|
2001
|
|
|
Urtero 3.000
|
emakumek
beren buruez beste egiten dute Indiako herrixketan.
|
|
2009
|
|
|
Hala, generoa, sexu biologikoaren inguruan kulturakeraikitzen dituen balio eta sinesmenak izateaz gain, gizon eta emakumeak barnetikkanpora ezberdintzen dituzten sinesmen sare, sentimendu, jarrera, balio, nortasunezaugarri, jokabide eta ekintza bilakatzen da. Genero identitatearen baitan, gizoneta
|
emakumeak
beren buruarekiko duten hautematean, sentimendu subjektibo etasozialean, eta besteekiko harremanean ezberdindu egiten dira.
|
|
|
Hain zuzen, etorkizuneanpresidente izan zitezkeen emakumeek ispilu izan litekeen eredurik ez izateak norkbere kudeatzaile ibilbidea proiektatzea galarazten die. Horregatik, eredu hauenezagutaraztea eta promozionatzea abiapuntu hartuz, egun kirolari diren
|
emakumeek
beren burua presidente ikusi ahal izango lukete kirolari ibilbidea bukatutakoan. Baina horretarako beharrezkoa litzateke kirol egiturak berak emakumehauek bultzatu eta sostengatzea.
|
|
2011
|
|
|
Berehalaxe hasi ziren iristen ezezagunen gutunak. Bakarrik omen zeuden eta zoritxarreko eta ulertu gabeko omen ziren hainbat eta hainbat
|
emakumek
beren burua eskaintzen zioten elkarrekin joateko, basamortuko bizitza partekatzeko, idazkari gisa beretzat musu truk lan egiteko. Gutun horietako ehun eta hogeita zortzi zenbatu eta sailkatu zituen kolore desberdinetako paper zorroetan, bera oso gizon ordenatua baitzen, baina, jakina, ez zitzaion burutik pasa ere egin gutun haietako bakar bati ere erantzuterik.
|
|
2012
|
|
|
Gizonek kanpoan kantatzen zuten, emakumeek barruan. Gizonek espektakulurako kantatzen zuten,
|
emakumeek
beren buruarentzako.
|
|
2013
|
|
|
Horretan datza emakumeen gaineko kontrol ideologikoa: 2010eko legea indarrean egonda ere, abortatzera joaten diren
|
emakumeek
beren burua justifikatzen jarraitzen dute, moral jakin batek behartuta, iruditeria kolektiboan abortua oraindik ez baita eskubide bat, ondo arrazoitu beharreko gaitz bat baizik. Lege berriaren xedea ez da soilik abortuak kriminalizatzea, baizik eta emakumeak epaituko eta errudun bihurtuko dituen ideologia bat legearen bidez hedatzea.
|
|
2015
|
|
|
Lehengo egunean, adibidez, finalean, kantatu genuen 70 urterekin lehenbiziko aldiz masturbatzen den emakume bati buruz. Uste dut entzule batzuk lehen zeukaten gai horren inguruko pertzepzioa eta orain daukatena ez dela berdina, agian saio horren ondoren pentsatuko dutelako zer lanak izan dituzten
|
emakumeek
beren buruari plazera emateko.
|
|
2017
|
|
|
Eta alderantzizko efektua ere gerta daiteke, eta naturalki gertatzen diren bi prozesutan ikusten dugu hori. Menopausia garaian, hasieran batez ere, estrogenoak eta progesterona jaitsi egiten dira, eta, ez beti, baina nahiko arrunta da
|
emakumeek
beren burua triste nabaritzea, suminkorrago egotea Bestalde, hilekoaren zikloaren bigarren fasean, hilekoaren aurreko nahastearen barruan, suminkorrago edo tristeago egotea nahiko arrunta da.
|
|
2018
|
|
|
Nahiz eta oso engaiatuta zeuden kooperatibarekin, nahiz eta borroka ekonomiko eta politiko latz bete betean aritzen ziren hari abian eusteko, eta nahiz eta jakinduria eta konfiantza handia bereganatu zuten lantoki demokratiko hartan aritzeari esker, ez ziren langileak.
|
Emakumeek
beren buruaz zuten ikuspegi hori ez zen, han hemen aditzen den bezala,, sozializazioaren, ondorio; haien kontzientzia horrek, egiaz, zehatz mehatz islatzen zuen zer posizio estruktural zuten emakume eta emazte gisa.
|
|
|
Garrantzitsua da azpimarratzea indarkeria eta borroka testuinguru berrian jartzen direla lan hauetan, eta ez dituztela zapalkuntza testuinguruetan dauzkaten esanahi berak. Ez da beste barik «tortillari buelta ematea» eta emakumeek indarkeria gizonen kontra erabiltzea, edo beste barik arau maskulinoak barneratzea eta
|
emakumeek
beren buruaren kontra erabiltzea indarkeria. Testuan agertzen den indarkeriak sexu kategoriaren identitate eta koherentzia du jomuga, hau da, eraikuntza bizigabe bat, gorputza sorgortzeko helburua duen eraikuntza.
