|
2005
|
|
|
Horrela, Auzitegi Nagusiak adierazi du udalak ez daukala Alardea, egiteko, inolako obligaziorik, ezin dela exijitu udalak jarduera hori zuzenean gauzatzea.Baina argitu du festaren ospakizunean badirela udalaren eskumeneko beste kontubatzuk, zeinen ondorioz indar osoz jokoan sartzen diren Konstituzioaren eta Autonomia Estatutuaren 9.2 artikuluan ezarritako aginduak, hau da, herri agintari orokpertsona guztien arteko egiazko eta benetako berdintasuna sustatu behar duela. Biudalak beren herriko zenbait
|
emakumek
bizi duten bazterkeriazko arazotik hurbilen aurkitzen diren erakunde publikoen ordezkari direnez, zuzeneko erantzukizunadute: «Botere publikoei baldintzak bultzatzea dagozkie askatasun eta pertsona bateneta denena batera osotzen dutenena benetazko eta eragileak izan daitezen; baitagalerazi edo osotasuna zailtzen dituzten oztopoak eragitea hiritargoen parte hartzeaerraztea bai politika mailan, bai ekonomia, kultura eta gizarte mailan ere» (Espainiako Konstituzioaren 9.2 artikulua).
|
|
2008
|
|
|
eskolara joan nahi du, baina ez diote uzten. Ume baten begirada xalo eta magikotik azaldu du Makhmalbafek Afganistanen
|
emakumeak
bizi duen egoera. Txanponaren beste aldea da, fundamentalismo islamiarrari etxetik egindako kritika.
|
|
|
Hori gerta daiteke batzuetan Emakume Langilearen Egunarekin.
|
Emakumeak
bizi duen errealitateak, ordea, herritarrak, administrazioak eta erakundeak behartu gintuzke emakumeen defentsarako politika zehatzak garatzera.
|
|
2009
|
|
|
Amodiozko istorioa da, bat batean emakumeen aurkako bortxakeria bilakatzen dena. Ricardo Combi, ikuskizunaren zuzendari eta egileak
|
emakumeen
bizi duten egoera larriaz arituko da.H. R.
|
|
|
Magrebeko
|
emakumeek
bizi duten egoera lanaren eta baimenen inguruanberdintsua da Ekialdeko europarrenarekin konparatuta, bakarrik erdiak bete ditubehar horiek; hala ere, haien prestakuntza eta lan egoera oso desberdinak dira.Magrebtarrek ikasketa maila txikiagoa dute eta gehienek ez zuten etxetik kanpolan egiten beren herrialdean zeudenean. Latinoamerikako emakumeen egoerapsikosoziala beste emakumeena baino hobea da, agian, haien emigrazio sareakhandiak eta kalitatezkoak direlako.
|
|
|
Ez dira bakarrik ideologia politikoak jausi.
|
Emakumeek
bizi dituzten aldaketek gertakariaren zati garrantzitsua azaltzen dute: ez daude prest euren amak agerturiko sakrifiziorako; espazio publikoa konkistatu eta arrakasta profesionala dute helburu; jaiotzak kontrolpean dituzte.
|
|
2010
|
|
|
Taldearen indarra eta abesti bizi, bero eta dibertigarrien bidez, ostirala gauean kafe antzokiko entzuleak dantzan jartzeko asmoa du talde honek.Afrikako egoeraEta kultur eskaintzarekin jarraituz, larunbatean, hilaren 13an, Akaziaren jokoa ikuskizuna iritsiko da herriko kultur etxera.Kultura eta hezkuntza saila eta Medicus Mundi elkartearen eskutik, antzerkia eta dantza garaikidea biltzen dituen lan berezia ikusiko da.Afrika eta Europaren arteko harremana eta loturak aurkezten dira lan honetan. Era berean, Afrikan
|
emakumeek
bizi duten egoera azaldu eta herritarren sentsibilizazioa lantzen da. Gauzak honela, antzezlan honetan, Afrikara lagun min baten bila joan eta arrazoirik eman gabe bertan geratzea erabakitzen duen pertsona baten istoria kontatzen da.
