|
2000
|
|
|
Literatura handietan idazlearen perfila literatoarena, profesionalarena da. Hemen, ordea, idazleak irakasleak izan daitezke, badirudi bertsolariak
|
ere
azken aldi honetan idazle lanetan dabiltzala... Nola ikusten duzue profesionaltasunaren gaia?
|
|
|
Une hartan, nik ezagutu ez nuen osabaren irudia etorri zitzaidan burura, aurreanneukan agure hil hurrena ikusita. Ihesi zebiltzan abertzaleak galtzeko asmotankuartelillora joateko prest zegoen fraide erretxina, eta salataria ezkutuan pozoitu edohiltzen utzi omen zuen abade ohi kaskailua, biak
|
ere
azken finaren errainu hurbilakberdindurik sumatzen nituen, nolabait. Misterioaren giltza eskura nuela sentitu nuenmomentu batean, eta orduantxe, barrengo harrak hozka eginda bezala, gorputz erdiaaltxatu zuen Aita Morlansek, eskua niregana luzatu eta eldarnio antzean esaten zuela:
|
|
|
1998 urtean, esaterako, audientzia portzentaia horizontalean emanda, 36 adin taldean %61ekoa da, gero 21 urte bitarteko taldea dator puntu bat gutxiagorekin (%60) eta azken postuan zaharren adin taldea (65+) dugu, %48ko portzentaiarekin (CIES, 1999, 6). Nafarroan
|
ere
azken talde hori (65+) dugu azken postuan %40ko portzentaiarekin; lehenbiziko postuan, alta, 21 urte bitartekoena %54ko portzentaiaz (CIES, 1999, 6).
|
|
|
Edonola
|
ere
azken orrialdeetan azaltzen saiatu garen egoera, hezkuntzak Estatu nazioarekin, eta honekin bat egiten duen nazionalismo motarekin, duen lotura zertxobait argitzeko baliagarria izan badaiteke ere, Estaturik ez duten nazioen kasuan bere zeregina zein izan daitekeen argitzeke dago oraindik.
|
|
|
N murritza izaki, gazteen probaleku eta zailtzeko aukera izateari ere uzten ari zaio antzerki amateurra gaur egun. sIpar Euskal Herriko antzerkigintzan ez da sumatu aurrerapausorik azken urte honetan eta desintegrazioaren bide beretik doala esan daiteke; nahiz eta taldeek kalitatea<3 ren errekonozimendua lortu izan duten beti, nahiz eta bertako idazleek behin eta berriro sariak jaso, oso esparru txikian eskaintzen dira euren muntaiak eta kasu honetan muga ez da banaketa administratibo hutsa. Ipar Euskal Herrian emanaldiak eskaintzeaz gain, Hego Euskal Herrira ere iritsi lukete, baina urrats hori egitea ezinezkoa dirudi gaur egun. Ea eurak
|
ere
azken mohikanoez mintzatzen hasi diren une honetan bertako antzerkigintzari ateak zabaltzen zaizkion. Erakunde publikoek izan lukete zeresana arlo honetan, batez ere euskaraz idatzi eta egiten dela kontuan harturik.
|
|
2001
|
|
|
Izan zitekeen. Nafar euskaltzale batentzat benetan digestio gaitzekoak izan baitira Sanzek nafar euskaltzaletasunaren aurka egindako gehiegikeriak, batez
|
ere
azkenak. Ikusiak ikusita, bestalde, ez dakit handienak ikusita ditugun.
|
|
|
Lehengo urtean Madrileko Gobernuak Hobetuzi zegozkion 3.500 milioi pezeta (140 milioi libera) utzi zituen ordaindu gabe, eta aurten ere berdin gertatuko ote denaren kezka dago, iazkoaz gainera eskatu diren 6.000 milioi pezetei (249 milioi libera) dagokienez. Beraz, berriro
|
ere
azkenerako langileek ordaindu behar dituzte PPren Gobernuko interes partikularrek eragindako krisialdi politikoaren ondorioak. Izan ere, PPren Gobernua ez da gauza baliabide ekonomikoak diskriminaziorik egin gabe behar bezala administratzeko, kontuan izanik, gainera, neurri handi batean, Gizarte Segurantzaren bidez, langileengandik eta horien enpresengandik lortutako baliabide ekonomikoak direla.
|
|
|
Aldaketa bakarra Pakistan da, hau EEBBen etsai izan beharrean lagun izango delako. Horrez gain, Errusia eta Iranek
|
ere
azken hau orain onen aldean dago pastelaren banaketan parte hartuko dute. Adierazgarria da, Espainiako defentsa ministro Trillok bidaliko dituen hegazkinak Iraneko base batean izango dira.
|
|
|
Wittgenstein gazteak zioena," ezin daitekeenaz hitz egin, hobe isiltzea", pertsonaia hauen patuaren adierazle gertatzen da. Becketten protagonistak isildu egiten diren moduan, nobela honetako protagonista
|
ere
azkenean zenbakietan babesa topatuz (Kant-entzat aniztasunaren sinbolo), betirako mututzen da.
|
|
|
Eta eguneroko bizitzan gero eta gehiago erabiltzeak
|
ere
azkenean kalte egiten dio osasunari.
|
|
|
Puntu honetara iritsiz gero, berriz
|
ere
azken urteotako aurkikuntzak aipatubehar dira, hots, Aldaieta eta Finaga ko aztarnak, zeren eta, datu berriak eskaintzeazgain, datu eta berri zaharrak interpretatzeko bide berri bat eskaini baitute.
