|
2015
|
|
|
Hantxe geratu zen bere galdera eta guzti adio esateko eskua jasota emakume handia.
|
Emakume
santua. Orain kartzela zoko honetan maiz damutzen naiz harekin behar beste ez profitatu izanaz.
|
|
|
2 Noizbehinka gogora etortzen zait
|
emakume
santu haren kexua, Martarena, ez baitzen kexatzen bere ahizpaz soilik; ziurtzat dut, Zu beraren nekeaz mintzen ez zinelako irudipena eta bera Zurekin egon nahiz ez egon ez zitzaizula axola, hori zela haren kexarik handiena. Beharbada, bere ahizpa bezain maite ez zenuela begitanduko zitzaion; honek sentimendu biziagoa sortuko zion, berak hain maite zuenaren zerbitzuan lan egin beharrak baino, maitasunak lana gozo bihurtzen baitu.
|
|
|
Baina nola maitatu, ene Jainko, maiteak merezi duen adina, Zuk niri didazuna gehitzen ez bazaio? Kexu izango ote naiz
|
emakume
santu honekin batera. Ez, ez dut inolako arrazoirik kexu agertzeko, neure Jainkoagan nik eska eta desira ditzakedan baino askoz ere maite erakutsi handiagoak ikusi baititut beti!
|
|
|
San Pedro Alcántarako izan zuen arimako maisu. San Pedro Alcántarakok esana omen da, Ávilak bere harresi barruan hiru
|
emakume
santu zituela: Teresa Jesusena, Maria Díaz de vivar eta Katalina Dávila.
|
|
|
14 Bada, hau dela-eta, hainbestekoa zen
|
emakume
santu hauek ematen zidaten presa, non, neure gogoz, berehala abiatuko bainintzen, arazo batzuetan jardun beharra izan ez banu. Izan ere, nik gehiago begiratzen nion neure erruz aukerarik alferrik ez galtzeari, halako ahalegina egiten ikusten nituenei baino.
|
|
|
Biziki hazi zitzaion horretarako gogoa eta bakarrean Jainkoaz gozatzeko lekura joan eta penitentzia egiteari emateko gogoa, inork horretan eragozpenik jarri gabe. Honetaz bere aitor entzuleekin hitz egiten zuen eta ez zioten uzten; izan ere, mundua zuhurtasunez jokatzera dago eta ia ahaztuak ditu basamortuetan bizi ziren gizon eta
|
emakume
santuei Jainkoak egin zizkien mesedeak; beraz, ez naiz harritzen horiek zentzugabekeriatzat jotzea. Baina Haren Maiestateak egitez bete daitezen, benetako desirei lagundu gabe uzten ez dienez gero, lagundu gabe uzten ez dituenez gero, aita frantziskotar batekin, frai Frantzisko Torres izenekoarekin, aitortu zedila nahi izan zuen; nik oso ongi ezagutzen dut hura, eta santutzat dut; urte askoan bizi da penitentzia eta otoitz gar biziz eta jazarpen handiekin.
|
|
|
36 Behin, eliza santu hartan Jauna hartu berri nintzela, bildutasun handi handiak hartu ninduen, neuretik irtenarazi ninduen gainezkaldiaz. Egoera hartan
|
emakume
santu hau agertu zitzaidan adimenezko ikuskari bidez, gorputz aintzatsu gisa, eta aingeru batzuk berarekin batera. Ez etsitzeko esan zidan, eta aurrera egiteko fundazio hauetan.
|
|
|
Ez zen pozik geratu
|
emakumeak
Santuari kontatu zionaz.
|
|
|
20 Atseden hartu genuen gau hartan
|
emakume
santu hark harrera gozo gozoa eginik, baina niri kosta egin zitzaidan atseden hartzea; izan ere, su handia zuen lehortzeko, eta tximinian bazen ere, kalte egin zidan, biharamunean bururik jaso ezinda egoteraino; etzanda hitz egiten nien zetozenei, leiho sare batetik, errezel bat jarri baikenuen; egun hartan nahitaez negoziatzen jardun behar nuen, eta oso nekagarria egin zitzaidan....
|
|
|
6 Hainbeste bider Samaritar
|
emakume
santu hartaz pentsatu dudana datorkit orain burura: zein zauritua egon behar zuen belar honetaz, eta zein etekin ona eman zuten haren bihotzean Jaunaren hitzek, Jaunari berari uzten baitio bere herrikoak sinetsi eta onura ateratzeko bidean jartzeko aukera, esaten ari naizen hau ongi aditzera ematen duena; eta karitate handi honen ordainez, sinetsia izatea merezi izan zuen, eta Jaunak herri hartan egin zuen on handia ikusi izatea.
|
|
|
Dohatsuak Jaunak grazia hauek egiten dizkienak; ongi behartuak daude Hura zerbitzatzera.
|
Emakume
santu hau jainkozko mozkor harekin oihuka zihoan kaleetan zehar.
