|
Izan ere, aurreko artikuluan aipatzen nuen Txepetxen eskemaren hiru puntuetan nik oker gehien motibazioan ikusten nituela, hots, hizkuntza transmititzeko baditugu plangintzaldi, epe eta profesional egokiak, baina nire ustez huts egiten dugu sistematikoki hizkuntzarekiko fideltasuna eta ardura transmititzean. Iritzia dut horren inguruko ideologia ezagutzeak, biltzeak eta egituratzeak lagundu dezakeela horren gizarteratzean azkenean, instituzioen esku ez ezik, herritarron esku
|
ere
badagoelako euskara beharrezko bihurtzea. Era berean, arlo instituzionalean mugitzen den euskalgintzak ere bere argudioak eguneratzeko beharrizana badu eta aspaldi ohartu ginen bestelako diskurtsoak behar ditugula jende berria erakartzeko euskararen erabilerara.
|
|
|
Abertzaleen artean
|
ere
badago euskara batuaren gutxiesteko joera, euskara jatorra euskalkia delakoan. Nahasi ohi dituzte euskalkiak euskarari ematen dion aberastasuna —galtzera utzi behar ez dena— eta euskara batuaren ustezko" hoztasuna"?
|
|
2019
|
|
|
Erakusketa fisikoaz gainera, Euskaltzaindiaren webgunean
|
ere
badago Euskara ibiltaria ezagutzeko aukera, hain zuzen, HEMEN klikatuz
|
|
2022
|
|
|
Herritarrei erraztasunak emateko, antolatzaileek egunero egingo dituzte proposamenak, eta Pantailakeuskaraz.eus webgunean
|
ere
badago euskarazko produktuen katalogo bat. Izena ematen dutenei, gainera, zuzenean bidaliko dizkiete proposamenak eta informazioa.
|
|
2023
|
|
|
Lehendabiziko aldiz, euskarazko esaldi oso bat ahoskatu du Txibitek, baina «nahiko trakets», Pascualen arabera: «Gidoian beste esaldi batzuk
|
ere
bazeuden euskaraz idatzita, baina, lehendabizikoa irakurri eta gero, aurrera egin du».
|
|
|
Batzuetan atzerritar jatorriko familiek dituzten hizkuntza jarrerak gehiago hurbiltzen dira etxean euskaraz egiten duten familiek dituztenera, etxean gaztelaniaz egiten dituztenera baino. Beste lan batzuk begiratuta, askotan erronka ez dira atzerritar jatorrikoak izaten, etxean gaztelaniaz eta nolabait esatearren bertakoak diren familia horietan egoten da erronka gehiago, beste distantzia bat edo beste hoztasun bat izaten dute euskararekiko, betiere orokortu gabe, multzo horretan
|
ere
badaudelako euskararen alde asko egiten duten familiak.
|