|
|
|
Denakbaliagarriak badira ere, hemen egiten den aukeraren arabera, euskalduntze portaeraulertzeko, landuko diren aldagai mota edo multzoak ondokoak dira: 1) soziodemografikoak, 2) soziolinguistikoak, eta 3) psikosozialak; batez
|
ere
azken horiekazpimarratuko dira, hauek direlako aldagai aukerakoenak; eta antzeko arrazoiarengatik, psikosozialen artean gehienbat motibazio prozesua aztertuko da, aukerakoena dela kontsideratuz. Horien arteko lotura eginez, eredu psikosoziolinguistikobatera iritsi nahi da.
|
|
|
Horiez gain, hemen
|
ere
azken bolada honetan Internet i esker aurkituriko irudiak, Iparraldean komertzializatzen ari direnak.
|
|
|
Azken horiek gaur egungo 25.000 saltokietan egongo dira urtarrilaren 1etik aurrera. Aspasek gomendatu zuen lehen hilabeteetan aurrez ordaintzeko txartelak eurotan eta pezetatan erabiltzea, batez
|
ere
azken horiek, kreditua agortu arte erabili ahal izango baitira, ez baitute iraungitze datarik. Gainera, esan zuen ohiko ordainketa moduei jarraituko dietela, hala nola Telefónicaren txartel pertsonalari, kreditu txartelei eta diru zorro elektronikoei.
|
|
|
Ez baita konturatu. Begirada galdua bezala du izan
|
ere
azken minutuetan Armendarizen amak. Bai, Arantxak ere bai, erantzun du patxadaz bada, bera zen hain zuzen elkarrekin bizitzen jartzeko gogo gehiena zuena.
|
|
|
Europan
|
ere
azken aldiotan gero eta sarriago erretzen dira gorpuak. Indioek aspaldidanik zuten ohitura hori.
|
|
|
Historia zergatik? Galbahe pertsonalez osatua egon arren, Jostorratza eta hariak, Historiaurretik abiaturik, batez
|
ere
azken mendeari  ematen diolako bira.
|
|
|
Guztiori bateratua balego, bederen! Biz  pahiru aldiz ukitua izan den arren âedo, agian, ukitua izan delakoâ, ez dator beti bat bere buruarekin, ezta
|
ere
azken azkeneko soinekoz jantzirik. Ez dut uste gehiegi ardura duenik.
|
|
|
Zenbait idazle elkorrak gertatzen dira sail horretan, horrelaxe Lizardi (Sully Prudhomme ren aipamen aitortuaz kanpo) eta horrela, beste alor batean, aitzindarien artean Whitney baizik aipatu ez zuen Saussure. Emankorrak beste batzuek, Lauaxeta eta batez
|
ere
azken aldiko Lauaxeta bezala, itxurarik zaharrenean orain Oihenartengan ageri den Aita nuen saltzaile herri poemaz ere baliatu baitzen. Aipamenen artean berezi behar genituzke, noski, erabateko eta nonahiko topica edo loci communes direlakoak, Curtiusek hain astiro eta sakonki estudiatu dituenen antzekoak, edonon jasoak, en  tzunak edo ikasiak izan baitaitezke.
|
|
|
Egungo OINARRIAK plataformaren inguruan joan daiteke, baina planteamendu zabalago batekin eta kontsentsu handiarekin," txip" batzuk aldatuz komunitate erdalduna gureganatzeko eta estrategia egokiak erabiliz. Eta inolaz
|
ere
azken helburuak edo helburu nagusiak (epe luzerakoak) estrategia edo taktikarekin tronpatuz eta nahastuz.
|
|
|
in mundo non datur casus; non datur fatum; non datur saltus; non datur hiatus. Alegia, ez dago izadian beharbadakotasun itsurik, ezta beharrezkotasun itsurik ere, are gutxiago aldaketen jarraitasuna apurtuko lukeen hutsunerik, eta ezta
|
ere
azkenik hutsunerik espazioan.
|
|
|
Bizi osoa lanean eramana zuen, Parisko soto bateko dendari atelierrean, turkiar eme eta haur hotzak ekarrarazi zituzten tarte horretan, Bretainiako Crozon arrantzale herritik gazte joan zenetik erretreta hartu zueneraino. Mintzamoldean, haizeek izoztu lurmutur hartako soinuak atxikiak zituen, batez
|
ere
azken hizkien hersteko eta aldi berean, herrestarazteko ohiturak. Maddalenen behatzea maite nuen, Tristan tristearen eta Isolde gosaioaren Brokeland oihanean barna gidatzen baininduen, nolabait, herrialde tragikotik urrundua izan zelako.
|
|
2002
|
|
|
BATASUNA KO buruzagi Arnaldo Otegiren Aberri Eguneko «Gora Euskadi eta askatasuna» oihuaren interpretazio interesatuena egiten ari dira Espainiako komunikabide garrantzitsuenak, Otegik «Gora ETA» oihukatu zuela esanez. Eta Espainiako Auzitegi Gorenak
|
ere
azken hau epaitu zuen, hori bai, oihuan iritzi delitua ikusiz baina ez terrorismo deliturik. Ebazpenak seguruenik oihartzun handia izango du aurrera begira ere.
|
|
|
J.L. ZABALA: Literaturan ere, zenbait liburu kazetaritzatik hurbil daude, batez
|
ere
azken urteotan. Eta bestalde, azken aldi honetan alderantzizko joera ere badago, zutabeetan ipuinak kontatzekoa.
|
|
|
ETAren inguruko problematika
|
ere
azken hamarkadetan argitaratutako eleberri askoren gai ardatza da, I. Aldekoa kritikariak (1998b) azpimarratu duen bezala. Alor honetan, 70 hamarkadetako honako hauek aipa litezke:
|
|
|
Horretaz hitz egiten da liburu honetan baina, batez ere, hitz egiten da euskal eleberrigintzak azken hamarkadetan izan duen sendotze eta ugaltze harrigarriaz. Kantitatez ez ezik, kalitatez
|
ere
azken hiru hamarkadak izan baitira euskal eleberria fikziozko mundu iradokitzailez jantzi dutenak. Eta horixe da, finean, poetikak eta modak alde batera utzita, eleberri bati eskatzen zaiona, munduak eraikitzea, fikziozko mundu sinesgarriak sortzea.
