2019
|
|
Botere ezkutua (Lukes, 1974) gailendu eta emakume bertsolari aitzindariak ikusezin bihurtu zituen tenorea. Elkarrizketatutako bertsolarien hitzetan, Lukesek (1974) aipatzen zuen botere ezkutua zela medio,
|
emakume
bertsolarien ahotsak eta agerraldiak espazio publikoetan debekatuta zeuden.
|
|
Esan nahi da, Showalterrek (1983) aipatutako hiru aldiak batera suertatu direla emakumeak bisibilizatzen hasten diren unetik. Horrela, oraindik orain baditugu emakume bertsolariak gizonezkoak paradigmatzat dituztenak, emakume bertsolari feministak euren espazioaren alde borrokan ari direnak, eta
|
emakume
bertsolariak ahots propioa ez ezik bertsokera berri bat, estilo berri bat ere sortzen ari direnak (Lasarte et al., 2016).
|
2021
|
|
Nafarroako
|
emakume
bertsolarien ahotsak, disko batean bilduta
|
|
Nafarroako emakume bertsolariak' egitasmoak herrialdeko emakume bertsolarien sortak jaso ditu, bakarka zein taldean eginiko hamalau kantetan. Bertso idatziei bultzada emateaz harago, Nafarroako
|
emakume
bertsolariei ahotsa ematea du helburu proiektuak, elkarren arteko sarea sendotuz. Ostiralean aurkeztuko dute egitasmoa jendaurrean, Barañainen eginen duten ekitaldian.
|
|
batetik, Nafarroako kulturaren ondare diren bertso sorta idatziei bultzada ematea, jaso eta ikusgarri egitea, eta tradizionalki landutako bertsoen aldaera horrek gaur egun ere lekua baduela ikusaraztea. Eta bestetik, Nafarroako
|
emakume
bertsolariei ahotsa ematea, proiektu honen bidez elkarren arteko sarea sendotzea, eta emakumeek bertsolaritzan esateko dutenari bozgorailu bat eskaintzea.
|
|
2020an hil zen Luzia Goñi bertsolaria, plazetan kantari ibili zen lehendabiziko emakumeetako bat. Diskoko azken kanta berak idatzitako bertso batek osatua da, Estitxu Arozenaren, Txapelketa bat lehendabizi irabazi zuen
|
emakume
bertsolariaren ahotsean jarria. Hortaz, Nafarroako aniztasunaren eta historiaren isla dela esan daiteke, betiere bertsoak eta emakumeen ahotsek harilkatzen dutelarik diskoa.Baliabide pedagogikoaDiskoa, azken emaitza gisa baino, Nafarroako emakume bertsolarien sorkuntza ikusarazteko eta elkarren arteko sarea sendotzeko tresna gisara baliatzea aurreikusten da.
|
2022
|
|
Geroztik, gobararen adierazkortasun kulturalak erakutsi digu
|
emakume
bertsolariaren ahotsetik bestelako kultur subjektibitatea plazaratzeko aukera eta beharra zegoela, emakume bertsolaria beraren ahots subjektiboa lehenetsiko zuen jarrera eta nahian gorpuzturik. Hara, azkeneko txapelketetan, Lujanbio bera izan da emakume bertsolari bakarra finalisten zortzikotean, azken oholtzarako uneari begira jarri ezkero.
|
|
Hara zelan,
|
emakume
bertsolariaren ahots ekarpena gizon andre guztiei egindako dohaintzazko ekarpena da. Johan Huizingarekin batera (1972), kultura jokoa da, eta lehia, bizitza sozialaren osagai behinena.
|