|
2017
|
|
|
Research Chemicalgisa ere saltzen dira, hau da, ikerkuntzarako produktu kimikoak izango balira moduan. Gainera, produktu kimiko gisa saltzen direnean, «produktu hau ez da giza kontsumorako erabilgarria» oharra
|
eramaten
dute. Produktu kimiko hauek substantziaren benetako izen generikoa erabiltzen dute (JWH, HU, CP?) eta hauts zuri forman eskaintzen dira.
|
|
|
Espainiako Estatuan bada Droga Berrien Detekzio Goiztiarrerako programa (SEAT)
|
daraman
erakundea, zeina 2013 urtean eratu zen Europar Batasunaren agindupean. Erakunde horren funtzioa substantzia psikoaktibo berriak detektatu eta haien inguruko informazio fidagarria banatzea litzake.
|
|
|
Ikerketa aurrera
|
eramateko
, honako esperimentu hau gauzatu zen:
|
|
|
Gainera, gernuko lagin batean kotinina neurtu zitzaien. Umeak 4 urteko pediatria kontrola egiteko kontsultara
|
eramaten
zituzten helduei ADHD DMS IV pasatu zitzaien. Bi azpieskala ditu DMS IV, arreta defizita eta hiperaktibitatea/ inpultsibitatea neurtzen dutenak, 0tik 27 puntu bitartean, bakoitzean.
|
|
2018
|
|
|
Depresioan immunoaktibazioa gertatzen dela aurkitzeak zitokinak aztertzera
|
garamatza
. Horrela, zitokinen kontzentrazioa igotzeak gaixotasunaren agerpenean eragina izan dezakeela proposatu da, depresioaren modulatzaile bezala jokatuz.
|
|
|
Horregatik, asaldura mental honek ondorio negatibo ugari dakartza gaixoen bizitzara: alde batetik, sufrimendu eta sintoma latzak, kasurik okerrenetan heriotzara
|
daramatenak
, suizidioa dela-eta, eta, bestetik, ezgaitasuna eragiten duen lehenengo kausa globala da eta modu garrantzitsuan gehitzen du morbilitate karga orokorra (1,2).
|
|
|
HPA ardatzaren kontrola hartzaile intrazelular batzuek, bereziki, hartzaile glukokortikoideek (GR),
|
daramate
. Horregatik, paziente deprimituetan GRen zenbatekoa eta/ edo funtzioa gutxitua egon daitekeela proposatu dute hainbat ikerketak.
|
|
|
Ostera, gaixoen ezagutza mailaren inguruan ez dago publikatuta lan askorik. Horregatik, interesgarria izango litzateke nutrizioaren, jarduera fisikoaren eta beren patologien inguruan duten ezagutza nolakoa den jakitea; bestetik, ezagutza hori beren egunerokotasunean praktikara
|
eramaten
duten edo ez jakitea garrantzitsua da, etorkizunean emaitza horien arabera interbentzio programa eraginkorragoak diseinatu ahal izateko.
|
|
|
Programak 9 hilabeteko iraupena izaten zuen, astean ordubeteko hiru saio izanik. Saio horiek Jarduera Fisiko eta Kirolean lizentziatuak ziren pertsonek
|
eramaten
zituzten aurrera. Programan parte hartu izana inklusio irizpide bezala soilik erabili da.
|
|
|
Aurreko taulan ikus daitekeenez (3 taula), parte hartzaileen% 27,2k ez zuen pisuaren kontrolik
|
eramaten
, portzentaje hori obesitatea zutenen artean altuagoa zen(% 36,4) diabetikoen portzentajearekin alderatuta(% 15,1), desberdintasun estatistikoak aurkitu direlarik (p< 0,01).? –
|
|
|
Pisuaren kontrola nork
|
eramaten
zuen aztertzen badugu, obesitatea zutenen% 55,6k bere kabuz pisatzen zuen bere burua eta HTA zutenen% 45,4k. Lokomozio aparatuko arazoak zituztenen kasuan,% 82,1ek bere kabuz pisatzen zuen bere burua; diabetikoen% 64,2ri, ostera, espezialistak kontrolatzen zion pisua.?
|
|
|
Nutrizio egokiaren, jarduera fisikoaren eta ohitura osasuntsuen onurak aurretik egiaztatuak daude, alabaina ikerketa gutxik aztertu dute pertsonek duten ezagutza eta nola
|
eramaten
duten praktikara beren egunerokotasunean. Hori dela, eta, patologia desberdinak dituzten 683 pertsonaren galdetegiak aztertu ziren.
|
|
|
Eta bestetik, arazoa egon daiteke odoleko glukosa maila eta haren garrantzia zein den ez dakitelako. Gure ustez datu horiek pentsatzera
|
eraman
behar gaituzte, batez ere mota horretako pertsonekin lan egiten dugunok, zeren kasu askotan erakutsi nahi diegu, adibidez, nola eragiten duen jarduera fisikoak haien patologian, baina garrantzitsuagoa da haien patologia ezagutzea (14).