|
|
|
Geure ikuspuntua zabaldu behar dugu bestebehin ere. Gaur egun ikusten dugun nekazari paisaiak bilakaera luzea izandu, batez
|
ere
azken 300 urteotan. Zer esanik ez,, jabetza?
|
|
|
Hortaz, erregela bat sortu dugu: datu baseko informazioa beti jasoko da, baina honekin batera deklinabidekoa
|
ere
azken emaitzara pasako da: alegia, hiru zenbatzaile zehaztuaren analisia hau izango da:
|
|
|
Bankuek eta kutxek ere kontsumorako kredituak eskaintzen dituzte oporrak kontratatzeko, baina kasu horietan interes tasa %8tik gorakoa izan daiteke. Bidaietan espezializatutako Interneteko atariek eta agentzien eta aireko lineen web orriek
|
ere
azken orduko eskaintzak dituzte hegaldietan eta hoteletako erreserbetan. Bestalde, 30 urtetik beherako gazteek beti aurki ditzakete deskontu handiak (%30 inguru) trenez, ferryz, hegazkinez edo aterpetxez egindako bidaietarako, baldin eta ikasleentzako txarteletakoren bat kontratatzen badute.
|
|
|
Azaroaren 16az geroztik, Galiziako kostaldean bost izurde handi eta hiru marsopa ale eta sei izurde arrunt lehorreratu dira. Ez dira kopuru handiak, eta ez dira ohiko lehorreratze kopuruak baino handiagoak, batez
|
ere
azken hilabetean gertatutako ekaitz jarraituak kontuan hartuta, Josep María Alonsok azaldu duenez, baina aldea da animaliak normalean kostaldera bizirik iristen direla eta orain erdia baino gutxiago. Txostenaren arabera, bi izurdeek beren gorputzari itsatsitako petrolio ugari aurkitu zuten, arnas zuloa, ahoa eta mukosa genitalak oztopatzen zituena, eta, beste kasu batean, dirudienez, nekropsian ikusitako lesioek adierazten dute izurdearen eta petrolioaren arteko interakzioa dela heriotzaren zuzeneko kausa.
|
|
|
Eta, oilar bat bezala puzten nintzela, leihoa zabaltzeko gogoa etorri zitzaidan, mundu osoari neure kukurrukua entzunarazteko: " Normaltasun ustez hain normal hori, askok eta askok gutxiesten dutena, mendi gaindiezina da beste askorentzat, baina Sarak
|
ere
azkenean gainditu du kukurruduuu!". Ez ginen umemokoak, eta bagenekien, hartaraz gero, normaltasunak ere bere arriskuak zituela.
|
|
|
Izuga rrizko eredu txarra herriko gaztetxoentzat unibertsitariook parra parra erdaraz ari direla ikustea. Gaztetxook
|
ere
azkenean ez dute euskara aintzakotzat hartzen.
|
|
2003
|
|
|
Erritmo ezberdinak egoteak ez du esan nahi inondik ere Euskal Herri osoarentzako planik ezin daitekeenik egin. Lehen esaten nuen bezala, nafar abertzale batentzat mingarri da hori, berriro
|
ere
azken 20 urtetan Nafarroari hainbeste min egin dion eskeman, anexionismoaren eskeman, erortzen garelako. EAEn dagoen indar korrelazioaren arabera, zerbait muntatu eta besteak ahal dutenean etorriko dira.
|
|
|
Nire joera, batez
|
ere
azken hamarkadan, bertsotan autozentsura erabat kentzekoa izan da, gaia edozer zelarik ere. Uste dut memento honek inongo gairi muzin ez egitea eskatzen duela.
|
|
|
Hala
|
ere
azkenean diseinatzaile ona besteengandik merkatuak banatzen du, jendeak banatzen du. Diseinatzaileak baditu iragazkiak.
|
|
|
Baina bera ez zen izango burua nahastuko zuen bakarra. Hobe zen Joxeren amorrua erabiltzea, batez
|
ere
azken orduetan pairatutakoak eztanda egiteko bidea eskatzen bazion. Hobe zen Ainhizeren gorrotoa beste batengana zuzentzea, batek jakin egunen baten ez ote...
|
|
|
Hein handi batean zerikusia du hirigintzako gestioaren eredu burokratizatu handiarekin; horrek lurzoruaren garestitze ikaragarria dakar eta funtzionatzen ez duten hirigintzako planak egiten jarraitzen dela erakusten du; izan
|
ere
azkenean guztia zehatz mehatz jasotzeko arau multzo handiak bezalakoak dira, baina ildo orokorrak ezartzen ez dituztenak.
|
|
|
eztabaida publikogardena eta aukeren arteko berdintasuna ziurtatuz. ...uztiekin, bada gehiago ase barik dagoenbehar baten agerpen puntuala, bere mobilizazioaren propaganda urratsa baino.Geroan, prozesu kontsultiboak (ez, halabeharrez, erreferendum bat, edota ez kasuguztietan) ugaltzea eta ofizialtasun bat edukitzea zeharo txalogarria dela dirudi.Bestela garraio azpiegitura erraldoiak, zenbait ekipamendu (hondakin toxikoenbiltegiak, kasu) eta energia sortzekoak (batez
|
ere
azken horiek gizakion osasuneanarazoak sortzen dituztelako, Amorebieta Etxanoko kasuak erakusten digun legez) gatazkatsuak izango dira hurrengo urteotan. Garrantzitsua izango da adostasunaklantzea, eta ez sartzea heroi eta maltzurren peskiza hutsalean (Martinez, 1998).
