|
2002
|
|
|
Ekuazioa sinplea da, eta duela zenbait hamarkadatatik hona egiaztatu diren emaitzak, Nazio Batuen arabera. Herrialde pobreetako jaiotza tasa mugatzearen alde egiten du, eta
|
emakumearen
menpekotasuna desagerraraztearen alde, haren ekonomiak garatzen laguntzeko eta gizarte garapenean hamarkadetako atzerapena berreskuratzeko. Nazio Batuen Biztanleria Funtsak (UNFPA) atzo aurkeztu zuen mundu osoan “2002ko Munduko Populazioaren Estatuari” buruzko txostena.
|
|
2005
|
|
|
1961an, SFk lan esparruan nolabaiteko berdintasuna bultzatu zuen. Azkenik, 1975eko familia eskubideen erreforman, SFren onespena izan zuena, ezkontzaren testuinguruan
|
emakumearen
menpekotasuna bere senarrarekiko gutxitzea bultzatu zen. Baina, berandu xamar zen.
|
|
2009
|
|
|
Bizitzaren funtsa, sexua, bekatu bihurtu eta aldi berean emakumea eta sexua berdindu ditu.
|
Emakumea
menpekotasunetik ateratzeko urrats bakoitzaren aurka egundokoak eta bi egin ditu Elizak. Jarrera horrek oinarri sendoa du Biblian, Jainkoak idatzia.
|
|
2012
|
|
|
zer gertatzen da?, zer ari zarete egiten gure oinarrizko eskubideak lotsagabekeriaz zapaltzen dituzten bitartean? Ez al dugu ikusten estatuak eta eliza katoliko apostoliko erromatar sakro santuak, gure autonomia eta erabakitzeko askatasunaren aurka eragindako eraso honek, langile klaseak pairatzen dituen murrizketa bortitzekin duen harremana?, ez al duzue ulertzen langile klasearen eskubideen murrizketak eta
|
emakumeen
menpekotasuna eskutik datozela. Nola ez, murrizketei kalean aurre egiteko larrialdiarekin eta beharrarekin bat gatoz, murrizketok Euskal Herrian ez ezartzea exijitzen dugula.
|
|
2016
|
|
|
" Kodependentzia pairatzen duen
|
emakumea
menpekotasunaren mundu subjektiboan sartuta dago, eta oso zaila egiten zaio hori onartzea. Kosta egiten zaie eurek ere arazo bat dutela aitortzea.
|
|
2018
|
|
|
Gutxitan egon da harena bezain diskurtso suharrik, baina Thompsoni ez zitzaion oso garrantzitsua iruditzen behar bezalako kontratu bat egitea ezkontza harremanen arazoak konpontzeko. Alde horretatik, haren arrazoibidea ez dator bat gaur egungo arrazoibide feminista askorekin, ez eta John Stuart Millen
|
Emakumeen
menpekotasuna lan askoz ezagunagoarekin ere. Thompsonen arabera, aldaketa hauek ziren funtsezkoenak eta premiazkoenak:
|
|
|
Emakumeek leku nabarmena izan zuten mugimendu abolizionistan, eta berehala jabetu ziren lotura zegoela esklabo kondizioaren eta beren emazte kondizioaren artean. John Stuart Millek honela idatzi zuen
|
Emakumeen
menpekotasuna lanean: –Ez dago jada esklabo legalik, etxe bakoitzeko etxekoandreaz aparte?.
|
|
|
Estatuak indarrez esklabo kontratuak ezartzearen kontrako diskurtsorik ezagunena John Stuart Millek idatzi zuen, Askatasunaz,
|
Emakumeen
menpekotasuna eta Sozialismoari buruzko kapituluak saiakera ospetsuan. Idazlan hartan, Millek tinko adierazi zuen askatasuna eta esklabotza ez direla bateragarriak.
|
|
|
Handik berrogei urtera, John Stuart Millek zenbait ondorio atera zituen ezkontza kontratuari kontratu gisa buru egiteko, baina ez ziren izan, inondik ere, Thompsonen ondorioak bezain sakonak. Hein batean, txundigarri samarra da hori; izan ere, zenbait gauzatan harrigarriro antzekoak dira Millek
|
Emakumeen
menpekotasuna lanean erabilitako argudioak eta Thompsonek bere Appeal lanean erabilitakoak. Badituzte, hala ere, zenbait ezberdintasun nabarmen ere.
