|
2000
|
|
|
Eta Dublinera bueltan goazela, ikusitako guztia oraindik
|
ere
buruan dugula, konturatuko gara zer den Irlandaz mozkortuta egotea. Kontuz ibili, herri honek dependentzia sortzen du eta
|
|
|
Beste hainbat eta hainbat arlotan bezalatsu, ezin konta ahala baitira Txillardegireneragina aldez edo moldez jaso duten euskal eremuak; hain zuzen, euskal soziolinguistikaren jardunbidean
|
ere
buru buruan ageri zaigu. Ezker abertzalearen pentsamendueta ekinbide politikoa abian jarri zenean, 1960 hamarkada hartan, inor gutxi arduratuzen hizkuntzaren eta abertzaletasunaren arteko loturak aztertzen.
|
|
|
—Hemen, Joanikot —eta hatz erakuslea luzatu eta bekokirat eraman zuen— Baina ene eskuek ezin izan ziotean nehoiz
|
ere
buru eman buruan neukanari —eta, txarroa berriro ezpainetaratzen zuela, erran zuen—: Huts egin nian, Joanikot, eta ezin itzuli izan nauk etxerat urteotan, aitaren aitzinean, edo aitaren memoriaren aitzinean, ohorea galdu nahi ez banuen bederen...
|
|
|
Eta zorionaren ehizan genbiltzanok ehizatzen gaitu orduan zorigaitzak, zeinak, handik harat, behin eta birritan ziztatzen eta eztenkatzen baikaitu, harik eta bere azken ziztadan eta eztenkadan betiko ehizatzen gaituen arte. Horregatik erran ote zuen Quevedok No depender de nada es señorío, amaraunaren iduri hura
|
ere
buruan zeukalako eta desiraren eta gutizia gutiziatsuen menekotasunetik eta esklabotzatik ihes egin nahi zuelako. Zeren benetan baita jauna deusen menean ez dagoena.
|
|
|
Telefonoaz bertzaldera, zuzendariordea purrustaka ari zen beti. Berriz
|
ere
buruko minez nengoen.
|
|
|
Muturra okertu zitzaidan, Isabel Sanjoseren ilegorri tindatua eta bularralde oparoa lehen lerroan ikustean. Gure lehian ibiltzen den egunkariko Gertakarien arduradun, hemen
|
ere
buru ematen zuen, zubiko petrilari konturik, atera berria iduri. Nire egunon laburra denendako zen harendako izan ezik, baina, tamalez, ez nuen bereizkuntza adierazten jakin.
|
|
|
Zertan pentsatzen zuen galdetu genion, eta ez zuela ezertxo
|
ere
buruan erantzun behar. Bidezidor labur bati jarraituz igotzen ginen haren baserrira.
|
|
2001
|
|
|
Euskal komunitatearen lanetan
|
ere
buru belarri saiatu zen idazlea. Esaterako, 1959an Lehen Western Basque Festival antolatu zuen batzordeko izan zen.
|
|
|
Dibina erotuta zegoela iruditzen zitzaion. Geroz eta gauza arraroagoak egiteko eskatzen zion eta takoi haien gainean, oina zulatzen zion gerezi hezurraren gainean, berak
|
ere
burua galdu behar zuela uste zuen. Baina bazegoen bere baitan denda uzten lagatzen ez zion zerbait.
|
|
|
Baina mozkorrak sakelan zuen galleta bat emateko, sugearen buru gainean zuen eskua askatu zuenean, kobrak hortz ukaldia egin zion. Pozoiak erabat mende hartu baino lehenago, mozkorrak berriz
|
ere
burutik heldu zion sugeari eta hortzakada handiak eman zizkion. Biak hil ziren.
|
|
|
Barkakizun da, ordea, horretan ere. Bere garaiko joera baitzen hori, Azkuek berak
|
ere
burutik burura segitu zuena. Herriko gizonaren lekuko leial izaten Barandiaran jauna izan dugu geroztikakoek gidari, beste sail askotan bezalaxe.
|
|
|
Goitik beheitiraino txipa txipa egina ikusi zuenean, portugesa bera ere daldaraka hasi zen, lagunaren hotza bere baitan sumatzen zuela, baina berak
|
ere
burua sartu zuen uretan. Ez zen kaskoa argitzeko manera txarra.
|
|
2002
|
|
|
Ondorioz, Biltzarrerako zirriborro erabatekoak taxutzen ere hasiak ziren. Udako oporren ondorean Biltzarrerako gaiak oro, egunak eta lekuak
|
ere
buruan erabili zituzten, eta mundu borobileko TB zenbaitez adiarazi albiste gogoangarria BOkoBO Biltzarra Afrikako toki bitan eta beraz, aldi bitan ospatuko zen.
|
|
|
ez eta hitz goxoak esatea
|
ere
burua ileurdin dagoenean.
|
|
|
Eta hemen nire kasua aipatuko dut, etxetik hurbilena dudalako. Ez zait inoiz
|
ere
burutik ere pasatu holako esaldiak gaitzestea, eta noizbehinka erabili izan ditut. Egia esateko:
|
|
|
Smashing Pumpkins taldeko teklatu jotzailearen heriotzaren eragilea Red Rum(" gela gorria" edo; baina alderantziz irakurrita murder, hau da," heriotza"," hilketa") izeneko heroina mota izan zela jakin bezain pronto, droga haren eskaria biderkatu egin zen New Yorkeko kaleetan eta agortu ere egin zen, hiriko polizia-buruak adierazitakoaren arabera. Hiri honen malditismoaren garaiak iraganeko kontuak dira, baina oraindik
|
ere
burua lehengo lepotik. Maldizio hori uxatu nahian edo, New Yorkeko kaleetako giro heze eta sargoritsuari egin genion itzuri, eta Kalifornia zen gure helmuga berria.