|
|
|
Behi bat besoetako egin ezazu ekimenaren helburu nagusia sare sozialen eta Interneten bitartez
|
emakumeak
bizi duen egoerari buruz berri ematea da. Proiektua garatzen ari diren herriak Ammappettai eta Mathur dira.
|
|
|
Egin beharreko bidea luzea da baina eskoletatik, heziketatik hartu behar da aldaketaren beharra eta berau landu”.Inma Mateos“Gaurko egunerako ekitaldi garrantzitsua da hemen plazan egin duguna. Hala ere, herritar gehiago elkartzea beharrezkotzat jotzen dut, guztiek bere egin behar baitute
|
emakumeok
bizi dugun egoera eta jasaten dugun diskriminazioak beste bide bat har dezan. Gehienbat emakumeek, gazteek eta nola ez gizonezkoek ere, bere egin behar dute arazo hau, konponbide bat lortu nahi bada.
|
|
2011
|
|
|
Shariaren zentzugabekeria salatzen du, herritarrek egunerokotasunean dituzten arazoei aurre egiteko traba suposatzen baitu. Bestalde,
|
emakumeek
bizi duten egoera kezkagarria eta euren aurkako indarkeria ere iradokitzen da behin baino gehiagotan; batetik, thrillerra Razieh izeneko emakumeak senarrari dion beldurragatik hasiko da, eta bestetik, Siminek bere alaba herrialdetik atera nahi du atzerrian etorkizun hobea izango duelakoan.
|
|
2012
|
|
|
Guzti honen aurrean, emakumeon tresna autodefentsa da. Autodefentsa, emakumeon arteko elkartasuna da, autodefentsa bizitzeko jarrera bat da,
|
emakumeok
bizi dugun errealitatearen aurrean bizitzeko hartzen dugun jarrera bat.
|
|
|
Heidi Hartmann ekonomialariaren ustez, marxismoak garapen historiko kapitalistaren inguruko analisirik egokiena eskaintzen badu ere, ez du generoa kontuan hartzen. Teorialari marxistek salatu dute kapitalismoaren ondorioz
|
emakumeek
bizi duten zapalkuntza, baina ez dute patriarkatuaren eragina aintzat hartu (Hartmann, 1980: 4).
|
|
2013
|
|
|
Helburu didaktikoak dituen artearen historiari buruzko ikuspuntu feminista daukaten argitalpen didaktikoak dira lan hauek.Guerrilla Girls en taldea arte eremuan Eurak, “Arte munduaren kontzientzia” bezala definitzen duten Guerrilla Girls taldearen lana, praktika artistiko feministetan inflexio puntua da bi arrazoirengatik.Lehenak, sexu desberdintasunaren produkzio eta erreprodukzio arazoaren “enkoadratze” zabalak, arte feministan garatzen ari ziren estrategiekiko diskurtsoaren biraketarekin dauka zerikusia. Eta horrekin lotuta dago, lehenengo aldiz eskaintzen baitu sexismoa artean finkatzen duten maila eta prozesu desberdinen ikuspuntu orokorra, baina ahaztu gabe, era berean, prozesu hauek beste instituzio eta gizarte alorrekin mantentzen dituzten loturak.Guerrilla Girls en kartel ospetsuak berehala ezagutzen dira Estatuaren zientzia den estatistikari estetika ukitua ematen jolasten dutelako. Arte alorrean eta beste zenbaitetan ere
|
emakumeak
bizi duen errealitatea islatzen duen estatistikaren hizkuntza erabiltzen dute, gizarte demokratikoen esanetan jarraitu nahi dituzten helburuekin, batez ere berdintasunari dagozkienekin kontrastatu, eta promes horiek lortzerakoan izandako porrota agerian jartzeko. Arte alorrean agintzen duten eragile eta kontzeptuen arteko lotura konplexua lehenengo plano batean azaltzen duten kartel hauek dira gainera euren ekintzen oinarri.