|
|
|
bilgune erradikal bat zen hura, eta Anna Wheeler ek eskolak ematen zituen han tarteka. Bada, Appeal obraren azalean Thompsonen izena ageri da, baina Anna Wheelerrek lan hari egin zion ekarpena, akaso, agerianago geratu zen Harriet Taylor-ek John Stuart Millen izenez argitaratutako
|
Emakumeen
menpekotasuna obran izandako eragina baino.
|
|
|
Emakumeek, hain zuzen, eragin handia izan zuten bai Appeal en eta bai
|
Emakumeen
menpekotasuna lanean. Harriet Taylorrek Millen lanei egindako ekarpenaren inguruko polemikak urte luzez iraun du, eta eztabaida horrek, hain zuzen, zoragarri erakusten du zer nolako gotorleku patriarkala den filosofia politikoa, nahiz eta emakumeek ere defendatzen duten sarri, bortitz defendatu ere.
|
|
|
–Ezkontide biek hala baderitzote, aurretiaz ados dezakete hori ezkontza kontratuan, egun maiz diru kontuak aurretiaz adostuta uzten diren moduan?. Bestetik, ordea, kritika feministek berriki ohartarazi dutenez, Millen arrazoibidea ez zen batere sendoa; izan ere, ohituraren eta naturaren justifikazioetara jo zuen, nahiz eta aurretik,
|
Emakumeen
menpekotasuna liburuan, baztertu egin zituen arrazoi haiek. Kontratu sozialaren teorialari klasikoek bezalaxe, Millek ere uste zuen sexu ezberdintasunak nahitaez zekarrela berekin lana ere sexuaren arabera banatzea, eta, banaketa horrexek eusten dio gizonen eskubide patriarkalari.
|
|
|
Eztabaida batzuetan, iradoki izan dute estatusaren mundu zaharrak hortxe iraun duela mundu modernoraino. Adibidez,
|
Emakumeen
menpekotasuna testuan, John Stuart Millek idatzi zuen, joputza legea ezkontza barruan kontraesan izugarria, dela mundu modernoko printzipio guztientzat, eta emakumeen mendekotasuna, antzinako mundu intelektual eta moral baten aztarna bakar bat?
|
|
|
Horretaz gain, sistema heteropatriarkalean aurkitzen du genero desberdintasunak justifikatu eta legitimatzeko aliatua. Izan ere,
|
emakumeon
menpekotasun egoera mantentzeak onura handiak bermatzen dizkio:
|
|
2019
|
|
|
Urtetan uste izan genuen irudipen hori daukat borroka bakarra zegoela denontzat edo asko, beharbada, baina denak haren zerbitzura. Aurreko brankan, lehenik eta behin, politika zihoan, eta sotoan gordeta, berriz, bagoiak, hau da, gerraren izugarrikeria, naturaren gainbehera, kontsumismoaren eromena, edo
|
emakumeen
menpekotasuna, besteak beste. Azkenaldian, aldiz, zabaldu egin da matxinadaren lehen lerroa, baita etxe barruan ere, eta denetara ailegatu ezinik, etengabe ari zaizkigu kontraesanak metatzen ezinbestez.
|
|
2021
|
|
|
Komunitateko bizitza, autoritatea eta obedientzia,
|
emakumearen
menpekotasuna, moldatu gabeko gazteria, administrazio publikoaren eraginkortasunik eza... diktadura garaian islatu zituen Ibañez Serradorrek afera hauek eta gehienek aktualitateko izaten jarraitzen dute.
|
|
|
Hor ere badago patriarkatuaren erroa.
|
Emakumeen
menpekotasuna justifikatzeko, esaten dute intelektualki eta biologikoki ahulagoak garela. Horrez gain, esaten dute sistemarentzat arriskutsuak garela, baldin eta gure rola betetzen ez badugu.
|
|
|
Mill, John Stuart (2004): Askatasunaz,
|
Emakumeen
Menpekotasuna eta Sozialismoari buruzko Kapituluak, Bilbo, Klasikoak. Itzultzailea:
|
|
2022
|
|
|
Salaturiko ostalariak ere azalpenak eman ditu hedabide berean: «Erlijioa bada ere, ez dut onartzen
|
emakumearen
menpekotasunaren tresna eman dezakeen ezer. Neure etxera nahi duena etortzen da, baina askatasun osoz.
|
|
|
Eta oker hori erlijioari atxikirik dago.
|
Emakumeen
menpekotasunaren historia erlijioarekin hasi eta garatzen da. Erlijioak emea jainkotzen du, egia da, baina jainkotze hori emakumearen kontra zuzentzen da.
|