|
|
|
Ikerketa honetan egunerokotasuneko ohitura batzuk aztertu ziren, haien ezagutza praktikara nola
|
eramaten
zuten jakiteko.? –
|
|
|
Bestetik, obesitatea gizartean ongi baloratuta ez dagoela kontuan hartzen badugu, horrek ere sentimendu hori handi dezake (26). Obesitatea zutenen kasuan erdiek adierazi zuten berek
|
eramaten
zutela pisuaren kontrola, kasu horretan egokiena espezialista batek jarraipena egitea izango litzakeelarik.? –
|
|
|
Jarduera fisikoa erregulartasunez praktikatzea eta nutrizio egoki bat izatea beharrezko bi tresna garrantzitsu dira gaixotasun askoren tratamendu eta prebentziorako. Gaixotasun horiek pairatzen dituzten pertsonek haien inguruan beharrezko ezagutza izatea ezinbestekoa da beren bizi ohiturak era egokian aurrera
|
eraman
ditzaten. Lan honen helburua, jarduera fisikoko programa bateko parte hartzaileek nutrizioaren, jarduera fisikoaren eta beren patologien inguruan duten ezagutza deskribatzea eta ezagutza hori beren egunerokotasunean praktikara eramaten duten edo ez aztertzea izan da.
|
|
|
Gaixotasun horiek pairatzen dituzten pertsonek haien inguruan beharrezko ezagutza izatea ezinbestekoa da beren bizi ohiturak era egokian aurrera eraman ditzaten. Lan honen helburua, jarduera fisikoko programa bateko parte hartzaileek nutrizioaren, jarduera fisikoaren eta beren patologien inguruan duten ezagutza deskribatzea eta ezagutza hori beren egunerokotasunean praktikara
|
eramaten
duten edo ez aztertzea izan da. Horretarako, lau patologia zehatz hobetzera bideratutako jarduera fisikoko programa bateko 683 pertsonari egindako galdetegiak aztertu ziren.
|
|
|
Logikoa da pentsatzea gaixoek zenbat eta ezagutza hobea izan nutrizioaren inguruan, gero eta ohitura hobeak izango dituztela. Aldiz, ikerketa epidemiologikoek adierazi dutenez, nahiz eta populazioa informatuta egon eta dieta osasuntsuaren oinarrizko kontzeptu basikoak izan, ezagutza horiek ez dira praktikara
|
eramaten
(10).
|
|
|
Elikadura ez osasungarriak bai gurasoen bai umeen gantz metaketa areagotzen du. Gurasoen GMI altuak umeak jaiotzean pisu altuagoa izatera eta pisua azkar irabaztera
|
daramatza
; horiek, gainera, independenteki umeen hurrengo urteetako GPan eragiten dutelarik.
|
|
|
638 ama ume diada (bikote), Zumarragako ospitale publikoan 2006 eta 2007an jaiotako haurrek eta euren amek parte hartu dute. Lehenengo segimendua ospitalean bertan burutu zen, hurrengoak, berriz, Goierriko eta Urola Kostako zenbait udalekin elkarlanean aurrera
|
eraman
ziren. Horietatik 1, 4 eta 7 urteetako pisuari eta altuerari buruzko datuak ez zeuzkaten bikoteak ikerketatik kanpo geratu dira, 450 ama ume bikoteko lagina lortuz.
|
|
|
Gainera, lan asistentziala aurrera eraman zuten Zumarragako Ospitaleko eta Osasun Zentroetako langileei ere gure esker onak adierazi nahiko genizkieke. Baita proiektu hau aurrera
|
eramateko
euren oniritzia eman duten erakundeei ere: Carlos III Osasun Institutua (FIS PI06/ 0867, FIS PI09/ 00090 eta FIS PI13/ 02187), CIBERESP, Eusko Jaurlaritzako Osasun Saila (2005111093, 2009111069, 2013111089 eta 2015111065) eta Gipuzkoako Aldundia (DFG06/ 002, DFG08/ 001 eta DFG15/ 221).
|
|
|
Carlos III Osasun Institutua (FIS PI06/ 0867, FIS PI09/ 00090 eta FIS PI13/ 02187), CIBERESP, Eusko Jaurlaritzako Osasun Saila (2005111093, 2009111069, 2013111089 eta 2015111065) eta Gipuzkoako Aldundia (DFG06/ 002, DFG08/ 001 eta DFG15/ 221). Horrez gain, aipagarria da ikerketa guneko (Zumarraga, Urretxu, Legazpi, Azkoitia, Azpeitia eta Beasain) udalekin urtero egindako hitzarmenei esker lan hau aurrera
|
eramatea
posible izan dela. Ildo beretik, Patxi Xabier Txakartegiri eskertu nahi diogu lan honen inguruan egin duen irakurketa kritikoagatik eta bere ekarpenengatik.
|
|
|
Lehenik eta behin eskerrak eman nahi dizkiegu ikerketa hau posible egin duten familia eta haurrei. Gainera, lan asistentziala aurrera
|
eraman
zuten Zumarragako Ospitaleko eta Osasun Zentroetako langileei ere gure esker onak adierazi nahiko genizkieke. Baita proiektu hau aurrera eramateko euren oniritzia eman duten erakundeei ere:
|
|
|
SUek, beste edozein medikamentuk bezala, merkatura iritsi baino lehen, eraginkorrak, seguruak eta kalitatezkoak direla frogatu behar dute, dagozkien saio klinikoak aurrera
|
eramanez
eta garapen fase guztiak gaindituz. SUen araudiaz geroztik umezurtz izendapena lortu duten medikamentuen kopurua gorantz doan arren, aurreko atalean aipatutako COMPen txostenaren datuetatik ondoriozta daiteke oraindik SUen pazienteenganako irisgarritasuna mugatua dela, SUIa duten medikamentuen ehuneko baxu bat baino ez baitago merkatuan pazienteentzat eskuragarri.
