|
2003
|
|
|
Ekologisten arabera, zetazeo horien elikadura patroiak aztoratzen ditu, eta horrek
|
eragina
du haien ugalketan.
|
|
2005
|
|
|
GKEak dioenez, “orain arte hartutako neurriak ez dira nahikoak kutsadura hori murrizteko, eta ezinbestekoa da haratago joatea”. Europako Batasunaren (EB) Inpaktuen Balorazioak erakusten du, erakunde horren arabera, 3 milioi europarrek gomendatutako mugak gainditzen dituzten merkurio mailak dituztela, eta batzuek hamar aldiz gainditzen dituztela muga horiek, eta horrek
|
eragina
duela haien garapen neurologikoan. GKEak uste du beharrezkoa dela Europako Parlamentuak Europar Batasuneko Estrategian proposatutako neurri globalak babesteko ebazpena hartzea, eta nazioarteko komunitateari “mezu argi eta garbi” bat bidaltzea, merkurioaren emisioak, eskaintza eta eskaria ahalik eta azkarren murriztu behar direla dioena.
|
|
2006
|
|
|
Eta neskek mutilek baino gehiago sufritzen dute. Pikor bat ateratzen zaienean, umore txarrez jartzen dira, errazago haserretzen dira, suminkor eta triste daude… Kasurik larrienetan, beren irudia baztertzen dute, eta segurtasunik eza ezkutatzen dute lotsa edo isolamendu jarreretan, eta horrek
|
eragina
du haien garapenean eta eskola errendimenduan. Horrek guztiak erakusten du arazo txiki hori patologia handiago bihur daitekeela garaiz egokitzen ez bada.
|
|
2007
|
|
|
Autonomia erkidegoek ezin izango dute inola ere tributu neurririk ezarri, baldin eta neurri horiek
|
eragina
badute haien lurraldetik kanpo dauden ondasunen gainean, edo neurriok oztopatzen badute merkatu gai edo zerbitzuen zirkulazio askea.
|
|
|
Landareen tamainak
|
eragina
du haien bizitza luzeran. Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko (CSIC) ikertzaileek egindako azterlan baten ondorioa da.
|
|
2009
|
|
|
Valentziako Unibertsitate Politeknikoko (EHU) zientzialariek egindako beste ikerketa batek norabide bera hartu du. María Dolores Raigón zuzendariak dioenez, landare ekologikoek ur gutxiago dute, eta horrek
|
eragina
du haien zaporean eta kontserbazioan. Azkenaldian, Elikagaien Estandarren Agentzia Britainiarrak (FSA) egindako azterlan batek eztabaida piztu du nekazaritza tradizionaleko elikagaien eta elikagai organikoen artean dauden desberdintasunei buruz.
|
|
2010
|
|
|
Horregatik, ahalik eta gutxien erabiltzea eta A klasea baino eraginkortasun zorrotzagoa duten aparatuak aukeratzea komeni da, Europar Batasunak onartutako etiketa berriak adierazten duen bezala. Gailu horiek erabiltzeak ere
|
eragina
du haien kontsumoan: hozkailu bete batek huts batek baino gutxiago gastatzen du, garbigailuan eta ontzi garbigailuan hotzezko programak edo programa tenplatuak erabiltzeak bezala, mikrouhinak erabiltzea labearen ordez, edo “stand by” delakoa erabiltzea saihestea, “banpiro elektriko” ezkutu baina garrantzitsua baita.
|
|
2011
|
|
|
Alderdi horiek kontuan hartu behar dira elikagaia kontsumitu ondoren espero den efektua lortzeko. Asetasunean eragiten duten faktoreak Kozinatzeak eta egoste mailak aldatu egiten dute elikagaiaren molekulen egitura fisiko kimikoa, eta horrek
|
eragina
du haien propietate asetzailean. Elikagai bat asetzeko gaitasuna, hau da, gose eta apetitu sentsazioa lasaitzeko gaitasuna, hein batean, zenbait mantenugairen araberakoa da, hala nola zuntzaren, karbohidrato motaren, proteinen edo ur edukiaren araberakoa.
|
|
2012
|
|
|
Adina: jaioberriek ez dute tenperatura ondo erregulatzen, eta giroko tenperatura aldaketek
|
eragina
dute haiengan. Adinekoek ere tenperatura erregulatzeko arazoak izan ditzakete, organismoaren zahartze prozesuaren ondorioz.
|
|
|
Gainera, antsietateak minaren ataria murrizten duenez, litekeena da mingarriak ez diren estimuluak mingarritzat hartzea eta okerrago jasatea. Orobat, ez da ahaztu behar pazienteen antsietatezko jokabide horiek
|
eragina
dutela haien arretaz arduratzen direnengan: nekea eta porrot profesionaleko sentimenduak sorrarazten dituzte.
|
|
|
Beste batzuetan, txakurraren bizi inguruabarrek (familiako aldaketak, etxe aldaketak edo bidaiak) eragiten dute txakurraren apetituan. Familian gertatzen diren aldaketek
|
eragina
dute haien aldartean eta jateko gogoan. Txakur triste, urduri, deprimitu edo antsietatea duen batek okerrera egin dezake apatiko dagoelako.