|
|
|
Marriotek
|
ere
buruan zerabiltzan. Txortan egin gabe zebilen Madril utzi zuenetik.
|
|
2003
|
|
|
Puntuz puntu eta hitzez hitz ahalik eta probetxu gehien atera nahi diot bertsoari. Neurriak eta errimak
|
ere
buruan darabilzkit bueltaka. Baina ez errima familia osoak, esan nahi ditudan hitz konkretu batzuk baizik, bertsoari neuretik emateko.»
|
|
|
Leloaren azken lerroa denek batera oihukatuz, Pirata tabernak ongi etorria egin zien Ainhize eta Karmeleri, eurak
|
ere
burua astintzen hasi zirela. Bai, egokia zen K.G.B. alemaniar punk taldearen" Euskadi (Baskenland)" abestia, kaleak haien hitzak egia bihurtuta erakusten zituela baitzirudien:
|
|
|
Gutarik bakoitzak, bere begiz ikus dezake orduan, usteak ustela duela erdia, bai eta
|
ere
buru bezainbat aburu badabilela munduan: horrela baitira gure zalantzak adimenaren azken bazterreraino hedatzen.
|
|
|
Euskal ilustratuek ez zioten zorroztasun korronte horri aurre egin. Udaletan beraiek
|
ere
burua makurtu zuten, eta deigarria da, oso musikazale eta dantzazale baitziren. Bergarako Mintegian dantza eskolak praktika oso estimatua eta nahitaezkoa ziren.
|
|
|
Bezeroak
|
ere
burua jasota agurtu zuen.
|
|
2004
|
|
|
Egin dezagun kontu, alderdikeriazko jokaera saihestu nahi dugula, hots, egiazko politikaren esku hartzea onartzen dugula, eta ez talde interesen aldera makurturikoa. Betiko itauna datorkit, ordea, orain
|
ere
burura nahi gabean: nola jakin, alegia, non hasten den eta non amaitzen den euskalgintzaren mesederako izango litzatekeen jarrera politikoaren izaera pragmatikoa eta portaera alder dikoiaren arteko marra iluna? 191 Guztien arteko adostasunean?
|
|
|
Potoa seinalatu zuen Marckek. Harakinek, hartan
|
ere
buru egin behar pentsatu zuen Ferminek, komun sarreretako apalategirantz egin zuen; potoetako bat hartu, goitik behera begiratu, Marcki ezer ez zeukalako keinua egin, utzi eta bestea hartu zuen. Ipurdia begiraturik ekin zion irakurtzeari.
|
|
|
Mantso zebilen oso. Hark
|
ere
buruan bere gauzak. Semaforo batean neska guapa batekin solas pixka bat egin zuen.
|
|
2005
|
|
|
Hor daude lehendik hainbat alkate, sailburu banaka batzuk eta alderdietako ordezkari zenbait. Politikatik at, irakasleak dauzkat batez
|
ere
buruan, horien lana ere jendaurrekoa baita. Gogora datorkit nola orain urte batzuk" andereño estiloa" deitzen zitzaion ile motzak, hizketa ondo ebakiak eta autoritate apur batek marrazten zuten emakume klaseari.
|
|
|
Hain da nabarmena kontu hori, duela urte batzuk gaztelania ikasten ari zen lagun batek Barojaren liburuetariko bat luzatu zidan, goitik hasita beheraino" zuzenketaz" beterik, berari irakasten zioten sintaxia, aditzaren" denborak" eta abarri jarraiki," gutxiegi" bat jarriko ziolako On Piori. Edo duela hilabete batzuk, gure lur honek emaniko artista ospetsu baten erakusketa ikustera joan, eta bere obraren inguruan berak idatzitako gogoeta labur batzuk irakurtzeak eragin zidan etsipena
|
ere
buruan geratu zait: euskal arima, ingurua, espazioa eta naturarekin duen pentsamendua berbez adierazi nahian idatzitakoa gazteleraz, noski, euskaraz ez zekien eta nabarmen zen" euskal egituraz" sortua bere barnean.
|
|
|
Ez al dun entzun, bada, Irungo alardean gertatu dena? Izan ere, sexuen arteko istiluetan beti zauden, zoritxarrez, gizonak baino gizonagoak diren emakumeak, sexua
|
ere
buruan baitago dirudien tokian baino gehiago!
|
|
|
Naroak oina ere luzatu du, Ametsen hankaren bila, haren inguruan jarri eta lotuago sentitzeko. Ametsek
|
ere
burua lainotzen dioten ideia guztiak albo batera uztea erabaki du. Gau batez ez du pentsatuko nor den edo zer den erreala.
|
|
|
Naroak Urkori begiratu dio eta gero Ametsi, onespen bila. Ametsek baietz, Urkorekin joan dadila, berak
|
ere
buru eta begiez. Beraz, berriro altxatu, kafe atera berria hartu, eta Urkori jarraitu dio.