|
|
2014
|
|
|
Gatazkak Kongoko RD ere eragiten dio, eta, liskarrak zuzenak ez diren eremuetan ere, ondorioak nabaritzen dira. «Axolagabetasuna eta utzikeria» ingurune patriarkalaren eta matxistaren erdian
|
emakumeek
bizi duten eszenatokia osatzen dute. Senegalen, hain nimioa, motoa gidatzea zalantzan dago.
|
|
2015
|
|
|
Zenbait pertsona beren etxean sartu ziren bila, baina ez zegoen han, eta, haren ordez, familiari eraso egin zioten. «Ordutik, bere familiaren parte batek beste herrialde batzuetan babestu behar izan du, eta denbora gehiago ematen du Europan eta Amerikan zehar bidaiatzen, nazioarteko hainbat forotan», azpimarratu du, Kongoko ekialdeko gatazkan
|
emakumeek
bizi duten egoera salatzeko», nabarmendu du Alboan euskal erakundea, Synergie de Femmesi laguntzen diona. Marie Dolororo Kafanya, Femmes Engagége ko (FEPSI) Fointion Engagée erakundeko lehendakaria da.
|
|
2016
|
|
|
Emakumeen Mundu Martxako bultzatzaileek argi daukate sexismoa berez ez dela
|
emakumeok
bizi ditugun indarkeriak azaltzeko nahikoa. " Indarkeria transistemikoa" kontzeptua proposatu dute zapalkuntza sistema anitzak nola uztartzen diren hobeto deskribatu eta uler dezagun
|
|
|
Emakume Mundu Martxako bultzatzaileek argi daukate sexismoa berez ez dela
|
emakumeok
bizi ditugun indarkeriak azaltzeko nahikoa. " Indarkeria transistemikoa" kontzeptua proposatu dute zapalkuntza sistema anitzak nola uztartzen diren hobeto deskribatu eta uler dezagun.
|
|
|
Oraingo honek hamar kanta biltzen ditu, eta hitz guztiak Xabi Hoo abeslariak idatzi ditu, bat izan ezik: Espero dena abestiaren hitzak Oihana Bartra bertsolariarenak dira,
|
emakumeek
bizi duten presio sozialari buruzkoak. Abesti batzuk zuzenean grabatu dituzte, zuzenekoaren energia behar zutelakoan.
|
|
2017
|
|
|
" Egun horretan bi bideo plazaratuko ditugu. Lehenengoan, Indiako
|
emakumeek
bizi duten egoera islatuko dugu, hiru faktore oinarri hartuta: pobrezia, prebentzio falta eta emakumea izatea.
|
|
|
– Egun
|
emakumeek
bizi duten egoera argitara ematea (mugak).
|
|
|
Izan ere, nahiz eta iraganeko esperientziei erreferentzia egitean izan, enpresa pribatuan emakumeek bizi izandako egoera erabat ezberdina dela agerian geratu da. Ondorioz, gaur egun, bus gidaritza eta garraioen esparru pribatuan
|
emakumeek
bizi duten egoeraren analisi bat egiteko beharra agerian geratzen da, sektore pribatuan jarduteak emakumeek bizi dituzten oztopoak areagotzen ote dituen argitzeko.
|
|
|
Izan ere, nahiz eta iraganeko esperientziei erreferentzia egitean izan, enpresa pribatuan emakumeek bizi izandako egoera erabat ezberdina dela agerian geratu da. Ondorioz, gaur egun, bus gidaritza eta garraioen esparru pribatuan emakumeek bizi duten egoeraren analisi bat egiteko beharra agerian geratzen da, sektore pribatuan jarduteak
|
emakumeek
bizi dituzten oztopoak areagotzen ote dituen argitzeko.
