|
2004
|
|
|
Liskar bat baino gehiago izan nuen kontu hura zela eta. Amaz pentsatzen nuen eta amorrua ematen zidan inork
|
emakumeez
modu horretan hitz egiteak. Emakumeak babestu egin behar dira.
|
|
2011
|
|
|
Eta gogo guztia kendu zidan, esplikatu zidanean nola izan zen bonbardaketa hura, azoka egun batean, Condor Legioko hegazkinek sarraski izugarria egiten zutela, haurrak eta
|
emakumeak
modurik itsusienean garbituz, aitonak eta amonak.
|
|
2012
|
|
|
Dasilvak mugikorra berriz atera eta, hitz egiteko itxurak eginez, aurpegia estali zuen. Hala ere, iruditu zitzaion
|
emakumeak
modu arraroan begiratzen ziola. Atariko ispilu handian jakin zuen emakumearen harriduraren arrazoia.
|
|
2013
|
|
|
Hala ere, Bennet andereak alaben laguntzaz egin zituen galdera guztiak alferrikakoak izan ziren senarrari Bingley jaunaren deskribapen baliagarri bat ateratzeko.
|
Emakumeek
modu desberdinetan egin zioten eraso; galdera lotsagabekoekin, suposamendu zuhurrekin eta zeharkako susmoekin; baina Bennet jaunak trikimailu guztiok saihesten jakin zuen, eta azkenean andereek Lady Lucas auzokoaren bigarren eskuko albisteak onartzea beste irtenbiderik ez zuten izan. Albisteok ederto mintzo ziren Bingley jaunaz.
|
|
2016
|
|
|
Hauxe nabarmentzen du Sex and Racism liburuan: ?(...) emakume negroa, esklabotzan, bere burua gutxiesten hasi zen, ez soilik
|
emakume
moduan, baita gizaki gisa ere?:
|
|
2017
|
|
|
Kontatzen nuen erabaki nuela lanik ez egitea, niretzat gozamena zela umearekin egotea, umeak oso tarte txikian izaten direla txiki eta hori baloratzen ere jakin egin behar dela, eta parekidetasunak ez duela zertan izan umeak lau hilabete betetzen dituenean bi gurasoak lanera hastea. Baina jartzen nuen, aldi berean, nire sentipen feministatik gaizki sentitzen nintzela, senarrarentzat eta umearentzat bizi zen
|
emakume
moduan ikusten nuela neure burua, azkenean irudipena nuela emakume bezala atzera ari nintzela egiten.
|
|
|
«Onartezina dena ez da emakume batek saria jasotzea gizon baten desira asetzeagatik, baizik eta
|
emakumeak
modu esplizituan eskatzea sari hori» idazten du Phetersonek.
|
|
2018
|
|
|
Alegia: zientzak dio gure bizimodu soziala kontratu sexual batean oinarrituta balego bezala dela, zeren kontratu horrek ezartzen baitu, batetik,
|
emakumeak
modu ordenatuan eskura eduki ahal izatea, eta, bestetik, lana sexuaren arabera banatuta egotea, halako moldez non emakumeak gizonen mende egongo baitira.
|
|
|
ere. Oro har, prostituzioak
|
emakumeei
modua ematen die diru gehiago irabazteko kapitalismo patriarkalean eskura dituzten beste lanbide gehienetan baino. 1870eko eta 1880ko urteetan, Britainia Handian, Emakumeen Elkarte Nazionalak gaixotasun kutsakorren legeen aurkako kanpaina bat egin zuen, eta azaldu zuten prostituzioa zela ondoen pagatutako lanbidea emakume pobreentzat.
|
|
|
Idazlan honetarako kontuan hartzen ari naizen hiru herrialdeetan, zenbait legeditan, emakumeek oraindik ere debekatua dute kontratu bidez eskaintzea beren gorputz atal sexualak. Nolanahi ere, atal hau idazten ari nintzela, New Jerseyko epaile batek, Baby M kasuan, ebatzi zuen
|
emakumeek
modua izan behar dutela kontratu bidez eskaintzeko beren jabetzaren beste atal bat, uteroa hain zuzen, eta kontratu horretara lotu behar dutela. Amatasun subrogatu esaten zaion horren kontratua berria da, eta emakumeen eta kontratuen inguruko kontraesanen adibide tragiko bat.
|
|
|
Emakumeak esparru zibilean gizonen berdinak balira ere, ezkontza kontratuan sartuz gero galdu egingo lukete posizio hori; baina, berez, emakume bakar batek ere ez du nortasun zibilik, eta, horregatik, ezkontza kontratuak berretsi baino ez du egiten jaiotzetiko sexu desberdintasun naturala. Ikusten denez, Kantek ezkontzaz duen ikuspegi kontraktualean aldi berean adierazten da ez dela baliozkoa Kantek berak egindako baieztapen esplizitua, esaten duena
|
emakumeei
modu, inherentean, falta zaiela posizio zibil bat.