|
|
|
3 Galtzen duzun gernu kantitateari buruz duzun sentsazioa jakin nahiko genuke. Normalki galtzen duzun gernu kantitatea (babesleak
|
eraman
zein ez eraman) (adierazi bat)
|
|
|
3 Galtzen duzun gernu kantitateari buruz duzun sentsazioa jakin nahiko genuke. Normalki galtzen duzun gernu kantitatea (babesleak eraman zein ez
|
eraman
) (adierazi bat)
|
|
2019
|
|
|
Testu gutxi batzuk aztertzen ditugunean erraza da barianteak kategoria gutxi batzuetara
|
eramatea
, baina datu kopuru erraldoiekin prozedura automatikoak eraiki eta modu sendo batean aplikatu dira, bai testuak eta bai irudiak informazio bilakatu ahal izateko.
|
|
|
Ordenagailuen, ikasteko ahalmenak?, hizkuntza naturaletik datuak ateratzeko gaitasunak, eta historia kliniko elektronikoaren bilakaerak iraultza ekarri dute RWD datuak eskuratzeko eta interpretatzeko erari dagokionez, osasuna hobetzeko bidean. Horri gehitu behar zaio, alde batetik, pazienteek eurek
|
daramatzaten
osasun konstanteak neurtzeko tresnak, gero eta gehiago erabiltzen direnak, eta bestetik, Facebook eta Twiterren antzeko sare sozialeetatik eskainitako informazioa. Denek ere, izugarri aberastu ditzakete gaur egungo datu baseak, adibidez, iragarpenak egiteko.
|
|
|
Datu iturriak eta sistemak garatzeko gaitasunak dituzten langileen kopurua areagotzea, azterlan berritzaileak diseinatzea eta egitea, emaitzak interpretatzea eta praktikara
|
eramateko
orientazioa ematea.
|
|
|
Funtsezko lana egiten ari dira, gaur egun, eraginkortasun konparatiboaren ikerketan, baina aurrera
|
eramaten
diren jarduera horiek nor bere bidetik doaz, eta askotan, errepikakorrak ere badira. Ebidentziaren aplikazioa ekoizpenarekiko atzerago badago, hein batean, informazioa bilatzen eta garatzen duten erakundeen artean, eta horien barruan ere, ikuspegi desberdin eta, isolatuak?
|
|
|
Esku hartzeen segurtasuna eta eraginkortasuna neurtzeko merkaturatu aurretik egiten diren probekin ezin dira ebaluatu emaitza guztiak, ez populazioen araberakoak, ezta erabilera baldintzen edo praktika patroi desberdinen ara berakoak ere. Hortaz, esku hartzeak praktikara
|
eraman
ahala informazioa batzea giltzarri izan behar da azpiegituraren diseinuan, zein zainketa den hobea jakiteko.
|
|
|
Gehienetan kaltegarriak ez direla sinestea akats kontzeptual larria da. Proba horiekin emaitza positibo faltsuak gehitzeko arriskua dago, eta horrek, aldi berean, proba eta tratamendu gehiago eskatzera
|
eramaten
gaitu. Ondorioz, gaixoari larritasuna eta antsietatea sortzen dizkiogu.
|
|
|
Ondorioz, gaixoari larritasuna eta antsietatea sortzen dizkiogu. Horrez gain, irudi erradiologikoko azterketen kasuan, gure gorputzeko ehunek ehun urte
|
daramatzate
erradiazioa jasaten.
|
|
|
Gainera, interbentzioaren atalaseak murrizteko joera dago; adibideak, tentsio arteriala eta lipido edo glukosa maila odolean. Hain zuzen ere, ongizate fsiko erabatekoari garrantzia emateak populazio handietan baheketa egitera
|
garamatza
, artean hauteman ez diren patologiak bilatzeko.
|
|
|
Giza gaixotasunei dagokienez, horietan identifikatutako lncRNAk haien diagnostiko goiztiarrerako biomarkatzaile gisa, pazienteen pronostikorako edo gaixotasun horiei aurre egiteko itu terapeutiko gisa erabili daitezkeela frogatzen duten ikerketak ezinbestekoak dira (7). Zentzu horretan, klinikara
|
eramatea
lortu den lehen lncRNA prostatako minbiziaren detekzio goiztiarrerako erabiltzen den PCA3 (Prostate Cancer Antigen 3) lncRNA da. PCA3aren adierazpena prostata espezifikoa da, eta prostatako ehun osasuntsuekin alderatuta, prostatako tumoreen% 90 baino gehiagotan haren adierazpena 60 aldiz handituta dagoela ikusi da.
