2002
|
|
Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Defentsarako Lege Orokorrak, 11.3 artikuluan, eskubidea aitortzen dio kontsumitzaileari jatorrizko akatsak edo horiek
|
eragindako
kalte galerak erabat dohainik konpon diezazkioten.
|
|
Halaber, ez zen planteatu Administrazioaren erantzukizuna produktuen segurtasunari buruzko araudia betetzen ote den kontrolatzeko eta zaintzeko zerbitzu publikoaren ohiko edo ezohiko funtzionamenduagatik. Demanda 10.465.000 PTA (62.895,92 euro) erreklamatzeko jarri zen, semearen heriotzak
|
eragindako
kalte galerengatik. Horrekin batera, kondena solidarioa eta bateratua eskatu zitzaien, bai enpresa hornitzaileari bai kioskoaren jabeari.
|
|
Aparkalekuen titularrak ez daude beharturik irratiko aparatuak, telefono mugikorrak, jantziak edo ibilgailuko beste osagarri ez finko batzuk lapurtzeagatik bezeroei
|
eragindako
kalte galerez arduratzera, gaur egun Espainia osoan indarrean dagoen aparkaleku kontratua arautzen duen Legean ezarritakoaren arabera. Arauak espresuki aipatzen ez badu ere, lapurretak kalte gisa interpreta daitezke, kontsultatutako adituen arabera; beraz, aparkalekuek ere ez lukete beren gain hartuko automobilaren objektu eta zati «ez finkoak» lapurtzearen ardura.
|
2004
|
|
2) Kondena epaia diruzkoa izan ez, eta, jardun betearazlearen izaera aintzat hartuta, ezinezkoa edo oso zaila bada, epaia ezeztatu kasurako, behin behineko betearazpenaren aurreko egoera berrezartzea edo alderdi exekutatuari konpentsazio ekonomikoa ematea, berari
|
eragindako
kalte galeren ordaina emanez.
|
|
Zigor arloko epaitu aurrekotasunaren tratamendua zentzuzkoagoa izan dadin, eta, aldi berean, oinarririk gabeko kereilek eta salaketek zigor prozesuan bidegabeko geldiarazpenak eta atzerapenak eragin ez ditzaten, beren beregi ezarri da erantzukizun zibila, luzapen etengarriak
|
eragin
kalte galeren ondorioz, baldin eta epai penalak adierazi badu agiria egiazkoa dela edo horren faltsutasuna frogatu ez dela.
|
|
Bukarazte akzioari eranskin gisa meta dakioke, epaia zein baldintzaren gainekoa izan eta baldintza horien arabera kobratu diren zenbatekoak itzultzeko akzioa, bai eta baldintza horiek aplikatzearen ondorioz
|
eragindako
kalte galerak ordaintzeko akzioa ere.»
|
|
Zehaztugabetasunak eragina badu borondate adierazpenak ukitu behar duen negozio edo kontratuaren oinarrizko osagaietan, eta kondenatuak ez badu borondate adierazpen hori egiten, betearazpena gauzatuko da alderdi betearazleari
|
eragindako
kalte galeren ondorioz. Kalte galerok 712 artikuluan eta ondorengoetan ezarritakoaren arabera likidatuko dira.
|
|
Anchorageko auzitegi federal batek (Alaska) 4.500 milioi dolar ordaintzera kondenatu du Exxon Mobil petrolio ontzia, 1989an Exxon Valdez ontziak eragindako marea beltzak
|
eragindako
kalte galerengatik, eta 2.250 milioi gehiago interesengatik. Diru hori kaltetutako eremuko 32.000 arrantzale, enpresaburu eta partikularri ordainduko zaie.
|
2005
|
|
Erregistratzaileek erantzukizun zibila dute ondoko arrazoiak direla-eta
|
eragindako
kalte galeren gain, eta horien ordaina eman behar dute, lehenik, euren fidantzekin eta, bigarrenik, gainerako ondasunekin:
|
|
Erregistratzailearen egintzek
|
eragindako
kalte galeren ordaina eskatzeko akzioa urtebeteko epean preskribatzen da, ordain hori erreklamatzeko aukera ematen duten galerak ezagunak direnetik; edonola ere, akzio horren iraupena ezin izan daiteke Kode Zibilak akzio pertsonalen preskripziorako ezarritakoa baino luzeagoa, hutsegitea egin denetik zenbatzen hasita.
