|
2006
|
|
|
Industria langileek, erretzaileek eta ibilgailuen zirkulazioaren eraginpean dauden pertsonek harreman estuagoa dute substantzia horiekin. Kantzerigeno efektuez gain, KOL horien eraginpean egoteak gibeleko, giltzurrunetako eta nerbio sistema zentraleko lesioak
|
eragin
ditzake epe luzean; epe laburrean, berriz, begiak eta arnasbideak narrita ditzake, buruko mina, zorabioak, ikusmen arazoak, nekea, koordinazio galera, azalaren erreakzio alergikoak, goragaleak eta oroimen arazoak. Arriskugarritasunaren arabera, hainbat multzotan sailkatzen dira:
|
|
2007
|
|
|
Zientzialariek ez dute informazio zientifiko eguneratuarekin lan egiten, beraz, gomendioak desberdinak dira Herrialde batzuetan, hainbat urtez luzatu da erabakiak hartzeko arrazoia: zenbait ikerketak erakutsi dutenez, azido folikotik eratorritako substantziak diren folatoen kontsumoak B12 bitaminaren gabezia
|
eragin
dezake epe luzera, eta, tratatu ezean, arazo kognitibo larriak eragin ditzake zahartzaroan. Kopuruen nahasketa Aipatutako herrialdeek neurriak onartu ondoren, badirudi leundu egin dela B12 bitamina gabeziaren beldurra.
|
|
2009
|
|
|
Valentziako Erkidegoko Osasun Publikoko zerbitzuek detektatu zuten alerta, eta Osasun eta Kontsumo Ministerioari jakinarazi zioten, Espainiako SCIRI alerta sarearen (Elikagaien Informazioa Azkar Trukatzeko Sistema Koordinatua) eta Zaintza Epidemiologikoko Sare Nazionalaren bidez. Dioxinak elikagaietan Berriago, abenduaren hasieran, Irlandako agintariek dioxinaz kutsatutako txerri haragia kentzeko agindua eman zuten. Dioxina produktu kimiko hori minbizia
|
eragin
dezake epe luzean. Erabilitako pentsuaren ekoizpenean baimendu gabeko olio bat erretzea da haragia kutsatzeko arrazoi nagusia.
|
|
|
Arrazoi asko eta askotarikoak daude, eta horietako bati bakarrik konponbidea emateak frustrazioa eragin dezake; izan ere, aldi baterako zurrunga egiteari uzten bazaio edo gutxiago zurrunga egiten bada ere, denborarekin arazoa berriro agertzen da. Adituek diotenez, zurrunga egitea ez da gaixotasun bat, baina tratamendu faltak, apnea buxatzailea izanez gero (arnasketa eten egiten da segundo batzuetan), gaixotasun larriak
|
eragin
ditzake epe luzera: arrisku kardiobaskularra areagotzea (hipertentsioa, arritmiak) eta zefale handiak, besteak beste.
|
|
2010
|
|
|
Espainia: herrialde zaratatsua Laneko zarataren eraginpean etengabe egoteak bihotz asaldurak
|
eragin
ditzake epe luzean, eta gaixoek ez dute gaixotasun sintomarik sumatzen. Arrazoi nagusietako bat izan liteke zenbait dezibelioren eraginpean etengabe egoteak (dB, soinuaren intentsitatea neurtzeko unitatea) portaeran aldaketak, nekea eta estresa eragiten dituela.
|
|
2011
|
|
|
Lunbalgiak gehiago eragiten die emakumeei, eta horri osteoporosiaren izaera ezaguna eransten zaio. 55 urte betetakoan, jarrera akatsek eta prozesu menopausikoak organismoak kaltzioa xurgatzeko duen gaitasuna murrizten da arazo gehiago
|
eragin
ditzakete epe luzean, deskribatuta baitago jarrera desegokiekin luzaroan egoteak hezur mikrofakturak eragin ditzakeela. Espainiako Erreumatologia Elkarteak ere etxeko lanak nabarmentzen ditu gerriko minaren eragile gisa.
|
|
|
Txikienetan ere berdin gertatzen da; izan ere, sintoma fisikoak, alergiak izateko suszeptibilitate handiagoa, adierazpen psikologikoak, ikasteko arazoak edo autoestimurik eza. Artikulu honetan azaltzen da zer egiten duen haurren estresaren hormona handitzeko, eta zer ondorio fisiko eta psikiko
|
eragin
ditzakeen epe laburrean eta luzean.
