|
2000
|
|
|
nonbait, lagunek mundulogia ikastera bidali aurretik ere, Rubenek ez omen zuen hain argi apaiz izatearena; baina arazoa ez ziren emakumeak, lagunek uste zezaketen gisan,"
|
Emakumeak
soilik ez, behintzat", esan zidan irri firfira bat ezpainetan," Krisi orokorragoa da: nahasi sentitzen naiz, eta ttiki, ttikiegi, hasiera bateko idealismoa globo baten antzera hustuz joan izan balitzait bezala".
|
|
2001
|
|
|
|
Emakumeez
soilik osatutako antologien beharra, beren lana jakiteraemateko.
|
|
2002
|
|
|
Emakumezko guztiak zaku berean sartzen dituzten hurbilpen kritikoak kritikatzen ditugunok argi utzi behar dugu maila duineko lanen ondoan (Oñederraren nobela, Meaberen poema liburua, Rozasen narratiba, Urretabizkaiaren azken nobela....), hala moduzko lanak ere kaleratu direla (adibidez, Gutiziak [Txalaparta, 2000] liburuan barneratu ziren ipuinak, ez ziren, kalitate maila berekoak). Harrigarriena, segur aski, euskal literaturaren mundu honetan
|
emakumez
soilik osatutako liburu bat kaleratzeak eragindako zeresanak izango lirateke. azken hamarkadetan izan duen igoera. Aipatutako diru-laguntza horiekin batera, gogora ekar ditzagun azken hamarkadetan sendotuz joan diren hainbat egitasmo.
|
|
2005
|
|
|
«Tipo hau ergela izateaz gain,
|
emakumeak
soilik kalean defendatzen ditu; baina bereetxean emaztea jipoitu egin du jada» (Alarde munizipaleko kapitain baten kontraazaldutakoa).
|
|
|
Era berean, protesta gisa, egun horretan egingo den manifestazioaren berri ez dutela emangoazpimarratzen dute51 Izan ere, ebazpenaren kontrako manifestazioa egin zen egunhorretan.
|
Emakumeek
soilik eramandako pankartaren leloa guztiz esanguratsua da:. Alardea pakean utzi. Herriak ez du barkatuko?.
|
|
2008
|
|
|
Europako osasun agintariek menopausia kirurgikoa duten
|
emakumeentzat
soilik onartu dute botika, hau da, umetokia eta obulutegiak erauzi edo kendu egin zaizkien emakumeentzat. Emakumearen Osasunerako Palacios Institutuko zuzendariaren hitzetan," badira botikaren eraginkortasuna menopausia naturala duten emakumeengan frogatzen duten ikerketak ere, baina oraindik denbora luzea da agintariek hori onartu eta gomendatzen hasi arte".
|
|
|
Ez genituzke ikus entzunezkoetan
|
emakumeak
soilik" lorontzi" edo objektu sexual moduan ikusiko, ezta normala eta anormala kontzeptuak erabiliko ere, hitz egiterakoan emakumearen presentzia eta irudi femenino positiboak erabiliko genituzke ahotan eta tradizioaren izenean inposatutako kateak apurtuta egongo bailirateke aspaldian. Tabernetan adin, genero eta kultura desberdinetako pertsonak ibiliko lirateke ligatzen, dantzan edo kantuan; eta kalea eta gaua seguru eta atseginak izango lirateke denontzat.
|
|
|
Azken lan hori egiteko tradizioari eutsi omen diote: gizon izenak dira o atzizkiaz bukatutakoak, emakume izenak amaieran a dutenak (Eneko/ Oneka, Otsando/ Otsanda...), edota tradizioz ere gizonentzat soilik edo
|
emakumeentzat
soilik erabili diren izenak era horretan arautu dituzte. Horrez gain, aranatarren (n) e ospetsua jaso dute izen femeninoentzat (Ane, Julene...).
|
|
|
Zehazki, amentzat eta, bereziki, herrialde pobreenetan bizi diren emakumeentzat bizi baldintza duinak lortzean oinarrituko da ekimena. Amen heriotza tasa, “gai hau
|
emakumeei
soilik dagokiela pentsatzeagatik” Munduko Osasun Erakundeak (OME) kalkulatzen du urtero milioi erdi emakume hiltzen direla amatasunarekin zerikusia duten arrazoiengatik. “Hori, alde batetik, emakumeei soilik dagokiela uste delako gertatzen da; bestetik, leku askotan haurrek jasaten duten arretarik ezagatik”, dio Manos Batuen Erakundeak.
