2000
|
|
Ez ei da prozesua hondoratu dena, eredua baizik; beste eredurik duenak mahaigainera dezala bada, bestela Lizarra Garazikoa da duintasunez kudeatzeko moduko bakarra, eta horrek, jakina den moduan eta orain ikusten den legez, su etena eskatzen du. Lizarrakoa lehen urrats gisa, aurrerago ezinbestekoa baita espainiar identidadearekiko atxikimendua dutenak eta abertzaleen arteko beste prozesu bat. Lizarrak edo gisako batek gatazka armatua eta bere ondorioei
|
eman
behar dio amaiera, ez gatazka berari, euskal gizartean dauden ikuspegi desberdinek gatazka iraunaraziko dutelako. Bi. hiru, edo lau munduen arteko ikuspegi desberdinek gatazka iragartzen dute; gatazka hori modu zibilizatu eta demokratikoan eman dadin oinarriak jarri behar dira, eta armak baztertu behar dira etorkizuneko gatazka bideratze modu horietatik.
|
|
Istorioa. Gidoia irakurri eta gero zuzendariari galdetzen diot zein estetika eta erritmo
|
eman
behar dion. Zuzendariak egin nahiko lukeena kontatzen dit, batzutan lortzen du eta besteetan ez.
|
2002
|
|
Eta Argentinako politikoen zein gizartearen errua aipatu dituzte orain artean, baina nazioarteko interesek ere eragina dutela uste du Ceciliak. Argentinari horrenbeste diru ez zaiola, besterik gabe
|
eman
behar dio.
|
|
Hil da Artzetarren anaia gazteena. Berari lurra
|
eman
behar zioten larunbat arratsalde berberean, bagenbiltzan lagun batzuk Arabako herrixka batean barrena eta bospasei gaztetxo ikusi genituen estalpe batean bilduta. Adineko beste pertsona gutxi batzuk ere bazeuden inguruan.
|
2003
|
|
batetik, lurralde bat edo herri bat edo komunitate bat, gazna baten moduan kontsideraturik; eta, bestetik, tirano bat lur gaznaren zaintzaile. Tiranoari pena handia
|
eman
behar dio gazna osoa ebakitzen hasteak. Emango ez dio ba!
|
2004
|
|
Horregatik esaten dut futbol profesionala oso erreala ez den egitura batean oinarritzen dela. Baina ez da futbola bakarrik, bizitza da, eta bizitzari buelta bat
|
eman
behar diogu.
|
|
Esperantza ez da galtzen, argi txiki bat beti egoten da. Momentu guztiz ilunak ere egoten dira, baina inor ez zaizu etorriko, eta zuk
|
eman
behar diozu buelta. Askotan gauzarik txikienak jota botatzen zaitu, eta zulo horretatik ateratzea zenbat kostatzen den!
|
2005
|
|
K. GOROSTIAGA. Ados nago, baina laster
|
eman
behar diogu baiezko ala ezezkoa Europako Konstituzioari eta euskaldunen artean bizi dugun banaketa itzela da, Jaurlaritzan bertan oso garbi ikusten da hori: bi kidek ezezkoa eskatzen dute eta batek baiezkoa.
|
|
Berandu dabilena beti galtzaile. Eta, besterik ezean, oraingo berandu ibiltzeari konformidadea
|
eman
behar badiogu ere, uste dut badela momentua aurre hartzeko joera batzuk lantzen has gaitezen.
|
|
Prozesu luze eta latz bat gabe ezin da lortu gizaki bat, adibidez, emakume bat jarrera sumiso batera eramatea. «Sekulako egurra
|
eman
behar diozu, ez dago beste modurik», azaldu du lantegian Ibon Arrizabalagak. Ingurukoak ez dira harritu ere egin espresioarekin, ohituta daudela dirudi.
|
|
Kasu partikularretara egokitu beharrean, ez dira haurraren beharrak aztertzen, ezta alde bakoitzaren ekarpen ekonomikoa eta etxebizitzaren erabilera ere. Lanean ez dagoenean haurraren zaintzaileari »normalean amari» gizonezkoak
|
eman
behar dion konpentsazio pentsioekin ere ez daude batere ados. Saenzen ustez, kopuru hori Estatuak eman luke, beste hainbat herrialdetan egiten den moduan.
