|
2006
|
|
|
Aipatutako hau aztertzen dugun prozesuaren beste ezaugarri bat baino ez bada ere, gure ustez oso kontutan hartu beharrekoa da. Hala
|
ere
lan honetarako adinari lotutako beste alderdi batzuk gehiago interesatzen zaizkigu.
|
|
2007
|
|
|
Euskara ikasi dutenen kopuruak nabarmen egin du gora; erabilera, ordea, ez da nahi bestekoa. Beraz, argi dago oraindik
|
ere
lan handia dugula egiteko, euskarak aurrera egingo badu ezinbestekoa da urratsak ematea erabileran. Ikasle heldu batek euskara ikasten egiten duen esfortzua oso handia da, gero erabilera ezagatik ikasi duen hori galtzen badu, eta handik eta urte batzuetara euskaltegira hurbildu behar badu.
|
|
|
Euskara ikasi dutenen kopuruak nabarmen egin du gora; erabilera, ordea, ez da nahi bestekoa. Beraz, argi dago oraindik
|
ere
lan handia dugula egiteko, euskarak aurrera egingo badu ezinbestekoa da urratsak ematea erabileran. Ikasle heldu batek euskara ikasten egiten duen esfortzua oso handia da, gero erabilera ezagatik ikasi duen hori galtzen badu, eta handik eta urte batzuetara euskaltegira hurbildu behar badu.
|
|
|
Nabarmena da azken urteotan euskaltegiok elkarlanean egindako lana fruituak ematen ari dela, hor dago Kultura Sailarekin izandako negoziazioen emaitza ona. Dena dela, atzera begiratzeak ematen duen poza alde batera utzi gabe, ezin dugu ahaztu oraindik
|
ere
lan handia dagoela egiteko HEA guztiz normalizatutako arloa izatera hel dadin: baliabideak, formazioa, sustapena... etengabeko lana eta jarraipena eskatzen duten arloak dira, etorkizunean ere elkarlanean aritzea eskatuko dutenak.
|
|
|
Nabarmena da azken urteotan euskaltegiok elkarlanean egindako lana fruituak ematen ari dela, hor dago Kultura Sailarekin izandako negoziazioen emaitza ona. Dena dela, atzera begiratzeak ematen duen poza alde batera utzi gabe, ezin dugu ahaztu oraindik
|
ere
lan handia dagoela egiteko HEA guztiz normalizatutako arloa izatera hel dadin: baliabideak, formazioa, sustapena... etengabeko lana eta jarraipena eskatzen duten arloak dira, etorkizunean ere elkarlanean aritzea eskatuko dutenak.
|
|
|
Familiatik at, Ipar Euskal Herrian elkarteek dute segurtatu kulturaren jarraipen militantea. tuz euskaldungoaren eskubideak zerrendatu genituen: " Gure gizarteak ingurune euskaldunean bizitzeko eskubidea du, kultur askotako munduan izanikan ere; euskaraz ikasteko eskubidea ikasle guztientzat; euskaraz mintzatzeko eskubidea, ez bakarrik etxean, bai eta
|
ere
lanean eta zerbitzu publikoetan; euskal kultura komunikabide zabaletan sartzeko eskubidea. Berriz ere eskatzen dugu legezko ofizialtasuna euskararentzat eta gure kulturarentzat. hurrengo urtean Deiadar manifestaldi erraldoia antolatu zen, eskolak, elkarteak eta hautetsiak bilduz, hizkuntza eta kultura eskubideak aldarrikatzeko eta negoziaketak aitzinarazteko botere publikoarekin:
|
|
2008
|
|
|
Interneteko bilatzaileen kasuan, modulu bi horiek etengabe daude martxan, web gune berriak detektatzen, analizatzen eta indizeak eguneratzen. Baina modulu bi horiek etengabe martxan edukitzeak konputagailu asko eta handiak behar ditu; gainera Interneten dauden testu guztiak lematizatuta edukitzea
|
ere
lan mardula izan daiteke. Zailtasun horiek direla eta oso konplexu litzateke web bilatzaile oso bat eraikitzea euskararako.
|
|
|
• Hizkuntza egunoroko hizkuntza izan dadin herritar batzuentzat, familian, baina
|
ere
lanean, administrazioarekiko harremanetan, saltegietan. Eta orduan zenbat herritar:
|
|
|
• Hizkuntza irakatsia izan dadin eskolan, baliorik gabekoa izanik
|
ere
lan munduan. Etab, etab.
|
|
2009
|
|
|
Horixe izango da, hain zuzen ere, IV. Plangintzaldiaren helburua: euskara
|
ere
lan hizkuntza normala bilakatzea; esan nahi baita, bihar etziko planen xedea ez da izango euskararen presentzia bermatzea, zeren hori, itzulpenaren makulua erabilita bada ere, dagoeneko ziurtatuta dago neurri handi batean; hurrengo plangintzaldiko helmuga izango da Administrazioan bi hizkuntzen erabileran berdintasunerantz pauso eraginkorrak ematea. Administrazio honek zabaldu egin behar du bi hizkuntza ofizialak erabiltzearen aukera, betiere urratsez urrats eta eragile guztien adostasunaz.