|
|
Salerosketako prezioaren konturako entregak dira. Aldeetako batek atzera egiten badu, kontrako alderdiak kontratua betetzeko edo kontratua suntsiarazteko eska dezake, bai eta ez betetzeak
|
eragindako
kalte galerengatiko ordaina ere (beti justifikatuta). – Espetxe elkarteak:
|
|
Udalak 10 milioi euro erreklamatu zituen kalte galerengatik, baina epaileak ez du uste kopuru guztien gaineko demanda onartu behar denik. Gainera, Blanesko Udalak erreklamazio gehiago egin zituen, besteak beste, turismoari eta herritarren irudiari
|
eragindako
kalte galerak, “urak kutsatuta egon ziren denbora”. Epaileak frogatutzat jotzen du jarduera turistikoaren jaitsiera hori, baina uste du ezin dela ekonomikoki kontabilizatu kutsadurak eragindako kaltea.
|
|
Sant Celoniko (Bartzelona) Cray Valley Ibérica enpresa kimikoak (lehengo Resisa) eta Martín Cucurella Cruixent zuzendari industrial ohiak 2.867.573,69 euroko kalte ordaina eman diote Blanesko Udalari (Girona), Tordera ibaiko akuiferoak kutsatzeagatik. Granollerseko Lehen Auzialdiko 2 Epaitegiak emandako epaiak Blanesko Udalaren demanda zati batean onetsi zuen, 10 milioi euro erreklamatu baitzituen 1996 urteaz geroztik ibaiaren kutsadura industrialaren ondorioz biztanleria horri
|
eragindako
kalte galerengatik. Epaiaren aurka errekurtsoa aurkez daiteke, eta frogatutzat jotzen du enpresaren “portaeraren” eta dioxanoen eta dioxalanoen eragin kutsatzaileen arteko erlazioa, eta frogatzen du substantzia horiek, ondorio organoleptiko batzuk eragitean, “kalte” egiten diotela uraren edangarritasunari.
|
|
Hori dela eta, funtsezkoa da autoaren polizan sartutako estaldurei buruzko informazioa jasotzea, ez baitakigu noiz izan daitekeen ezbehar bat auto batekin. Kasu gehienetan, alokairu tarifak automatikoki, inolako kostu gehigarririk gabe, nahitaezko asegurua eta erantzukizun zibileko aseguru osagarria hartzen ditu, berme mugagabeekin, ibilgailuaren erabilerak eta zirkulazioak hirugarrenei
|
eragindako
kalte galerengatik. Estaldura horrek barnean hartzen ditu istripuaren biktimei eragindako kalteak, gidaria bera bada istripuaren erantzulea.
|
2006
|
|
Aurkakotasun hori gauzatzeko, konkurtso intzidentearen izapideak beteko dira. ...ratu eta edozein pertsona ordezkatzeko desgaikuntza ezarriko zaie, baina zehapen hori aldi baterakoa izango da, eta bi urtetik 15 urte bitartean iraun dezake; era berean, pertsonadaintzeko kondena ezarriko zaie. horiek konkurtsoko edo masaren hartzekodun gisa izandako edozein eskubide galduko dute, eta zordunarengandik edo masa aktibotik bidegabe jaso dituzten ondasun eta eskubideak itzultzeko eta
|
eragindako
kalte galerak or
|
|
1 Interesdunak bertaratzeko epemuga amaitu eta hurrengo hamabost egunetan, konkurtso administrazioak epaileari aurkeztuko dizkio konkurtsoa kalifikatzeko garrantzitsuak diren egitateei buruzko txosten arrazoitua eta agiriak, ebazpen proposamenarekin batera. Konkurtsoa erruduntzat kalifikatzeko proposatzen badu, txostenak zehaztuko du kalifikazioak ukituko dituen pertsonen eta sopikuntzat jotakoen nortasuna, horren arrazoia justifikatuz, bai eta pertsona horiek
|
eragindako
kalte galerak ere.