|
|
|
Amen heriotza tasa, “gai hau emakumeei soilik dagokiela pentsatzeagatik” Munduko Osasun Erakundeak (OME) kalkulatzen du urtero milioi erdi emakume hiltzen direla amatasunarekin zerikusia duten arrazoiengatik. “Hori, alde batetik,
|
emakumeei
soilik dagokiela uste delako gertatzen da; bestetik, leku askotan haurrek jasaten duten arretarik ezagatik”, dio Manos Batuen Erakundeak. Azken batean, bi talde horiek, emakumeak eta haurrak, aintzat ez hartzeak inbertsio falta eragiten du konpontzeko behar diren baliabiderik ez duen bizi gai batean.
|
|
|
Georgiako mitologian eguzkia emakumezkoa da, eta gizaki hitzaren erroan emakume hitza dago. Antzinako musika aztertzeko
|
emakumez
soilik osaturiko lehen taldea izan zen. Geroztik, gizon talderik ez du lortu gu alor horretan gainditzea.
|
|
2009
|
|
|
Menopausia igaroa zuten
|
emakumeekin
soilik egin zuten ikerketa hori, eta gerta liteke emaitzek ez balio izatea gizonentzat edo emakume gazteentzat, baina ondorioak, hala ere, bat datoz lehen aipatu ditugun ikerketekin.
|
|
|
Oraindik ere, familia askok dute egitura asimetrikoa; gizonak lanaren bidezbaliabideak lortu eta
|
emakumea
soilik familiakideen ongizateaz arduratzen deneredu familiarrak nagusi jarraitzen du (Garces de los Fayos, 1995). Familia ereduhorretan hazten diren neska mutilek lehenengo urteetatik ikusten dute gizonarenrola aktiboa dela, eta emakumearena pasiboa.
|
|
|
Bizitza pribatuan erlazionatzeko modua da, nire ustez, berdintasuna, eta, beraz, ez da
|
emakumeoi
soilik dagokigun zerbait. Hau da, norbanakoa ez da inorena, librea da.
|
|
2010
|
|
|
Baina ezberdintasunak nabarmenak dira sektore bakoitzari begiratuz gero: laborantzan, esaterako, gizonezkoak %70, 5 dira Iparraldean, eta
|
emakumeak
soilik %29, 5; industrian ere askoz gehiago dira gizonezkoak (%69, 7) emakumeak baino (%30, 3), baina feminizazio tasa Hegoaldekoa baino hamar puntu gorago dago (Hegoaldean industrian aritzen diren emakumeak %20, 8 dira).
|
|
2011
|
|
|
Beste behin, Irunek bi alarde izan zituen atzo, eta, azken urteetan gertatu den bezala, istilurik gabe desfilatu zuten biek. Nolanahi ere, alarde parekideak ez zuen harrerarik izan udaletxean.Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailak zehaztutako ordutegia betez, alarde tradizionala,
|
emakumeak
soilik kantinera gisa onartzen dituena izan zen Urdanibia plazatik abiatzen lehena. Alarde hori osatzen duten hogei konpainiek eta 8.000 pertsonek 07: 40ean hasi zuten udaletxerako bidea.
|
|
2012
|
|
|
Alde horretatik, esan behar da estereotipo bat aurkezteko ez dela nahikoa emakume bat erabiltzea tradizionalki emakumeei eman izan zaien lan bat egiten. Horrez gainera, iragarkiak aditzera eman behar du
|
emakumeei
soilik dagokiela lan hori egitea.
|
|
|
Horrenbestez, 3.a) artikulua urratutzat eman ahal izateko, iragarkiak, oro har eta inguruabar guztiak kontuan izanik, mezu hau eman behar du: iragarkian agertzen den jarduera emakumeen berezko dela edo
|
emakumeei
soilik dagokiela.
|
|
|
Aipatzekoa ere emakumeok eremu pribatuan pairatzen dugun indarkeria sexista, instituzioetatik bideratzen diren lege eta protokoloetan,
|
emakumeok
soilik biktima moduan agertzen gara, gure burua defendatzeko gaitasuna eta gure buruaren jabe izateko eskubidea ukatuz.
|
|
2013
|
|
|
Pizgarri hori desagertu egingo da, gizonezkoek batez beste pentsioa handiagoak dituztenez, haiei mesede handiagoa egiten ziela iritzita. Trukean,
|
emakumeek
soilik jaso ahal izango duten hobari bat jarri asmo du. Lehen seme alabatik aurrera kobratu ahal izango dela esan du, baina kopuruak zehaztu gabe.
|
|
2014
|
|
|
Garcillánen aburuz,, gizonezkoen edertasuna gero eta gehiago da saltzaileen jomuga. Enpresa askok
|
emakumeentzat
soilik egiten zituzten produktuak. Orain, enpresa horiek gizonak ere bezero gisa ikusten dituzte?.
