|
2008
|
|
|
Langile manipulatzaileek hasierako lehengaia kutsatzeko arriskua, elikagai gordin kutsatuak ukitzeagatik kutsadura gurutzatua edo behar bezain garbi eta desinfektatuta ez dauden gainazal, ontzi edo tresnak ukitzeagatik. Bufean, elikagaiak irauten duen bitartean, bezeroek berek
|
eragin
dezakete kutsadura. Kutsadura gertatuz gero, produktua hotzean nahiz beroan behar bezala ez mantentzeak, mikroorganismoak ugaltzeko moduko tenperatura epeletara hurbilduz gero, mikrobio karga bat eragingo du ziur aski, toxiinfekzio bat eragiteko adinakoa, batez ere esposizio denbora luzea bada.
|
|
|
Eredu horiek, programa informatikoen bidez, hainbat kutsadura gerta daitezkeen egoerak birsortzen dituzte, eta mikroorganismo patogeno arruntenen hazkunde datuak sortzen dituzte, hala nola Listeria monocytogenes, Staphylococcus aureus eta Escherichia coli enteropatogenoarena. Ondoren, elikagai horietan
|
eragin
dezaketen kutsadurei buruzko hipotesiak egiten dira. Faktore horiek ekoizpen kate osoan hartzen dira kontuan kontsumora arte.
|
|
2012
|
|
|
«Urtegiekin batera edateko ur berme handiena da Araban», azaldu du Illanak. Zulaketa egiterakoan urarekin erabilitako gehigarriez gain apurketa hidraulikoaren teknikak, fracking ak,
|
eragin
dezakeen kutsadura gogorarazi du. Haitzaren barruan bilduta dagoen gasa berreskuratzeko harria apurtzen du teknika horrek uraren, arearen eta beste gehigarri batzuen presioaren bidez; horiek akuiferoetan isurtzeko arriskuaz ohartarazi dute.
|
|
|
Ogitartekoak eta antzekoak (sandwichak, kebaba, buratoak…), beroak zein hotzak, osasun neurri guztiekin egin behar dira, kutsadurarik ez izateko. Ogitartekoaren betegarria, bai landarezkoa bada, bai animalia jatorriko proteina zatiak baditu (atuna, urdaiazpikoa, gazta, oilaskoa ondo kozinatua, tortilla, arrautza gogorra), hotzetan eduki behar da hozkailu eramangarrian kontsumitu arte, gastroenteritisa
|
eragin
dezaketen kutsadurak saihesteko. Arrautza eta arrautzaz egindako platerak, hala nola tortillak eta nahaskiak, saltsez gain, saihestu egingo dira 8 ºC inguruko tenperaturak bermatu ezin badira.
|
|
2021
|
|
|
Zubietako erraustegiak
|
eragin
dezakeen kutsaduraren kontrola modu independentean kudeatzeko oinarria ezarria dago. Herritik sortu, eta herriak berak, adituen laguntzaz bideratuko du, Zubieta Lantzenek 2019ko irailean aurkeztu eta Erraustegiaren Aurkako Mugimenduarekin batera martxan jarri zuen" autodefentsa ekimena". Une hartan hasi ziren gauzatzen urtero errepikatu nahi duten ahalegina.
|
|
|
2019 hartan gauzatu zuten, oraindik orain" probaldi fasean" izan eta guztiz pizteke zuten erraustegiaren kutsaduraren" 0 neurketa". Helburua, gero urtez urte Zubieta gaineko planta piztu osteko datu bilketekin alderatzea litzateke, eta honenbestez, noiznahi ke zutabea darion tratamendu plantak
|
eragin
dezakeen kutsadura neurtzea.Aitzindaria2019ko lehen datu bilketaren haren emaitzak aurkeztu dituzte larunbat eguerdi honetan Sutegiko auditorioan. Anerreka Ingurumen Elkarteak antolaturiko ekitaldia eskerrak helaraziz hasi nahi izan dute; gaur partekatu nahi izan dutena," zuen proiektua da" oroitarazi du egitasmo honen sustatzaileetako batek, Maider Usabiagak, herritarrek martxan jarritakoa izan dela nabarmenduta.
|
|
2023
|
|
|
Moskuko Ozeanografia Institutuaren esanetan nahikoa litzateke substantzien 1/ 6 askatzea, Baltikoko itsaspeko bizitza oro desagerrarazteko. Gainera, elikadura katean ere
|
eragin
dezake kutsadurak, animaliak gai kimiko horiek metabolizatzen ari direlako.
|