|
|
|
IV. Plangintzaldiaren helburua: euskara
|
ere
lan hizkuntza normala bilakatzea; esan nahi baita, bihar etziko planen xedea ez da izango euskararen presentzia bermatzea, zeren hori, itzulpenaren makulua erabilita bada ere, dagoeneko ziurtatuta dago neurri handi batean; hurrengo plangintzaldiko helmuga izango da Administrazioan bi hizkuntzen erabileran berdintasunerantz pauso eraginkorrak ematea.
|
|
|
Azkenik Euskaltzaindiari
|
ere
lan ildoak markatu zizkion: Euskaltzaleen lanak koordinatzea, batetik; eta euskararen batasuna zehaztea, bestetik, euskara" pertsonalak" eta" euskal berrikeri guziak" baztertuz.
|
|
|
Azkenik Euskaltzaindiari
|
ere
lan ildoak markatu zizkion: Euskaltzaleen lanak koordinatzea, batetik; eta euskararen batasuna zehaztea, bestetik, euskara" pertsonalak" eta" euskal berrikeri guziak" baztertuz.
|
|
2010
|
|
|
Hizkuntza gutxituen problematikaren inguruan aritzen diren adituak askotan aipatzen dituzte aldagai ekonomikoak haien jardunean, hala nola hizkuntzen erabilera sektore ekonomiko desberdinen arabera (enpresa industrialetan, zerbitzuen alorrean...), hizkuntzen sustapenari bideratutako baliabideak, hizkuntza batean edo bestean ekoiztutako ondasunen balioa, eta abar. Azken urteetan argitaratutako artikuluen analisia eginda ikusten da nagusitu den gaia izan dela gutxiengo linguistikoek jasaten duten deskriminazioa hizkuntza dela-eta, batez
|
ere
lan merkatuan, baina baita ere hezkuntza arloan, osasun zerbitzuetan, eta abar. Baina teoria ekonomikoak, bere gordintasunean, zer dio hizkuntza gutxituei buruz?
|
|
2011
|
|
|
J U L E N A R EXO LA L E I B A. Eskuliburuari buruz beste ebidentzia bat aipatuko nuke. Nik uste dut hemen ere lehen aipatutako prekarietateari buruz esandakoa errepikatu behar dela. prekarietatean izanik
|
ere
lan handia egin da eta zoriontzea badagokigu. ezinbesteko erreferentzia izango da aurrerantzean, hemen gai honetan sakontzen jarraitu nahi duenarentzat. hala ere, galdera bat planteatzen da hor. Nor geratzen da bere betebeharrak ase gabe?
|
|
2012
|
|
|
umeak daudenean tartean, adin guztietako hiztunek erabiltzen dute gehiago euskara, umerik ez dagoenean baino. Haurren hizkuntza ohituratan eta hizkuntzarekiko jarreratan eragiteko kontzientzia ondo txertatua dagoela berresten du datuak, gizarteak ondo barneratu duela haurren ezagutzan eragiteko, etxean
|
ere
lan egin behar dela. Baina haurrik ez dagoenean portaera aldatzeak pista berri bat ematen du, kontzientziarekin batera koherentzia landu beharra dugunaren ideia.
|
|
|
Dislokazio ezberdinen eragina noraino gertatzen ari den ikustea. Azken atal hau ez bazen
|
ere
lanaren xedeetan sartzen, honaino iritsi eta horiek aztertu ondoren, berehala sortzen da galdera: eta orain zer?
|
|
2013
|
|
|
euskararekiko hedabideen (prentsa, batez ere) informazioa eta balorazioaren eragina, nagusiki pertsonetan, komunikazio teorian diskurtsoak duten garrantzia. Aberatsa
|
ere
lan teoriko eta enpirikoak lotzen dituelako, aurretik jadanik ditugun zenbait adituen ikerketak erabiliz, hautemateak+ iritziak+... aztertuz, azken hamarkadako bilakaera eta eguneko egoera nolakoa den adieraziz, halako" estado de la cuestión" modukoa eskainiz, benetan eskertzekoa dena, beti ere gerora begira erakargarria izango den Framing Berri bat eraikitzeko asmoarekin.... Horrela eginez, bereizten ditu orain arte komunikazioan erabili diren, edo ditugun, bi diskurtso eredu nagusiak:
|
|
|
Azpimarratu behar da
|
ere
lanean proposatzen zaigun euskararekiko eredu berria, edo Framing Berria, aski osatua dagoela. Hala ere, estimagarri da eztabaidarako proposamena dela jakitea, beste zenbait ekarpenak egiteko gonbidatuz, ziurtasun eta adostasun handiagorekin onartzeko, plangintzarako eta inplementatzeko.
|
|
2014
|
|
|
2 Gazteekin
|
ere
lanean dihardu Atxutxiamaikak. Aisiaren ziklo osoa sortzeak garrantzia handia duela sinisten du, horrek bermatuko baitio hurrengo belaunaldiak taldearen eragile zuzenak izatea.
