|
2017
|
|
|
Susana
|
emakume
santu hark nahiago zuen jende gaizto batzuen eskuetan erori, Jainkoaren miserikordiaren menean baino:
|
|
2021
|
|
|
38 Dena den, Lhandek euskaldunago bilakatu zuen
|
emakume
santuaren izena bere idazkietan, Agirrek etengabe zerabilen izena gorabehera, Erriktruda deitzea erabaki baitzuen bere artikuluan.
|
|
|
Batetik, Agirreren liburua tematika erlijioso hutsarekin lotua izan da hasiera hasieratik, eta horrek ere ez dio fabore lar egin.
|
Emakume
santu baten bizitzak honako hau bezain luzea den bizitza batek, behinik behin ez du normalean, ez lehen eta are gutxiago orain, irakurle gehiegi hurbilarazten, ez eta irakurle gisa espero omen zituen XIX. mendearen amaierako baserritar piadosoak ere. Lehen euskaldun emakume santuaren bizitza izanda ere.
|
|
|
Emakume santu baten bizitzak honako hau bezain luzea den bizitza batek, behinik behin ez du normalean, ez lehen eta are gutxiago orain, irakurle gehiegi hurbilarazten, ez eta irakurle gisa espero omen zituen XIX. mendearen amaierako baserritar piadosoak ere. Lehen euskaldun
|
emakume
santuaren bizitza izanda ere.
|
|
|
Lehen begiratuan, bada, idazle ondarrutarrak eredugarri jotzen zuen
|
emakume
santu ahantzi baten bizitzaren irudikapena burutzea eta haren fedea, konbikzioak eta bertute piadosoak aurkeztea izan zitezkeen eleberriaren motibazioak eta xedeak; eta, jakina, hura guztia medio, mezu erlijiosoa gizarteratzea, santuarekiko interesa sorraraztea eta, nola ez, baita hura liturgian agerrarazteraino iristea ere.
|
|
|
Askoz orrialde eta interes gutxiagokoa da, berriz, bigarrena, protagonista nagusien erabakiez eta jokabide pertsonalez mintzo dena eta, behin euskal
|
emakume
santuaren traizio etniko politikoa fedearen aitzakiarekin zuriturik, eta jadanik kolonizazio auzi oroz arras ahaztua, eleberriari hagiografiaren amaiera ortodoxoa ahalbidetuko diona.
|
|
|
59 Eta horrezaz gainera, ikusi dugun bezala,
|
emakume
santu baten ustezko bizitzaren derrigorrezko irudikatze errepresentazio literalak talka eta mugimendu larriak sor ditzake eleberriak berez irekitzen dituen aukera alegoriko metaforikoen garapenean.
|
|
|
70 Ezin jakin, dena den, zenbateraino zen Agirreren inguruan hedatua Duvoisinek Joanategiri euskal
|
emakume
santuaren irudia erreibindikatzeko zuzendu zion proposamena.
|
|
|
Alegia, mutur batean, euskaldunen salbazio eternala (eta sinesmen zaharren eta bizimoduaren ordez fede eta aztura berriak) eskaintzen zuen kristautze aparatua jarri behar zen eta, harekin batera, euskaldunak menderatzeko asmoa zekarren armada frankoa; beste muturrean, aldiz, ez bata eta ez bestea onartu nahi ez zuen euskaldun samalda horrexegatik beragatik nonbait maltzurra. Egoera hartako bipolarizazio manikeoaren hausketa lehen euskal
|
emakume
santu eta eredugarriaren ontasunari egokituko zitzaion. Horixe bide zen idazleak pentsatutako eskema.
|
|
|
Hartarako, dokumentuen eskasiagatik fikzioari tarte zabala utzi ziezaiokeen iraganera jotzea zuen bide zuzenena eta erosoena69, eta han baliagarri eredugarri izan zitekeen pertsonaia aukeratzea. Apaiz izanik, eta akaso Azkueren iradokizunen bat tarteko70, ia erabat ezezaguna zen lehen euskal
|
emakume
santuaren irudia zeukan egokiena eta" baldintzak" dokumentazio (ez) arenak zein fikzionalak ongien betetzen zituena.
|
|
|
Plano harekin uztartua, bestalde, Agirreren garai ideologikoki gatazkatsuen proiekzio lañoa legoke, funtsean historiaren eta literaturaren baliabideekin bilbatutako diskurtso eklesiastiko ofiziala baino ez litzatekeena ondarrutarraren kontzientzian sakon asko zizelkatua bide zegoena, eta, azken buruan,
|
emakume
santuaren jokamoldearen (berr) interpretazio politikoki interesatuan lagunduko ziona.
|