|
|
2017
|
|
|
Susana
|
emakume
santu hark nahiago zuen jende gaizto batzuen eskuetan erori, Jainkoaren miserikordiaren menean baino:
|
|
2021
|
|
|
38 Dena den, Lhandek euskaldunago bilakatu zuen
|
emakume
santuaren izena bere idazkietan, Agirrek etengabe zerabilen izena gorabehera, Erriktruda deitzea erabaki baitzuen bere artikuluan.
|
|
|
Batetik, Agirreren liburua tematika erlijioso hutsarekin lotua izan da hasiera hasieratik, eta horrek ere ez dio fabore lar egin.
|
Emakume
santu baten bizitzak honako hau bezain luzea den bizitza batek, behinik behin ez du normalean, ez lehen eta are gutxiago orain, irakurle gehiegi hurbilarazten, ez eta irakurle gisa espero omen zituen XIX. mendearen amaierako baserritar piadosoak ere. Lehen euskaldun emakume santuaren bizitza izanda ere.
|
|
|
Emakume santu baten bizitzak honako hau bezain luzea den bizitza batek, behinik behin ez du normalean, ez lehen eta are gutxiago orain, irakurle gehiegi hurbilarazten, ez eta irakurle gisa espero omen zituen XIX. mendearen amaierako baserritar piadosoak ere. Lehen euskaldun
|
emakume
santuaren bizitza izanda ere.
|
|
|
Lehen begiratuan, bada, idazle ondarrutarrak eredugarri jotzen zuen
|
emakume
santu ahantzi baten bizitzaren irudikapena burutzea eta haren fedea, konbikzioak eta bertute piadosoak aurkeztea izan zitezkeen eleberriaren motibazioak eta xedeak; eta, jakina, hura guztia medio, mezu erlijiosoa gizarteratzea, santuarekiko interesa sorraraztea eta, nola ez, baita hura liturgian agerrarazteraino iristea ere.
|
|
|
Askoz orrialde eta interes gutxiagokoa da, berriz, bigarrena, protagonista nagusien erabakiez eta jokabide pertsonalez mintzo dena eta, behin euskal
|
emakume
santuaren traizio etniko politikoa fedearen aitzakiarekin zuriturik, eta jadanik kolonizazio auzi oroz arras ahaztua, eleberriari hagiografiaren amaiera ortodoxoa ahalbidetuko diona.
|
|
|
59 Eta horrezaz gainera, ikusi dugun bezala,
|
emakume
santu baten ustezko bizitzaren derrigorrezko irudikatze errepresentazio literalak talka eta mugimendu larriak sor ditzake eleberriak berez irekitzen dituen aukera alegoriko metaforikoen garapenean.
|
|
|
70 Ezin jakin, dena den, zenbateraino zen Agirreren inguruan hedatua Duvoisinek Joanategiri euskal
|
emakume
santuaren irudia erreibindikatzeko zuzendu zion proposamena.
|
|
|
Alegia, mutur batean, euskaldunen salbazio eternala (eta sinesmen zaharren eta bizimoduaren ordez fede eta aztura berriak) eskaintzen zuen kristautze aparatua jarri behar zen eta, harekin batera, euskaldunak menderatzeko asmoa zekarren armada frankoa; beste muturrean, aldiz, ez bata eta ez bestea onartu nahi ez zuen euskaldun samalda horrexegatik beragatik nonbait maltzurra. Egoera hartako bipolarizazio manikeoaren hausketa lehen euskal
|
emakume
santu eta eredugarriaren ontasunari egokituko zitzaion. Horixe bide zen idazleak pentsatutako eskema.
|
|
|
Hartarako, dokumentuen eskasiagatik fikzioari tarte zabala utzi ziezaiokeen iraganera jotzea zuen bide zuzenena eta erosoena69, eta han baliagarri eredugarri izan zitekeen pertsonaia aukeratzea. Apaiz izanik, eta akaso Azkueren iradokizunen bat tarteko70, ia erabat ezezaguna zen lehen euskal
|
emakume
santuaren irudia zeukan egokiena eta" baldintzak" dokumentazio (ez) arenak zein fikzionalak ongien betetzen zituena.
|
|
|
Plano harekin uztartua, bestalde, Agirreren garai ideologikoki gatazkatsuen proiekzio lañoa legoke, funtsean historiaren eta literaturaren baliabideekin bilbatutako diskurtso eklesiastiko ofiziala baino ez litzatekeena ondarrutarraren kontzientzian sakon asko zizelkatua bide zegoena, eta, azken buruan,
|
emakume
santuaren jokamoldearen (berr) interpretazio politikoki interesatuan lagunduko ziona.
|
|
2022
|
|
|
Gizonak gizonen izenak jartzen; eliztarrak Elizarekin lotura dutenen izenak jartzen; frankistak aro hartan konplize izan zirenen izenak goraipatzen. Gizonen eta emakumeen artean egin den arrakalaren erakuslea da, nahiz eta altzoan behin agertu izan den
|
emakume
santuren izenen bat; kuriosoa ez al da emakumea horrela islatzea kale izendegian. Olazko Andre Mariaren plaza, adibidetzat.
|