|
2000
|
|
|
Testosterona mailak behera egiteko dosi jarraituak luzaroan lirateke.
|
Emakumeei
dagokienez, kontsumo jarraituak obulaziorik gabeko hileko gehiago ekar dezake. Hipogluzemia sor dezakeela esan izan bada ere, egun hainbat azterketak hori ukatu egiten du.
|
|
|
" Woody Allenek txiste bat kontatzen du' Annie Hall' filmaren hasieran: bi
|
emakume
daude bainuetxe batean eta batak besteari esaten dio: ' Zein txarra den ematen diguten janaria!'.
|
|
2004
|
|
|
guztiok gaitzesten dugu biolentzia sexista, baina egunez egun esnatzen digun berria da gizon batek eraildako emakume batena. Horretan argi dugu biolentziaren muinera jo behar dugula, gizon eta
|
emakumeon artean
dauden ezberdintasun harremanak deuseztatuz. Ikas dezagun eta ekin diezaiogun benetan gatazkaren konponbideari, aurrebaldintzarik jarri gabe.
|
|
|
Eta gure jaiotze tasa mundu mailan txikienetakoa da. Arazook gizarte osoan eragiten dute, baina oraindik erantzukizunaren pisua
|
emakumeengan
dago.
|
|
2005
|
|
|
Badira, ordea, adibide orokorragoak, mendebaleko kulturan txertatuak. Anitz eta anitz
|
emakumeoi
dagokigu, eta horietako bat da hilekoaren inguruko isiltasun ozena: emakume anitzek segitzen dute pentsatzen ez dela egokia hilekoaz mintzatzea jendaurrean, batez ere, gizonen aitzinean, eta errefus horrek egungo neskatila anitzengan dirau, ahalke naturaletik haratago.
|
|
|
Askotan tokatu zait etorkinen inguruko kronikak egitea telebistan. Makina bat elkarrizketa izan ditut, eta
|
emakumeei
dagokienez, badago datu adierazgarri bat: emakume etorkinek bertakoek baino ume gehiago dituzte, doblea, baina beraien jaioterrietako emakumeek baino askoz gutxiago.
|
|
2006
|
|
|
Herri honetan eredu oso garbia daukagu Alardearekin: berdintasunaren aurkako
|
emakumeak
daude eta lehenengo lerroan jartzen dira gainera. Edota Espainian gertatu dena konde, markes eta horrelakoekin.
|
|
|
Baina ezin dugu ahaztu munduaren heren batean bakarrik aldatu direla legeak. Munduaren heren bi oraindik ere,
|
emakumeari
dagokionez, gu XIX. mendean bezala daude. Bestalde, Europan behintzat XX. mendean lortu duguna da berdintasuna politikoen agendan jartzea.
|
|
|
Ahotsak ez da bat batean eratu.Adibidez, Martxoak 8ko plataforman ideologia askotariko
|
emakumeak
gaude eta manifestu bat idazten dugu urtero. Emakumeok honezkero hainbat ekimenetan parte hartu dugu, errazago biltzen gara gizonezkoak baino nonbait, geurezko joera dugu edo.
|
|
2007
|
|
|
Utikan manifestuaren sinatzaileen artean, bi
|
emakume
daude soilik. Bazkako erredakzio batzordean berriz, bat ere ez.
|
|
2008
|
|
|
Eta den bezalakoa onartu behar da, baita maitatu ere. Baina gizartearen gainetik gizon
|
emakumeok
gaude, bakoitza bere keria eta tasun guztiekin, eta horiek guztiak onartu behar dira, baita maitatu ere.
|
|
|
Itxura denez, balio ezberdina hartzen du erakunde, sozietate, enpresa edo gobernuen goi postuetan
|
emakumeak
egoteak. Badirudi emakumeek euren balioa behin eta berriro erakutsi behar dutela, gizonezkoek ez bezala.
|
|
2009
|
|
|
Posible den bateratzea? Nire ustez bai, baina
|
emakumeei
dagokien gaia izatearen guztiz kontra nago. Eta gustatuko litzaidake araudi honek (Langileen Estatutuaren Legean jasota dagoena) beste termino bat erabili balu, errealitateari askoz lotuagoa dagoena eta gizonezkoa zaintzaren eta familiaren arduretan txertatzen duena:
|
|
|
Hortaz, zuzendaritza lanpostua desprestigiatzen joan ahala hasi dira emakumezkoak agertzen. Halere, zuzendaritzan
|
emakumea
egoteak ez duela berak agintzen duenik esan nahi argi du Zubietak.