|
|
|
Azalpenen bat egon behar du, baina ez daki ezagutu nahi duen. Argi dago momenturen batean, konektatuta zegoelarik, hori
|
ere
buruan sartu diotela. Ikara batek goitik behera astindu du, besoetako ileak lazten igarri dituela.
|
|
|
Ametsek zalantza egin du, baina azkenean berak
|
ere
burua makurtu eta, konbentzituta egon gabe, japonieraz hitz egin dio, ahotsa entzutearekin batera bere barru osoa urtzen sentituz.
|
|
|
Zure lagunak etorri nahiko al du nirekin? –kokotsaren mugimendu batez, aurpegi aspertuaz begira genuen emakumea seinalatu nuen, Irantzurekin etorritako ilehoria; Irantzuk
|
ere
burua jiratu zuen.
|
|
|
Ipurdia ikusi nahi nion, huraxe izan zedin neure sekretua, eta neurea bakarrik. Baina berak
|
ere
burua itzuli zuen. Eta berak ere ipurdia ikusi zidan.
|
|
|
Baina lantzean behin halako gogoetekin disfrutatzen zuen arren, Mateok aitite Julian zeukan batez
|
ere
burutik bota ezinda. Liburutegiko gizonak aitite Juliani buruz hitz egin zionetik, aitite Julian ez zen aitite Julian bakarrik; aitite Julian zen Julian Maldas.
|
|
|
Bankuetan. Eta Banku handiak direnez, gehienetan, bestelako enpresa handien buru eta jaun, zeharka edo zuzenean; politikari nagusiak finantzen munduan
|
ere
buru belarri sartuta ari dira. Eta hor datoz saltinbankiak, enpresaz enpresa saltoka ari diren enpresaburuak, politikariekin era askotara lotuta dihardutenak.
|
|
|
Orozbat pozik zegoen nehor ez zuelako eskuinaldean gisa horretako pentsu agorrak jazartzen zitzaizkionean; bidaiaren bakardadea gustatzen zitzaion, gizarteari ebatsiriko intimitatea, beste jendeak ikustea eta Fleuryko bortan herrokan gertatzen zirenean, zazpi semeetarik lau paristar banlieuko presondegi ezberdinetan barreiatuak zituen Fadilarekin mintzatzea. Aljeriar jatorrizko Fadilak zapi iluna zeraman buruan eta zenbaitetan, ez marrantatzeko, Edmeak
|
ere
buruko lilizua zekarren: ohituraren erruz adiskidetu zirela erran zitekeen, hainbat non Edmeak ardi gasna zatiak oparitzen zizkion Fadilari, honek bideko eskaintzen zion couscous puskaren trukean.
|
|
|
Orduan bereizi nuen jende artean kukuturik zapata zuridun morroia. Gogoa lauso, nire pentsamendu bertsua zerabilen hark
|
ere
buruan: Dylanekin joan zen neska estrabikoa.
|
|
2006
|
|
|
Zuk
|
ere
buruan al dauzkazu titulu denak?
|
|
|
Handik bi urtera Oxforden Lewis ezagutu zuen arte ez zitzaion aurpegitik keinu ozpindua ezabatu. Baina Lewisekin elkartu ondoren
|
ere
buruan bueltaka erabili ditu urtetan Karlosen inguruko kezka eta hark sabelean utzitako mina, eta haserrea, eta hutsunea. Zergatik ez zion ezer esan?
|
|
|
Isil isilik, hark ere bere alaba Piliren hitz zaparrada entzungo ez balu bezala. Berak
|
ere
burua zuri beltzezko argazki baten barruan izango balu bezala.
|
|
|
Berriro deituko diot, eta zuk errandakoak kontatu, baina susmoa dut alferrik izanen dela. Lastima, Brisson
|
ere
buru belarri aritu baitzen ikerketa ustel hartan.
|
|
|
Anek kosk egin zion ezpainari: berak
|
ere
buruko minak izaten zituen noizbehinka. Orain bazekinat norengandik jaso ditudan.
|
|
|
ez adiskidetasunezkoak, eta are gutxiago maitasunezkoak. nahaste neukan lehendik
|
ere
buruan, eta azken harremanak rollo txarrak izan ziren. Ahazteko hobeak.
|
|
|
Leon plataforman tinkatuta geratu zen, autobus gris metalikoaren leihoak aztertzen. Kalik ez zuen behin
|
ere
burua hurbildu leihora.
|
|
|
Asierrek ez du behin
|
ere
burua albora egin eta belarri gingila hatzekin igurtzi. Beraz, ez dago urduri, oraingoz behintzat.
|
|
|
Zer gertatu da, zer da jakin nukeena?, galdetu nuen. Ia bi hilabete neramatzan Angeloren berririk gabe, askotan irudikatu nuen Angeloren azken beltza, eta huraxe nerabilen orduan
|
ere
buruan.
|
|
|
Konstituzioa? holako totxo bat eman behar zidaten, utzi, utzi, nahikoa rolloa daukat nik bestela
|
ere
buruan.
|
|
|
Padre Larramendi, hori apaiza zen, Madre Cándida, hori monja, kilometro batera ezagutuko nuke, beste horrek medikua behar zuen, doctor Juan Bautista Erro, ni horren kalean bizi naiz, beste hori konkistadore edo ez dakit zer ibili zen Ameriketan, herriko printzipalenak, bai, ha! horiek
|
ere
buruan zer edo zeren falloa izango zuten!