|
|
|
Esaterako, errendimendu altuko sekuentziazioan (NGS) oinarritutako tekniken mapaketa akatsen ondoriozko positibo faltsuak oraindik ezin daitezke modu errazean detektatu (25, 26). Marka horien ikerketa oraindik hastapenetan dagoenez, gaur egun zaila da gaixotasunen testuinguruan betetzen duten funtzioa ezagutzea, baina etorkizunean, ikerketa gehiago egiten den klinikaren alorrera
|
eraman
daitezkeen neurrian aurkikuntza zirraragarriak egitea espero da.
|
|
|
Horrez gain, lncRNAn edo RNAn ezarritako marka hauekin elkarri ekiten dioten faktore eta entzima zehatzak ezagutzea ere premiazkoa da haien funtzioa guztiz ulertzeko (27). Horrela, RNAren biologiaren aspektu ezberdinetan egindako ikerketa integratzea funtsezkoa izango da berari buruzko ulermena hobetzeko eta lortutako ezagutzak arlo klinikora
|
eraman
ahal izateko (26). Zalantzarik gabe, lncRNAen eta epitranskriptomaren aroaren hasieran gaude eta oraindik zientzialariek tamaina eta konplexutasun handiko erronka daukate RNAren biologia ulertzeko.?
|
|
|
PCA3aren funtzioa ezezaguna den arren, biomarkatzaile gisa duen potentziala ikusita gernuko PCA3aren detekzioan oinarritzen den prostatako minbiziaren diagnostikorako test klinikoa garatu da (Progensa PCA3urine test); gaur egun errutinazko test modura erabiltzen da bere sentikortasun altuagatik eta erraz egin daitekeen proba kliniko bat delako (9, 22). Beste zenbait minbizitan ere diagnostikorako zein pronostikorako baliagarriak izan daitezkeen lncRNAk identifikatu dira, baina oraindik ikerketa gehienak maila preklinikoan burutu direnez, paziente kopuru handiekin egindako azterketa kliniko kontrolatuak beharrezkoak dira emaitza itxaropentsu hauek arlo klinikora
|
eramateko
(9).
|
|
|
Minbiziarekin loturiko seinalizazio bide honek gene tumore ezabatzaile gisa zein onkogene gisa joka dezake, tumorearen arabera. Tumoreen% 50ean Notch proteinaren edota seinale bidearen beste elementu batzuetan
|
daramate
mutazioa, ondorioz bidearen ezohiko aktibazio bat sortzen da. Bularreko, heste lodiko, prostatako, biriketako eta odoleko minbizietan nahastuta dagoela adierazi da (12).?
|
|
|
Baina ospitalera
|
eraman
behar izan ziren korrikalarietatik bi Zainketa Intentsiboetako Unitatean (ZIU) zaindu zituzten. Bat hil egin zen.
|
|
|
Beste bi korrilakari, berriz, flebitisaren eta zelulitisaren ondorioz
|
eraman
zituzten ospitalera. Batek, tibia aurreko giharreko gainkarga nabarmena zuen lasterketa aurreko egunetatik.
|
|
|
ultratrail lasterketak, mendi maratoiak? Horietan, gero eta partaide gehiagok
|
eramaten
dute bere gorputza muturreko egoeretara (1, 2).? –
|
|
|
Zeharkako ikerketa deskribatzaile hau aurrera
|
eramateko
, honako esperimentua gauzatu zen:
|
|
|
Berrikuspen narratibo hau aurrera
|
eramateko
, lehenik eta behin, bilaketa bibliografikoa egiteko erabiliko ziren gako hitzak, Descriptores en Ciencias de la Salud (DeCS) eta Medical Subject Headings (MeSH) aukeratu ziren (ikus 1 taula).
|
|
|
Osasun profesionalaren zeregina izango da, elkarrizketa aurrera
|
eramateko
, gaixoa eroso sentitzen den konfiantzazko giroa sortzea. Horretarako, profesionalak bere burua aurkeztu eta gaixoari bere izenez deitzeak garrantzi berezia du (16).
|
|
|
Haurrekin eta nerabeekin heriotzaren inguruko elkarrizketa bat aurrera
|
eramatea
familiako kideei eta osasun profesionalei gehien kostatzen zaien ekintzetako bat da (10, 30).
|
|
|
Osasun profesionalaren ezinbesteko zeregina izango da haur edo nerabearentzat garrantzitsuak diren familiako kideak identifikatzea. Horretaz gain, gaixoa bizitzaren azkeneko uneetan zaintzeko, praktikari dagokionez eta emozionalki, familia gai ote den baloratu eta zainketen pisu handiena
|
eramango
duen pertsona identifikatu du (4).
|
|
|
Lan hau aurrera
|
eramateko
topatu den muga nagusia, gaiaren inguruko informazioaren urritasuna izan da. Artikulu eta ikerketa ugari baztertu dira, medikuen komunikazio gaitasuna eta haiek landu beharreko komunikazio teknikak jorratzea helburu zutelako.
|
|
2020
|
|
|
Suntsipen horrek tumore antigenoak askatzen ditu eta, horren ondorioz antigeno horiek immunitate sistemak ezagutzen ditu. Tumorearen berezko antigenoei egindako erakusketarik handienari esker, immunitate sistema tumore antigeno horiek
|
daramatzaten
zelulak errazago ezagutzeko gai izango da eta, ondorioz, suntsipena eraginkorragoa izango da.