|
|
2011
|
|
|
Ez zen mugimendu ezkertiarra zehazki, baina bai antikolonialista eta bateratzailea, bereizten zituzten elementuak ezabatu eta batzen zituztenak indartzen saiatu zena.
|
Emakumeei
zegokienez, inolako motiborik gabe emaztea arbuiatzea debekatu zuten. Aurrez nahikoa zen" arbuiatu egiten zaitut" esatea emaztea inolako eskubiderik gabe uzteko.
|
|
2012
|
|
|
Elhuyar Fundazioko zuzendaritza postu gehienak (7tik 5),
|
emakumeen esku
daude. Zuen etxean ez da sabairik.
|
|
|
Arazoetako bat Maiderrek esan duena da, sistema judizialak nola funtzionatzen duen. Ez die emakumeei laguntzen, ez da
|
emakumearen ondoan
egoten: emakumeak behar duena da jabetzea, erabakitzea zer den egin behar duena.
|
|
2014
|
|
|
Proposamenak egiterakoan eta erabakiak hartzerakoan beste ikuspuntu globalagoa ekartzen dute. Nik hori askotan ikusi dut, horregatik erabakiak hartzen diren tokietan
|
emakumeak
egotea oso garrantzitsua da. Hori da nire pertzepzioa.
|
|
2015
|
|
|
Inguru hartatik ere Kasilda La miliciana zegoen; sindikalista, feminista eta milizianoa bera, gizonezko kideak atzealdean jasotzea erabaki zutenean, berak frontean jarraitzea hautatu zuena. Bigarren Mundu Gerran Red Cometeko
|
emakumeak
daude.
|
|
|
Zeharo ados nago, halako eszenaratzeak erreakzioa du.
|
Emakumeez
dagoen eredua (lasaiak, pedagogikoak, enpatikoak, gertukoak, goxoak) apurtu da. Bortizkeriarekin lotu izan ohi diren elementu estetikoetatik gertu dauden ezaugarriak erabili dira, baina biktimaren eredua puskatu da.
|
|
2016
|
|
|
Daitezen. Azpimarragarria ezbaita soilik mekanismo horiei aurre egin zieten
|
emakumeak
egon izana beti. Azpimarragarria, berez, emakume horiek ikusezin ala salbuespen bihurtu izana bera baita.
|
|
2017
|
|
|
Gizonezkoak, aldiz, kafetegian eserita topatuko dituzu shishari zurrupaka. Botere guneak
|
emakumeen esku
baleude, egoerak hobera egingo luke nabarmen. Adibidez, Palestina gaur egun politikoki zatituta dago eta Gazako emakumeak dira astero Kontseilu Legegilearen aurrean mobilizatzen direnak Palestinako indar politikoen batasunaren alde.
|
|
|
" Idatz ezazu letra handi beltzetan emakumeen sufragioaren alde nagoela.
|
Emakumeek
dagokien tokira itzuli behar dutela dioten gizonek barrea eragiten didate. Emakumeek gizonen lana berdin egin dezakete eta berdin ordaindu liekete".
|
|
|
Hortik izendatutako gauza ugari gizartearen erdigune bilakatzen ari dira gaur egun: bortizkeria; sexu erasoen kontrako jarrerak; erakunde, alderdi politiko eta esparru publikoetan
|
emakumeak
egoteko beharra… Hori dena aspalditik aldarrikatzen da feminismotik eta gaur egun hedabideetan ditugu egunero. Aurrerapauso handia da.
|
|
|
Ikasketak eginagatik ere, ezer ez.
|
Emakumeari
dagokionez, askoz ere markatuago dauka bidea, gizarteak irensten baitu: ezkondu eta umeak egin, ez du besterik.
|
|
2018
|
|
|
Asteroko plangintza bere gain dago, eta" erabateko" ardura duela dio tertuliakideak aukeratzeko orduan. " Ez da soilik zenbat
|
emakume
dauden mahaiaren inguruan, eguneko gaia zein den ere zehaztea garrantzitsua da eta gure saioan berdin berdin heltzen diote gaiari gizon nahiz emakumeek", adierazi du Cayerok.