|
|
Ondoan joan zitzaion aita Moreno, eta Felisak dionez," ez zitzaion apartatu tiro
|
eman
behar zioten arte". Gasteizko Santa Isabel hilerrian hil zuten, Bulebar aldera jotzen duen hormaren kontra.
|
|
Orain, bigarrenez, Frantzian bozkatuko da, eta berau indarrean dagoen Nizako Ituna berritzeko xedez egina da. Nizako Ituna berrituko bada estatu guztiek baiezkoa
|
eman
behar diote Konstituzioaren Itun berriari. Eta Frantziako herritarrek ezetza emango baliote?
|
|
Gauza jakina da XII. mendean Igeldo eta Usurbilgo tarte horretan zegoen ospitaleko gaixoak kanpoan uzten zirela, pasabidean zihoan jendeak ikus zitzan, ea norbaitek zioen: honek duen gaixotasuna ezagutzen dut, badakit nola sendatzen den; halako sendabidea
|
eman
behar diozue... Eta elikagaien berri ere berdin jaso zen.
|
|
Zeregin hori magoei beraiei dagokie, Txanen iritzian: " Magook
|
eman
behar diogu prestigioa magiari; uste dut oso desprestigiatuta dagoela, helduek pentsatzen baitute magia umeen kontua dela, txorakeria dela. Askotan helduren bat etorri zait saioa amaitzean esanez:
|
2006
|
|
Batean etorkizuneko curriculumaz hitz egiten da; zer gaitasun landu dituzten ikasleek XXI. mendean. Eskolek
|
eman
behar diote txostenaren lehen zati horri erantzuna".
|
|
Komunitatean bizi dira, eta komunitatearen lurretan eta erremintekin egiten dute lan. Trukean, komunitatearen antolakuntza taldean parte hartu behar du indigenak, kudeaketa politikoan, herriari zerbitzu hori
|
eman
behar dio. Ardura horretatik herritar guztiak pasatzen dira, txandan txandan, sistema errotatibo baten bidez. Horixe da indigenaren arkitektura politikoaren oinarria.
|
|
bakea, normalizazioa eta prozesua. Egungo aro politiko honek iraganetik datorren arazo historiko bati konponketa
|
eman
behar dio. Arazoa, eta esaldia, ez dira samurrak.
|
|
Bakearen aldeko jardunak biktimak erreparatzea eta presoak kaleratzea jaso behar ditu. Eskubide nazionalen aldeko borrokan aurrera egiteko, berriz, ETAk politikari bide
|
eman
behar dio behingoz eta betiko, alde bakarreko urratsa eman behar du. Hori da abertzaletasunari egin diezaiokeen ekarpen onuragarriena.
|
2007
|
|
Kezkak, zalantzak, kritika eta autokritika. Monografiko honi akabera
|
eman
behar diogu, ez baita Saizarbitoria biluztu den bakarra.
|
|
Eta horrez gain, ahalegin handiagoak egin behar ditu. Bultzada
|
eman
behar dio kultur ekoizpenak egiteko gaitasunari, ekimen pribatuaren eskutik edo sortzaileen beraien aldetik».
|
2008
|
|
Beraz, zein da euskaraz eskain dezakeen berezitasuna? Buelta
|
eman
behar diogu diskurtsoari: euskara maite badugu ez da, hain justu, noranahikoa delako, etxean bezala sentiarazten gaituelako baizik.
|
|
Bata, elkarteek jaso egin behar dute Topagunetik. Bestea, elkarteek Topaguneari bolumena, sinesgarritasuna eta errealitatearen pertzepzioa
|
eman
behar diote. Bestea, galdetu diedan lagunengan sumatu dut elkarteak ate joka doazenean Topagunera ateak zabal zabalik aurkitu dituztela.
|
|
Agerikoa da hondakinen hierarkian azpiegitura egitasmoek ahalik eta lur soberakin gutxien sortzeak duela lehentasuna; baina hortik aurrera alternatiba egokia bilatu behar zaio lurrari. Makroproiektuek instituzioen babesa dute eta derrigorrean aterabidea
|
eman
behar diote arazoari: " Obra publiko batzuetan Diputazioak hartzen du ardura hori hondakinak botatzeko lekua bilatzea.