|
|
|
Jaioneren gorpukiak noiztik zeuden leize zulora botata. Eta beste kontua
|
ere
azkenerako utzi du, narrazioak bere unerik gailurrena hartu duenerako. Beste hiruren galdera aztoratuen artean une egokia iritsi denerako.
|
|
2004
|
|
|
azken hamar urteotan gero eta antxoa gutxiago harrapatzen dela, nahiz eta noizean behin salbuespenak ere gertatzen diren. Batez
|
ere
azken hiru urteetan gertatu da harrapaketen gutxitze bortitza: 2001 urtean gure arrantzaleek 18.950 tona antxoa harrapatu zituzten, 2002an 5.000 tona eta 2003an 3.000 tona besterik ez.
|
|
|
Gobernuak daraman politika" sozialaren" zigorra, alegia. Baina baita
|
ere
azken sei urte hauetan sozialistek Akitanian eraman duten politikaren onarpena eta ezagupena: Iparraldeari dagokionez, mendiko laborantzari buruzko erabakiak, hala nola Euskal Herriko berezko konbenioa.
|
|
|
Baina hori ere gauzak gehiegi sinpletzea da. Hori ere egon dela, batez
|
ere
azken mendeotan, ez dugu ukatzen. Baina, bai lehen eta bai gero ere, Bizi eta Heriok beren jokoa aski libreki egin dutela dirudi.
|
|
|
Ez gauza batean bakarrik. Euskaltasunaren arrasto oro errotik erauzitako eskualdeetan
|
ere
azken hamarkada hauetan egin den euskalduntze ahaleginei darizkien lorpenak pozarren bizi ditugu euskaltzaleok. Egia da, bai, erdararen eremu soilduan berriro euskararen kimuak ernetzen hasiak dira han eta hemen.
|
|
|
Esanak esan, egiatik ez du askorik gure artean, batez
|
ere
azken bolada honetan, behin eta berriz aditzen dugun honek: kosta ahala kosta euskaldungoaren biziraupenean horrenbesteko garrantzia izan duten bertatik bertako komunikazio sareei eutsi behar zaiela gauza guztien gainetik.
|
|
|
Art (1958) liburuan aurki dezakegu. Bi dira teoria horren eragile zuzencnak, alegia: Platon eta George Moore filosofo britainiarra, batcz
|
ere
azken horren ondorioak estetikariegokitzen ahalegintzen baita Bell.
|
|
|
Adituek dituzten datuen arabera, planetako batez besteko tenperatura hazi egin zen 1880 eta 2000 bitartean, 0,7 gradu batez beste. María Jesús Estebanek adierazi zuenez, “Iberiar Penintsulan aurkitu den joera bat dator mundu osoarekin (planeta mailan), eta batez
|
ere
azken 30 urteetan ikusi da”.
|
|
|
Adituek behin betiko egiaztatu dute Mediterraneo itsasoaren tenperatura gradu bat igo dela eta itsasoaren maila 5 eta 10 zentimetro igo dela azken urteetan, bai eta “lurrazal kontinentala murriztu egin dela” ere, “klima aldaketaren eraginez ez ezik, gizakiaren ekintzaren eraginez”, gero eta populatuagoak eta kutsatuagoak diren itsasertzetan. Igoera erregularra eta konstantea Aldaketa horiek “batez
|
ere
azken 15 urteetan gertatu dira”, eta oraindik ez dakigu “aldi baterakoak ala iraunkorrak diren”. Teknologia berriei esker, zehatzago aztertzen ari dira aldaketa horiek.
|
|
|
Erosketa berri hori «oso garrantzitsua da, izan ere, beharrezkoa zen akuarioaren barruko faunaren aniztasuna areagotzea», adierazi zuen Gerardo García Castrillo biologo kontserbadoreak eta mmc aren zuzendariordeak. Jendeari «beste espezie batzuk ikustea gustatzen zaio», batez
|
ere
azken horiek bezalakoak badira, «ez dira ikusten». Gainera, akuarioko maizterrak «zenbat eta barietate handiagoa izan, orduan eta gusturago daude», gehitu zuen.
|
|
|
Antzeko zeozer igarri du Liviak
|
ere
azkenean, sentitu duenean zelan atzeko butakakoak, eskuak gorago eramanez, burua ere laztandu dion, solte zeuden ile batzuk belarrien atzera eramanez. Eta atzamar puntekin belarriaren izkinatxoak ukitu dizkionean, lau katu pasatu dira Liviaren hanketatik, laurak pertsiarrak, eta gogor heldu behar izan dio besotik Fray Ciccillori, pelikula bere zatirik hunkigarrienera heltzen ari zenean.
|
|
|
Hasieran haren irudia gerrako amesgaiztoen kontrako babes gisa baliatzen nuen, baina orain amari buruzko oroitzapen samurrenek ere kutsu jasanezin bat hartzen zuten neure baitan. Amak izugarri maite izan ninduen eta, batez
|
ere
azken urteetan, negar anitz egin zuen ni politikan gero eta gehiago sartzen nintzela ikusita. Ia erotu zen Alderdi Jeltzalean sartu nintzela jakin zuenean.
|
|
|
Erakusleihoan, plasma pantailadun telebista handi batzuk zeuden, piztuta. Denak
|
ere
azken orduko albistegiren bat ari ziren igortzen. Sua eta kea agertzen zen irudietan.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren sustapen sistema berrantolatzeko ahalegina nabarmena izan da, baina hartara eskainitako baliabideak apalegiak izan dira; ETB berriro hurbildu zaio Euskal Herriko zinemagintzari baina ez da prest agertu harekin konpromiso larriegirik hartzeko. Hartara, paradoxikoki ikus daiteke dena aldatu bada
|
ere
azkenean guztiak berdin samar jarraitzen duela. Eta ondorioak ez dira bakarrik maila ekonomikoan nozitu; baita maila kulturalean ere.