|
|
2007
|
|
|
Gauza askorik ez bada ere, zenbait kezka argitzen hasi zaizkidala uste dut, behintzat. Oraindik
|
ere
buruan grabatuta daukat izan dugun elkarrizketa osoa. Hainbeste aldiz errepasatu ondoren, buruz ikasi dut azkenean.
|
|
|
Hori esan zuen, besterik ez. Beno, albotik Olaiak
|
ere
buruari goitik beheiti eta behetik goiti eraginez baieztatu zuen Ikerrek esandakoa. Baina, Olaiarekin ere ez al zara, ba, egoten?
|
|
|
Finantza sektoreari, beharbada, lehenengoa izatea egokitu zaio, baina zerbitzu enpresak ere horretan sartutadaude. Eta, adibidez, ingurune inpaktu handia duten enpresak
|
ere
buru belarrisartuta daude.
|
|
|
J. Morcik esan digunez," ongi pasatzen dugu klasiko horiek runbara pasatzen". Dagoeneko diskoa grabatzeko ideia
|
ere
buruan badarabilte. Hori auto produkzioaren bidetik etorriko dela aitortu digute Arrebotek 3 kontzertu eman ditu orain arte.
|
|
|
–Besaulkian aurrera egin zuen?: Gure aitonak
|
ere
burua galdu zuen zahartzaroan...
|
|
2008
|
|
|
Hori gogoan hartzen baduzu, osasunerako bidean jarriko zara, zaude ziur. Deabruaren egitekoetako bat gure burua nahastea baita, eta deabrua ez baitago kanpoan, gure baitan eta gure buruan baizik, aingeru guardakoa
|
ere
buruan daukagun bezala. Horregatik da, Millan, hain garrantzizkoa gidari espiritual argi bezain osasuntsu bat aurkitzea:
|
|
|
Jim Hawkinsen juzku txarrik egitea ez zitzaigun une batez
|
ere
burutik pasa, baina larritu egin ginen bere segurtasunagatik. Gizonak zeuden umorean, ez genuen mutikoa berriz ikusteko aukera erdirik ere.
|
|
|
Bainan ipurdia lastoz orduan urrustoitarrak, eskutik arras nekez baitzabilan. Beharrik, berak zionaz, «> Jainkoa> ene> alde> izan> > baitzuen> egun> hartan> > Erran behar da
|
ere
burua xuxen zuela gure apezak hori kondatzen zuelarik 80 urte tan. Ez zaukan, hori kondatzean ahantzia batere, 1942ko irailean bazutela biarnesek, Paueko Stadium ederreko arrabot haundian, orduko. Chantiers de jeunesses?
|
|
|
Baietz pentsa liteke, zeren ondoren ikusiko denez, Azkue unibertsitateetan euskara ikertzeko katedrak sortzearen aldekoa zen. Baina, Oñatin, euskara ikertzeaz gain euskaraz irakastea
|
ere
buruan ote zuen Azkuek. Irakasle euskaldunak eskatzen zituela kontuan izanik (eta Azkuerentzat euskaldun beti zen euskaradun), agian hori zen asmoa, gutxienez ikasgai batzuetan.
|
|
|
Ziurrenik horregatik, Broussainek, uneko kontrakotasun egoerak etorkizunean zernahi eman zezakeela aurreikusiz, Akademia lehiakideen arriskua saihestu nahi izan zuen. Gainera, bide batez, lehiakide sabindarrak ez ezik, bazitekeen Iparraldeko dinamika berezia
|
ere
buruan izatea Broussainek, eta beraz «frantseseuskaldun» Akademia baten aukera ere ekidin nahi izatea (hipotesi gisa diot, berez ez baitut inon ikusi halakorik aipatuta). Hola bada, argi dago Euskal Akademiaren sorrera zalantza eta oztopo testuinguruan gertatzen zela.
|
|
|
Ziurrenik horregatik, Broussainek, uneko kontrakotasun egoerak etorkizunean zernahi eman zezakeela aurreikusiz, Akademia lehiakideen arriskua saihestu nahi izan zuen. Gainera, bide batez, lehiakide sabindarrak ez ezik, bazitekeen Iparraldeko dinamika berezia
|
ere
buruan izatea Broussainek, eta beraz «frantseseuskaldun» Akademia baten aukera ere ekidin nahi izatea (hipotesi gisa diot, berez ez baitut inon ikusi halakorik aipatuta). Hola bada, argi dago Euskal Akademiaren sorrera zalantza eta oztopo testuinguruan gertatzen zela.
|
|
|
Eskolatze mota hori ohikoagoa da Gaztela Mantxan(% 81,9) eta Extremaduran(% 80), eta gutxiago Euskal Autonomia Erkidegoan(% 48,5) eta Madrilen(% 55,2). Irakaskuntza publikoko zein pribatu itunduko ikasle ez unibertsitarioak kontuan hartuta, Euskal Autonomia Erkidegoa
|
ere
buruan dago matrikulatu bakoitzeko, 6.070 euro urtean, eta Andaluzia (3.841) eta Murtzia (3.778) azken postuetan daude. Kasu honetan, Espainiako batez bestekoa 4.520 eurokoa da, Nafarroan (5.614 euro ikasle eta urte bakoitzeko), Asturiasen (5.493), Galizian (5.036), Kantabrian (5.035), Gaztela eta Leonen (5.008), Gaztela Mantxan (4.708), Balearretan (4.705) eta Errioxan (4.683).