|
|
|
Mundu osoko emakume liderrekin batera hainbat kongresutan parte hartu duzu eta hainbatetan defendatu duzu zeinen garrantzitsua den arlo guztietako ardura eta lidertza postuetan
|
emakumeak
egotea.
|
|
|
Gizaseme kristau antzutzaileen ezin eramana. Eskerrak horren buelta ikusten ari garen;
|
emakumeen esku
dauden sagardotegi eta ardo upategi gero eta gehiago dago. Sagardoaren eta sagardozaleon onerako!
|
|
|
Horregatik gure legeek bermatzen dute
|
emakumeen esku
egotea dibortziatzea, lehen gizonezkoek soilik zeukaten eskubide hori, guztiz berria da. Orain emakumezko ezkongabeek edo dibortziatuek izan dezakete familia, eta hori guretzat garrantzitsua da.
|
|
|
Gertatzen dena zera da, Macarena lurraren defentsan borroka egiteagatik hil duten lehenengo emakume maputxea dela. Gizonezkoak kriminalizatu eta hil badituzte ere, ohartu dira herri maputxearen indarra
|
emakumeengan
dagoela, orain artean horregatik eutsi diotela gatazkari maputxeek. Hala bada, estrategia aldatu dute.
|
|
|
" Ohartu dira herri maputxearen indarra beronen
|
emakumeetan
dagoela, orain artean horregatik eutsi diotela gatazkari maputxeek"
|
|
2019
|
|
|
Hala ere, paperak lortzean ohartzen zara egoera apur bat besterik ez dela aldatzen, pixka bat libreago sentitzen zara baina egoera prekarioa antzerakoa da. Egunean 14 orduz lan egiten duten
|
emakumeak
daude, bizitza sozialik eta familiarrik ez dutenak. Kargak, inork antzematen ez dituen gaixotasunak dituzte, depresioak kasu.
|
|
|
Pilotan egin nahi duten
|
emakumeak
badaude. Oraingo puztualdia haize boladak ez eramateko neurriak hartzeko ordua da, neurri duinak, gizonen eta emakumeen jarduna berdinduko duten neurriak.
|
|
2020
|
|
|
Gai honen inguruan ohikoa den datua ere azpimarratzen du txostenak: ordaindu gabeko zaintzaren hiru laurdenak, eta ordaindutako lanaren bi herenak
|
emakumeen gain
daude.
|
|
|
Halaber, osasun arretaren arloko zein menpeko pertsonen zaintza edo garbiketa bezalako zereginak izan, pandemiak batez ere emakumeek egiten duten zaintza lanen garrantziaz ohartarazi gaitu. Kalitatezko osasungintza publikoa eta
|
emakumeen bizkar
egon ordez kalitatezko zaintza bermatuko duten politika publikoak lehentasun gisa ezarri behar ditugu.
|
|
|
Adibide ona da Erlauntza antzezlana. Hor sei
|
emakume
gaude oholtza gainean, jendeak buruan duen horretatik nahiko haratago daudenak. Inork espero ez duen emakume mota bat da.
|
|
|
Ezin dugu ahaztu emaginak garela emakumeen ugalketaren eta bizitza sexualaren erreferenteak, eta ondorioz, gure esku dagoela beren ugalketa eta sexu eskubideak errespetatzearen alde borrokatzea. Emagina izatea
|
emakumeen ondoan
egotea da, hartzen dituzten erabakietan laguntzea, errespetuz eta epaitu gabe. Emagin baten autonomiaren eta askatasunaren araberakoa izango da artatzen duen emakumearen autonomia eta askatasuna.
|
|
2021
|
|
|
Batzuetan planteatzen dut ea zer aportatzen dudan nik, ea leku hori nik bete nukeen. Edozein kasutan, gaiari heltzerako orduan
|
emakumeen ondoan
egon behar gara, euren proiektuak sostengatzen eta behar denean laguntzen.
|
|
2022
|
|
|
Eta
|
emakumeei
dagokienez, zenbateko presentzia dute Jaka Horien mugimenduan?
|