|
|
3) Kalifikazioak ukitutako pertsonek edo sopikuntzat jotakoek konkurtsoko edo masaren hartzekodun gisa duten eskubideren galera, eta zordunaren ondaretik edo masa aktibotik bidegabe jasotako ondasun edo eskubideak itzultzeko kondena, bai eta
|
eragindako
kalte galerak ordaintzeko kondena ere.
|
|
Konkurtsoko administratzaileek eta laguntzaile eskuordeek erantzukizuna izango dute zordunari eta hartzekodunei begira, legearen aurka edo beharrezko arretarik gabe gauzatutako egite edo ez egiteen ondorioz masari
|
eragindako
kalte galerengatik.
|
|
Delituaren ondorioz
|
eragindako
kalte galeren zenbatekoa, edo itzuli beharreko gauza.
|
|
Era berean, argi azaldu ditu prezioak, ordutegiak eta aparkalekua erabiltzeko arauak, eta erreklamazio orriak eduki bezeroaren eskura. Legea ez betetzeak erabiltzailearen aurrean eta ibilgailuaren jabearen aurrean
|
eragindako
kalte galeren erantzulea izango da. Ibilgailua 6 hilabete baino gehiago aparkatuta badago, abandonatutzat jo daiteke eta, beraz, aparkalekuaren titularrak kendu egin dezake.
|
2007
|
|
4 Zehapenen zenbatekoa mailakatzeko, aintzat hartuko dira ukitutako eskubide pertsonalen izaera, egindako tratamendu kopurua, lortutako onurak, asmokotasun maila, berrerortzea, interesdun eta hirugarrenei
|
eragindako
kalte galerak, eta jardun arau hauslearen zuzenbidearen aurkakotasun gradua eta erruduntasun gradua zehazteko garrantzitsua den beste edozein inguruabar.
|
|
Prozedura zehatzaileak eratorritako administrazio erantzukizunak bateragarriak izango dira
|
eragindako
kalte galeren ondoriozko kalte ordainekinkarguarekin. Errekargu hori ezar deza eta Gizarte Segurantzaren Sistemako prestazio ekonomikoen gaineko erreke Gizarte Segurantzaren Sistemako arautegiaren arabera eskuduna den organoak.
|
|
Era berean,
|
eragindako
kalte galerak erreklamatu ahal izango ditu.
|
|
Banku, Kutxa eta Aseguruen Erabiltzaileen Elkarteak (Adikae) aurreikusten du aste honetan bidali dizkiela ordezkatzen dituen 70.000 pertsona horiek sinatu beharreko agiriak, erakunde horrek aurkeztuko duen erreklamazioa izapidetzeko. Enpresa horien gaineko kontrolik ezak eta legediaren urritasunak
|
eragindako
kalte galeretan erantzukizuna finkatzeko eskatuko dio Adimenaek Estatuari. Gobernuak Galerak Konpentsatzeko Funtsaren proposamena onartzen badu, erantzukizun eskaera kenduko lukeela esan du.
|
|
Zein dira kalte ordainak erabakitzeko orduan dauden baremoak? Pertsonei
|
eragindako
kalte galerak legearen eranskinean finkatutako irizpideen eta mugen arabera kuantifikatuko dira. Zirkulazio istripuetan pertsonei eragindako kalteak baloratzeko sistema taula batzuetan oinarritzen da.
|
|
Arau hauslearentzako ondorioak Frogatzen bada bizilaguna horrelako jarduerak egiten ari dela, arau hauslearentzat ondorioak hauek izan daitezke: jarduerak behin betiko etetea,
|
eragindako
kalte galerengatik gainerako bizilagunei kalte ordaina ematea, etxebizitza erabiltzeko eskubidea kentzea (kasurik okerrenean, hiru urtera irits daiteke). Zigorrak aldatu egiten dira arau haustearen larritasunaren eta komunitateari egiten zaizkion kalteen arabera.