|
|
|
Nire kasua horixe da: Tourra egin ostean, abuztuan zehar entrenamendu lasaiak eginez, helburu nagusia hankak indarberritzea eta batez
|
ere
burua prestatzea da.
|
|
|
1970eko hamarkadan zirkuitu profesionaletako sailkapenak eratu zirenetik, aurretik lehen postuan egondako inork ez zuen hainbeste denbora igarota berriz
|
ere
buru izatea lortu. Andre Agassik zuen errekorra, hiru urte eta bost hilabeteren ostean berriz ere gizonezkoen zerrendako buru izan zenean.
|
|
|
Hori gogoan hartzen baduzu, osasunerako bidean jarriko zara, zaude ziur. Deabruaren egitekoetako bat gure burua nahastea baita, eta deabrua ez baitago kanpoan, gure baitan eta gure buruan baizik, aingeru guardakoa
|
ere
buruan daukagun bezala. Horregatik da, Millan, hain garrantzizkoa gidari espiritual argi bezain osasuntsu bat aurkitzea:
|
|
|
Barrutia garrasika ari zait. Gero, magalean paratu dit berriz
|
ere
burua.
|
|
|
Zerbait marrazten saiatu naiz, baina ez zait ezer atera. Berriz
|
ere
burua jaso dut, lehentsuagoko adoreak bultzaturik. Diz diz agertu zait Barrutia, une batez zalantzan, bere irakasle antzezlanean galdurik bezala.
|
|
|
Bidaiak iraun zuen ordu erdi doian sentitu zuen hanketako dardara ez zen bakarrik motorraren bibrazioek edo Inazioren hurbilak sortua. Tomas ez enteratzea, Rosak horixe zeukan batez
|
ere
buruan.
|
|
2009
|
|
|
Ez da eskolara joan baina asko daki. Asko irakurri du eta beti mugitu da beste arlotan, beste ikastarotan,... eta haien formazioa oso aberatsa da," azpimarratu du." Jendeak garbi dauka
|
ere
burua lantzen ez baldin bada, burua errazago galdu daitekeela. Erabiltzen ez dena ba azkenean galdu daitekeela," ere adierazi digu.Informatika eta ingelesa" Informatika arloko ikastaroak, ingelesa eta artearen inguruan dauden ikastaroak ere," horiek dira Albertoren aburuz arrakasta gehien dituzten ikastaroak.
|
|
|
Joseba Arregik Valentziatik kometarista lanak egingo ditu. Bilbon, kirol erredakzioa
|
ere
buru belarri arituko da 20:00etatik aurrera saio berezia eskaintzeko. Bertan finalaren emankizuna eskainiko dute eta Eduardo Garcia izango da irratsaioaren arduraduna.
|
|
|
Aitaren oso antzekoa naizela. Berak bezala nik
|
ere
buruan gauza bakarra dudala. Eta hori nahikoa zaidala mundu honetan defenditzeko.
|
|
|
Are gehiago, inork ezagutzen ez zuen bizardun hari buruzko kontuak entzun zizkidanean. Benetakoa ote zen, edo neure burua ezkutatzeko erabiltzen nuen txotxongiloa, zalantza hori
|
ere
burutik pasako zitzaion, onenean.
|
|
|
Bolumena igo nuen. Ertzaintzaren iturriek adierazi zutenez, gorpuak kolpe bortitzak jaso izanaren zantzuak azaltzen zituen, batez
|
ere
buru aldean. Lehendabiziko hipotesien arabera, kolpe haietako batek ekarri zion heriotza.
|
|
|
Domingok gutxi behar zuen berak asmatutako historian sinesteko, historiak, irudimenaren esparrutik harat, gertagaitza zirudien arren: gauzak zeudèn puntuan egonda, gainera, zerbait sinesten zuen jada, eta zerbait baino gehiago ere bai, ausaz, halako eran, non, denbora iragan ahala, don Zoilok esandakoaren ondotik, egongelan bildu ziren anai arrebak, guztiak
|
ere
buru makur, bera izan ezik?, behar adinako indarrarekin sentitu baitzen, berriro erasoari ekiteko:
|
|
|
–Teofilo Maria, zu buru izateko jaio zinen, eta ez zenuke behin
|
ere
burua galdu behar, oraintxe galdu duzun bezala?