|
|
|
emakumeen gorputzak sistematikokieta osoki diferenteak direla, emakumeen gorputzak batuta daudela bestetasun osobatean. Kontrara, baieztatu genuke
|
emakumeak
soilik batzuetan bizi direlaemakumearen haragi bereizgarrian, nolabait esatearren, eta horixe dela kategorizaziohistorikoen funtzioa, baita eguneroko fenomenologia indibidualarena ere. Horiesatea ez da, inolaz ere, ukatzea emakumeen kasuan, oro har, sarriagotan gertadaitezkeela gorputzaren kontzientzia hartzearen sartu irten horiek, emakumearenfisiologiaren zikloak direla-eta.
|
|
|
Nork bere espezieko kideekin elkar jokatuz, nork bere ernalkinak albokoarenaren kontra igurtziz, nork bere abileziaz aldameneko kideak erakarriz, dela zizarea, dela txoria edo karramarroa, dela lehoia, dela sagua edo gizakia, batzuek lumak astinduz, bertzeek hortz letaginak elkarri erakutsiz, hangoek lurrin gozoz airea betearaziz, sexu jardunean trinkotzen dira bizi hatsa, gozamena eta zirriak elkarri egiteko ahal liluragarriak. Gizon
|
emakumeok
soilik sexua dugu tabu, bekatu eta merkatu bihurtu.
|
|
|
" Lesbianak meatze itxieraren kontra",
|
emakumeentzat
soilik.
|
|
2015
|
|
|
Maiatzaren 17a antolatzen duten berberek transexualitatea zerrenda berean egotea ez dutela zalantzan jarri dio Herrerok: " Transexualitateak heterosexualitatearen erregimena ezbaian jartzen du, jada ez daude gizonak eta
|
emakumeak
soilik, hirugarren pertsona bat aldarrikatzen da". Izatekotan, borrokarako baliatuko dute Homofobiaren Aurkako Eguna, gogoratzeko oraindik badirela izate eta praktika ugari gaixotasuntzat hartzen direnak.
|
|
|
Nik utopikoa izan nahi dut, zeren bestela tabernara noa. Beste paradigma bat egin dezakegu, non gizarte arauen erdigunean gizakien zaurgarritasuna ezarriko dugun, ez
|
emakumeena
soilik, gizaki guztiena. Denok gara Siria, denok gara Paris, denok gara Kongoko emakumeak, denok gara indarkeriaren biktimak.
|
|
|
3 Hemen atsegin handiz igaro zuela dio. Jainkoak nahi izan zuen andre alargun baten ondoan
|
emakumeak
soilik zeuden ostatu bat izatea. Poz pozik egon zen eta hemendik hurbil, zori handitzat izan bainuen.
|
|
|
Ez dezagun irudika geure burua barrutik hutsik. Eta Jainkoak nahi dezala
|
emakumeak
soilik izatea horretaz konturatu gabe ari direnak; geure barruan halako ostalaria dugula gogoratzeko ardura bagenu, ezinezkoa iruditzen zait munduko gauzetan hainbesteraino murgiltzea, zein behe mailakoak diren ikusiko genukeelako barruan ditugunen ondoan. Bada, zer besterik egiten du piztiak, bistarako atsegin zaiona ikustean, bere gosea harrapakinean ase baino?
|
|
|
Ez dezagun irudika geure burua barrutik hutsik. Eta Jainkoak nahi dezala
|
emakumeak
soilik izatea horretaz konturatu gabe ari direnak; geure barruan halako ostalaria dugula gogoratzeko ardura bagenu, ezinezkoa iruditzen zait munduko gauzetan hainbesteraino murgiltzea, zein behe mailakoak diren ikusiko genukeelako barruan ditugunen ondoan. Bada, zer besterik egiten du piztiak, bistarako atsegin zaiona ikustean, bere gosea harrapakinean ase baino?
|
|
|
Bizia gal daiteke egiterakoan, eta sortzen dituen konplikazioek hiltzeko arriskuak handitzen dituzte erditzerakoan edo eta bizitza osorako ondorio larriak eragiten (fistula obstetrikoa, infekzio kronikoak...). Eszizio genitalak ez ditu neska eta
|
emakumeak
soilik kaltetzen; Afrikako hainbat herrialdetan Munduko Osasun Erakundeak egindako ikerketa batek dio, ama mutilatuen haur jaio berriak errazago hiltzen direla eta suspertzeko laguntza handiagoa behar dutela.