|
|
|
Lorturiko emaitzak oinarri harturik, etorkizunean arakatzen segitzean eta proposamen zehatzak egitean oinarritu behar dira datozen ikerketa lerroak, lanbiderako sarbidean eta jardunean berdintasuna lortzeko helburuarekin. Ikerketa honetan lanbide maskulinizatu batean
|
emakumeek
bizi dituzten oztopoak izan dira aztergai. Pauso bat haratago emateko, genero aldetik markatuta dauden lanbideetan emakumeek bizi duten segregazio bertikala lantzea ere etorkizunean interesgarritzat jotzen da.
|
|
|
Ikerketa honetan lanbide maskulinizatu batean emakumeek bizi dituzten oztopoak izan dira aztergai. Pauso bat haratago emateko, genero aldetik markatuta dauden lanbideetan
|
emakumeek
bizi duten segregazio bertikala lantzea ere etorkizunean interesgarritzat jotzen da. Izan ere, emakumeek lan merkatuan bizi duten segregazio bertikala jada landua izan den arren, testuinguru bereizgarri maskulinizatuak izan ditzakeen eraginean eta ezagutzan sakontzeko beharra dago.
|
|
|
|
Emakumeek
bizi dituzten eskasia sozioekonomikoak, ezberdintasunak diru sarreretan, beste pertsonen zaintzaren ardura eta genero indarkeria dira emakumeek oro har gizonek baino osasun mental okerragoa azaltzearen arrazoi batzuk (WHO, 2010). Akulturazio prozesuetan ikerketek adierazi dute atzerriko emakumeen kasuan, atzerriko gizonekin alderatuz diskriminazio egoera gehiago jasaten dituztela (Solé, 2000), arazo sozioekonomiko eta legal gehiago dituztela (Standing, 2000) eta gainkarga eta rol eta balioen arteko gatazkari aurre egin behar diotela (Aroian, Norris eta Chiang, 2003).
|
|
2018
|
|
|
Aberasgarria izan zen, bereziki ponentzia oso teknikoak zirenak emakumeen lekukotza biziekin uztartu zirelako.
|
Emakumeek
bizi dituzten egoerak eta egoera horietan antzeman dituzten hutsuneak biktima direnen ahotik entzun genituen. Alboan izan zituzten hutsune horiek gainditzeko dagoeneko maila teknikoan lanean dabiltzan adituak.
|
|
|
Era berean, akordioa gauzatzea borondate politikoaren baitan dagoela uste du. Miseriazko pentsioekin bizi diren pertsonen (alargunak batez ere) bizi baldintzak hobetzea nahi edo nahi ez izatea edota enpleguaren alorrean gazteek eta
|
emakumeek
bizi duten egoera hobetu nahi izatea edo nahi ez izatea. Horren baitan dago akordioa lortzeko aukera.Gure herrian gauzak hobera aldatzen hasteko aukera baten aurrean gaudela uste du EH Bilduk.
|
|
2019
|
|
|
Bazkalostean Oriarteko ikasleek zein irakasleek prestatu duten idatzi bat irakurriko dute. Kukuka taldeak, berriz,
|
emakumeek
bizi dituzten zapalketen inguruko performance egingo dute. Eguna modu zaratatsuan amaituko dute balkoietatik kazerolada eginda.
|
|
|
Ez izatetik izaterainoko sorkuntza prozesu hori ez al da bizitza iturri bera? Eta bizidunon kasuan bizitza erditzearen bidez gauzatzen da,
|
emakumeak
bizi duen prozesu ulergaitz, magiko horri esker. Gerora, arrak, gizonak, bere boterea finkatzeko, iniziazio erritualen bidez jaiotzak duen garrantzia gutxiesten saiatuko da.
|
|
|
Erantzun horrek zur eta lur utzi gintuen, besterik gabe, ez dagoelako errealitatean oinarrituta.