|
|
|
–Protesta errespetuzko bat da, zilegi eta baketsua, gure iritziaren kontrakoa den manifestazio inposatu baten aurrean?. Diotenez,
|
emakumeek
modu askotan parte hartzen dute alardean, eta, beraz, errituan ez dago genero desberdintasunik; baina ez dute begi onez ikusten andreek soldadu gisa desfilatzea,, gizonez mozorrotuta?: –Kantinerak ezin dira gizonezkoak izan, eta soldaduak ezin dira emakumezkoak izan, mandoek edo gameluek zaldien funtzioa bete ezin duten bezala?.
|
|
2019
|
|
|
Beren parekoen beldurrik sentitzen ez duten gizonek errazago onartzen dute emakumea pareko gisa; dena dela, halako gizonek ere gogoko dute Emakumearen mitoa, Bestearena, arrazoi askorengatik; ezin gaitzetsiko zaie, noski, gogo onez ez sakrifikatzea horretatik ateratzen dituzten onura guztiak: badakite zer galtzen duten uko eginez gero amesten duten
|
emakume
moduari, baina ez dakite zer ekarriko dien biharko emakume moduak. Abnegazio handia behar da Subjektu bakar absolutu agertzeari uko egiteko.
|
|
|
Beren parekoen beldurrik sentitzen ez duten gizonek errazago onartzen dute emakumea pareko gisa; dena dela, halako gizonek ere gogoko dute Emakumearen mitoa, Bestearena, arrazoi askorengatik; ezin gaitzetsiko zaie, noski, gogo onez ez sakrifikatzea horretatik ateratzen dituzten onura guztiak: badakite zer galtzen duten uko eginez gero amesten duten emakume moduari, baina ez dakite zer ekarriko dien biharko
|
emakume
moduak. Abnegazio handia behar da Subjektu bakar absolutu agertzeari uko egiteko.
|
|
|
Aurrerago, balio handiagoa emango zitzaion haurrari. Nolanahi ere, haurrak edukitzea, bularra ematea, horiek ez dira jarduerak, baizik natur funtzioak; ez dute inolako proiekturik; horregatik ez dute balio emakumeak bere existentzia harro berrets dezan;
|
emakumeak
modu pasiboan pairatzen du bere destino biologikoa. Etxeko lanei emana dago, besterik ezin duelako uztartu amatasunaren zamekin, eta halako lanek errepikan eta immanentzian giltzapetzen dute; berdin berdin egiten dira eguna joan eta eguna etorri, ia ezertxo ere aldatu gabe mende batetik bestera; ez dute ezer berririk ekartzen.
|
|
|
Nolanahi ere, taxu horren pean,
|
emakumeak
modua ematen dio gizarteari kosmosarekin eta jainkoekin komunikatzeko, nahiz eta haiengandik urrunduta dagoen. Beduinoen eta irokesen artean, orain ere emakumeak segurtatzen du soroak emankorrak izango direla; antzinako Grezian, lurpeko ahotsak entzuten zituen, eta haizearen eta zuhaitzen mintzaira aditzen zuen:
|
|
|
Emakumeen magia guztiz otzandua dago familia patriarkalean.
|
Emakumeak
modua ematen dio gizarteari bere barnean indar kosmikoak txertatzeko. Mitra Varuna lanean, Dumézilek seinalatzen du bai Indian eta bai Erroman bi era dituela gizonezkoen botereak bere burua berresteko:
|
|
|
Inguruan jartzen dituen belusari, zetari, portzelanari esker,
|
emakumeak
modua izango du asetzeko, partez behintzat, bizitza erotikoak normalean gogobetetzen ez dion sentsualitate oratzaile hori; bere nortasunaren adierazpidetzat ere hartuko du dekoratu hori; berak aukeratu, fabrikatu,, aurkitu, ditu altzariak eta apaingarriak, eta berak atondu ditu simetriaren kezkak toki garrantzizkoa izan ohi duen estetika baten arabera; halakoek bere irudi singularra itzultzen diote, eta bere bizi maila islatzen gizartean.
|
|
|
Emakumea neke askotatik libratuko litzateke baldin eta gizonak arrastaka eramango ez balitu amodio saioa borrokatzat hartzea dakarkioten hainbat konplexu: hala balitz,
|
emakumeak
modua izango luke ohea borrokatoki gisa ez ikusteko.
|
|
|
Senatus consultum velleianuma aldatu egin zen: aurrerantzean,
|
emakumeak
modua izango zuen bitartekari izateko besteren alde, baina zuen inolako kontraturik egin senarraren izenean; dotea, berriz, besterenezina zen: haurren ondarea zen, eta emakumeak ezin zuen erabili ezertarako.