|
2008
|
|
2 Eratzaile eta administratzaileek eratze eskritura inskribatzeko aurkeztu behar dute sozietatearen egoitzako Merkataritzako Erregistroan, eskritura hori egiletsi eta bi hilabeteko epean; betebehar hori betetzen ez badute, erantzukizun solidarioa izango dute eurek
|
eragindako
kalte galeren gain.
|
|
2 Eratzaile eta administratzaileek betebehar hori betetzen ez badute, erantzukizun solidarioa izango dute
|
eragindako
kalte galeren gain.
|
|
Edozein arrazoiren ondorioz bazkideak ez badu ekarri kapital osoa sozietate kontratuan ezarritako epe muga amaitu baino lehen, edo epe-mugarik zehaztu ez denean kutxa ezarri denetik, garaiz eman ez duen zenbatekoaren gaineko lege korritua ordaindu behar dio masa erkideari, baita berandutza horren ondorioz
|
eragindako
kalte galeren ordaina ere.
|
|
Eratze eskritura atzerapenez egiletsi edo inskripziorako aurkezten bada Merkataritzako Erregistroan, aurreko artikuluak aipatu pertsonek erantzukizun solidarioa izango dute
|
eragindako
kalte galeren gain.
|
|
1 Akzioduna berandutzapean izanez gero, sozietateak kasuan kasuan eta egin ez den ekarpenaren izaera kontuan hartuta erabaki dezake ordainketa betebeharraren betepena eskatzea, lege korrituak ordaindu eta berandutzak
|
eragindako
kalte galeren ordaina emanez, edota akzioak besterentzea, berandutzapeko bazkidearen gain eta galorde.
|
|
Kopuru hau ez zait altuegia iruditzen. Irungo udalerriak frantziar gudarosteek
|
eragindako
kalte galeren balorazio zehatza egin zuen 1797an: 1.138.570 erreal etxebizitza eta eraikuntzei zegokien arloan, eta 1.551.613 ondasun higigarrietan.
|
2009
|
|
Aurreko artikuluan aipatu ezinbestearen kasuetatik kanpo, pleitariak merkatugaiak deskargatu nahi baditu helmugako portura iritsi aurretik, pleit osoa eta porturatze gastuak ordaindu ditu, eta, hala denean, gainerako zamatzaileei
|
eragindako
kalte galeren ordaina eman du.
|
|
Aseguratzaileek ordaindu dituzte aseguratutako objektuei hurrengo arrazoien ondorioz
|
eragindako
kalte galerak:
|
|
Arrazoi berberak direla-eta ontziaren kasko, aparailu nahiz hornigaiei
|
eragindako
kalte galerak, ontzi hori irteera portuan itsasoratzen denetik helmugako portuan sartu eta ainguratu arte.
|
|
Ontziko liskarrek
|
eragindako
kalte galeren gain, edota ontzia zerbitzatu
|
|
Ontziaren hiru bostenak zamatu badira, pleit emaileak pleitarien edo zamatzaileen adostasuna du, kontratuan zehaztutako ontzi horren ordez beste bat hartzeko; bestela, erantzukizuna izango du ordezpena onartu ez duten pleitari edo zamatzaileei begira, zamari bidaia bitartean
|
eragindako
kalte galeren gain.
|
|
Esku hartzaileak pertsona baten kontura jarduten duenez, esku hartzearen berri eman dio pertsona horri, bi egun balioduneko epean. Epe hori bete ezean,
|
eragindako
kalte galerak ordaindu dira, betiere letraren zenbatekoa gainditu gabe.
|
|
Edozein arrazoiren ondorioz bazkideak ez badu ekarri kapital osoa sozietate kontratuan ezarritako epe muga amaitu baino lehen, edo epe-mugarik zehaztu ez denean kutxa ezarri denetik, garaiz eman ez duen zenbatekoaren gaineko lege korritua ordaindu behar dio masa erkideari, baita berandutze horren ondorioz
|
eragindako
kalte galeren ordaina ere.
|
|
Aurreko bi lerrokadetan ezarritako betebeharrak bete ezean, komisio emaileari
|
eragindako
kalte galeren gaineko erantzukizuna izango du komisio hartzaileak.