|
|
|
Perla haiek entzuten zituenean, Damaso zeharo pozten zen, baina, hitzen paisaia hura arrotz egiten ez zitzaiolako edo, ez zen harritzen, irudipena balu bezala ezen pentsamendu haiek noizbait pasatu zitzaizkiola burutik, laino artean bazen ere; sintonia hartan alea lastotik bereizten zuela, sineskeriak eta nahikeriak arrazoiari ostutako espazioak berreskuratzen zituela, beraz?, Damaso bere ondorioetara iritsi zen, baita portaerari eta jokabideari buruzko alorrean ere; horregatik aritu zitzaion gogor Adari, neska airedromoan bere leloarekin ibili zenean, miraria da eta miraria da, zientziak mugatzen eta zedarritzen duen eremuan miraria ezinezkoa delako, materia lege fisiko estuen menera dagoenez: esan nahi baita Damasorentzat San Jose Cupertinokoak bezala hegan egin nahi izatea zela erokeria eta ameskeria, anormala eta bideraezina, bestela esanda?, eta normala pilotu nahi izatea, bideragarria zen neurrian; Damasoren buruak, beraz, erabaki zuen erabaki beharrekoa, eta, hala, sentimenduak
|
ere
buruak erabakitakoaren menera ipintzen zituela, anaiaren aldeko jarrera hartu zuen, halako eran, non, gurasoek, izebak edo anai arrebek iritzia eskatzen bazioten, berehala botako baitzien buruan zeukana: –Domingok bizitzan egin nahi izan duen gauza normal bakarretakoa pilotu izatea da, eta ez dut ulertzen zergatik ez diozuen utzi behar?.
|
|
|
urrun zegoen Domingo, itxuraz, belarriak zabalik zituèn pertsona bakarra izateaz gain, taldetik apur bat bereiz baitzegoen, besteengandik bospasei urratsera; mutilak, izan ere, betean bizi nahi zituen, su txinparta haiek, haren begiei zerizkienak?!? ...aren xehetasun guztiak, pilotuaren mugimenduak eta motorraren harrabots, helizearen jirabirak eta aparatuaren aireratzea; hasteko, azantz burrunbatsuak inguratua zegoen, hots erasoaren menera guztiz deseroso, hots haiek urduritasuna eta segurtasun eza transmititu balizkiote bezala, zenbat eta hotsaldia luzeago, orduan eta ezegonkortasuna handiago; buruan sartu zitzaion orduantxe, gainera, aurretik
|
ere
buruan zeukalako, beharbada?, hots haiek beste hots handiago baten iragarpenak izan zitezkeela, eztanda ikaragarri batenak, adibidez, zeinak pilotuaren, abioiaren eta hegaldiaren hondamena izan baitzezakeen ondorio, hirurak ere zapart eginak eta mila puskatan zatikatuak; entzun eta irudikatzen zituèn hotsen artean, beraz, bihotza ere galdu egin zitzaion, beharbada, Domingori, bere taupadarik ere... esan nahi baita tentsioa metatuz eta metatuz joan zitzaiola Domingori, haren aurpegierak ez zuen zalantzarako tarterik uzten?, giharrak eta zelula guztiak elektrizatuz, gorputzaren berezko erresistentzia gutxiagotuz?
|
|
|
beste tren bat zen, astiro eta geldiro hurbiltzen ari zena; zutitu zen Ada jauzi batean, jarri zitzaion begira, hurreratu zen trenbidera, trenak zarata izugarria ateratzen zuen?, gelditu zen, hogei bat metrora zuen trena?, begiak gero eta distiratsuago, bihotza gero eta azkarrago? ...aza, zinez, munduarekin eta munduko pena guztiekin bukatzea!?, urrats bat aurrera egin zuen, heriotzaren presentzia zorabio bat zen, balaztaren burrunba kirrinkariak zorabioago egiten zuena?, baita bi atzera ere jarraian, bat bateko beldurra, bizi senak eragindakoa, nagusitu balitzaio bezala, begiak lekuetatik aterata; une hartan, beraz, Ada beldur zen, beldurra berehala estaltzen ahalegindu bazen
|
ere
burura zetorkiòn pisuzko argudio andanarekin, hain da zorrotza eta hain adimentsua bizi sena, non beldurra eragin orduko asmatzen baititu pisuzko argudiorik pisutsuenak beldurraren lotsa ez izateko?: –Nola botako dut neure burua trenbidera, bizitza oso bat badut aurretik, eguzki ibiltariak eta ilargi beteak zerumugan!?;. Nola botako dut neure burua, etxekoei sekulako disgustua emango diet-eta!??; Adak, gainera, nerbioak airean zituen, nola ez, bada, segundo hamarren batean ohartu bazen ezen bizitzatik heriotzarainoko tarteak hari baten mehetasuna zuela!?, baina bizi senak bizitzaren aldeko hautua egin zuenetik, Adak bazuen ipar bat, nora bildu baitzitzaizkion kontzientearen eta inkontzientearen indar guztiak, nerbioek eragin ziezaioketèn nahaste borrasterik txikienean ere ordena jartzeko; jarraian, trena gelditu, eta handik segundo gutxitara bozgorailu batek zekarkiòn ahotsa entzun zuen:
|
|
|
Frantziako gortean, bizitegi? eta guzti zuten, odolezko printzeek bezala, baita gobernari bat
|
ere
buru. Ni Parisen nintzenean, Bezonsko jaunak zuen kargu hori.
|
|
|
Ez da harritzekoa Lurraz kanpokoa, hautemangarri? irudika dezagun, guk gutxi gorabehera ulertzeko modukoak botako lituzkeen estralurtarra gogoratzean zinemako eta telebistako martiztarrak baitatozkigu batez
|
ere
burura, eta zineman zaila litzateke ikus ez daitekeen pertsonaia bati inolako protagonismorik ematea, izan dadin lurtar izan dadin alienigena.
|
|
|
XABI k ezetz dio berriz
|
ere
buruarekin.