|
|
|
–Alaba galdua? esamoldeak oihartzun ilunak pizten ditu; gizon askok galbidean ibiltzearekin amesten dute, baina ez da hain erraza, Gaizkia ez baita aise eskuratzen irudi positibo batean, eta deabrutua bera ere beldurtu egiten da bere krimen gehiegizkoak direla kausa;
|
emakumeak
modua ematen du arrisku handirik hartu gabe meza beltzak egiteko eta Satan gogora ekartzeko, baina zehazki gonbidatu gabe; emakumea gizonen mundutik baztertuta dago: hari dagozkion ekitaldiek ez dute zinezko ondoriorik; hala ere, gizaki bat da, eta giza legeen kontrako matxinada ilunak egin daitezke haren bitartez.
|
|
|
Naturala da ez saiatzea bere kasa sortzen munduko bere tokia, edo apenas saiatzea. Gizartean berdintasun ekonomiko erabatekorik ez dagoen bitartean, eta ohiturek
|
emakumeari
modua ematen dioten bitartean emazte eta maitale gisa gizon jakin batzuen pribilegioez baliatzeko, bada, arrakasta pasibo baten ametsak iraungo du emakumearengan, eta horrek galga emango die haren lorpen propioei.
|
|
|
bat behar du, oraindik zirriborratu ez den forma baten lanketa, sistema klitorikoa ere barnean hartzen duena; denbora luzea behar izaten da osatzeko, eta, batzuetan, ez da sekula lortzen halakorik sortzea. Harrigarria da
|
emakumeak
modua izatea bi zikloren artean aukeratzeko: batak gaztetako independentzia luzatzen du; besteak, berriz, gizonarentzat eta haurrarentzat izatea dakarkio.
|
|
|
Stendhalek haurra zenetik maite izan zituen
|
emakumeak
modu sentsualean; haiengan proiektatu zituen nerabezaroko asmoak: gogoko zuen imajinatzea nola salbatzen zuen arriskutik emakume eder ezezagun bat, nola horri esker bereganatzen zuen haren amodioa.
|
|
|
bat kexu zen gorputzarengatik bakarrik maite zutelako, kontuan hartu gabe zeinen argia zen; beste bat, berriz, soilik adimena estimatzen ziotelako, haragizko erakarmena sekula aintzat hartu gabe. Kasu horretan ere,
|
emakumeak
modua izango badu gizona bezala maitemintzeko, hau da, bere izate bera auzitan jarri gabe eta aske, ezinbestekoa da emakumeak pentsatzea gizonaren berdina dela, eta halaxe izatea modu konkretuan: ezinbestekoa da emakumea kemen berberarekin engaiatzea bere ekinetan, eta hori, ikusiko dugun bezala, oso gutxitan gertatzen da.
|
|
|
Amonak, kriseilua hartuta, buruaz jarraitzeko keinua egiten dio gazteari, eta badoaz izoztutako bidexkatik barrena, bata bestearen atzetik etxola aldera, hitzik trukatu gabe.
|
Emakumeak
modu horretan argi ematen du aditzera berak apopilo bakar batekin nahikoa eta gehiegi duela, maizter gehiagoren bisitak sufritu behar izateko ere. Ondoren, lastoa baztertu tranpola agertu arte, eta bertan kolpe parrastada neurtua.
|
|
2020
|
|
|
Hortaz,, gizon emakume? kategoriek zentzua dute, hau da, jendea gizon edo
|
emakume
moduan identifikatzen da funtzio sozio-politiko eta ekonomikoa dutelako kategoria horiek (miopea izatea ez bezala). Eta funtzio hori zein da?
|
|
2021
|
|
|
Ze gogorrak garen askotan geure buruarekin, ezta? Gutariko gehienak, oro har, eta
|
emakumeok
modu basatian. Nik, adibidez, begira ze esaldi gogorra idatzi dudan, ez naizela inor.
|
|
2022
|
|
|
Nobleziako maskulinitateak emakumeen gaineko autoritatea zuen etxean, nahiz eta
|
emakumeek
modu aktiboan parte hartzen zuten noblezia elkarrekin lotzen zuen aliantza sarea egin eta mantentzen; hain zuzen, Jane Austen en nobelek modu maitagarrian egiten dute estrategia horien disekzioa.
|
|
|
Haatik, emakumeek genero ordenari zuzendutako desafioak ez ziren mugatzen boto eskubidearen aldeko mugimendura, horrek helmen mugatua baitzuen. Nobleziako eta erdiko klaseko
|
emakumeek
modu aktiboan parte hartu zuten arau moralen eta etxeko ohituren erreforman XIX. mendearen hasieran, eta horrek argi eta garbi egiten zien aurre nobleziako gizonen eskumen sexualei. Halaber, fabriken sistema garatu ahala, langile klaseko emakumeek aurka egin zioten gizonekiko zuten dependentzia ekonomikoari.
|
|
|
Ikerlariak etnografia xehea egin zuen gizon zahar eta gazteagoen aldian aldiko erretiroen inguruan. Gertakari horren baitan, espirituen munduarekiko harremana aldatu egiten zen,
|
emakumeak
modu erritualean ekiditen ziren, eta tokiko gizartearen barne gatazkak baretzen ziren. Ehiza bidez lortutako haragi keztatuaren banaketa zeremoniaren zirrarak ematen zion amaiera.
|