|
|
Komisio hartzaileak ezin izango du, inola ere, komisio emaileak esanbidez adierazitakoaren aurka jardun, eta hori eginez gero, komisio emaile horri
|
eragindako
kalte galeren gaineko erantzukizuna izango du.
|
|
Komisio hartzaileak agindua betetzeko funtsak jaso dituenean, eta funts horiei ez dienean eman itundutako destino zein inbertsioa, kapitala eta horren lege korrituak ordaindu dizkio komisio emaileari; horrez landara, komisio hartzaileak kapitala jaso zuenetik erantzukizuna izango du komisioa ez gauzatzeagatik
|
eragindako
kalte galeren gain, kasuan kasuko akzio kriminalari kalterik egin gabe.
|
|
Abordatzea bi ontziei egotzi ahal zaienean, ontzi bakoitzak bere gain hartzen ditu berak izandako kalteak, eta biek erantzukizun solidarioa dute euren karguei
|
eragindako
kalte galeren gain.
|
|
Eta hoteleko egonaldia bidaia konbinatu baten parte bada, kaltetuak gutxieneko aseguru bat du kontratatua, bidaia konbinatu guztietan lehenespenez sartua, osasun estaldura ematen duena, muga eta salbuespenekin, bidaia osoan. Nolanahi ere, kalte ordainak erreklamatu ahal izango dira, gorabeherak
|
eragindako
kalte galerengatik. Gorabeheraren bat izanez gero, kalte ordaina eska daiteke jasandako kalte galerengatik.
|
2010
|
|
Kode Zibilak ezgaitasuna sustatzera behartzen ditu afektatua zaintzapean duten senideak eta pertsonak. Egiten ez badute, erantzule solidarioak izan daitezke
|
eragindako
kalte galeren ordainetan. Pertsona ezgaiak, geroago, egoera berriengatik, hobera egiten badu, beste prozedura bat eska daiteke.
|
|
Kalte hori ekonomikoki ebaluatu da. Ondare erantzukizun hori gauzatzeko, partikularrek Administrazioari eskatu behar dizkiote beren zerbitzuko langileek
|
eragindako
kalte galeren kalte ordainak. Estatuak partikularrei kalte ordaina eman ondoren, bere zerbitzuko langileei dolu, erru edo zabarkeria larriaren erantzukizuna eska diezaieke, ezartzen den prozedura instruitu ondoren.
|
2011
|
|
Doloaren edo erru astunaren ondorioz, ondasunak galdu edo narriatu badira, gurasoek erantzukizuna izango dute
|
eragindako
kalte galeren gainean.
|
|
Bi kasuotan, errentaria bere zabarkeria dela-eta jabeari
|
eragindako
kalte galeren erantzule izango da.
|
|
|
Eragindako
kalte galeren ordaina eman behar dute euren betebeharrak betetzean doloz nahiz zabarkeriaz jarduten dutenek edo berandutza egoeran jarri direnek, bai eta edozein modutan betebeharron edukia urratzen dutenek ere.
|
|
Tutoretzara deituriko ahaideek eta adingabearen edo ezgaituaren gaineko zaintza duen pertsonak tutoretzaren eraketa eragin dute, hori erakarri duen egitatea ezagutzen duten unetik; hori egin ezean, pertsona horiek erantzukizun solidarioa izango dute
|
eragindako
kalte galeren ordainaren gain.
|
|
Kasuan kasuan ezarritako solemnitateak ez gauzatzeagatik, testamentu irekia deuseza dela adierazten bada, eta deuseztasun hori gertatzen bada testamentua eskuetsi duen notarioaren asmo gaizto, zabarkeria edo ezjakite barkaezinaren ondorioz, notario horrek erantzukizuna izango du
|
eragindako
kalte galeren gain.
|
|
Testamentu itxia deuseza da atal honetan ezarritako formalitateak bete gabe egiten denean; notario egilesleak
|
eragindako
kalte galeren erantzukizuna izango du, baldin eta frogatzen bada asmo gaizto, zabarkeria edo ezjakite barkaezinaren ondorioz gertatu dela hutsegitea. Dena den, testamentu hori testamentu olografo gisa baliozkoa izango da, baldin eta testamentugileak testamentu osoa idatzi eta sinatu badu, eta testamentu horrek testamentu olografoaren gainerako baldintzak betetzen baditu.