|
|
|
Araban antolatzen zenean hor aritzen zen beti antolaketa lanetan. Gogoratzen naiz orain dela urte asko, orduan Txagorritxu izena
|
zeraman
ospitalean lanean aritu nintzenean, berak ere bertan lan egiten zuela, eta ikerketa txiki batean datuen azterketa estatistikoa egiten lagundu zidala. Ordutik beti harreman onak izan genituen.
|
|
|
Beraz, ikuspuntu anatomikoa eta funtzionala, plaken osaera kontuan hartu gabe, erabaki hau hartzeko orduan motz geratu daitezkeela dirudi. Hala ere, gaur egun ez dago plaken konposizioa modu azkar, merke eta fidagarri batean identifikatzen duen metodorik eta, beraz, momentuz arteria ez errudunen balorazio histologikoa ezin da praktika klinikora
|
eraman
.
|
|
|
Gaixotasun kardiobaskularra (CVD) mundu mailan heriotza gehien eragiten duen gaixotasuna da eta haren garapena bizimodu ez osasuntsu bat
|
eramatearekin
erlazionatzen da. Hala ere, banako batzuek faktore genetikoak direla-eta gaixotasuna pairatzeko arrisku handiagoa dute.
|
|
|
Gaixotasun kardiobaskularra (CVD) mundu mailan heriotza gehien eragiten duen gaixotasuna da eta haren garapena bizimodu ez osasuntsu bat
|
eramatearekin
erlazionatzen da. Hala ere, banako batzuek faktore genetikoak direla-eta gaixotasuna pairatzeko arrisku handiagoa dute.
|
|
|
MV PCI (%0, 52) eta IRA PCI (%0, 10), p= 0, 02.GG (SK): MV PCI (%9, 72) eta IRA PCI (%7, 41), p= 0,03 Shock kardiogenikoan dauden pazienteak hartzen ditu, banatuta aztertuz. Behaketa ikerketen mugak Sintomekin ordu asko
|
daramaten
pazienteak ez dira laginetik atera NCDR k arteria erruduna ez duenez zehazki definitu, ezin izan dute modu fidagarri batean identifikatu. Jarraipena ospitalera mugatua.
|
|
|
Suntsipen horrek tumore antigenoak askatzen ditu eta, horren ondorioz antigeno horiek immunitate sistemak ezagutzen ditu. Tumorearen berezko antigenoei egindako erakusketarik handienari esker, immunitate sistema tumore antigeno horiek
|
daramatzaten
zelulak errazago ezagutzeko gai izango da eta, ondorioz, suntsipena eraginkorragoa izango da.
|
|
|
Itzulbide proiektua aurrera
|
eramateko
, 3 faseko prozesua abiatu dugu:
|
|
|
Horrez gain, jolas orduan zaintzan ari diren hainbat langilek KiVa txalekoa (txaleko fosforitoa) aldean
|
eramango
dute, laguntzarik behar izanez gero ikasleek erraz ikus dezaten langileok non dauden.
|
|
|
Besteak beste, abantaila hauek aipatu dituzte: ingurune sanitario batean programa aurrera
|
eramateko
aukera (haien ustez, programa ez litzateke berdina izango beste erakunde motaren batean gauzatu izan balitz, hala nola kiroldegiren edo gimnasioren baten) (i), eta eurenak bezalako esperientziak bizitzen ari diren pertsonekin harremanetan jartzeko aukera (ii).
|
|
|
Beste alde batetik, inplementazio faktoreekin erlazionatutako oztopo anitz daude, eta horrek zaildu egiten du programa horiek praktika klinikora
|
eramatea
(lan asistentzialeko gainkarga, Osagaiz 2020 4 bolumena ale berezia profesional batzuen eszeptizismoa ariketa fisikoa tratamendu moduan erabiltzeko, zenbait osasun zerbitzuren predisposizio eskasa antolakuntza aldatzeko) [13].
|
|
2021
|
|
|
Horretarako honako egoeraren baten aurrean egon behar dugu: Espainian, pazienteak behar duen sendagaia konposizio konkretu horretan ez egotea edo gaixoaren tratamendua aurrera
|
eramateko
litzatekeen forma farmazeutikoan. Adibidez, leuzemia batzuetan merkaptopurina sendagaia erabili behar da.
|
|
|
gaixo konkretu batentzat derrigorrezkoa bada saiakuntza kliniko batean murgilduta dagoen sendagai bat, baina gaixoa ezin bada saiakuntzan sartu (adibidez, errekrutamendua itxita badago). Egoera honetan baimena indibidualki eskatu beharra dago saiakuntza klinikoa aurrera
|
eramaten
ari den promotoreari. Horretaz gain, SOPEAk ere baimena
|
|
|
Horretarako, medikuaren txostena aurkeztu behar da, non argi azaldu behar den sendagai horren beharra ezinbestekoa dela. Horretaz gain, medikuak gaixoaren baimen informatua jaso du tratamendu hauek aurrera
|
eramateko
, eta, beraz, gaixoa izango da azken finean sendagaia egoera berezi honetan jasotzeko azken erabakia hartuko duena. Ezin dugu ahaztu ager daitezkeen ondorio kaltegarri posibleak farmakozaintzako sare nazionalaren bidez jakinarazi behar direla beti.