|
|
|
" Pentsamendu kolektiboa ardatz, borroka eta bizi espazio ez partriarkala" sortzen ari dira bertan, eta, dituzten behar eta desirei erantzunez, espazioa
|
emakumeentzat
soilik izatea erabaki dute. “Bilbon ez dago borroka feminista garatzeko espazio autogestionatu eta autonomorik”, diote.
|
|
|
Pentsamendu kolektiboa ardatz, borroka eta bizi espazio ez partriarkala" sortzen ari dira bertan, eta, dituzten behar eta desirei erantzunez, espazioa
|
emakumeentzat
soilik izatea erabaki dute. “Bilbon ez dago borroka feminista garatzeko espazio autogestionatu eta autonomorik”, diote.
|
|
2016
|
|
|
Alegia, onartu behar da ezinezkoa dela besteek eskainitako zaintza lanik gabe aurrera egitea. Historian eta ia lurralde guztietan horrela izan den arren, zaintza
|
emakumeek
soilik ez dutela egin behar azpimarratzen du ekofeminismoak.
|
|
|
Kode aldaketa gutxi jaso diet gizonezkoei (%8 eskas) eta batez bestekoa baino arras gehiago
|
emakumeak
soilik diren elkarrizketei (%18).
|
|
|
Feminizatzea feminismoaren ikuspuntutik demokratizatzea da, eta guztion beharrizanak mahai gainean jartzea. Beharrizan horietako batzuek lotura dute, hein batean, bizitzarekin eta pertsonen zainketarekin, zeina orain arte gutxi baloratutako eta ikusezin bihurtutako eginbehar bat izan baita, agindu patriarkalek
|
emakumeoi
soilik esleitutakoa. Hortik heldu da emakumeok gure eguneroko zereginetan aurre egin behar diogun kristalezko sabaia hormigoizko sabai bihurtzea, politikari buruz ari garenean.Nafarroan une historiko bat bizitzen ari gara, zeinean emakumeok esparru publikoaren eta politikoaren partaide baikara; alabaina, eremu publikoak, gizonezkoek pentsatuak, sakonki patriarkalak dira oraindik ere.
|
|
|
Laplacek honela esan zion: Hiru
|
emakumek
soilik ulertu naute: zerorrek, Mrs.
|
|
|
Igandeko paseoa zen. Batzuetan,
|
emakumez
soilik osatutako kateak egiten zituzten neska batzuek, bost seinaka eta besotik helduta. Arraroak, nioen neurekiko, haiei begira.
|
|
|
Datu hauek ikusita,. EUS ek dagoeneko abian jarri ditu emakumeei berariaz zuzendutako komunikazio egitasmoak, eta horren adibide da 2017ko martxoan Emakumearen Egunaren harira antolatutakoa, zeinetan domeinuen salneurria
|
emakumeentzako
soilik murriztu den. Dena dela, eta sare sozialetan kanpaina horrek izan zuen harrera beroaz aparte, ezin esan emakume askok domeinu bat erregistratu zutenik.
|
|
|
Emaitza horiek testuak eransten ditu, «agerian jartzen dute esposizioaren eta ikastearen garrantzia trebetasun hori garatzeko orduan; izan ere, gaitasun hori entzumen eta kognitibo gaitasun partekatuetan oinarritu daiteke, sexu bakoitzaren berezko berezko berezko prestapenetan baino». Horrela, ikerketa ez da soilik
|
emakumeengan
soilik dauden zenbait gaitasunei buruz ezarritako ideiak borrokatzeaz gain, haurrekin denbora igarotzearen garrantzia ere azpimarratzen du, eta, gainera, espezialistek adierazten dutenez, «kalitatezko denbora» izan behar du. Azterturiko 29 haurtxoek bizpahiru hilabeteko bizitza zuten proba egiterakoan.
|
|
|
Martxoaren 19an egingo dute Kultur Etxean. Honetan ere Maitena Monroy izango da saioaren gidari baina 14 urte baino gehiago dituzten
|
emakumeek
soilik hartu dezakete parte.
|
|
2017
|
|
|
Taldeari buruz: Buenos Airesko (Argentina) taldea
|
emakumez
soilik dago osatuta. 1940 eta 1950 hamarkadetako abestiak ekarriko dituzte gogora.
|
|
|
Milaka gizon eta emakume bertaratu ohi da, eta, aurten, lau bortxaketa eta 23 gehiegikeria salaketa jaso ditu Suediako Poliziak. Erantzuna berehalakoa izan da, eta 2018an
|
emakumeentzat
soilik antolatutako musika jaialdia egin daitekeela proposatu dute hainbatek. Gero eta jaialdi gehiagotan jartzen dituzte andreentzako espazio berezituak.