|
2012
|
|
1 Legeak delitu edo falta gisa azaldutako egitatea gauzatzeak behartzen du berak
|
eragindako
kalte galerak konpontzera, legean ezarritakoaren arabera.
|
2013
|
|
www.seg SistemaRed/index.htm. ...izarte Segurantzan egin beharreko ohiko gestio gehienak enpresatik bertatik egin ditzakeela.HiztegiaDimisioa: langileak behar besteko aurrerapenaz abisatzen dionean enpresari lana utziko duela, hark ordezkoa bilatzeko astia izan dezan.Lana uztea: langileak batere abisatu gabe edo behar besteko aurrerapenaz abisatu gabe uzten duenean lana; halakoetan, enpresaburuak eska diezaioke langileari
|
eragindako
kalte galerak ordaintzeko.Aparteko ordainsariak eta urteko oporrakLaneko eskubidearen funtsezko araudia den Langileen Estatutuaren arabera, langile guztiek dute eskubidea urtean aparteko bi ordainsari izateko, bai eta lan egindako urte bakoitzeko 30 egutegi egun opor egitekoa ere.
|
|
Azken batean, jabekideen komunitatea auzipetuaren aurka auzipetuz joan daiteke, bertan behera uzteari ekitean. Epaileak jarduera kautelaz edo behin betiko uzteko agindua eman dezake, bai eta
|
eragindako
kalte galeren ordaina ere. Era berean, bizilagunari etxebizitza edo lokala erabiltzeko eskubidea kendu ahal izango zaio, hiru urtera arte.
|
|
Hozkadak, zauriak, istripuak, galera, lapurreta edo txakurraren heriotza. Kasu honetan: txakurrak lesioak ditu beste txakur batek trebakuntza zentro batean eraso duelako,
|
eragindako
kalte galerengatik dagokion kalte ordaina lortzeko pausoak jakin behar ditu jabeak. Bost urrats hauek hartu behar dira kontuan:
|
2014
|
|
Instalazioak egiten dituzten teknikariek hamaika produktu eta gailu jartzen dute, eta gailu horiek guztiek ekartzen dute gero, instalazioan tartekatuta, hura eraginkorra izatea. Insta lazioko elementu edo ekipo bat akastuna izatearen erantzukizuna eta horrek
|
eragindako
kalte galerena legeetan jasota dago herrialde gehienetan.
|
2019
|
|
GHK tik aditzera eman dutenez," uztaileko batzarrean jada eskatu zen txosten juridiko bat, zeinak zehaztuko baitzituen, besteak beste, erabaki hori hartu zuten Batzarreko kideengan erantzukizun zantzurik ba ote zegoen, erantzukizuna eskatzeko izapidetu beharreko prozedura eta balizko kalteen identifikazio eta kuantifikazioa. Gaurko batzarrean onetsi den ebazpenak erantzukizun zuzeneko espedientea abiarazten du,
|
eragindako
kalte galerengatiko balizko erantzukizunak eskatzeko, eta hitzarmen bat onartzen du, zeinaren bidez Gipuzkoako Foru Aldundiari eskatzen baitzaio laguntza teknikoa eman dezala espediente horren instrukzioa egiteko".
|
2023
|
|
Fiskalizazio eginkizunaz batera, Estatuko Kontuen Auzitegiak soilik eginkizun judiziala betetzen du kontabilitateko erantzukizuna epaitzeko, ondasun publikoei kalteak dakarzkion egite zein ez egitea gauzatzeagatik; urratzaileak
|
eragindako
kalte galerak konpondu ditu. Eginkizun hau bateragarria da Epaile eta Magistratuek zigor arloan betetzen dutenarekin.
|
|
Horrela, enpresaburuak ezin ditu horiek 15 egun baino gehiagotan atxiki, langileak eskatzen dizkionean eguneratzeko edo aldarazteko. Betebehar hori bete ezean, langileak eskubidea izango du, berandutzak
|
eragindako
kalte galeren ondoriozko kalte ordaina jasotzeko.
|