|
2006
|
|
|
Pentsa nolako harridura izan zen idazlearena. Une batez printze batekin, parkean aurkitutako tabernari aberats edo merkatari lizun batekin bezalatsu hitz egin izanaren lotsa etorri zitzaion gainera, eta agureak,
|
emakume
idazlearen aztoramendua ulertu izan balu bezala, ez kezkatzeko esan zion, azkenean Parisko parke hartan deserriratutako bi espainiar besterik ez zirela.
|
|
2013
|
|
|
Ez da kasualitatea idazle honen garai bertsuan, eta batez ere geroxeago? hainbat
|
emakume
idazle jaio izana literatura argitaratuaren mundura (Hannah More, Fanny Burney, Mary Wollstonecraft, Mrs. Radcliffe, Maria Edgeworth, Madame de Staël, Lady Granville eta abar eta abar, eta ama horien geroko alabak, haien kontrario sutsuak izan zein ez izan?, hala nola George Eliot, Mary Shelley eta Brönte ahizpak.) Harrotasuna eta aurrejuzguak eko protagonistak pasarte batean dioen bezala, gura izanez gero etxe oneko alabek aukerarik asko izaten zuten formazio sendoa eskuratzeko, eta, beraz, Oscar Wilde idazle bikainak hain grazia handiz erakusten digun emakume hori, flirteoaren arteetan iaioa baina beste guztirako burmuin gabea, batez ere solas inteligente bat izateko?
|
|
2015
|
|
|
eleberri galdu eta ahantziak, bizitza zapuztu egiten dio Juan Martini ezkututik. Emakumeekin elkartu ezina, halabeharrak agindua, hemen
|
emakumeengana
idazle ospez inguratuz konpontzen ahalegintzen da protagonista. Baina. Adio atsekabe?
|
|
|
izaten jarraitzen du. Halaxe frogatzen du euskal
|
emakume
idazleek ohiko promoziobideetan eta
|
|
|
faltari leporatu zion historian zehar
|
emakume
idazle gehiago sortu ez izana.
|
|
2016
|
|
|
Baina oro har iritzi politikoen garrantzia apaldu dela uste dut, eta horretan ere kritikarien kopuruaren eta aniztasunaren zabalkuntzak zerikusia izan dezakeela. Emakume kritikarien kopuruak ere gora egin du,
|
emakume
idazleenak baino gutxiago ordea, eta parekotasunetik oso urrun gelditu da, beraz; baina emakumeek idatzitako liburuei arreta handiagoa eskaintzen dietenez gizonezko kritikariek baino, horien inguruko iruzkinen portzentajeak gora egin du, nahiz eta alor horretan parekotasuna ez dagoen, ezta ere, hurbil.
|
|
2017
|
|
|
|
Emakume
idazle baten lehen betebeharra etxeko aingerua hiltzea da.
|
|
|
Nire sexukook ez dugu ezta samintzeko eskubiderik ere. Colette, Duran, Beauvoir, Yourcenar, Sagan, horra hor
|
emakume
idazleen segida luze bat oso kezkatuak denak zintzoak eta prestuak direla frogatzen, gizonak lasaiarazten, barkamena eskatzen idazten dutelako eta behin eta berriz esaten zenbat estimatzen, zenbat errespetatzen, zenbat maite dituzten gizonak eta, batik bat, argi uzten ez dituztela bazterrak gehiegi nahasi nahi. Denok dakigu zer datorren bestela:
|
|
|
Niri ez.
|
Emakume
idazle gisa jasaten dudana, gizon batek jasaten duenaren bikoitza da-eta.
|
|
2019
|
|
|
irakurtzen dituen esaldiak errepikatzen dizkizu ozen. Askotan
|
emakume
idazleren baten izena aipatzen dizu, irakurketa taldean proposatutako liburu baten egilea, eta orduan ez zara ausartzen esaten ez duzula ezagutzen. Ez duzu betiko eztabaida ireki nahi, ea zergatik ez zaizun interesatzen emakumeek egindako literatura, ea zergatik ez diozun merezi duen garrantzia ematen.