|
|
|
Gehienetan, emakumeak izan ziren janariaren inguruko matxinada haiek hasi eta zuzendu zituztenak. Ives Marie Bercék Frantzian XVII. mendean janariaren inguruan izandako hogeita hamaika istilu aztertu zituen, eta horietatik sei
|
emakumeek
soilik eragin zituzten. Besteetan ere parte hartze sendoa zutenez,, emakumeen matxinadak?
|
|
|
Emakumeak des familiarizatzeko bi estrategia nagusi daude; bata, merkatuaren bidez, ongizate erregimen liberalek egiten duten moduan (klase jakin bateko
|
emakumeen esku
soilik), eta bestea, berriz, estatu enpleguaren bidez, estatu sozialdemokratek edo Eskandinaviako ongizate estatuek egiten duten moduan. Kontuan izan bigarren estrategia horretan dela demokrazia maila altuagoa, berdintasunari, inklusioari eta ongizateari dagokienez.
|
|
|
Haur bihurtzen gaituen Estatu guztiz ahalduna dugu zain, gure erabaki guztietan esku hartzeko prest beti, gure hobe beharrez, gu hobeto defendatzeko aitzakiaz?, beti mantendu nahi gaituelako haurtzaroari, ezjakintasunari, zigorraren eta bazterketaren beldurrari atxikirik. Orain arte
|
emakumeek
soilik jaso duten tratu mesedegarri hori, lotsaz oso modu eraginkorrean baliatzen zena emakumezkoak bakarturik egonarazteko, ekimenik gabe eta geldirik, biztanle guztientzat zabal liteke. Ulertzea zertan diren gure gutxiespenaren mekanismoak eta nola bihurrarazi gaituzten geure buruaren zaindaririk finenak, biztanleria guztiaren kontrol mekanismoak ulertzea ere bada.
|
|
|
Era berean, etxeko eta pertsonen zaintza lanak ikusgarri egin behar dira baloratuak izan daitezen, eta erraztasunak jarri lan partekatua izan dadin, erantzukizuna
|
emakumearena
soilik ez dela argi utziz.
|
|
|
Euskal Herriaren historian
|
emakumez
soilik osaturiko bi hautagaitza feminista izan ditugu, biak ala biak udal hauteskundeetan: lehena, Ermuko Emakumeen Asanbladak bultzatu zuen 1987an; bigarrena, Donostiako Plazandreok taldeak, 1993an hasi eta aurkezten jarraitzen dutena (azkena Plaz!
|
|
2018
|
|
|
Gutxieneko ondasun horiek izateko senarraren edo aitaren baimena zuten
|
emakumeek
soilik eman zezaketen botoa eta ezkongabe edo alargun aberats gutxi batzuek. Menpeko izaten jarraitzen zuten.
|
|
|
Emakunderi ere bide honetan lagundu dezala eskatu dio, erreferenteak izan daitezkeen emakumeen zerrenda osatzen. Arantza Gutierrez ikertzaileak ere uste du ardura ez dela
|
emakumeena
soilik. " Gizonezko tertuliakideek isildu egin lukete emakumeei ahotsa emateko eta emakumerik gabeko mahaietan esertzea baztertu lukete".
|
|
|
«Adina kontuan hartuz egiten dira, baita generoa ere: talde batzuk
|
emakumeek
soilik osatuak dira, garrantzitsua baita euren iritzia garbi plazaratzeko talde bat edukitzea; badugu zaharrak zaintzen dituzten pertsonek osatutako beste talde bat, eta beste bat lanbideen araberakoa».Euskal Herrian 56 proiektu daude martxan gaur egun, eta badira hiri eta komunitate lagunkoien munduko sarean izena eman dutenak, proiektua abiatzeko asmoz. «Adibidez, Bilbo bigarren zikloan dago:
|
|
|
ekarri dute azalera problema hori. ...eko, enplegu ordainduaren esparru guztietan sartzeko, kontratu askatasunaren parte izateko, beren baitako edozein jabetza kontratu bidez eskaintzeko, eta Venusen batailan jarduteko gizonekin batera, baina, aldi berean, sexu jazarpena azaleratu egin da lantokietan, eta lanaren bereizketa patriarkala ez da askorik higatu, salbu gizonek diskriminazioaren kontrako legedia erabili izan dutenean behiala
|
emakumeenak
soilik ziren lan prestigiotsuetan sartzeko; horrez gainera, emakumeen inguruabar ekonomikoak direla-eta, ezkontza kontratu bat bukatzen denean oraindik ere emakumea egoten da egoerarik okerrenean, eta sexualitatea eta sexu askatasuna koitoaren kontzeptuaren barnean ezkutatuta geratu dira, kapitalismoak bereturik sexu industriaren bidez, zeinak gizonei modu berriak eman baitizkie emakumeen gorputz...