|
|
|
Giza ezagutza prozesuaren subjektua zein den definitu nahi du ageriko eta zalantza gabeko modu batean, eta, oraingoz behintzat, Jainkoak du jokatu inolako paperik hor. Jainkoa eta zalantzan diharduena ez gara bat izango; eta helburua giza ezagutza oinarritzea denez, gizakia jarri behar du ezagutza prozesuaren abiapuntuan eta hortik ekinda heldu behar du ezagutzara, baita Jainkoarenera
|
ere
azkenean. Ez da, beraz, abiapuntu egokia izango Jainkoa lehen egia argi eta bereizitzat hartzea, geuk izan behar dugu eta ezagutza prozesuaren abiapuntua.
|
|
|
Haurrarentzat afektibitateak duen garrantzia azpimarratu berri dugu, hil edo biziko giza osagaia dela nabarmenduz. Psikologia dinamikoak eta psikologia ebolutiboak argiro frogatu dute gizakiaren errealitate psikoafektiboak pertsonaren izate osoa zeharkatzen eta baldintzatzen duela, bai eta bere mundu ikuskera
|
ere
azken batean. Gorago gizakiaren egitura etikoaz mintzatuak gara, ikuspuntu bio antropologikotik abiaturik.
|
|
2005
|
|
|
Espainiako Animalario taldearen Copito de Nieve, Juan Echanove protagonista duen El Precio eta Christian Anastasiu aktore alemanaren El don de don Donde antzezlan irudimentsua, esaterako. Hika, Kanpingags eta T (arte) an taldeek
|
ere
azken antzezlanak aurkeztuko dituzte. Nafarroako Antzerki Eskolaren Golfos kafe antzerki zikloa ere martxan da, Iruñean.
|
|
|
Horrela, bide batez, lortuko zuen Europako beste politikari asko eta batik bat drogen kontrako gerra famatuan liderra den Washington go" zar" indartsua pozik uztea. Baina Parlamentuan ez zuten ondo hartu ezta agintean dagoen Alderdi Kristau Demokratako kideek
|
ere
azken hamarkadotako liberalizazio bidea bertan behera uzteko proposamen hori.
|
|
|
euskaraz bizi gizarteko eremu guztiak, gaitasun komunikatibo eta pragmatikoak lortzeko. Gure ingurunean hori ere ezaguna da, batez
|
ere
azken urteetan. Eskolaz kanpoko zenbait ekintza euskaraz antolatzen dira.
|
|
|
Iragan historikoa Jimenezentzat ezinbesteko erreferentzia bihurtu da azken honetan, ildo horretatik jo baitzuen argitaratu zuen hurrengo liburuan, Baleen berbaroa eleberrian (1997) hain zuzen. Berriz, gertaera politikoetan oinarritutako narrazioak lehendik ezagunak genituen, batez
|
ere
Azken fusila eleberriak ekarritako atxilo errepublikarren gorabeherak Gernika Bermeo trenbidea 50eko hamarkadaren hasieran egiteko sasoian. Gaia eta pertsonaia berdinak ekartzen ditu ipuinetara.
|
|
|
Bitxia bada ere, Alardearen beraren historia egiteke dago. Haren jatorriak, errealakedota mitifikatuak, ikertuta daude, aspalditik, haren osagaienak ere bai49, eta ezdira falta, batez
|
ere
azken urteotan eta betikoen aldetik, osagaien (konpainien, edojeneralen) deskribapen diakronikoak. Baina hortxe dago, ene ustez, koxka:
|
|
|
Besteak beste, IE 7.0 (Windows XP Service Pack 2 zerbitzuaren erabiltzaileentzat bakarrik dago eskuragarri) programa espioien (spyware) aurkako tresna bat izango du. Adibidez, CONSUMER eroski ra joan den urtean eta honen hasieran sartzeko erabilitako nabigatzaileen azterketak Firefox en aurrerapenaren berri ematen du, batez
|
ere
azken bi hilabeteetan: Firefox en bertuteak Firefox doako eta software libreko nabigatzailea da, eta horrek esan nahi du iturburu kodea (programaren tripak) ikusi eta aldatu egin daitekeela.
|
|
|
Batzuetan, arauak ezarritako legezko kontrola baino zerbait gehiago behar izaten da, eta kontsumitzaileari behar bezala informatu behar zaio elikagai jakin batzuk jateak ekar ditzakeen arriskuei buruz, ez bakarrik agintari eskudunek, baita arraina edo hortik eratorritako produktuak merkaturatzen dituenak
|
ere
azken kontsumitzaileari. Orain, Elikagaien Segurtasunerako Espainiako Agentziak (AESA) etxean kontsumitzeko manipulazio jarraibide sinple batzuk eskaini ditu, anisakirik ez izateko.
|
|
|
Kristalezko manparak: batez
|
ere
azken urteotan. Gortinak baino garestiagoak dira, baina, trukean, beste onura batzuk ere badakartzate, askoz ere zarata gutxiago ateratzen baitute, eta banaketa partziala baino ez baitira, edo espazio bat erabat itxi eta beste egonaldi bat sor baitezakete.
|
|
|
mutiletako bat zoroki maitemintzen da neskaz, eta beretzat nahi du osorik, jabetza pribatu gisa. Ohiturik geunden moralkeriaren kontra egiten zuen Reich ek istorio haren ikaskizunarekin, baina moralkeriaz jokatzen zuen berak
|
ere
azken batean; orduan, ordea, ez nintzen jabetzen horretaz, eta nire sexu jokabideaz berebiziko zalantzak eragin zizkidan hark guztiak, juxtu Marisarekiko harremanaren azken hilabeteetan.