|
|
|
Helsinkin bezala, giro kultural berezia nabaritu nuen; edo, ziurrenik, nik hori nabaritu nahi nuelako, leku konkretu batzuetara joan nintzen. Kuriositatea piztu didate azkenaldian bi daniar
|
emakume
idazlek: Josephine Klougart eta Olga Ravn.
|
|
|
Argi dago inongo emakumek ezin duela izan bere sexuaz harago jartzeko pretentsiorik, fede txarrik izan ezean. Orain dela urte batzuk,
|
emakume
idazle ezagun batek uko egin zion bere potreta jartzeari hain zuzen emakume idazleen argazki sail batean: gizonen artean jar zezaten nahi zuen; pribilegio hori lortzeko, ordea, senarraren eraginaz baliatu zen.
|
|
|
Argi dago inongo emakumek ezin duela izan bere sexuaz harago jartzeko pretentsiorik, fede txarrik izan ezean. Orain dela urte batzuk, emakume idazle ezagun batek uko egin zion bere potreta jartzeari hain zuzen
|
emakume
idazleen argazki sail batean: gizonen artean jar zezaten nahi zuen; pribilegio hori lortzeko, ordea, senarraren eraginaz baliatu zen.
|
|
|
Emakumeen elite batek soilik izan du kultura, masak ez; eta, eskuarki, masatik atera izan dira gizon jenioak; emakume pribilegiatuek ere trabak zituzten inguruan, gailur garaietara iristea eragozten zieten trabak. Ezerk ez zien geldiarazi goraldia Santa Teresari eta Katalina Errusiakoari, baina mila zirkunstantzia batzen dira
|
emakume
idazlearen kontra. Gela bat norberarena liburu laburrean, Virginia Woolf jolasean aritzen da imajinatuz nolakoa izango zen Shakespeareren balizko arreba baten destinoa:
|
|
|
Imajina dezakegu, orobat, prostituta alai bihurturik, Moll Flanders bat Daniel de Foek deskribatu bezalakoa, baina inola ere ez zuen antzerki talde bat zuzenduko, eta ez zuen dramarik idatziko. Ingalaterran, V. Woolfek nabarmendu duenez,
|
emakume
idazleek beti sortu izan dute etsaigoa. Johnson doktorearentzat, hauxe ziren:
|
|
|
gauzak bere gain hartzen hasteko modu bat da. Buruargiak izan nahian,
|
emakume
idazleek mesede ezinago handia egiten diote emakumearen kausari, baina, normalean oharkabean, hain daude kausa horren zerbitzuan aritzera emanak, non ez baitute izaten unibertsoaren inguruko jarrera desinteresatu bat, behar beharrezkoa dena ikuspegia zabaltzeko.
|
|
|
–
|
Emakume
idazleak, gainera.
|
|
2021
|
|
|
Parisko intelektual ezkertiarren artean maila paregabea lortuko zuen apurka apurka. 1970ean bere belaunaldiko munduko
|
emakume
idazlerik ospetsuena izango zen, feminismoaren aitzindaria. Bere lanaren eta gizarte mugimendu jakin baten artean gauzatutako bateratasunak estatus berezia eman zion.
|
|
2022
|
|
|
Zaintzaren eta idazketaren arteko arrakala, gela norberarena eta abar, badakizu:
|
emakume
idazleen madarikazio mendeetakoa. Azaltzen zuen, gaiaz galdetzen ziotenean, beti gertatzen zitzaiela zerbait hasten zituen nobelei:
|
|
2023
|
|
|
Horrek guztiak zurrunbiloa eragin zuen. Ezohiko idazlea nintzen, artean euskal literaturan ez zeuden
|
emakume
idazle gazte asko, eta, ondorioz, komunikabideetan lekua eskaini zidaten. Bai esan nien egin zizkidaten eskaintza gehienei:
|