|
|
|
Bibat museoari esker, Arabako Foru Aldundia gure inguruan apartekoa den museoen eta kultura azpiegitura eta ekipamenduen eskaintzan buru da: Aldundiak gizarteari Bibat museoa eskaintzen dio baina, oso gertu eta bestelako kideekin batera, Artiuma eta Santa Maria katedrala bezalako abentura erakargarrietan
|
ere
buru da. Dagoeneko Vitoria Gasteizko alde zaharrean bete betean irakiten dagoen kultura gunea abian da eta garatzen ari da, eta Bibat museoa testuinguru horretan indarrez sartu da.
|
|
|
Aintzat hartu beharrekoak dira Kilian Jornet katalana azken bi urteetako irabazlea, Raul Garcia espainiarra edota Favio Dulpit italiarra. Etxeko lasterkariek
|
ere
buru belarri prestatu dute maratoia, eta aurreko postuetan izateko maila dute Jabier Olabarriak, Jose Felipe Larrazabalek, Jokin Lizeagak edota Fernando Etxegaraik Walter Bezerra da azken orduko hutsuneetako bat.
|
|
|
Min handia, eta Ruben Belokik badaki hala ezin dela buruz buru jokatu. Labriteko kontrakantxan teknikariak zelatan, eta haiek
|
ere
buruarekin ezetz. Atzoko probaren bukaeran Belokik hitz bihurtu zuen ordura arte aurpegiko keinu zena.
|
|
|
Amaiurrek 5,5 puntu ditu, Beti Gaztek 4,5 eta Berriozarrek 2 Hortaz, azken jardunaldiaren faltan nahiko ziurra da Sakanak jantziko duela 265 kiloko txapela. Emakumezkoen 250 kiloko txapelketan Amaiur gailendu zen, eta sailkapen orokorrean
|
ere
buruan dago, 6 punturekin. Beti Gaztek 4 puntu ditu eta Berriozarrek 2 Bukatzeko, talde mistoz osatutako kadete mailakoen txapelketan, 295 kilotan, bi talde sakandar daude lehian:
|
|
|
Orkestraren eskuinaldean Jose Garate dago, Foisis jauna. Itoizeko baxu jotzailea izan zen, eta bera
|
ere
buru belarri ari da kontrabaxua jotzen. Izan ere, duela hamasei urtetik hona Bilboko Orkestra Sinfonikoan dabil.
|
|
|
Baina aurrez aipaturiko bi bereizgarriak edukiko ditu. Castroren nagusitasuna buruan dutela ureratuko dira arraunlariak, eta Kontxako Bandera
|
ere
buruan bueltaka daukatela jardungo dute. Bat gehiago eta bat gutxiago.
|
|
|
Hurrengo bi denboraldietan
|
ere
burua altxatu ezinda ibili zen. Telekom indartsuak fitxatu zuen, baina bi urtetan hiru aldiz hautsi zuen lepauztaia.
|
|
|
Mumbru saiatu zen, Salgado ere bai, Warren eta Seibutis bezala. Moiso ez zela saiatu argi samar dago, eta Javi Rodriguezek
|
ere
burua beste nonbait zuela zirudien. Bilbo Basketek iragartzeko moduko jokoa dauka saskipean erreferentziarik ez daukan bitartean, eta erreferentzia hori Moiso da.
|
|
|
Oraingoan are gehiago. Hortik aurrera, nik behintzat, ez dut beste ezer
|
ere
buruan orain.
|
|
|
Domingok gutxi behar zuen berak asmatutako historian sinesteko, historiak, irudimenaren esparrutik harat, gertagaitza zirudien arren: gauzak zeudèn puntuan egonda, gainera, zerbait sinesten zuen jada, eta zerbait baino gehiago ere bai, ausaz, halako eran, non, denbora iragan ahala –don Zoilok esandakoaren ondotik, egongelan bildu ziren anai arrebak, guztiak
|
ere
buru makur, bera izan ezik–, behar adinako indarrarekin sentitu baitzen, berriro erasoari ekiteko:
|
|
|
Orduan, baina, beste ziztu batek atera zuen Ada bere gogoetetatik: ...uarekin eta munduko pena guztiekin bukatzea! –, urrats bat aurrera egin zuen –heriotzaren presentzia zorabio bat zen, balaztaren burrunba kirrinkariak zorabioago egiten zuena–, baita bi atzera ere jarraian, bat bateko beldurra, bizi senak eragindakoa, nagusitu balitzaio bezala, begiak lekuetatik aterata; une hartan, beraz, Ada beldur zen, beldurra berehala estaltzen ahalegindu bazen
|
ere
burura zetorkiòn pisuzko argudio andanarekin –hain da zorrotza eta hain adimentsua bizi sena, non beldurra eragin orduko asmatzen baititu pisuzko argudiorik pisutsuenak beldurraren lotsa ez izateko–: " Nola botako dut neure burua trenbidera, bizitza oso bat badut aurretik, eguzki ibiltariak eta ilargi beteak zerumugan!";" Nola botako dut neure burua, etxekoei sekulako disgustua emango diet-eta!"...; Adak, gainera, nerbioak airean zituen –nola ez, bada, segundo hamarren batean ohartu bazen ezen bizitzatik heriotzarainoko tarteak hari baten mehetasuna zuela! –, baina bizi senak bizitzaren aldeko hautua egin zuenetik, Adak bazuen ipar bat, nora bildu baitzitzaizkion kontzientearen eta inkontzientearen indar guztiak, nerbioek eragin ziezaioketèn nahaste borrasterik txikienean ere ordena jartzeko; jarraian, trena gelditu, eta handik segundo gutxitara bozgorailu batek zekarkiòn ahotsa entzun zuen:
|
|
|
–Teofilo Maria, zu buru izateko jaio zinen, eta ez zenuke behin
|
ere
burua galdu behar, oraintxe galdu duzun bezala...