|
|
|
Hori argitzeko askotan erabiltzen den datua hurrengoa da: 1 5 4 5etik 1879ra 101 liburu argitaratu ziren, haietatik 4 bakarrik literarioak9 Beraz, esan dezakegu batez
|
ere
azken 30 urteetan metatzen dela euskal literatura. Hala ere ez dugu 1975era arte itxaron behar emakume idazleen lana aurkitzeko, 1804an argitaratu baitzen Bizenta Antonia Mogelen Ipui Onac liburua.
|
|
|
Lerro hauek
|
ere
azkenak dira kaierean, pare bat orri zuriren lekua baino ez da geratzen Mutuaren hitzak honetan. Zikindu egingo ditut, hizki bat bestearen atzean.
|
|
2006
|
|
|
Ezker abertzaleak orain arte esandakoak bete egin ditu eta Nazio Eztabaidagunean
|
ere
azken bi urteotan planteatutako helburuak betetzen ari dira, Oinarrizko Hitzarmen Demokratikoak (OHD) oso urrats garrantzizkoak eman ditu nazioarte mailan. Alderdi eta sindikatuen artean lortutako komunikazio politikoa ikusita, gero eta gertuago ikusten dut alderdien arteko mahaiaren sorrera.
|
|
|
edo antzeko izenburua duen liburua argitaratu omen du. Elkarrizketan erdi txantxetan esaten diren gauza zenbaitek merezi du, baina honetan
|
ere
azken erantzuna jasoko dizuet. Galdetu diote zer den gizonezkoei buruz bere buruari gehien galdetzen diona.
|
|
|
Baserri barruko espazioa bilatzen saiatu zen Chillida, bere artelanak han kokatzeko. Baserria ulertzeko, eraikinarekin hitz egin behar zela zioen eta Monterok
|
ere
azkenean baserriarekin hitz egiten bukatu zuen. Hain zuzen ere, Zabalagan denboraren eta gauza bakoitzaren garrantzia antzeman daiteke, dena oso pentsatua eta aztertua baitago.
|
|
|
Bereziki interesgarria da gure testuinguruan nazioarteko adopzioen emaitzakikustea, batez
|
ere
azken urteetan izan duten gorakada dela eta. Zentzu horretan, lehenago emandako oharrak bereziki garrantzitsuak dira, nazioarteko adopzioenkasuan haur hauek behar berezidun gisa kontsideratuak izateko, irizpide bat edogehiago betetzea ohikoa delako.
|
|
|
bihurtu izanak, argi dago historiako garai luzeetako sentimendu etikoaren kontra jo duela19 Kapitalismoak aberastearen legitimazioa ekarri du; hasieran erlijioak legitimatu zuen eta orain erlijio barik legitimatua dugu. Arrasateko kooperatibismoaren kulturan ere aberastearen legitimazioa gauzatuko da, ezberdina bada
|
ere
azken helburua: kontua ez da indibiduoak aberastea, baizik eta hobekuntza (material eta moral) komunitarioa.
|
|
|
Igoera hori bosgarren urtez jarraian izan da urtegietan. Azken hilabetean, prezipitazio ugariei esker, ia 6.000 hektometro kubiko ur berreskuratu dira, hau da, edukiera osoaren %10, 3 Oraindik
|
ere
azken hamar urteetako batezbestekotik (%53, 5) urrun badago ere, urtegietan metatutako ur kantitatea iazkoa baino handiagoa da garai berean, orduan %43, 2koa baitzen. Egoerarik okerrena Segurako eta Jucarko arroena da, %11koa eta %12, 7koa hurrenez hurren, nahiz eta azken egunetan igoera txiki bat izan duten.
|
|
|
Lehenik eta behin, etxea behar bezala isolatuta dagoela ziurtatu behar da, bero galera ahalik eta txikiena izan dadin. Kanpora ematen duten paretak eta sabaia bereziki isolatu dira, batez
|
ere
azken solairuan bizi bagara, eta leihoetan kristal bikoitza edo masilla jarri da zirrikituak zigilatzeko. Pertsianen kaxatik aire hotza ere sar daiteke; beraz, garrantzitsua da isolatzea eta edozein zirrikitu ixtea.
|
|
|
Herri bakoitzak bere jeinua du, dio Ganivet ek; eta artean, politikan, baina dogmetan
|
ere
azken batean –gauzarik ukiezinenetan–, bere jeinuaren marka utziz doa den denean. Ganivet i onartu behar zaio, herri gogoaren bere kontzeptua osoki historiari atxikitzen diola berriro:
|
|
|
Horrekin guztiarekin, bilera polita eta goxoa izan zen Zunbeltz jaioberri loti haren omenez egin genuena. Hankapalo saiatu zen, ohi zuen moduan, pasadizo eta izkirimirien bitartez giroa alaitzen, baina lagun iheslarien mezuak hunkigarriegiak izan ziren txantxetan ibiltzeko, eta halako oroimin malenkoniatsu batek zipriztindu gintuen denok
|
ere
azkenerako.
|
|
|
Nik Precisak baino titulu gehiago ematen dut, 300 bat gehiago, baina joeretan berdintsu gabiltza. Precisaren datuetan
|
ere
azken bost urteotan ez dago jaitsierarik. b) Tiradaren eboluzioan dago gakoa. 2000 urteko euskal liburuaren batez besteko tirada 2.900 bazen, 2004an 2.211 da.