|
|
2015
|
|
|
Baina ekimen politiko guztiok arrakastatsuak izateko maila diskurtsiboan
|
ere
lan handia dago egiteko. Beste behin ere, Lorea Agirrerekin (2012) bat nator:
|
|
2016
|
|
|
Eskolako guraso elkarteak
|
ere
lan aktiboa egiten du eskolaz kanpoko ekitaldiak antolatzeko, batez ere eskola umeentzat, baina baita gainerako gazte eta helduentzat ere; erabat euskaraz.
|
|
|
Kultur Kabiak bere zortzi urteko ibilbidean euskararen transmisioaren alorrean lan batzuk egin izan ditu, gehien bat Bizkaian; komunikazio kanpaina gisa gizarteratu izan dira aipaturiko egitasmook, izan
|
ere
lanaren azken emaitza baino ez dira izan, azpian baitaude ikerketaren benetako gakoak, gurasoei eurei zuzenean galdetuta edo behatuta. Horixe, hain zuzen, da txosten honen funtsa nagusia, metodologia kualitatiboaren bitartez gurasoengana hurbildu ahal izatea eta lehen eskuko informazioa jasotzea.
|
|
|
Bere espazioak ditu erdarak: beti beti hala ez bada
|
ere
lan esparruan erdara da askotan nagusi, kanpotarrekiko harremanetan, prentsa idatziaren eta media direlakoen kontsumoan orobat. Hots:
|
|
2017
|
|
|
...ko derrigortasuna ezartzearen gakoa hiru kontzeptu horietan datza, zehazki, euren arteko orekan. tira-bira horren alde batean, espainiako herritar guztien arteko berdintasuna dago, eta hizkuntza koofizialen ezagutzak sortzen duen ezberdintasuna. beste aldean, berriz, herritarrek egindako merituak (euskara ikastea, adibidez) eta administrazioan lan egiteko gaitasuna daude (gaztelaniaz gain euskaraz
|
ere
lan egiteko gaitasuna, esaterako).
|
|
2018
|
|
|
Bermeoko elkarrizketetan eta eztabaidetan, aldiz, aipatu da Bilbo Handira jende asko joaten dela lanera; han, oro har, gaztelaniaz aritzen direla, eta handik erdara ekartzen dutela. Dena dela, Bermeon bertan
|
ere
lan mundua erdalduna dela esan dute.
|
|
|
Haurren sozializazioan eragiten duten agente guztiak inplikatu behar dira egiteko honetan, lan guztia familiaren esku utzi gabe. Etxetik hasi, eta gainontzeko eragileetan
|
ere
lana egin behar da, eskoletan eta aisialdiko taldeetan, kasu. Elkarlana ezinbestekoa izango da gaiari behar bezala heldu nahi bazaio.
|
|
2019
|
|
|
Badakigu espainia gehienean (gaztela aldean, urrutirago gabe) 1955etik 1975era bitartean ehunka herri nola hustu zen. zergatik ere bai: bertako biztanle (batez
|
ere
lan adineko gazte) askorentzat bideraezin bihurtu zen herrian edo inguruan lan eginez bertan bizi ahal izatea. gertakari sozioekonomiko hori ondo ezagutu izan da hemen ere: baserriko gazte asko jaitsi izan da XX. mendean kalera; lehenik lanera eta gero, sarri asko, han bizi izatera. gero ere horrela izango dira kontuak:
|
|
|
Belaunaldikoa diot, ez baita bakarra, beste batzuk ere hor daude. dena den soziolinguistikaren alorrean neurri berezikoa da mikel zalbide eta bere iritziak kontu handiz eta kritikoki, lehen deskribatu dudan bezala, hartzeko modukoak dira. estandarizazioaren eta normalizazioaren, hizkuntza plangintzaren eta estatus plangintzaren hainbat alor ezagutu (eta ezagutzen) ditu: euskara batuaren sorrera eta bilakaera barnetik ezagutzen ditu, euskararen estatus plangintza ere ofizioz ezagutu izan du urte askoan, afizioz
|
ere
lan anitz egin du eta egiten du euskararentzat eta euskarari buruz. ofizioz eta afizioz euskaltzale da mikel zalbide, horrezaz gainera soziolinguistikan oso prestatua: soziolinguistikaren alorreko autore, kontzeptu, arau eta paradigma klasikoak, ezagunak eta ez hain ezagunak, barrutik ezagutzen ditu. ezagutza teoriko eta praktiko horrek euskararen egoera soziolinguistikoari buruzko ikuspuntu zabala ematen dio. artikulu honetan aspaldidanik giltzarri eta lehentasunezko iruditzen zaigun arnasguneei buruz hitz egiten du zalbidek. artikulua ona iruditu zaigu:
|
|
2020
|
|
|
TuunxiwxuToribion bezala, baldintzak hain aldekoak ez diren tokietan
|
ere
lan egin behar da, presentzia gero eta handiagoa eta arruntagoa izan dadin.
|