|
|
|
...xehetasun guztiak, pilotuaren mugimenduak eta motorraren harrabots, helizearen jirabirak eta aparatuaren aireratzea; hasteko, azantz burrunbatsuak inguratua zegoen, hots erasoaren menera guztiz deseroso, hots haiek urduritasuna eta segurtasun eza transmititu balizkiote bezala, zenbat eta hotsaldia luzeago, orduan eta ezegonkortasuna handiago; buruan sartu zitzaion orduantxe, gainera –aurretik
|
ere
buruan zeukalako, beharbada–, hots haiek beste hots handiago baten iragarpenak izan zitezkeela, eztanda ikaragarri batenak, adibidez, zeinak pilotuaren, abioiaren eta hegaldiaren hondamena izan baitzezakeen ondorio, hirurak ere zapart eginak eta mila puskatan zatikatuak; entzun eta irudikatzen zituèn hotsen artean, beraz, bihotza ere galdu egin zitzaion, beharbada, Domingori, bere taupadari... esan nahi baita tentsioa metatuz eta metatuz joan zitzaiola Domingori –haren aurpegierak ez zuen zalantzarako tarterik uzten–, giharrak eta zelula guztiak elektrizatuz, gorputzaren berezko erresistentzia gutxiagotuz... abioia, bat batean, abian jarri zenean, gero eta azkarrago, gero eta azkarrago –lehertzera ere bazihoala iruditu zitzaion Domingori, une batez–, harik eta, hiruzpalau jauziren ondotik, hegan egin zuen arte; bazihoazen, halatan, hotsak eta harrabotsak, eta, joan zihoazen neurrian, Domingok espazio bat aurkitu zuen, non arnasa hartu baitzuen, gero eta arnasaldi beteagoetan:
|
|
|
Perla haiek entzuten zituenean, Damaso zeharo pozten zen, baina, hitzen paisaia hura arrotz egiten ez zitzaiolako edo, ez zen harritzen, irudipena balu bezala ezen pentsamendu haiek noizbait pasatu zitzaizkiola burutik, laino artean bazen ere; sintonia hartan alea lastotik bereizten zuela –sineskeriak eta nahikeriak arrazoiari ostutako espazioak berreskuratzen zituela, beraz–, Damaso bere ondorioetara iritsi zen, baita portaerari eta jokabideari buruzko alorrean ere; horregatik aritu zitzaion gogor Adari, neska airedromoan bere leloarekin ibili zenean, miraria da eta miraria da, zientziak mugatzen eta zedarritzen duen eremuan miraria ezinezkoa delako, materia lege fisiko estuen menera dagoenez: esan nahi baita Damasorentzat San Jose Cupertinokoak bezala hegan egin nahi izatea zela erokeria eta ameskeria –anormala eta bideraezina, bestela esanda–, eta normala pilotu nahi izatea, bideragarria zen neurrian; Damasoren buruak, beraz, erabaki zuen erabaki beharrekoa, eta, hala, sentimenduak
|
ere
buruak erabakitakoaren menera ipintzen zituela, anaiaren aldeko jarrera hartu zuen, halako eran, non, gurasoek, izebak edo anai arrebek iritzia eskatzen bazioten, berehala botako baitzien buruan zeukana: " Domingok bizitzan egin nahi izan duen gauza normal bakarretakoa pilotu izatea da, eta ez dut ulertzen zergatik ez diozuen utzi behar".
|
|
|
Gero, beste bati eskaini ziok pistola. Hark
|
ere
burua makurtu dik. Eta hurrengoak, berdin.
|
|
|
Filosofiak eta" bere materialak" pragmatikoki bakarrik daukate zentzua. Pragmatikoa eta perspektibista (subjektuaren garrantzia ere azpimarratzekoa da hor, eta horrekin batera Descartes
|
ere
burura etortzen zaigu, bere itzala luzeegia da oraindik), ze:
|
|
|
Bai, bai, badakit. Pazintzia, pazintzia, ez da hura bakarrik, behar da
|
ere
burua beititu, eta heldu diren hitzak iretsi behin baino gehietan.
|
|
2010
|
|
|
Niri ez zait inoiz
|
ere
burutik pasatu Eliza uztea. Nire ametsa izango litzateke, askatasun gehiagorekin, orain arte izan nahizena izaten jarraitzea, eta orain arte egin dudana egiten jarraitzea.
|
|
|
Giroan genuen pentsatzeko era hura, eta nik
|
ere
buru bihotzetan nituen pentsamendu haiek, nire bizitzari nolabaiteko zentzua, zentzu osoa ere bai, ematen ziotenak:
|
|
|
Nik neure zalantzak nituen, jakina, baina baita kontu garbi batzuk
|
ere
buruan: hain garbi, non Rakeli gurutze barroko bat kenarazi bainion, haurra eta biok hartu gintuèn gelan zegoena.
|