|
|
|
alardea ez da diskriminatzailea?. Esaldi hori maiz agertzen da
|
emakumeak
soilik kantinera gisa onartzen dituztenen ahotan. Betikoen argudio nagusi bihurtu da 2002an Euskal Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusiak eman zuen epaia:
|
|
|
“Ez da greba arrunta, feminista baizik.
|
Emakumeek
soilik egin dezakete, sistema kapitalista heteropatriarkal honi planto egiteko. Gu izango gara subjektuak, eta beraz, protagonistak.
|
|
2019
|
|
|
Emakumeok egiten ditugun lanei ez zaie inolako baliorik ematen, hala gertatu izan da beti, emakumeek etxean lan egiten zutenean berdin, lanoi ez zitzaien baliorik ematen. Nik beti esan izan dut ez gaituztela emakume langiletzat hartzen, baizik eta
|
emakumetzat
soilik. Gure lanak ez dauka balio ekonomikoa izateko behar adina errekonozimendu, zeinak ahalbidetu ligukeen gure lanetik bizitzea.
|
|
|
Gerrako kronikak eleberriaren azken hiru edizioetako azala hauxe izan baita. Azpimarratu behar da ez dela artelan osoa agertzen azalean;
|
emakumea
soilik ikus daiteke, margolanaren beheko zatia soilik agertzen da.
|
|
2020
|
|
|
Esan dugu, emakumeak desfamiliarizatzeko bi estrategia nagusi daude; bata, merkatuaren bidez, ongizate erregimen liberalek egiten duten moduan (klase jakin bateko
|
emakumeen esku
soilik), eta bestea, berriz, estatu enpleguaren bidez, estatu sozialdemokratek edo Eskandinaviako ongizate estatuek egiten duten moduan. Emakumeen desfamiliarizazioa, doako lana egiteari uztea eta gizonekiko independentzia lortzea bizimodu duina izateko, horiek guztiak borroka politikoaren eta estatuaren erakunde publikoak hedatzearen bitartez lortzen dira.
|
|
|
Jinwar sortzeko batzordeko kideetako batek esan ditu hitz horiek, Nujinek. Aktibista gazte horrek, hainbat elkartetako emakume batzuekin batera, abian jarri du Ekialde Hurbileko
|
emakumeentzako
soilik den lehen eremua.
|
|
2021
|
|
|
Gurasoek adinako garrantzia dute hilekoaren hezkuntzan. Garrantzitsua da rol hori betetzea eta ez sinestea
|
emakumeen artean
soilik hitz egin behar den gaia dela. Isilik daudela, tabua dela esan diete neska mutilei.' Asko dute emateko!
|
|
|
Lan mota hau, noski, ez da estatistiketan azaltzen, dokumentu ofizialetan lan mota bakarra agertzen baita, soldatapekoa. Datuen arabera, etxoletako
|
emakumeen artean
soilik %8, 2k lan egiten zuen, estatu mailako batez bestekoaren azpitik, hau %11, 8koa baitzen.
|
|
|
Agirrek ere bertso jardunerako konplizitate hori behar beharrezkoa dela azpimarratzen du,
|
emakumez
soilik osatutako bertso saioak hizpidera ekarriz. Elustondoren hitzetan ere Ez da kasualitatea [23] eta antzerakoetan ez daukazu perfektua izan beharrik eta norbere buruaz barre egin ahal izateko beharrezkoa da perfektua izateari uztea.
|
|
|
Artazi fabrika bat.
|
Emakumeak
soilik.
|
|
|
Halaber, esposizio datuak lortzeko erabilitako GWASek ere euren mugak izan dituzte. Alde batetik,
|
emakumeetan
soilik burututako azterlanen lagin tamainak ez ziren oso handiak, eta bestetik, europar jatorrikoak ziren guztiak, lortutako emaitzak beste jatorrietako emakumeetara zabaltzea zailduz.
|
|
|
GWASen datuak IEU GWAS database eta GWAS catalog datu base publikoetan eskuratu genituen, hurrengo irizpideak oinarri: ahalik eta lagin tamaina handiena izatea eta europar jatorriko pertsonengan eta
|
emakumeengan
soilik egindakoak izatea. Era berean, endometriosiarentzat (ondorioarentzat) finn a N14_ ENDOMETRIOSIS GWASa hautatu genuen, IEU GWAS database biltegian.
