|
2001
|
|
|
Osasun Sailak uste du Lipobayk
|
eragindako
heriotza kopurua handitu egin daitekeela Espainian
|
|
2002
|
|
|
Azken hamarkadan tabakoak
|
eragindako
heriotza kopuruak gora egin du gure herrialdean, 1987tik 1997ra bitartean %38tik %36ra jaitsi arren.
|
|
|
Kontraesana dirudien honek badu bere azalpena, hamarkada batean emakume erretzaileen batez bestekoa bikoiztu egin baita emakume erretzaileak %8 izatetik 1997an %15 izatera pasa baitziren eta gora egin baitu tabakoak
|
eragindako
heriotza kopuruak emakumeen artean.
|
|
2003
|
|
|
Tenperatura altuek
|
eragindako
heriotzen kopuruari buruzko datuak eskatu dizkie komunitateei
|
|
|
Osasun eta Kontsumo Ministerioa bero bolada berriak biztanlerian izan dituen ondorioen balantzea egiten ari da. Horretarako, tenperatura altuek
|
eragindako
heriotzen kopuruari buruzko datuak eskatu dizkie autonomia erkidegoei, Osasun Publikoko Zuzendaritza Nagusiaren bidez. Ana Pastorrek zuzentzen duen saileko iturriek zehaztu zuten komunitateek argitu dutela kontsignatutako heriotzek zuzeneko jatorria izan ote zuten tenperatura altuetan (bero kolpea) edo gehiegizko beroaren ondorioz aldez aurreko patologiak larriagotu zirenean.... Iturri horien arabera, Osasun Sailak, balantze honen bidez, gaiari buruzko informazio zehatzena ahalik eta azkarren eskuratu nahi du, bero kolpea ez baitago nahitaez deklaratu beharreko gaixotasunetan sartuta, eta Estatistikako Institutu Nazionalak (INE) heriotza kasuetarako prestatzen dituen estatistikak ez baitaude eskuragarri gaur egun. Nolanahi ere, Ministerioak eskerrak eman dizkie komunitateei eta osasun arloko profesionalei osasun zerbitzuen funtzionamendu onagatik eta azken asteetan bero olatuaren eraginei aurre egiteko egindako ahaleginagatik.
|
|
2004
|
|
|
Gauez arnasketa normalizatzeko neurriek gaitz horrek
|
eragindako
heriotzen kopurua murriztu lezakete.
|
|
2007
|
|
|
Gurutze Gorriak eltxo sareak zazpi milioi umeri banatzea aurreikusten du malariak
|
eragindako
heriotza kopurua murrizteko
|
|
2008
|
|
|
Honek munduko garagardo kontsumoaren zerrendan zortzigarren postuan jartzen ditu. Halaber, azken 40 urteotan ia bikoiztu egin dira zirrosi kasuak egunkari beraren arabera, eta alkoholak
|
eragindako
heriotzen kopurua nabarmen da altuagoa Euskal Herriarekin alderatuta.
|
|
|
Estres negatibo handiko egoerek larritasuna eragiten dute, eta bihotzekoa eragiten duten substantzien jariaketa eragin dezakete. David Stuckler ikerketaren egileak ondorioztatu duenez, banku krisi batek epe laburrean bihotzekoak
|
eragindako
heriotzen kopurua %6, 4 handitzen du mundu garatuan. Osasun eta ekonomia sistema prekarioagoak dituzten herrialdeetan, ekonomia hondamendiek eragindako heriotzen ondorioak %26ra iristen dira.
|
|
|
Hori dela eta, gobernuei eta emaileei eskatzen die lehenbailehen jarduteko, arriskuak murrizteko neurriak sortuz eta azpian dauden faktoreei aurre eginez, hala nola pobreziari eta diskriminazioari, milioika pertsona uzten baitituzte hondamendien aurrean egoera oso ahulean. “Cachemiraren lurrikarak 75.000 pertsona hil zituen 2005ean, 1995ean Japoniak astindu zuen lurrikarak (intentsitate berekoak)
|
eragindako
heriotzen kopurua baino 12 aldiz handiagoa”, dio Asiako hegoaldeko GKEko zuzendari Ashvin Dayalek. “Zergatik?