|
|
|
EAEko eskolatutako biztanle etorkinen kopurua haziz joan da, batez
|
ere
azken urteotan, ondorengo grafikoan ikus daitekeenez:
|
|
|
Eta orain honela bizi naiz, paper batzuetan idazten ditudan lerro, paragrafo eta testuei lotuta. Nahiz eta hau
|
ere
azken azkenean imitazio ergel eta umiliagarria izan. Imitazio orok bezala, honek ere bere hitz higatua du:
|
|
|
Hasieran ez nuen galdera ulertu, nahastuta eta beldurtuta egonik, nengoen bezala, baina kostata bazen
|
ere
azkenik ulertzeak, eta galdera egin zidanak zigarroa eskaintzeak pixkatxo bat lasaitu ninduen, uste izan nuen azalpen bat ematen asmatuko nuela, eta hori azaltzea posible balitz, gainerakoa ere azal nezakeela, ez baitzen inolako zalantzarik hura guztia erraldoi eta ikaragarria zela. Azken finean nik ez nuen deus egin.
|
|
|
Halaxe definitu ahal da tipia. Kanpin denda taxukoa, izan da antzekorik Europan eta Asian
|
ere
azken izotzaldiaren ostetik hona. Nolanahi ere, Ipar Ameriketako indiarrenak dira ospetsuenak, XX. mendeko zinemagintzari esker, besteak beste.
|
|
2007
|
|
|
Haurren artean, Bilbo eta Ezkerraldeko herrietakoak ziren nagusi. Dena den, baziren Gipuzkoa eta Arabatik alde egindako haurrak
|
ere
azken hilabeteetan Bizkaian errefuxiatu zirenak. Askorentzat, etxetik kanpora egindako lehen bidaia zen.
|
|
|
Estatu frantses berria bere eraketa berriaren izenean mugaldeak inbaditu eta anexatzen hasi denean ere, Kant, Estatu berriaren antzik ere egiaz ez daukala erakutsiz, antzinako erresumentzako Betiereko Bakearen fikzio filosofiko, arras ezpolitiko, ezhistorikoan errefuxiatu da289 Belaunaldi aleman honek historia politikoa ezpolitikoki irakurtzen du, beti bere idealetan irmo: herriak (nazioak) gizadiaren pusketak dira, denak anaiak, denak berdinak, bakea besterik ez dute nahi290 Bereziki. Herder-en sena mundu historikoarentzat eta horrekin nazioaren izaerarentzat lehen lehenik bere humanitatearen idealetik isuria zen, eta bere barrera
|
ere
azken azkenean hortxe berton topatu zuen? 291.
|
|
|
galdetu dionean argi geratu da Monikari ere kosta egin zaiola Arantza ezagutzea. Bera
|
ere
azken urteetan hainbeste aldatu den galdetu dio bere buruari eta bat batean itsusi sentitu da. Monikaren ezpain mamitsu gorriei begira, konturatu da ezpainak zurbil eta siku dituela berak, eta mingaina pasatu du haien gainetik.
|
|
|
Gure egoeran, nioen arestian, eta ongi nioela esango nuke, nazio alienazioaren fase terminalak dituen ezaugarriak ageri dira eguneroko bizimoduan Hego etaIparraldeko eskualde nagusietan, batez
|
ere
azken horretan, gauza jakina denez?. Nazio alienazioaren fenomenoa, ordea, ezin da, Hegoaldean egiten den bezala, boto nazionalistaren arabera neurtu, edo han hemenka egiten diren identitateinkesten argitan zehaztu. Nazio identitatea zer arraio den jakin nahirik dabilena, berriz, joan bedi lehendabizi Irungo herrian identitate hori nola bizi duten ikustera, eta gero handik bost minutura dagoen Hendaiara, nazio alienazioaz ari gareneanzertaz ari garen jakiteko behatoki apartak dira-eta bi biak.
|
|
|
«Pensamiento y lengua son inseparables»1192 Baina zeinek daragi zeinengan (hots, zeinek egiten du zein «azken finean»)? Ereñok
|
ere
azkenean pentsamenduaren lehen eragiletasuna deklaratzen du:
|
|
|
1754an Maupertuis ek Berlingo Zientzien Akademiaren aurrean hizkuntzaren jatorriaz disertatu zuen, bera zen Akademiako lehendakaria, Voltaire-ren gomendioz?, bi hastapenen, bat naturala eta bigarrena konbentzionala, hipotesi harrigarria proposatuz551 Lehendakariaren aurkako Süssmilch en iritziak (1756: jainkozko jatorriaren hipotesia, baina razionalki argumentatua), lanak izan zituen Akademiaren onespena lortzeko, lortu zuen hala
|
ere
azkenean (1766). Handik gutxira lehiakide biak hilak, Akademiaren barruko desadostasunoi moldabide bat bilatze aldera, 1769an konkurtso ireki bat deitatu da, gaia jarrita (frantsesez, noski):
|
|
|
Pinker i makineria hori da interesatzen zaiona (Whorf-ek, ordea, inon ez dihardu makineria horretaz!). Pinker en ustez
|
ere
azken finean hizkuntza guztien berdintasun harrigarria guztien ezberdintasun harrigarrizkotik ez dela bereizten, edo biak ez direla kontrajartzen, bederen?, honelako pasarte batek adierazten du.
|
|
|
Königsbergeko maisuak Jainkoa berriro atera du eszenara, salbazioren bat nondik bait behar duen jende xume noragalduaz gupidatua, Heine ironiarik mingotsenaz burlatzen baitzaio horregatik filosofo zaharrari. Haren jarraiko Schelling panteista gero atzera «konbertituaz» ere isekatu, sinesgaizkiro isekatzen da (batez
|
ere
azkenean, ironiaren ironiak, Heine-k berak, gaixo eta makal, non eta Swedenborg en altzoan bukatuko baitu!) 14 Dena dela, ezbai eta kontraesan artean horiek abiatu iraultza, Hegel-ekin burutua dago: naturaren eta historiaren panteismo osoan15 Kant-ek hasi eta
|
|
|
Barcenillak azaltzen duenez, «horri esker, duela urte asko erabiltzen ez zen antibiotikoren bat berreskuratu ahal izan da, hala nola kolistina. Gero eta antibiotiko gutxiago diseinatzen dira, batez
|
ere
azken 10 urteetan». Zenbait tratamendu ohikoak ziren antibiotikoekin klinikan, eta gaur egun bigarren mailara igaro dira molekula berriak iristean.