|
|
2022
|
|
|
Badakigu etortzen denak ongi pasako duela," baina jende gehiago etorriko balitz?" pentsatu izan dugu. Askotan gertatu izan zaigulako
|
emakumeak
soilik egotea.
|
|
|
Gaur egun, farmazietan eros daiteke hurrengo eguneko pilula, errezetarik gabe eta 20 euroan. Bestalde, pilula antisorgailurik berrienak sartuko dituzte gizarte segurantzan, eta gizonentzako kontrazepzio metodoak sustatuko dituzte, «erantzukizuna ez dadin
|
emakumeena
soilik izan».
|
|
|
Gaur egun, farmazietan eros daiteke hurrengo eguneko pilula, errezetarik gabe eta 20 euroan. Bestalde, pilula antisorgailurik berrienak sartuko dituzte gizarte segurantzan, eta gizonentzako kontrazepzio metodoak sustatuko dituzte, «erantzukizuna ez dadin
|
emakumeena
soilik izan».
|
|
|
12:00etan, emakume pultsularien Egarri Saria, Joxe Arregi plazako aterpean.
|
Emakumez
soilik osatutako lehen txapelketa izango da honakoa, eta ikuskizun aparta espero da.
|
|
|
Argi izan behar dugu indarkeria matxistaren aurkako borroka guztioi eragiten digun gaia dela. Karga hori ezin dugu utzi
|
emakumeengan
soilik edo mugimendu feministengan. Gai transbertsala da, eta kontzientzia sozial irmoa eskatzen du.
|
|
|
Lehen planoan jartzen ditu emakumeak bestetzat definitzen dituzten gorputzaren esperientziak, eta desira bestearekiko desira gisa taxutzen du. Ondorioz, 4 kapituluan aipatutako derrigorrezko heterosexualitateak gorputz esperientziaren mailan hartzen du forma, sentsazio patroi edo gaitasun gisa (esaterako,
|
emakumeei
soilik erantzuten dien kitzikapen sexuala). Patroi horri" sentikortasun heterosexual" deituko diot; termino ezerosoa da, baina kontzeptu garrantzitsua jasotzen du.
|
|
|
esaten dituzten gauzak eta haien portaera, feministek egiten duten bezala. Feminismoa ezagutzen duzunean, denboraldi batez ez duzu gizona izan nahi eta ez dituzu beste gizonak gustuko, eta
|
emakumeei
soilik entzuten diezu eta haien inguruan ibili nahi duzu. Eta hein batean oraindik ere beste gizonak mehatxu direla sentitzen duzu, eta ez duzu nahi haiek, nolabait, zu baino feminista hobeak izaterik, halakorik.
|
|
|
Varenka ere bertan zen, eta hilkutxa hilobian sartzen ari zirenean, negarrez hasi zen. Ohartuta nago ukrainar
|
emakumeek
soilik negarrez edo barre algaraka egoten dakitela, ez dutela erdibideko aldarterik ezagutzen.
|
|
|
" Emagina" hitzak berak," etxekoandre" edo" neskame" hitzek bezala,
|
emakumeei
soilik dagokien lana islatzen du. Antzinako kontuak diruditen arren, oraindik termino horien erabilera ohikoegia da, gizon batek emagin lanak edota etxekoak egin ahal izango ez balitu bezala.
|
|
|
Hiz  kuntza baten lexikoak unean uneko gizartearen isla zuzena erakusten du. Oraindik
|
emakumeei
soilik atxikitako hitzak erabiltzen jarraitzen badugu, ofizio batzuetan generoen arteko bereizketa bizirik mantentzen jarraituko dugu. Lan horiek emakume zein gizonek egiten badituzte, zergatik izendatu gizonezkoek egingo ez balituzte bezala?
|
|
|
Horretan, beraz, ez dugu aparteko ezustekorik izan. Bi emakume geunden oholtzan, eta gorago aipatu bezala, badirudi horrek zenbaiti automatikoki ulertarazten diela oholtzaratutakoa
|
emakumeentzat
soilik dela, eta ez publiko orokorrarentzat. Paradoxikoki, gure saioetara emakumeak bakarrik etortzen zirela seinalatzen ari bagara ere, gure saioetara gehienbat emakumeak etortzea nahi genuen guk.