|
Emakumeek
bizi dituzten desberdintasun egoerak gainditzeari dagokionez, historian beste leku askotan bezala Altsasun ere ez, aldaketak ez dira, inondik inora, naturaltasunez eman. Batzuk lorpen hauen alde egongo dira eta beste batzuk kontra, hori beste arazo bat da, baina aldaketak naturaltasunez lortu direla esatea belaunaldiz belaunaldi neska askok aurrera eramandako borroka eta lana ukatzea da.
|
|
|
Adierazi dutenez, gaur egungo legediak eta auzitegiek ez dute emakumeen eskubidea babesten gizonen lan baldintza berdinetan jarduteko. Gehiegikeriez betetako lan hitzarmenak, balio berdina duten jardueretan soldata bera jasotzea bermatzen duten tresna eraginkorrik ez izatea, sektore feminizatuetan hainbat lan gaixotasun ez aitortzea, jazarpena eta sexu gehiegikeria… lan eremuan
|
emakumeek
bizi dituzten baldintzen adibide batzuk baino ez dira.
|
|
|
Laura Freixas idazleak, hitzaldi batean, hausnarketa oso interesgarria egin zuen amatasunak literaturan duen lekuaren edo ez lekuareninguruan: egunero
|
emakumearekiko
bizi ditugun bidegabekerien aurrean, lehenengo urratsa gauzak ulertzea eta ordena batean sartzea da. Freixasek dioenez, belaunaldi bakoitzean erronka bat planteatu behar da, eta, haren ustez, gure belaunaldiaren erronka" gauzen egoera" seinalatzea edo identifikatzea izango litzateke; androzentrismoak ezartzen duen neutraltasun faltsua gizonaren zentraltasuna eta boterearen monopolioaadieraztea, argi azaltzea eta ulertzea.
|
|
2020
|
|
|
Hunkigarria izan da bidean umez inguratuta joatea. Gogorrena, baina,
|
emakumeek
bizi duten egoera ikustea izan da. Munduko leku askotan moduan, azpiratuta bizi dira.
|
|
|
Badira zenbait aste, auskalo zein arrazoiek aginduta,
|
emakumeek
bizi duten zapalkuntza, bortxa eta jazarpena auzitan jartzen dela zenbait gune eta ingurutan. Eztul txiki baten moduan hasi eta bronkitisaren itxura hartuz.
|
|
|
Baina dena oso normala eta hurbila...". Egur handi samarra eman diete Marchanteri eta Movistarri sare sozialetan, herrialde hartan
|
emakumeek
bizi duten egoera zuritzeko ahalegina delakoan. Espainiako superkopa jokatzen ari dira egunotan, herrialdearen itxura zuriketa ahalegin neurrigabean.
|
|
2021
|
|
|
Protokoloa egiterakoan udalerri txikien berezitasuna kontutan hartu dutela gaztigatu zuen. “Udalerrietako batzuk oso landa ingurukoak dira eta, horregatik,
|
emakumeek
bizi duten indarkeria hautematean eta indarkeria horri aurre egitean kontuan hartu behar izan da gizarte kontrola handiagoa dela eta horrek indarkeria estaltzea dakar askotan, beldurragatik edo lotsagatik”.
|
|
2022
|
|
|
Bakartu zituzten gela banatan eta galdeketa zorroztu. Biek gauza bera erran zuten, alegia, emakumeen aldeko kanpaina batean zeudela, inolako talderen babesik gabe, eta helburu bakarra, jendea kontzientziaraztea zela, munduan
|
emakumeek
bizi zuten egoeraz. Alferrik.
|
|
|
Erditzea eta haurdunaldia
|
emakumeok
bizi ditugu, bizitza aldatzen zaigu, eta horrek bere tempusa dauka. Gizonek beste zerbait bizi dute, ez dakit zer den, baina beraiei dagokie horri buruz hitz egitea.