|
|
|
Ezta kanoirik ere, ez kantinerarik, ez uniformerik ere.
|
Emakumeek
beren burua baztertu dutelako. Izan daiteke, baina orain erabaki dute euren burua ez baztertzea.
|
|
|
|
Emakumeak
beren buruaren kontra aritze hori beti iruditu izan zait akats bat.
|
|
2019
|
|
|
Hori begi bistakoa da
|
emakumeek
beren burua ondoena berretsi duten alorrean, hau da, kulturan. Letrei eta arteei estu loturik egon da haien patua; germaniarren garaietarako, emakumeei zegozkien jadanik profeta eta apaiz eginkizunak; emakumeak mundutik aparte zeudenez, gizonek haiengana jotzen zuten saiatzen zirenean kulturaren bitartez beren unibertsoaren mugak gainditzen eta besterik den horretara iristen.
|
|
|
Garziaren sarkasmoaren biktima ezagun horrek berorika hitz egingo zukeen bere buruarekin berorika jakin izan balu, baina usteak dio euskaldun gehienok hika egiten diogula geure buruari. Errotua dago ia denok, ar zein eme, toka egiten dugula nork bere buruarekin, baina gaiaz egin diren inkesten arabera, hiketan dakiten hiztunen artean, gizonezko gehienek egiten dute toka beren buruarekin (%79, 6 hika beti, halaxe Franzek ere Berlin Alexanderplatzen?, eta %11, 1 aldian behin);
|
emakumeek
beren buruarekin toka mintzatzen direla dioen ustearen kontrara, emakumezkoek noka egiten dute, baina gizonezkoek baino portzentaje txikiagoan (%64 eta bietara %13, 7). Halaxe gertatzen da literaturak eman duen emakumezko baten bakarrizketa ezagunenaren itzulpenean ere:
|
|
2020
|
|
|
Laguntza eman behar diegu
|
emakumeei
beren burua eta familiak zaindu ditzaten herritar langile gisa.
|
|
2022
|
|
|
Eta hori ez da aldatu 25 urtean», jakinarazi du Legarretak. Gainera, ohartarazi du
|
emakumeek
beren buruarentzako denbora gutxi izateak eta aisialdirako eta parte hartze politikorako sarbiderik ez izateak «gizarte ezberdintasun sakon bat» dakarrela.
|
|
|
Zazpi neska gazte dira, nondik datozen ahaztu gabe, eta ertzetan baztertuak izan direnak erdigunera ekarriz, nahi dutena egiten dute, inongo aurreiritzi eta lotsarik gabe. Ilargi berriak abestian nortzuk diren, nondik datozen eta zer dakarten azaltzen digute; Kontu zaharrak en gure aurrekoek kontatzeko gordeta dituztenak azpimarratu nahi izan dute; Hamen en koplaz kopla, amorrutik,
|
emakumeek
beren burua maitatzea den bekatuaz aritu dira; eta Biluzik tangoan, munduko dantzarik sentsualenean, erotismoz beteriko hitzak sartu dituzte «bi gorputz daude lehertzear, bagoaz azaletik haragira». XXI. mendekua k ere mezu benetan indartsua dauka, emakumeen ahalduntze eta zaintzearen ingurukoa «kolektiboa ez den ahalduntzea ez delako ahalduntzea» aldarrikatuz, guztia aldakak mugiarazteko doinuetan.
|
|
|
Emozio horiexek elikatzen dituzte gizonen artean gerora azaltzen diren erreakzioak. Jokaera horien artean daude maitasun objektu gisa sozialki beherago dauden emakumeak hautatzeko joera, bai eta
|
emakumeek
beren buruekiko duten errespetuari modu aktiboan azpiak jateko ohitura, betiere," ‘gizon arruntak’ bere buruarekiko duen errespetu beti ezegonkorrari" eusteko14.
|
|
|
Oinarrizko dieta emakumeen irudi sexualizatuek, famatuen inguruko txutxu mutxuek eta kutsu erotikoko iragarkiek osatzen dute, eta horrek" askatasunaren" eremu gisa eraikitzen ditu generoa eta sexualitatea. Eremu horren baitan, gizonek hautatzen dituzte emakumeak (eta, ondorioz,
|
emakumeek
beren buruak desiragarri egin behar dituzte). Halaber, hedabide nagusietako lerroburuek eta entretenimendu generoek normatibo bilakatzen dituzte heterosexualitatea, autoritate maskulinoa eta zaintza femeninoa, soldatapeko langile alienatuari eta haurrak dituen etxekoandre aspertuari arindua eskainita.
|
|
|
% 43k, aldiz, uste du iniziatibadun emakumeak direla sektorekoak.
|
Emakumeek
beraien buru eta gaitasunengan duten konfiantza hizpide hartuz gero, balantzea argia da: emakumeen% 71k uste du konfiantza falta dela sektoreko emakumeen artean.
