|
2008
|
|
|
Presidentzia sortu zen une beretik, presidentearen eta legegilearen arteko arazoak piztu ziren eta Boris Yeltsin-en agintaldi osoan zehar iraungo zuten. Baina problema horiek ez ziren oztopo izan 1991ko abuztuan komunista kontserbadore (komunismoa mantentzearen aldekoak) batzuek
|
emandako
estatu kolpean Yeltsin-ek parlamentuaren laguntza guztia izan zezan. Tradizionalki estatu kolpe horren hutsegitearen atzean herriaren mobilizazio masiboa egon zela pentsatu izan dute historialariek.
|
|
2012
|
|
|
Halere, Errepublika aldian lortutako aldaketak konstituzio errepublikazalearekin batera ezabatuak izan ziren Francok 1936an
|
emandako
estatu kolpe eta ondorengo gerra zibilaren ostean, Erreinuko Oinarrizko Legeek() ordezkatua izan zelarik 1978an Konstituzioa onartu zen arte. Esan bezala, frankismoaren ezarrera atzerapauso handia izan zen emakumeen eskubideei dagokienez; izan ere, pentsaera falangistak eta doktrina katolikoak eredu eta balio tradizionalen inposatzea ekarri zuten.
|
|
2017
|
|
|
Rajoyk Katalunian 155 artikuluarekin
|
emandako
estatu kolpearen ostean hautekundeak hain azkar deitzea mugimendu zorrotza izan da. Zorrotza, baina arriskuz betea.
|
|
|
Catalanismo moderatuaren ordezkatzen zuten bi hauek. Hau guztia Bartzelona bertatik 1923an
|
emandako
Estatu Kolpe batek moztuko zuen. Primo de Rivera generalak Alfontso XIII. erregearen baimenarekin boterea indarrez hartu eta zazpi urteko diktadura martxan jarri zuen, nazionalismo periferikoarekin zerikusia zuen guztia ezabatuz.
|
|
2021
|
|
|
«Oraingoan herria izango da Txile oso desberdin bat eraikiko duena». Augusto Pinochetek 1973an
|
emandako
estatu kolpeak eten egin zuen Txile Salvador Allenderekin egiten ari zen bidea, eta, diktadura erori bazen ere, indarrean da oraindik militarrek 1980ean ezarritako konstituzioa. Baina ez denbora askorako:
|
|
|
Independentziaren ondoren Rahman izan zen aurrena presidentea eta, gero, lehen ministroa. 1975ean hil zuten, haren familiako hainbat kiderekin batera, militar batzuek
|
emandako
estatu kolpe batean. 1990era arte, demokrazia berrezarri zuten arte, militarrak egon ziren agintean.
|
|
|
Lehen urteotan, ETAk oso hurbila zeukan militarrek 1936an
|
eman
estatu kolpearen aurkako erresistentzia, eta horretan kokatzen zen, gudarien segidan eta abertzaletasunak eman berezitasunekin. Hots, lehen ekintza armatuak Estatu espainolaren aurka egiten baziren ere, helburu espezifikoa zuten Estatuan inkrustatuta ziren faxistak:
|
|
2022
|
|
|
Ekitaldiak ikusmin handia piztu zuen, eta parte hartu zuten Kamala Harris AEBetako Gobernuko presidenteordeak, Cristina Fernandez Argentinako presidenteordeak, eta Dilma Rousseff Brasilgo presidente ohiak, besteak beste. Rodolfo Pastor de Maria politologoaren arabera, Manuel Zelaya herrialdeko presidente zenaren —Castroren senarra da— aurka 2009an
|
emandako
estatu kolpeari erantzuteko hasitako borroka gauzatu egin da Askatasuna eta Eraberritzea Alderdiko (Libre) presidentegaia boterera iritsita, eta, gainera, «demokrazia itzuli da». Uste du sistema demokratikoa «erronka bat» dela Erdialdeko Amerikan, eta Honduras itxaropen «seinale bat» bihurtu dela eskualdean:
|
|
2023
|
|
|
2019ko apirilean Omar al Baxir hiru hamarkadaz herrialdeko presidentea izan zena militarrek
|
emandako
estatu kolpe baten bidez kendu zutenetik, Al Burhan eta Dagalo daude Sudanen agintzen duen Trantsiziorako Kontseilu Subiranoaren burutzan: aurrenekoa presidentea da, eta bigarrena haren ondokoa.
|
|
|
Der achtzehnte Brumaire des Louis Bonaparte liburua idatzi zuen Karl Marxek 1852an. Luis Bonapartek urtebete lehenago Parisen
|
emandako
estatu kolpearen harira argitaratu zuen lana. Aurretik, baina, haren osaba Napoleon Bonapartek emana zuen beste estatu kolpe bat, mende erdi lehenago.
|
|
|
Thaksin Shinawatra Thailandiako lehen ministro ohia hamabost urte geroago itzuli zen atzo bere herrialdera, eta zortzi urteko kartzela zigorra ezarri zioten. 2001etik 2006ra egon zen karguan, eta 2006an militarrek
|
emandako
estatu kolpe baten ondorioz kargugabetu zuten. 2008an, Thailandiako Auzitegi Gorenak hura atxilotzeko agindu zuen, eta Thaksinek Erresuma Batura ihes egin zuen.
|