|
2001
|
|
|
Bestea, Kintanaren dizkigute gipuzkera, Gipuzkoarra bezainbatean Nafarra den aditza besterik ez da. Eta Gipuzkoaz, gipuzkeraz eta giputzez aho betean ari garelarik, nori berea
|
eman
behar diogu eta zertaz ari garen aldez aurretik garbitu. Aski nahasiak daude gure arazoak nahasteka berrien premia sumatzeko.
|
|
2002
|
|
|
Zein, euskarak behar duen sendabelarra? Zuazoren ustetan, euskararen erabilerari itzuli bat
|
eman
behar diogu, eremu desberdinak bereiziz. Eremu hauek, berez, aski zabalak dira, baina bistan da hor erregistro desberdinak daudela:
|
|
2006
|
|
|
Berriak ematen ari dira. Beste xurgada bat
|
eman
behar diot, barru barrurainokoa. Ederki sartzen da.
|
|
|
Gurasoen disgustua ez zen, ordea, bere poza iluntzeko adinakoa. Trenbidean barrena saltoka joan zen udaletxera batxilerreko espedienterik onena zeukalako Paulino Caballero saria
|
eman
behar ziotenean, eta airean itzuli zen bide beretik, alkateak ziurtatu zionean ikasketak jarraitzeko diru-laguntza izango zuela. Ez zen diru asko.
|
|
2007
|
|
|
Ilehoriak egutegiko orria altxatu du, eta agosto irakurri ahal izan du. Zezen bat ikusi du argazkian, oin puntetan jarririk eta ezpata altxatuta azkena
|
eman
behar dion toreroari ezaxolati begira. Mutiko irribera hurbildu da orduan, askako ura oraindik gorputzetik behera irristatzen ari zaiola.
|
|
|
Tabernako jendea purrustaka hasi zen orduan. Atezainari erretiroa
|
eman
behar ziotela, atzerritarrak pakete hutsak zirela... Boney M. isiltzeraino eraman zuen ardaila hark guztiak.
|
|
2009
|
|
|
Uste dugu, etorkizun hurbilean, hizkuntza eskakizunak benetako erabilerarekin uztartzea komenigarria ez ezik behar beharrezkoa izango dela, hots, guztiz beharrezkoa izango dela euskararen ezagutza lanpostura iristearekin baino gehiago lanpostuko eginkizunak betetzearekin lotzea. Euskarari balioa lanpostuak
|
eman
behar dio, hots, izan bedi euskara baliozko lanerako, ez azterketarako huts hutsik. Gainerakoan, artifiziala izan daiteke ezagutza eskaera, eta badakigu zer gertatzen den artifizialak izanik ahalegina eskatzen duten eskaerekin, arazo iturri bihurtzen direla.
|
|
|
So aquestas avelaneiras granadas verrá builar... Hurrizpea toki egokiena omen, antzinako kultura batzuetan, elkarri baietza
|
eman
behar zioten bikote gazteentzat, maitasun deiari erantzuteko: Europa aldetiko herri askotan hurrizpera joatea esanguratsua omen, zentzu erotikoa adierazteko.
|
|
|
Morroi lanetan gabiltzala, politikoen mendean. Zenbat urte daramagu esaten lehentasuna
|
eman
behar diogula euskaldunon komunitateari. Eta zein izan da euskaldun zintzoen erantzuna?
|
|
|
Hasteko, espainiar Estatuarekiko negoziazioan kriseilua ezin dela sartu. Horregatik, negoziazio horri bizkarra
|
eman
behar diotela. Are gehiago, negoziazio hori onartuz gure herriari traizioa egingo liokeela, esango genioke ETAri.
|
|
2010
|
|
|
Askotan esana dugu euskal literatura, txikia izatez eta definizioz, ehunka istorio txikiz osotuta dagoela, hain txikiak batzuetan ezen gure begietara nekez iristen diren; ezezagunak zaizkigu. Ondorioz, bada, gure literatura txiki honetan balio handia ez dakit, baina bai behintzat balioa,
|
eman
beharra diogu ia testu orori, idazle orori, gure literatura tradizioa zabaltzen laguntzen duen edozein daturi, berauek txikiak, txikiegiak menturaz, izanagatik ere. Txikitasun honetan, gainera, handienak izateko zortea dutenek txikienak ahanzturara, bazterrera, zigortzen dituzte, ezinbestez.
|
|
|
–Ezinezkoa, oihu egin zuen Akilesek?. Nire historiaren berri
|
eman
behar diozu zure adiskideari.
|
|
|
Horrek esan nahi zuen Eusko Legebiltzarrari, eta, beraz, euskal gizartearen erabakiari?
|
eman
behar ziotela ezezkoa.
|
|
|
Ezin diogu utzi ETAri protagonismoa, beti bake prozesuak hasten eta ixten. Euskal gizarteari zor zaiona
|
eman
behar diogu, euskal gizartea jarri behar dugu lehen lerroan. Horixe izango da bide bakarra.