|
|
2012
|
|
|
Ikerketa ekotoxikologikoen lehen emaitzen arabera, fabrikatzaileek aholkatzen dituzten dosiak orain arte ikertutako anfibio espezie europarrek jasan ditzaketen kontzentrazioen gainetik daude. Ikusi dute, orobat, dosi hilgarrien azpitik dauden kontzentrazioek anfibioen biologiari eta portaerari
|
eragin
diezaieketela epe luzera, eta geroko biziraupena baldintzatu. Horrenbestez, glifosatoaren erabilera ahalik eta gehiena murriztea gomendatzen du Rubiok.
|
|
|
Gaixotasun larri horietatik bizirik atera ziren haur askok garapen normalari jarraitu zioten, giza garunaren elastikotasunari eta egokitzeko gaitasunari esker. Hala ere, zenbait jaioberritan, kalte horiek ezgaitasun maila desberdinak
|
eragin
ditzakete epe luzeko neuronen garapenean, ikertzaileen esanetan. Ezgaitasun horiek karga ekonomiko handiagoa sortzen dute, eta etekinak sortzeko gaitasuna galtzen dute.
|
|
|
Osasun arazoekin jaiotzen diren haurren herenak baino gehiagok(% 37), hala nola garaiz aurreko erditzea, arazo obstetrikoak, ikterizia edo infekzioak, ezgaitasuna
|
eragin
diezaieketen epe luzeko neurona garapenean ondorioak ditu. Centre for Geographic Medicine Research, Kenya Medical Research Institute eta Saving Newborn Lives/ Save the Children erakundeen azterlan batek adierazten du hori, “The Lancet” aldizkari espezializatuaren on line edizioan argitaratua.
|
|
2014
|
|
|
Materia organikoak eta zikinkeriak kloroarekin erreakzionatzen du, eta horretan, 600 konpo satu baino gehiago eratzen dira. Konposatu horietako batzuek minbizia
|
eragin
dezakete epe luzera. Dena den, ezin da esan, orokorrean, klorazio prozesu guztiak kantzerigenoak direnik.
|
|
|
Kobre eta zilar ionizagailu bidezko tratamenduek, teorian, ioi horiekiko erresistentzia
|
eragin
dezakete epe luzera.
|
|
|
2.9 ZarataPintura saileko zarata, erremintek sortzen dute: lixatzeko makinak, pistolak, haize emateko makinak, etab. Edo, bestela, ekipamendu eta instalazioek, hala nola pintura kabinak edo xurgatze planoak.Zarata maila altuek aldi baterako entzumen galera
|
eragin
dezakete epe laburrean, baina baita erabateko gorreria ere epe luzean, bai eta langilearen estresa eta kontzentrazio falta ere.Lan tresnaZarata maila dB etanLixatzeko makina batekin lixatzea90 100Lixatzeko makina orbitalarekin lixatzea90 95Lizpaperezko diskoekin lixatzea80 85Pistolarekin gainpintatzea75 80Aire konprimatuarekin garbitzea80? 1.1 taula.
|
|
2017
|
|
|
Irudia: vvvita Txakurrak eta katuak haurrentzako laguntza emozionala dira «Estres luzeak gaixotasun larriak
|
eragin
ditzake epe ertain eta luzean», ohartarazi du Psikologiako Elkarteen Europako Federazioak. Antsietatea, bihotzeko gaitza eta diabetea dira, besteak beste, denboran zehar antsietate jarraituak eragin ditzakeen gaitzak.
|
|
2019
|
|
|
AESANek azaltzen duenez, kadmioa toxikoa da giltzurrunentzat, eta giltzurruneko disfuntzioa eragin dezake, baita hezurrak desmineralizatzea ere, zuzenean edo zeharka, giltzurrunen disfuntzioaren ondorioz. Era berean, kadmioaren esposizio luzeak (edo handiak) minbizia
|
eragin
dezake epe luzean, Minbiziari buruzko Nazioarteko Ikerketa Agentziaren arabera (IARC). Zein dira segurtasun mugak?
|
|
2020
|
|
|
Esposizio kroniko eta luzea garatze bidean dagoen nerbio sistemaren asaldura immunitarioekin, sistema endokrinoarekin, ugaltze aparatuarekin eta kalte hepatikoekin erlazionatu da, eta minbizi mota batzuekin, diabetesarekin eta gaixotasun kardiobaskularrekin lotu da. Gainera, furano eta metilfuranoen esposizio kronikoak kalte hepatikoa
|
eragin
dezake epe luzean, traktu gastrointestinalean xurgatu eta gibelean metatzen direlako. Arrisku taldeei dagokienez, dioxinen eta PCBen kasuan, Elikaren arabera, fetuak nabarmentzen dira; izan ere, umetokian dioxinen eraginpean egon direnez, sistema immunologikoan eta neurologikoan aldaketak izaten dituzte, larruazaleko afekzioak, hala nola kloraknea, garapeneko atzerapenak, entzumen ahalmenaren galerak edo portaeraren nahasteak.
|