|
|
|
Oholtza gaineko bikote barregarrien tradiziotik edaten dute, ze, binaka ibiltzen diren antzezleak ez baitira gutxi; gurean hortxe ditugu, esate baterako, Mikel Martinez eta Patxo Telleria, Inazio Tolosa eta Ramon Agirre, Ane Zabala eta Galder Perez, Aitziber Garmendia eta Jon Plazaola. Bistan da
|
emakumez
soilik osaturiko bikote komikoak ez daudela aipatutakoen artean, zeren kronologikoki beranduagokoak baitira Aiora Sedano eta Ane Zabala (Perezen laguntzaz) zein Idoia Torregarai eta Mirari Martiarena bezalako artistek osatutako aliantza artistikoak. Testuinguru horretan kokatu behar da Ana Labaka eta Beatriz Egizabalen ekarpena, une batean non bikote komiko gehienak gizonezko edota talde mistoak ziren (eta diren).
|
|
2023
|
|
|
Sorreratik urtebete pasatu bada ere, Oiartzunen hasierako lau
|
emakumeak
soilik ari dira buru belarri lanean. Proiektuari forma eman diote jada, eta euren jarduera ikusarazi nahi dute orain.
|
|
|
Familia plangintzaz ari direlarik, haurrak izan edo ez izan erabakitzeaz gain, haur horren zaintza eta hezkuntza nola bideratu barnebiltzen ditu terminoak. Aldiro
|
emakumeak
soilik dira aipagai. Testu eta azalpen bakar batean ere ez dut gizonezkoen gurasotasunaren inguruko aipurik topatu.
|
|
|
Alarde eguna izango da ostiralean Hondarribian (Gipuzkoa), baina aurten ere emakumeek dute berdintasunean parte hartu herriko jai nagusian. Azken 25 urteetan bezala, Jaizkibel konpainia parekideak desfilatuko du lehenik —eta alardeak gero—,
|
emakumeak
soilik kantinera moduan onartzen dituzten konpainiek osatuta. Eta Gipuzkoako Foru Aldundiak biei egingo die harrera, gaur Eider Mendoza ahaldun nagusiak jakinarazi duenez:
|
|
|
Ez da nahikoa.
|
Emakumeentzako
soilik ziren sei ohe zituen ostatuak, eta bertan lan egiten zuten langile eta hezitzaileak ere emakumeak ziren. Arreta berezia jaso behar dute.
|
|
|
Fatimetu Buxraya (Tinduf, 1988) haurdun zegoenean ere aritu zen minak kentzen. 2015ean hasi zen lanean, eta zortzi urte geroago
|
emakumez
soilik osatutako talde bat zuzentzen zuen: SMAWT Minen Aurkako Ekintzarako Emakume Sahararren Taldea.
|
|
|
Zenbaitetan, programaren onuradun gisa agertzen ziren emakumeek saio bakar bat jasoa zuten emakumeen lidergoari buruz, eta ez zen inongo jarraipenik egin jakiteko ea lagungarria izan ote zitzaien epe luzeko asmoei begira. Beste nonbait," lorpenen" adierazleak jaitsi zituzten, eta, hala, programa arrakastatsutzat jotzeko, aski izan zen enplegurako eta lidergorako trebakuntza jaso zuten 3.000
|
emakumeetatik
soilik 20k lortu izana lanpostu bat Afganistango Administrazioan. Baina, are, kopuru hori ere ez zen" lortu".
|
|
|
Bata, emakume ez diren gainerako subjektibitateak izendatzeari utzi zaiola asteriskoak jasotzen dituelakoan. Bestea,
|
emakumea
soilik izendatuz, indartu egiten dela borroka feministaren subjektua emakumea dela defendatzen duen ideia. TERFen diskurtsoa horren presente dugun honetan, azken puntu horrek mesfidantza sor dezake zis emakumea ez den edozein pertsonarengan, feminismoaren izenean egunerokoan jasotzen ari diren biolentzia izugarria baita.
|
|
|
[1] Termino bitarretan ari naiz, legeak gizonak eta
|
emakumeak
soilik errekonozitzen zituelako. Gaur egun ere, identitate ez bitarrek ez dute existentzia juridikorik.
|
|
|
Trenbide geltokietako langileen gehiengoa gizonak ziren, ikertutako 175 pertsonen artean bakarrik 22 emakume aurkitu baititugu, 153 gizonekin alderatuta. Tuterako geltokian, 85 gizonekin alderatuz, 6
|
emakumek
soilik egiten zuten lan. Sakanan, aldiz, geltokiz geltoki errealitatea oso aldakorra zen; Irurtzunen (14), Arruazun (1), Arbizun (3) eta Lakuntzan (3) bakarrik gizonek lan egiten zuten; Uharte Arakilen (2 emakume eta 6 gizon), Arakilen (4 emakume eta 8 gizon), Iturmendin (emakume bat eta 2 gizon) eta Etxarri Aranatzen (3 emakume eta 11 gizon), aldiz, emakumeek lan egiten zuten ere, nahiz eta gizonak baino askoz gutxiago izan.
|