|
|
|
64 urteko gizona, ohiko edalea, oso larri ospitaleratu zuten, goizaldeko ordu txikietan. Familiaren arabera, 3 egun
|
zeramatzan
alkohola edaten. Kontzientzia mailaren okertzea, gorakoak eta logalea izan zituen.
|
|
|
Emaitza oso baxua izanik, diagnostikoa ezin izan zen baieztatu, baina metanol intoxikazioaren susmoak oso handia izaten segitzen du: Metanol ingestioa gertatu zenetik, organismoak hiru egun
|
eraman
zitzakeen metanola metabolizatzen. Gainera, aztertutako odol lagina gizona ospitaleratu eta lau ordu beranduago atera zenez, tratamenduak horrezkero bere lana egina izan zezakeen metanola gorputzetik ezabatuta.
|
|
|
Beste era bateko liburu gomendagarri bati buruzko informazioa ere ekarri dugu Dosi txikitan atalera, hain zuzen, Jose Antonio Agote saria irabazi zuen Medikuaren oinarrizko gaitasun profesionalak izenburua
|
daraman
liburu argitaratu berria da.
|
|
|
Miaketa fisikoaren teknikak irakasten diren zorroztasun berberaz irakatsi behar dira. Izan ere, esperientzia hutsak, kasu honetan, bide okerretik
|
eraman
gaitzake. Ez baita intuiziozko prozesu bat eta aurkezten den arazorako eta pazientearen ezaugarrietarako ekintza plan bat erabaki behar da.
|
|
|
antzekoak diren gaixo asko daude, baina gaixo guztiak desberdinak dira. Hau da, norbanakoaren aldakortasuna onartzera
|
garamatza
. William Oslerrek zioen gisara," aldakortasuna bizitzaren legea da, bi aurpegi berdin ez dauden moduan, ez daude bi gorputz berdin, ezta bi gizabanako berdin jokatuko dutenak gaixotasun gisa ezagutzen ditugun egoera ezohikoetan".
|
|
|
Hau da, konpetentzia ekintza konkretu batzuk aurrera
|
eramateko
gaitasuna da, zeinak ezagutza soilarekin liratekeen egin. Ezagutza teoriko hutsa eskuratu beharrean, ezagutza horiek barneratzean datza.Ezagutzak ulertzea eta aplikatzeko gai izatea eskatzen du.
|
|
|
2 Egiten ikasi: jasotako ezagutza praktikara nola
|
eramaten
ikastea.
|
|
|
Ikerlan honen abantaila nabarmenetako bat 2SMR analisia publikoak diren datuak erabiliz aurrera
|
eraman
dugula izan da. Izan ere, datu publikoak erabiltzeak ezagutza zientifikoa modu efizientean lortzea ahalbidetzen du.
|
|
|
Kutsatutako pertsona batzuengan, SARS CoV zitozina/ kimiozinen erantzun muturrekoak eta luzeak eragiten ditu," zitozina ekaitza" izenekoak. Zitozina ekaitz hori organo ugariren disfuntzioarekin lotuta dago, gaixoa narriadura fisiologikora eta heriotzara
|
eraman
dezakeelarik (7).
|
|
|
Informazio hori aurkitzeko bilaketa bat egin da Pubmed, Google Scholar, EMAren eta AEMPSren txostenak bezalako iturri eta datu baseetan. Bilaketa estrategia aurrera
|
eramateko
PICO metodoa kontuan eduki da. Metodo horri jarraituz lehenik eta behin galdera egituratu bat egin behar da, azpiataletan banatuta egongo dena.
|
|
|
Astean buruturiko saioen maiztasunari erreparatuz bi ikerketa mota bereiz daitezke: astean saio kopuru bera mantendu zutenak ariketa programak iraun zuen denbora osoan, eta esku hartzeak aurrera egin ahala astean aurrera
|
eramandako
saio kopurua aldatu zutenak. Maiztasun ohikoena bi eta hiru saiokoa izan zen, bestalde, maiztasun handiena bi ikerketak izan zuten, batetik Fairhall eta lankideenak (6) astean 3 saio burutuz, eta, bestetik, Gill eta lankideenak (10) astean bi saio kiroldegian eginez eta beste hiru edo lau etxean.
|
|
|
Berrikuspen honetan aztertutako ikerketa gehienetan aurrera
|
eraman
ziren esku hartzeek orokorrean eragin positiboa izan zuten erorketen arrisku faktoreetan. Hala ere, Arai eta lankideen (23) ikerketan talde esperimentalak indarra, malgutasuna eta oreka lantzeko ariketak egiteaz aparte jarduera funtzionalak burutu zituen arren, belauneko gihar hedatzaileetako indarrean kenduta, gainerako arrisku faktoreetan ez zen ezberdintasun esanguratsurik egon talde esperimentalaren eta kontrol taldearen artean.
|
|
|
Berrikuspen honetan aztertutako ikerketa guztietan badago gutxienez esku hartzearen fase bat (ikerketa gehienetan esku hartze osoa), non talde esperimentalean monitoreen begiradapean burutu diren jarduerak. Badirudi pertsona nagusiekin jarduera programak aurrera
|
eramaten
direnean, garrantzitsua dela begiraleek jarduerak gidatzea. Bestalde, hiru ikerketak kontrol taldean ere monitoreen lana erabili zuten eta aipagarria da horietako talde batek hobekuntzak lortu zituela osasun hezkuntza (hitzaldiak) eta 5 minutuko luzaketa saioak monitoreekin burutu zituenean (10).