|
|
2009
|
|
|
Erantzuna balantzea egitea izango litzateke: distira globalari aurre egiteko, aerosol atmosferikoen kopurua asko eta etengabe handitu litzateke, eta horrek bihotzeko eta biriketako gaixotasunek
|
eragindako
heriotzen kopurua handituko luke. Ideia ez da oso ona.
|
|
|
Tumore gaizto batek
|
eragindako
heriotzen kopurua murriztu egin daiteke, hasierako fasean detektatuz gero.
|
|
2010
|
|
|
OMEren arabera, tuberkulosiari dagokionez 2015erako ezarritako bi helburuak lortzeko bidean dago mundua. Lehenik eta behin, Milurtekoko Garapen Helburuena (OMD), hots, gaixotasunaren eragina geldiarazi eta murrizten hastea, 1990 urtearekin alderatuta, eta Tuberkulosiarekiko Aliantza Altuarena, tuberkulosiak
|
eragindako
heriotzen kopurua erdira murrizteko eskatzen baitu. Nazio Batuen agentziaren datuek erakusten dutenez, tuberkulosia duten 41 milioi gaixo arrakastaz tratatu dira 1995etik DOTS programetan (tuberkulosiaren sendatzea ziurtatzeko mundu osoan gomendatutako estrategia), eta sei milioi bizitza salbatu dira.
|
|
2012
|
|
|
Biriken Munduko Fundazioak (WLF, ingelesez) salatu egin du erretzeak mundu osoan
|
eragindako
heriotza kopurua hirukoiztu egin dela azken hamarkadan. Guztira 50 milioi pertsona hil dira, gizonezkoen heriotzen% 15 eta emakumezkoen heriotzen% 7, hain zuzen.
|
|
2013
|
|
|
Zenbait saio klinikok frogatu egin dute gantz saturatuak eta trans gantzak neurriz kanpo jateak areagotu egiten duela bihotz hodietako eritasunek
|
eragindako
heriotza kopurua, eta frogatu egin dute, halaber, elikagaiak zenbat finduagoak egon, hainbat eta kalte handiagoa egiten diotela bihotz hodien osasunari.
|
|
2014
|
|
|
Zeresanik ez Belfasten, bertan gertatu ziren heriotzen ia erdia. Bigarren Mundu Gerraz geroztik eta Balkanetako Gerraren ondoren gatazka politiko batek Europan
|
eragindako
heriotz kopuru handiena izan zen.
|
|
2020
|
|
|
Etorkizuna ez da itxaropentsua. Bost urte eskas barru, melanomak
|
eragindako
heriotzen kopurua %20 handituko da, Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) kalkuluen arabera. Eta prebentzio eta detekzio goiztiarreko ohiturak aldatzen ez baditugu, kopuru hori %74ra igoko da 2040rako; hau da, 100.000 heriotza inguru izango dira arrazoi horrengatik.
|
|
|
Gainera, aurreko egunetan izandako lau heriotza gehiago jakinarazi ziren, 87 eta 96 urte bitarteko emakumeak. Beraz, arrazoi horrek
|
eragindako
heriotzen kopurua, guztira, 852 da.
|
|
|
Halaber, bi heriotza izan ziren COVID ondorioz, 94 urteko bi emakume. Beraz, arrazoi horrek
|
eragindako
heriotzen kopurua, guztira, 676koa da.
|
|
|
Halaber, bi heriotza izan ziren COVID ondorioz, 90 urteko emakume bat eta 87 urteko gizon bat. Beraz, arrazoi horrek
|
eragindako
heriotzen kopurua, guztira, 668koa da. Nafarroako ospitale sarean 369 pertsona daude COVID ospitaleratuta.
|
|
2022
|
|
|
COVID
|
eragindako
heriotza kopurua haziz doa, astez aste
|
|
|
Uztailean zehar COVID
|
eragindako
heriotza kopurua haziz doa, astez aste.
|
|
2023
|
|
|
Omikron aldaera agertu zenetik, birusa azkar eta erraz transmititzen ari da, baina, aldi berean, biztanleriaren parte handi bat txertatuta dagoenez, egoera bestelakoa da, eta erietxeetako inpaktua ez da lehen olatuetakoa bezainbestekoa. Nolanahi ere, COVID
|
eragindako
heriotza kopurua handia da oraindik ere Hego Euskal Herrian.
|