|
|
|
Emakumeak ekimen edo arduren barne edo kanpo kokatzen diren galdetuta, emakumeen% 64k uste du, orokorrean, sektoreko
|
emakumeek
beraien burua ekimenetatik kanpo kokatzen dutela, baztertu egiten direla.
|
|
2023
|
|
|
Gainera, 2021ean, ANAR Fundazioak (arriskuan dauden haur eta nerabeei laguntzen die) 748 adingabe artatu zituen, deiaren unean beren bizitza amaitzen saiatzen ari zirenak. Arrisku faktore suizida adingabeetan Gizonek beren buruaz beste egiten dute, baina
|
emakumeek
beren buruaz beste egiten saiatzen diren gizonek baino bi aldiz arrisku handiagoa dute. Gainera, nerabezaroa etapa kritikoa da, eta “inflexio puntua” gertatzen da, “Osasun Sistema Nazionalaren Osasun Mentaleko Estrategian() ” adierazten den bezala, Estatistikako Institutu Nazionalaren (INE) datuetan oinarrituta.
|
|
|
|
Emakumeei
beren burua defendatzeko legitimitatea ukatu dietela salatu du Monroyk, autodefentsa feministari buruzko liburuan.
|
|
|
Horrekin batera," indarkeriari aurre egiteko bitartekoak erraztu nahi ditugu. Erasotzaile izan daitezkeenei dena libre ez dela eta erasoak dauden kasuetan erantzuna izango dutela ohartarazteko gunea da, hala nola
|
emakumeek
beren burua defendatzeko duten gaitasunaz jabetzen laguntzeko eta bitarteko eta lanabesak eskaintzeko". Usurbilgo Udalaren eskariz egokituko duten gunean, “Emagin elkarteko kideak une oro izango dira gunea dinamizatzen, bertaratutakoei aholkularitza ematen eta zalantzak eta kezkak argitzen”.
|
|
|
“Euren burua defendatzeko duten gaitasunaz jabearaztea eta maitasun erromantikoaren eredua zalantzan jarrita plazerean oinarritutako harreman osasuntsuak bultzatzea”. ...ak eta herritarrak, oro har, indarkeria sexistaz kontzientziatzea. Emakumeek jaietan indarkeria sexistarekiko dituzten bizipen, iritzi eta interesak jasotzea. Babes eta elkartasun gunea irudikatzea eta indarkeriari aurre egiteko bitartekoak erraztuko dituen erreferentzia gunea sortzea. Erasotzaile izan daitezkeenei dena libre ez dela eta erasoak dauden kasuetan erantzuna izango dutelaohartaraztea.
|
Emakumeek
beren burua defendatzeko duten gaitasunaz jabearaztea eta, horretarako, bitarteko eta lantresnak eskaintzea. Maitasun erromantikoaren eredua zalantzan jarri eta plazerean oinarritutako harreman osasuntsuak bultzatzea.
|
|
|
" Emakume batek zaindu behar du bere burua, ematen duen irudia berarekin baitoa beti. Gizonezkoek begiratu egiten diete emakumeei;
|
emakumeek
beren burua hautematen dute begiratuak izaten ari direla. Horrek determinatzen du, ez bakarrik gizon emakumeen arteko harremanak, baita emakumeek beren buruarekin duten harremana ere".
|
|
|
Gizonezkoek begiratu egiten diete emakumeei; emakumeek beren burua hautematen dute begiratuak izaten ari direla. Horrek determinatzen du, ez bakarrik gizon emakumeen arteko harremanak, baita
|
emakumeek
beren buruarekin duten harremana ere".
|
|
|
A Book of Self Esteem. Liburu hartan, emakumeak antolatzeko politikatik urrundu, eta
|
emakumeek
beren buruaz duten irudiarekin loturiko barne arazo gisa definitu zuen arazoa.
|
|
|
Egia esan, emakume zuriek krimen" kulturalen" arloan (ohore hilketak edo EMGa) egiten duten" defentsa feministak" krimenen kalteak larriagotu besterik ez du egiten, ekiteko ahalmena kentzen baitie krimenotatik bizirik ateratakoei. Krimenaren krudelkeria eta txarkeria sufritzeaz gainera," salbatzaile" atzerritarrek emakume natiboak baliogabetzen edo isilarazten dituzte,
|
emakumeok
beren burua defendatzeko biktima ezgaitzat harturik. Lankidetzaren testuinguruan, emakume zuriek zuzendutako programak eta sustapen planak bete behar dituzte koloreko feministek, baldin eta esparru horretan lan egiteko dirulaguntzarik jaso nahi badute.
|
|
|
Mundua leku tristea eta nahasia izan da beti; hala ere, poetek, artistek eta zientzialariek ez ikusia egin diote horri, faktore horiei erreparatu izatera geldiarazi eginen baitzituzkeen. Ikuspegi praktikotik, bizitza intelektual eta espirituala, gainazalean, gizon
|
emakumeek
beren buruari oparitzen dioten jarduera alferrikako bat da, hari esker atsegin handiagoa erdiesten ahal baitute beste edozein modutan baino. Artikulu honetan, hortaz, hauxe dut asmoa:
|