|
|
|
Bestalde, gai azpimarragarria da EODa pairatu duten emakumeek bigarren haurra izateko orduan izaten dituzten zailtasunen ingurukoa. Horren harira, Dunkel et al. ek 2016an aurrera
|
eramandako
ikerketak (51) agerian utzi zuen EODa behin pairatzea bigarren haurdunaldian berriz ere pairatzeko arrisku faktore argia dela, eta, gehienengan, estresa, amatasun arazoak zein pertsona arteko zailtasunak ere agertzen direla. Ez hori bakarrik, bikote arazoetan gertatzen diren gatazkek depresiosintomak mantentzea eragiten dute, are gehiago, jakina da bikotearekiko genero indarkeriak depresio sintomak areagotu eta mantentzen dituela gerora eman daitezkeen haurdunaldi guztietan (51).
|
|
|
alde batetik, asaldura kognitibo eta afektiboak, eta, bestetik, pertzepziozko asaldurak. Horrela, gure gorputzarekiko sentimendu negatiboek, bai eta gure gorputz irudiaren distortsiora
|
eramaten
gaituzten pertzepzio okerrek ere, hau da, gorputza ebaluatzeko sortzen diren tamaina eta formaren hautemate desegokiek, gorputzasegabetasuna sor dezakete (3).
|
|
|
Datu zehatzagoei erreparatuz, 2004an argitaratutako ikerketa batek erakutsi zuen Suedian EODaren prebalentzia% 13,7koa zela haurdunaldiaren lehen hilabeteetan,% 11,1ekoa erditze ostean eta% 13,7koa erditze osteko lehen urtea pasata (27). Datu horiez gain, 2002 urtean Bartzelonan aurrera
|
eramandako
ikerketa batean EODaren prebalentzia% 10,15ekoa zela aipatu zuten (28).
|
|
|
Bigarren fasean, artikuluen izenburuak eta laburpenak irakurri ziren. Hori aurrera
|
eramateko
, barneratzeeta kanporatze irizpide desberdinak erabili ziren. Barne hartu ziren EODaren zein gorputz irudiaren inguruan mintzo ziren artikuluak, baita EODa pairatzeko faktore mantentzaile gisa jokatzen duten aldagaien inguruko artikuluak ere.
|
|
|
Oraindik progesteronak espermaren eliminazioan duen papera guztiz deskribaturik ez dagoen arren, lortutako emaitzak direla medio, badirudi klinikoki eskuragarri izateko gertuen dagoen aurkezpena dela. Testosterona eta nestorone
|
daramatzan
gel transdermiko batekin egindako entseguetan, espermaren eliminazioari dagokionez milioi/ mL-ko eraginkortasuna deskribatu da pazienteen% 88,5ean, inolako albo ondorio larririk gabe. Progesterona gisa, depomedroxiprogesterona azetatoa erabiliz, ordea, pazienteen% 90 oligospermiko bihurtu zen (41).
|
|
2022
|
|
|
Bizi izandako egoera larrien ondorena izan da urduritasun hau, baretzeko edo hausnartzeko biderik izan gabe. Harreran lanean denbora luzea
|
zeramaten
lankideak beste lanpostuetara joaten ikusi nituen, bertakoa ezin jasanik. Eta ni ere urduritasun honek harrapatu ninduen.
|
|
|
Bizi izandako egoera larrien ondorena izan da urduritasun hau, baretzeko edo hausnartzeko biderik izan gabe. Harreran lanean denbora luzea
|
zeramaten
lankideak beste lanpostuetara joaten ikusi nituen, bertakoa ezin jasanik. Eta ni ere urduritasun honek harrapatu ninduen.
|
|
|
Osagaiz 2022 6 bolumena ale berezia osoan
|
daramagun
lana da, Ipar EHko, Nafarroako eta EAEko logopedak sare berean barneratuz aurkezpen honetan azalduko dugun bezala.
|
|
|
Tratamendu bat amaitzean, erabilera bakarreko artikulu guztiak baztertu behar dira eremu klinikoan. Kutsatutako tresneria desinfekzio gunera
|
eraman
behar da, tapa hermetikoa duen ontzi zurrun bat erabiliz. Tresnak disoluzio detergente batean murgildu behar dira, hondakin organikoak lehortu ez daitezen.
|
|
|
• Presiopeko ultzeren prebalentzia eta intzidentzia nabarmenki murriztu da lanean
|
daramagun
urte hauetan. Pazienteen historial klinikoan egiten diren ultzeren adierazpenek edo erregistroek %95 bat egiten dute errealitatearekin (a pie de cama egindako ebaluaketak dioenez).
|
|
|
Zenbait tokietan apalategiak behin edo bi aldiz bete egin behar izan dira, jendeak etxera
|
eramaten
zituelako liburuak. Batez ere pertsonen mugimendu handien dituzten zerbitzuetan:
|
|
|
ZIUari dagokionez, gure gaixoak beste unitateetara mugitu genituen, batez ere erreanimazio zerbitzura, kirurgia ezberdinak eten ziren, urgentziazkoak bermatuz. Hau horrela izanik, kirofanoetan lan egiten zuen pertsonala, anestesista, erizain eta erizain laguntzaileak ZIUko gaixoak
|
eramateko
formatu ziren.