|
|
|
Izan ere, azterketa askok aspalditik erlazionatzen dute animaliek sakrifikatu aurretik jasotzen duten tratua eta haietatik lortzen diren produktuen kalitatea. Kontsumitzaile gehienek uste dute animalien baldintzak hobetu egin direla, batez
|
ere
azken 10 urteetan, baina bostetik batek uste du egoerak okerrera egin duela. Baina azterlanaren arduradunek gauza bat argi badute, non National Institute for Consumer Research eko (Oslo) adituek eta Europako zazpi ikerketa erakundek parte hartu duten, horien artean Toulose le Mirail eko Unibertsitatea (Frantzia), kontsumitzaileak zeregin aktiboa duela ongizate horretan laguntzeko orduan.
|
|
|
Madrilen, apirilaren amaiera arte 441 kasu erregistratu ziren, 2006ko epe berean baino %2, 5 gehiago. Euskal Herrian
|
ere
azken 15 urteetako paper agerraldirik handiena dago. Lau astetan martxotik apirilera bitartean 174 pertsona, gehienak gazteak, gaixotasunaren kontra agertu ziren.
|
|
|
EBko kanpylobakterioei buruzko zifrek adierazten dute gaixotasun horrek beheranzko joera nabarmena duela, 2001 eta 2002 bitartean 100.000 pertsonako 50 kasu baino gehiago izan zituela. Horrelako datuak eman arren, txostenak dio gaixotasun infekziosoen aurkako borroka izan behar dela, oraindik ere, erkidegoaren esparruan jarduteko funtsezko ardatzetako bat, batez
|
ere
azken urteetan gaixotasun berriak agertu izanari aurre egiteko, hala nola 90eko hamarkadako Creutfeldt Jakoben gaixotasunaren aldaera berria, 2003 urteko arnas sindrome akutu larria (ROBSARS) edo sendagaien aurkako erresistentzia. Adibidez, «hegazti gripearen pandemia baten mehatxuak lehentasuna izan behar du EBn», onartu du Markos Kyprianou Osasunerako komisario europarrak.
|
|
|
Uharte Arakilgoak 20 minututan bota zuen lehen enborra, Iruntxiberrik berriz 38 minututan, aldea handia zen, bigarren kanakoa 45 minutu eta 10 segundutan bota zuen Gorritik, garaipena Sakanara ekarri behar zuela ematen zuen aizkolari uhartearrak. Hala
|
ere
azken kanakoa mozteko ahaleginetan zegoela Gorritiri eskuak mindu zitzaizkion, berehala zaleen artean zalantzak sortu ziren, kanako bat lan handia da eskuak odoletan zituela mozteko. Uharteko mutil indartsuak ez zuen etsi eta azkenean garaipena lortu zuen.
|
|
2008
|
|
|
Belaunaldi bakoitzari datorkio tentazio hori. Gurean
|
ere
azken hamarkadan kalte handia egiten ari da mugimenduaren burokratizazioa. Erne eta borrokan bizi beste erremediorik ez da horrekiko erantzuna.
|
|
|
Euskarazko kazetaritzarentzako hazkundea, gure ustez, bi komunikabide motetatik etorriko da: tokian tokiko prentsa eta internet. eta guztiz
|
ere
azken urteotan indartu da pixka bat, komunikabide publikoei (EITB), aldizkariei (Argia, Aldaketa 16) eta Berria egunkariari esker. Hala eta guztiz ere, azken bolada honetako eskasiak ere mantentzen dira:
|
|
|
Ongi jokatuz gero irabazteko aukera gehiago izaten da normalean, baina ongi jokatu gabe irabazteko prest egon behar dugu. Numatziak mendean hartu zuen Bartzelona bere zelaian, eta Vila realek
|
ere
azken orduan eman zion buelta markagailuari. Bigarren Mailatik igo berriak izan arren, begirune handia diegu, eta ez da partida erraza izango, baina zelai guztietan bezala irabazten ahelginduko gara.
|
|
|
Mila deabru, nik erakutsiko diat zuzen ibiltzen! Nire parean jar hadi, eta laster haiz hi
|
ere
azken hogeita hamar urteotan makina bat gizon jatorrek bukatu duten tokian: belazurrunetik zintzilik batzuk, arraio demonioa!, beste batzuk kareletik behera botata, eta denak arrainentzako jaki.
|
|
|
–Hizkuntza arazoa, harrigarria bezain ulertezina baldin bada ere, batez
|
ere
azken bolada honetara arte, kolonizazioaren aurkako pentsaeratik at egon da zeharo?.
|
|
|
Biharamunean alde egingo du Dakarrera. Guk
|
ere
azken egunak ditugu. Egun ederraren ostean, laster hartu behar nau loak.
|
|
|
Hemeretzigarren mende hori, hogeigarrenarekin bixtan dena, deitu behar dugu, pilotaren mendealdi haundia, agian bere segida gaur ahal duena eta luzaz ko. Mende pare horri dituzkegu zor orai gure herrietako arrabot koloretsuak eta
|
ere
azken hamarkadetan xutitu diren trinket andana, Toulet. Eskutik baten prediku hau sinetsirik ainitzek: –Herri bakoitxak bere trinketa!?
|
|
|
Nire ustez, egia bada
|
ere
azkenean norberaren gogoa nahasi egiten dela holako ñabardurekin hasten garelarik, lehenbizikoa adierazpen perpaus arrun ta da: –bazuen beharra egunero joateko?.
|