|
2009
|
|
bi azal ditu, eta binilozko disko bat bezala, A eta B aldeak. Alde bateko ipuinak bukatu eta bestekoak irakurri nahi izanez gero buelta
|
eman
behar diozu liburuari. Kanpoko itxuran behintzat geroz eta liburu estandarragoak publikatzen diren honetan, uste dut argitaletxeek sailen batasunari lehentasuna eman diotela, obra indibidualaren kaltetan artisau lanaren tankera hartzen du Antzaren honek.
|
|
Honek arrisku bat ekar lezake bertako politikagintzan. Tokian tokiko militantismoari kasu
|
eman
behar diogu. Ene aburuz, botere lokalek beren bitartekoak gorde behar dituzte bere ardurapean dauden proiektuak ziurtatzeko.
|
2010
|
|
Gerora, baliteke dena batera lehertzea, astindu ostean zabaldutako xanpain botila bezala. Ez dizut ukatuko ideia asko pasatzen zaizkidala burutik, baina sinetsita nago aita lanari
|
eman
behar diodala lehentasuna. Bestela ez dit konpentsatzen.
|
2011
|
|
Eta XXI. mendean gaude! Hor borroka handia dago, eta lehentasuna
|
eman
behar diogu.
|
|
Garai batean pentsatu genuen irakaskuntzari eman behar geniola garrantzia, gaur egun ez dugu esaten horrelakorik: " Honi
|
eman
behar diogu garrantzia, ez dugu holako helbururik euskalgintzan edo ez dakit badugun".
|
2012
|
|
Hasteko, Espainiako Estatuak ematen digun tratua koloniala dela uste dugu. Gure hezkuntza, osasungintza eta gainontzeko zerbitzu publikoak mantentzeko genituzkeen baliabideak baditugun arren, Espainiako Estatuari
|
eman
behar diogunak zorpetzera behartzen gaitu. Erokeria hutsa da.
|
2013
|
|
Nik bederen ez dut nire burua ikusten kartzelako ziegan lubakiko gertakizunei buruz literatura egiten. Literaturak aldiz bete dezake funtzio bat, esanez," adi!, hemen badugu kontu potolo bat konpondu behar duguna, ahantzi behar ez duguna, denon artean irtenbidea
|
eman
behar dioguna, albait lehen". Zeregin oso delikatua da hori ordea, bai konfrontazioaren protagonista zuzenentzat eta baita albotik begira egon direnentzat.
|
2014
|
|
Bazen garaia, bai. Baina, berandu den arren, ongi etorria
|
eman
behar diot deklarazio honi. Alde batetik, ETAren inguruan mugitzen den munduan kohesio sendoa dagoela adierazten duelako; bestetik, pertsona hauen konpromisoa ezinbestekoa delako etorkizuna jorratzeko.
|
|
Esaldia irauli nuen, bai, eta apropos. Frontean, lubakian, txikizioaren erdian dagoen soldaduak ezinbestekoa du kontsigna heroikoa, harrapatuta dago, eta zentzua
|
eman
behar dio suntsiketari. Baina gerrak ere badu egunerokotasuna, historia liburuetan aipatzen ez den arren, badu babarrunak eltzetik atera behar hori, eta errutina horretan alderantzikatu egiten da kontsigna:
|
|
Nahiz eta etorkizunean gertatuko dena ez dakigun, konpromisoa etorkizunean gertatzea nahi dugunarekin lotuta dago. Konpromisoak norberak eman behar dituen pausoak eta lortu nahi dituen helburuak gerta daitezen fedea
|
eman
behar dio pertsonari. Fede hori aldez aurretik baztertzen badugu, ez badugu sinesten pauso horiek emango direla, helburuek jai dute.
|
2015
|
|
Bestetik terminoa kendu behar dugu behingoz, euskaldun direlako, euskaldun zahar analfabetoz josita gaudelako, ustez euskaraz oso ongi hitz egiten dutenak, baina gerora ez dutenak erabiltzen. Hirugarrena, erabilerak salbatuko du, eta hizkuntza bizi den heinean hiztunak
|
eman
behar dio bizitza. Txileko" La tierra es de quien la trabaja" esaldiari erreferentzia egiten dio, Victor Jarari".