|
|
|
Kazetaritzaren eta zientzialarien arteko harremanak ez dira beti errazak izan. Jada ofizioan urte asko
|
daramatzagunok
gogoan ditugu harreman zailagoak. Orain dela urte askotako oroitzapenak dira.
|
|
|
Guztiak dira gai interesgarriak; batzuei irmoago heldu zaie besteei baino, baina iruditzen zaigu ez dagoela jorratu behar ez den gairik. Guztietan, ordea, lema guk
|
eraman
behar dugula sinetsi dugu, eta desinformazio zantzuak bazterrean utzi behar direla. Garrantzitsua da gogoan izatea, baita ere, askotan izaten dutela egia parte bat zabaltzen diren zenbait mezuk.
|
|
|
Zentroetako antolakuntzaren eta azpiegituren inguruan hartutako babes neurriak askotarikoak izan ziren, batez ere pandemiaren hasieran: eguneko zentroak ixtea, familiei egoiliarrak etxera
|
eramateko
eskatzea... Oro har, aldaketek irteeren eta bisiten debeku edo murrizketa zorrotza, zentroen sektorizazioa, zirkuitu zikin/ garbien diseinua eta eguneroko jarduera batzuetarako erabili eta botatzeko materiala erabiltzea ekarri zuten.
|
|
|
Kasu batzuetan, langileek baliabide propioak eta sormena erabiliz sortu zuten babes materiala, Iratik kontatzen duen bezala: " Bada, guk etxeko betaurrekoak
|
eraman
behar izan genituen: haizerako betaurrekoak, fabrikako txirbilen kontrako betaurrekoak, benetan balio ez dutenak, baina, tira, zerbait egingo dute.
|
|
|
neurri higienikoak areagotzea, isolamendu soziala, eta baita lan egiteari uztea ere (bajaren bati helduta edo, zuzenean, lanpostua utzita). f. Heriotza: " laguntza emateko zain nengoen, ez gorpu bat
|
eramateko
".
|
|
|
Egoitzako kalitatezuzendariak hamar prozedura edo protokolo inguru egin zituen. Noski, nik banekien zer egin behar nuen pertsona batek COVID pasatu ondoren, baina ni pertsonaren zain nengoen laguntza emateko, ez gorpu bat
|
eramateko
. Egokitzen zara, baina oso gogorra da."
|
|
|
Osagaiz 20226 bolumena ale berezia dituzte proba baten zain eta gaitza aurreratuta zegoela diagnostikatu diete. Minbiziak
|
eraman
du gure izeba, pandemiaren biktima ikusezina.
|
|
|
2021ean 532 gaixo,% 13ko hilkortasun tasarekin. Gaixo kopuru honi, olatu ezberdinetan zehar Bizkaia eta Arabako ospitaleetara
|
eraman
behar izan ziren gaixoak gehitu behar zaizkio.
|
|
|
Saiatuko naiz erizain baten ikuspuntutik denbora guzti honetan bizi izan dudana azaltzen. Pandemia iritsi baino lehenago oinarrizko osasun laguntzaren egoera ez zela batere ona aipatu nahiko nuke, eta urteak
|
generamatzan
murrizketak salatzen. Hasteko, ez ziren baja guztiak ordezkatzen, ezta oporrak edo prestakuntzarako orduak ere.
|
|
|
Burokrazia asko igo da, agiriak direla eta ez direla, edo txertoei buruzko zalantzak, edo bajak. Zuzendaritzatiksaiatu da horriirtenbide bat ematen, hainbat lan osasun etxeetatik kanpora
|
eramaten
, baina berandu iritsi da. Paziente kronikoak ikusteari utzi genion hasieran, COVID sintomak zituztenak lehentasuna hartu zutelako.
|
|
|
Denbora luze
|
daramat
Oinarrizko Osasun Laguntzan lanean, eta gustuko dut nire lana, baina krisi asko pasatu ditugu. Duela 15 urte edo gehiago, ordezkapenakmurrizten hasi zirenean eta denboraz larri hasi ginenean, gure lan baldintzak hobetzeko asmoz hasi zirenmugimendu batzuk; hala nola, 10 Minutuko Plataforma: bertan, gutxieneko 10 minutuko kontsultak eskatzen ziren.
|
|
|
Hasi ginen egiten egunero goizeko 8etan gure kasuan, medikuen bilera gure artean azaltzeko ze motatako gaixoak artatu behar izan genuen aurreko egunean, ze zailtasun izan genituen, ze ikasi edo ikusi zuen batek, besteok ere jakin genezan, nola joan behar genuen etxeetara bikoteka (medikuerizain) N. B. E. laguntzeko janzten eta eranzten eta nola
|
eraman
behar genuen poltsa, kutsaturik zegoena jasotzeko, eta ondorioz, beldurra.
|
|
|
Osagaiz 20226 bolumena ale berezia dituzte proba baten zain eta gaitza aurreratuta zegoela diagnostikatu diete. Minbiziak
|
eraman
du gure izeba, pandemiaren biktima ikusezina.
|