|
|
|
Lankide batek kontatu zidan zenbat kostatu zitzaion berari haurdun gelditzea, prozesu guztia, galdu zituen umeak, zenbat
|
emakumek
bizi duten nahi eta ezina. Ni haurdun, eta nahi ez.
|
|
|
–Jesus, Manolo. Beste milaka
|
emakume
bizi dituk Iruñerrian. Ikusi barran dagoen beltzaran hori.
|
|
|
Besteak beste azaltzen ditu: ...ena “galdutako denbora” gisa interpretatzea; eguneroko erritmoetatik eta bizitzako ziklotik etxeko eta zaintza lanari lotutako denborak desagertzea; kontziliazio politiken jaiotza eta horiek lanaren sexu banaketa zalantzan ez jartzea; familia eta lan ordaindua uztartzea emakumeen “ardura indibidual” gisa planteatzea, ondoriozko doppia presenza ren [33] zamatzearekin, eta horrek
|
emakumeen
bizitzetan duen eragin zuzena (estresa, antsietatea, gehiegizko lan karga, norberaren denboraren gabetzea, karga mentala, erritmo biologikoetan talkak eta desorekak) eta gainerakoetarako denbora falta; zaintzaren kate globala… Osagai horiei guztiei emakumeen parte hartze soziopolitikoa gehitu eta emaitza ikertzen du, bai gainerako egileen ekarpenak aztertuta, bai egoera horien protagonisten ... Oso gomendagarria da lan horren irakurketa.
|
|
|
Hala, Marokoko Familia Kodeak sartu zituen emakumeen eskubideen arloko erreformek hainbat oztopo izan zituzten, hala nola estereotipo sexistak eta gizarteegituren hauskortasuna, eta horiek guztiak aplikatzea lan zaila izan da. Marokon dauden estereotipo sexistak eta gizarte egituren hauskortasunak eragin dute
|
emakumeak
bizi duen egoera eta hori dela eta, gero eta emakume gehiago dira migrazio fluxuen protagonistak. Horiek senarraren migrazio proiektuarekin bat egitetik, duela ez asko arte ohikoa izan zen bezala, haren funtsezko pieza izatera igaro dira.
|
|
|
Marokon
|
emakumeak
bizi duen egoera dela eta, gero eta gehiago dira migraziofluxuetako protagonistak. Horiek senarraren migrazio proiektuarekin bat egitetik, duela ez asko arte ohikoa izan zen bezala, haren funtsezko pieza izatera igaro dira.
|
|
2023
|
|
|
Diana Hryhorian izan zen Kiev utzita Euskal Herrira etorri ziren iheslarietako bat, eta harekin solastatu zen BERRIA. Hilabete berean, Maddi Ane Txoperena Iribarren kazetaria Kongoko Errepublika Demokratikoan egon zen, eta hango
|
emakumeek
bizi duten egoeraren inguruko erreportajea egin zuen. Alboan gobernuz kanpoko erakundearen arabera, Kongoko Errepublika Demokratikoan 100.000 emakume bortxatzen dituzte urtero.
|
|
|
Alaak (Kairo, 1987) Urrezko Palma irabazi zuen Cannesko Zinemaldian I Am Afraid To Forget Your Face film laburrarekin (2020). Orain, pertsonaia bat sortu du, Mariam, gauerdian,
|
emakumeek
bizi dituzten oztopoak kontatzeko. Alexandre Koberidzerekin ari da lanean.
|
|
|
Zuzenbide penalak segurtasuna ezartzeko dauzkan tresnen inguruan ere aritu zen, eta adierazi zuen sistema penalaren eta emakumeen interesak ez datozela bat: «Gertakariak nola izan diren frogatzea interesatzen zaio sistemari, ez
|
emakumeek
bizi duten esperientzia». Hala ere, argitu zuen «indarkeria» ez dela emakumeen «arazo nagusia»:
|