|
|
|
Gure autogobernuaren oinarrizko erakundea da Eusko Legebiltzarra. Horregatik indartu behar dugu, balioa
|
eman
behar diogu duen zereginari. Hala esan nuen orduan, eta berdin pentsatzen dut gaur ere.
|
|
2011
|
|
|
Kortsarioek beste itsasontziei eraso egin eta bertako ondasunak hartzeko baimena zuten, kortso baimena (patentea) baitzuten. Baimen hori Estatu jakin bateko erregeak ematen zuen, eta kortsarioek harrapatutako gauzen zati bat
|
eman
behar zioten erregeari.
|
|
|
Nekazariek besteen lurrak lantzeagatik errenta bat edo uztaren zati bat jabeei
|
eman
behar ziotela erran dugu. Horretaz gain, nekazariek jauntxoei errota erabiltzeagatik, zubi bat edo pasoren bat igarotzeagatik... ordaindu egin behar izaten zioten.
|
|
|
Gelara igo eta esan zidan besteak: " Oraindik ez dugu bukatu, iratzargailuari giltza
|
eman
behar diogu", eta barre egin zuen. Goizeko lauretan jaiki ginen eta kontatu zidan berak han hiru urte zeramatzala eta hilaren bukaeran uztekoa zela, bakarrik geratzen nintzela, baina gizon bat etorriko zela laguntzera, iratze garaia baitzen eta mozteko astebete pasa behar izaten zen mendian.
|
|
2018
|
|
|
–Ahalik eta itxurarik zaharrena
|
eman
behar diok idazkiari.
|
|
|
Nire gizonek
|
eman
behar zioten onespena arropari ere. Kotoia, kalamua, lihoa eta antzeko landareetatik osaturiko oihal lirainak bakarrik baimendu nituen (estameinazkoak eta espartzuzkoak ez, berogarri izanda, beroarekin izerdia biltzen zutelako) eta animaliarenak âartilea batez ereâ debekatu.
|
|
2019
|
|
|
Bai, hortxe iraun behar du orbanak, besterik ez bada ere Laleri gogorarazteko bere bizitzan sartu den arrisku berria. Arreta
|
eman
behar dio beti gizon hari, bisturia baino hotzagoa baitu arima.
|
|
|
–Bularra
|
eman
behar diot. Axola dizu?
|
|
|
–Gutako bati musu
|
eman
behar diozula, esan zuen Elik. Orain banekien zergatik gonbidatu ninduen bere etxera.
|
|
|
–Musu
|
eman
behar diozu Aliziari.
|
|
|
âOso ondo. Gutako bati musu
|
eman
behar diozu. Zeuk aukeratu nori.
|
|
|
" Azaleko ulermenari noiz arte
|
eman
behar diogu askoz ere garrantzi handiagoa mamiari baino?", pentsatu du Berbelitzek, eta, den dena lautu eta garden utzi nahi izaten duen irakasle ezagun batekin gogoraturik, koplatxoaren zelai barruko misterioetan murgildu da, koplako lorea ere negu gordinetik babestu zen antzera. " Abazuzien beldurragatik" esan ordez babazuzien beldurregatik jartzeak babak gogoratzen dizkio," elur zurien beldurragatik" esango balu, Berbelitzek ulermenaren auzia konponduko luke agian, baina elur zuria, erredundantzia izateaz gainera, ez da babazuza.
|
|
|
so aquestas avelaneiras granadas verrà ¡ bailar... Hurrizpea toki egokiena omen, antzinako kultura batzuetan, elkarri baietza
|
eman
behar zioten bikote gazteentzat, maitasun deiari erantzuteko: Europa aldetiko herri askotan hurrizpera joatea esanguratsua omen, zentzu erotikoa adierazteko.
|
|
|
Baina, ekainak horrenbeste beldur
|
eman
behar dio laborari baserritarrari. Ez al dira egunik luzeenak eta eguzkitsuenak ekainekoak?
|
|
2020
|
|
|
Gure betebeharrak ere ez dauka gainerako jokalarienarekin zerikusirik eta eskuak erabili ditzakegunez, bereizteko modu bat da. Dena den, nik neure burua jokalaritzat izan dut beti, atejagolea izateaz gain, jokoari hasiera
|
eman
behar diozulako.
|
|
|
Jende asko ez dago konforme ematen diotenarekin, lehenago
|
eman
behar ziotelako.
|
|
2021
|
|
|
Haurra axolagabetasun horretan hezteko, ez dago beste modurik: ezinbestez
|
eman
behar diogu dirua gastatzeko, dirurik baldin bada behintzat, ikas dezan hartatik banantzen nahigaberik eta mirarik gabe. Baten batek gaztigatuko dit horrela haurra ohitu egingo dela gastatzeko dirua aldean eramatera, eta ez duela hura eduki arteko onik izango; nola egingo du, ba, biharko egunean aberatsa ez bada?
|
|
|
Kezkatan nago: erantzun bat
|
eman
behar diot komisarioari Lakuako egoitzako atetik berriz sartzen zaretenean.