|
|
2013
|
|
|
teknika bai, garrantzitsua Behi haragiaren ezaugarria da dietan lekua izatea. Dena den, sukaldetik eta suteetatik pasatzeak eta aplika dakizkiokeen sukaldaritzako teknikek
|
eragina
dute haien ondasunetan. Haragia plantxan, parrillan edo txingarretan erretzen denean izaten dira gehienezko balio nutritiboak.
|
|
|
Seme alabekin jarduteko moduak eta haiekiko jarrerak
|
eragina
dute haien garapenean eta autoestimuan.
|
|
|
Baginako lubrifikatzaileek espermatozoideek baino pH maila txikiagoa dute, eta horrek
|
eragina
du haien mugikortasunean eta, ondorioz, obulura iristeko eta ernaltzeko duten gaitasunean. Hala ziurtatzen dute zenbait ikerketa zientifikok, nahiz eta berriki egindako ikerketa baten arabera, lubrifikazio artifizialak ez dirudi ulertzeko aukerak murrizten dituenik.
|
|
|
Hainbat seme alabekiko komunikazioa hobetzeko gomendioak mezu zehatzak eta errazak ematea, haurrak entzuten duela eta bere begien parean jartzen dela ziurtatzea. Haur txikiekin hitz egiteak funtsezko
|
eragina
du haien garapen kognitiboan eta ikasteko gaitasunean. Baina seme alabei hitz egiteak askoz abantaila gehiago ditu.
|
|
|
Haurrek lo egin behar dute. Gainera, zenbat eta hobeto lo egin, orduan eta zoriontsuagoak izango dira. Ez egitearen ondorio negatiboek
|
eragina
dute haien ongizatean eta, azken batean, zoriontasunean. Artikulu honetan azaltzen da zergatik haur batentzat lo egitea kalitate eta kantitate kontua da, Zer kalte egiten diete haurrei gaizki lo egiten badute edo behar beste ordu eta aholku ez badituzte behar bezala lo egiten.
|
|
2017
|
|
|
Oso gazta krematsuak, ur eta koipe ugarikoak, osagaiak bereiztean testura galtzen dute, izoztean sortzen dena. Onduak askoz lehorragoak dira, hau da, ur gutxi dute, eta horrek
|
eragina
du haien testuran desizoztu ondoren, puskatu eta gehiago txikitzen baitira. Hobe da bi gazta mota horiek ez izoztea.
|
|
2018
|
|
|
Hori horrela, EH Bilduk neurri zehatzak proposatu ditu, fokua bereziki adingabeengan eta gazteengan ipinita, kirol apustuek eta on line jokoek sekulako
|
eragina
dutelako haiengan. “Hor ate handi bat dago adikzio egoera batean sartzeko, eta prebentzioa ezinbestekoa da”.
|
|
2020
|
|
|
Espainiako Dietetika eta Elikadura Zientzietako Elkarteko (SEDCA) Batzorde Zientifikoko lehendakari Jesús Románek dioenez, kata itsuetan ia ezinezkoa da bereiztea: “Akuikulturakoak txikiagoak eta helduagoak izaten dira, eta horrek
|
eragina
du haien zaporean, arrainek jaten dutenaren araberakoa baita hein handi batean. Izan ere, arrain haztegikoek ez dakite gutxiago, beti gauza bera jaten dute eta zaporea estandarra da.
|
|
|
Koronabirusaren ondorioz, hainbat pertsona ari dira hiltzen bakardadean. Ingurukoak, sarri, ezin daitezke haiekin batera egon, eta horrek
|
eragina
du haietako bakoitzaren dolu prozesuan. Patxi Izagirre psikologoa (Zumarraga, Gipuzkoa, 1970) doluan aditua da; aholku batzuk eskaini ditu dolu prozesuetan laguntzeko.
|
|
2021
|
|
|
Iskintxo egiten diete gustuaren, pentsamoldeen eta ideia politikoen aldaketei; iraultzei, ziklo aldakorrei, belaunaldi berrien atxikimendu faltari. Galtzea hain erraza izan litekeen ibilbide honetan, beste autore batzuen unibertsoan sartu, eta
|
eragina
dute haiengan. Mundu osoko antzokietako agertokietara igotzen jarraitzen dute, zinemaren hizkerara egokitzen dira, telebistan ere ematen dituzte; gainera, liburuaren joste lanaz eta tintaz gabeturik, argi bihurtu dira Interneten.
|
|
2023
|
|
|
Bi figura horiek, orduko Nafarroak ezagutu zituen aldaketa historikoetan, paper nagusia izan zuten, Nafarroako Erresumaren agintean egon zirelako, baina Frantziaren mendekotasunak
|
eragina
zuen haien politikan eta erabakietan, eta bi erresumen arteko lehiaren barnean erosotasun gutxi bizi izan zuten.
|