|
2016
|
|
Gero, berriz, txahalak amaren errapetik esnea ondo hartzen duen, ez duen, ikusi behar da. Tamainan jaten
|
eman
behar diot txahal txikiari… Gauza asko. Hemen inguruan neu izango naiz behia mendian denbora gutxien edukitzen duena; hain zuzen, laster hasten zaidalako txahal egiten:
|
2017
|
|
Kapitalismoak erregai fosilen errekuntza du oinarrian, ikatzaren errekuntzarekin hasi zen Erresuma Batuan. Beraz, fosilen konbustioarekin amaitu eta klima salbatu nahi badugu kapitalismoari amaiera
|
eman
behar diogu.
|
|
Azkenean, literatura itzultzen ari baldin bazara, zuk
|
eman
behar diozu bezeroari atseginez irakurriko duen eta interesgarri egingo zaion testu bat. Hura konforme gelditzen bada, zuk zeure lana bete duzu.
|
|
Gerrillaz mintzatzea ia tabua da herrialdean, izugarri gaitzetsi da, beraz, oso erraza da bestearen estigma egitea eta haren hilketa justifikatzea. Kolonbian beste sektore batzuek etsaitzat hartu duten gizartearen parte horri giza aurpegia
|
eman
behar diogu, adiskidetzeari ekarpena egiteko modua da, elkarrizketaren logika sustatzeko. Halaber, belaunaldi berrietan hausnarketa eragitea du helburu, beraiek bizi izan ez dituzten gertakariak bihar etzi errepika ez daitezen.
|
2018
|
|
Ondoren, gainbeheran zihoan hizkuntza goranzko bidean hasi zen, eta, segidan, gorantz ari zela, hazkunde jarraituaren bidea hartu zuen. Orain, hazkunde jarraitu horri iraunkortasuna
|
eman
behar diogu. Jakina, egoera ez da uniformea, euskarak EAEn duen egoera edo Nafarroan eta Iparraldean duena ez dira bat eta bera, baina EAEk %85eko pisua duenez euskal hiztunetan, trakzio lana egitea dagokio.
|
2019
|
|
Oraintsu egindako hausnarketak balio du honetarako ere. Zuk konfiantza eskatzen badiozu Espainiako Gobernuari, zuk ere konfiantza
|
eman
behar diozu. Baina amarrua da Espainiako Gobernuak jarduera politikorako darabilen oinarria.
|
|
Euskara salbatuko da Euskal Herriko zineak, Euskal Herriko legeak, Euskal Herriko gizartea euskaldunen eskuetan egongo den orduan. Gainontzekoak gezurrezkoak dira (…) Gure errealitateari aurpegi
|
eman
behar diogu, ez gaitezen lainoetan ibili. Estatu batek bakarrik salbatu lezake Euskal Herriaren salbazioa (…)
|
2020
|
|
Ekonomia sozial eraldatzaileak praktikatik aurre egin behar dio botere kapitalistari. Erantzun sortzailea
|
eman
behar dio gauzak birbanatuz.
|
|
Malguak izan behar gara gure buruarekiko. Zaurgarri sentitzeko baimena
|
eman
behar diogu. Ez da ezer gertatzen.
|
2022
|
|
Eskolak bide horretan lagundu egin behar du. Eta egoerarik okerrenean, haurrak etxean ez badu maitasunik, eskolak atzeman behar du eta eskolak
|
eman
behar dio bigarren aukera bat haur horri.
|
|
Udalaren baldintza: " Guk gune bat jarriko dugu zuen eskura, baina zuek erabilera didaktikoa
|
eman
behar diozue". Eta ordutik bide emankorra egiten ari dira Azkoitiko ikastetxeak; ikasgelako lau paretetatik ateratzeari beldurra galdu eta auzolanean probetxu atera diote eremu berdeari.
|
|
" Proiektu politikoari jarraipena
|
eman
behar diogu eta eztabaidan sakondu", argi esan zuen Herediak. Horretarako aniztasuna eta bizipenen konplexutasuna aintzat hartu behar dela azpimarratu zuen, bai eta kide beltz eta indigenengandik asko dutela ikasteko ere.
|
|
Badakit ez dela erraza irakasle izatea, etxean bizi izan dut hori. Lan delikatu eta garratzitsu horri duintasuna
|
eman
behar badiogu, ordea, hezkuntza sistemak goitik behera aldatu du.
|