|
|
|
Epailearen agindua behar duzu? Zeren, horretarako, zantzu sendoagoren bat
|
eman
behar baitiot, dakizunez.
|
|
|
Baina arrazoi huen. Denbora
|
eman
behar zioat. Kontatu beharrekoa kontatzeko prest dagoenean, hitz egingo dik.
|
|
|
Han behean, amari heriotza
|
eman
behar zioten une batetik bestera, eta aitari ere bai. Ez zuen uste aita inoiz ezagutuko zuenik, eta orain, begi bistan zuenean, betiko galdu behar zuen atzera.
|
|
|
âBegira, libre utziko diat, behar duen droga edo zerrikeria
|
eman
behar dioalako. Eta, ezagutzen duanez, hire kargu utziko diat; baina O Con da SaÃnzatik kanpora alde egin behar dik eta heu arduratuko haiz horretaz, edo bestela...
|
|
|
Lotan agertzen diren irudiez, agian? Kito
|
eman
behar zioten, behin betikoz, gaztelaniaren ezinari ezer zehazteko orduan.
|
|
2022
|
|
|
Saskitxo hura sukaldariari eman behar ziola esan zion. " Nori
|
eman
behar diozu saskitxoa?", galdetu zion, behin eta berriz, haurrak ongi ulertu zuela ziurtatzeko edo. " Sukaldariari", erantzun zion Valeriak, zorrotz, fin, beti bezain argi eta erne.
|
|
|
...a basoan, eta gertatzen da haurrak buru eta bihotz jolasean ari direnean, zirrika, zuhaixken artean ezkutaturik dagoenaz jabetu gabe, zuhaitz baten atzetik zelatan dagoenaz ohartu gabe, bai, ikusi dezatela ongi ezin baitute besterik egin, edo gauza gutxi, otso izan nahi izatea besterik ez, kulero txikia erakustea ez dela egoki pentsatuz lotsagorritzen diren neska txikiei jazarri ahal izateko, kasu
|
eman
behar diotela aldatzea ahaztu zaien gona motzegi horri, inori zakila zutiarazi beste ezer ezin dute egin, horrela ongi dagoela bere buruari esanez, halaxe dela bizia, ikusten duzu, ez dago irtenbiderik, ezin da ezer egin zeure etxe atzean egunero gertatzen denaren kontra, ate baten atzean eta auzoen etxean, gertatzen diren gauzak dira, diotenez, mundua itzularazten duten gauzak, munduko lanbide z...
|
|
|
–Baina nolatan? A zer poza
|
eman
behar diozun amari! Halako beldurra pasatu dugu zuregatik.
|
|
|
Ez zaitez berarekin zitala izan. Aukera bat
|
eman
behar diozu. Ez da zuk diozun bezalakoa.
|
|
|
Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo, Nere gorringotik (Alberdania, 2008), Arrazoia ez dago edukitzerik (Alberdania, 2012), Sed quia sua (Erein, 2020), Koiteretzia (Alberdania, 2021) eta Ganorexia (Alberdania, 2022). Azken liburu hau eskuetan duzuelarik, bere albazea edo testamentu betearazle gisa, bukaera
|
eman
behar diot Iñakiren ibilbide literarioari. Liburu honen eta aurrekoen bidaia toki askotara doan bidaia dela jakinda betiere.
|
|
|
Gizon honek agintzen die gobernuei zer izan behar duten, eta esaten die gobernuek beren buruak berrantolatu behar dituztela oraintxe bertan, eta" plataforma" bihurtu. Gobernuek, aldi berean, forma
|
eman
behar diotela etorkizunari. Gobernariak ixilik:
|
|
2023
|
|
|
Entzuten ditu marruak, ezta? Barkatuko dit, baina ura
|
eman
behar diot ganaduari.
|
|
|
Goizeko seietan bi lerrotan otoizlekura bidean, meza en  tzuteko eta apaizaren hitz ulergaitzei erantzuteko; hitzak nekez har daitezke gogoan, salbu eta errepika laburrak: dominus vobiscum esapideari et cum spiritu tuo arrapostu
|
eman
behar diote. Amen, bestela.
|
|
|
Gaztetan, eskola frankistan, noiznahi errieta egin eta belarrondoak ematen zizkiotean irakasleek, bai eta atzamarrean eraztuna jarri ere euskaraz hizketan aritzeagatik. Eraztuna zuen ikasleak beste ikaskideren bat euskaraz hizketan harrapatzen bazuen, hari
|
eman
behar zioan eraztuna. Hala, eskola egunaren edo astearen amaieran eraztuna atzamarrean zuenak hatzetan zigor ukaldia izaten zian sari.
|
|
|
Jolas librea sustatu: gure umeek libreki jolas daitezen bul  tzatu, 243 gure beldur eta espektatibak gainditu eta behar ebolutibo biologiko horri behar duen tokia eta presentzia
|
eman
behar diogu, berriz ere. Pantailetatik haratago eta kontrol aparatuetatik at, umeak libreki jolastu eta bere berdinekin harremanetan egon eta egoera horietatik ikasi behar du, ikusi dugun bezala.
|