|
2002
|
|
|
Menopausia izanik, estrogenoen produkzioa gelditzean,
|
emakumeak
adin bereko gizonezkoaren aldean, hezurrak hausteko eta osteoporosia nozitzeko arrisku handiagoa du.
|
|
|
Espainiako emakumeek, batez beste, 26 hilabete itxaron behar dute ospitale publikoetan ugalketa lagunduaren tratamendua egiteko, unitate guztietako espezialistek egindako txostenaren arabera, osasun administrazioari neurriak har ditzan eskatzeko. Azterketa Osasun Ministeriora bidali da, eta, haren arabera, Osasun Sistema Nazionaleko laguntza bidezko ugalketa zerbitzuak “ez dira aski, argi eta garbi”, eta giza baliabide eta baliabide material gehiago eskatzen dira; izan ere, bikote batek ez luke sei hilabete baino gehiago itxaron behar, eta
|
emakumearen
adinarekin ugalketa pronostikoa okertu egiten da. In vitro ernalketa (FIV) eta espermatozoideen mikroinjekzio zitoplasmatikoa (ICSI) egiten duten laguntza bidezko ugalketako unitate publiko guztiek hartu dute parte txosten horretan, eta 2000 urteko datuei buruzkoa da, nahiz eta uste den ordutik egindako aldaketek ez dutela funtsean aldatzen lagundutako ugalketaren egoera.
|
|
2004
|
|
|
Kanpainak bularreko minbiziaren detekzio goiztiarraren garrantzia azpimarratzen du, tratamendu kirurgiko edo farmakologiko agresiboak saihesteko. Miguel Martinen arabera, 50 urtetik beherako emakumeen kasuan, minbiziak gora egiteko arrazoiak izan daitezke, adibidez, elikadura edo lehen umea izateko
|
emakumearen
adinean gora egitea.
|
|
2005
|
|
|
Bizialdi honetantxe eta
|
emakumearen
adina kontuan izaki, bikote harremana (horrelakorik balego) bilakatzen ari den era edo bikotekidearen gabezia bizitzen ari den modua ere aintzat hartu da.
|
|
|
Ekimen hori aitzindaria da munduan, eta “in vitro ernalketa” tratamendua egin duten eta beren produkzio nahia bete duten paziente osasuntsuetatik datozen enbrioiei irtenbidea eman nahi die. Gero, enbrioi horiek “osasun psikofisiko betean eta ugalketa adinean dagoen edozein
|
emakume
adinez nagusik” har ditzake, eta, horren barruan, “seme alabak dituzten bikoteak, seme alabak izan nahi dituzten gizonezko bikotekiderik gabeko emakumeak eta, jakina, antzutasun arazoak dituzten bikoteak” sartzen dira. Tratamenduak 2.250 euro balio du, eta “erraza eta minik gabea” da.
|
|
2006
|
|
|
Tratamendua endometriosiaren hedaduraren, sortarazten duen minaren, eragindako
|
emakumearen
adinaren eta haurdun geratzeko bere asmoaren araberakoa izango denez, biziki konplexua izan daiteke.
|
|
2007
|
|
|
Aitzitik, 40 urtetik gorako bikoteen kasuan, ernalezintasunaren kausarik probableenak emakumeari eragiten dio; izan ere, emakumearen obulutegiek kalitatea galtzen dute denborak aurrera egin ahala, eta, ondorioz, haurdunaldia lortzeko eraginkortasuna galtzen dute. “Enbrioi gehienek irregulartasunak dituzte kromosometan; ugalkortasun arazorik ez duten bikote gazteetan gertatzen da hori, baina maizago agertzen da esterilen artean eta
|
emakumearen
adinean. 35 urterekin, enbrioien %40 akastunak dira, 38 urterekin %65 eta 41ekin %80”, azaldu zuen.
|
|
|
Ebidentzia hori azaltzeko, baliteke emakumeen bihotza prestatuta egotea haurdunaldian izaten den bolumen eta presio gainkarga jasateko. Haurdunaldia eta bihotza KT duten
|
emakumeak
adinez nagusiak dira, gaixotasun gehiago dituzte, gutxiegi diagnostikatuta daude eta gizonak baino okerrago tratatzen dira. Emakumeen bihotzak aldaketa handiak izaten ditu haurdunaldian eta erditzean, maila anatomikoan eta fisiologikoan.
|
|
2008
|
|
|
Holandako zientzialariek hormona bat aurkitu dute,
|
emakumeen
adin emankorra aurresateko gai dena
|
|
2009
|
|
|
Plos Medicinen argitaratu berri den azterlan suediar batek psikosi puerperalaren garapenean zerikusia duten beste arrisku faktore batzuk aurkitu nahi izan ditu. Stockholmeko Karolinska Instituteko ikerlarien arabera, erditu eta 90 egunera psikosia garatzeko arriskua areagotu egiten da
|
emakumeen
adinean aurrera egin ahala: 35 urtetik gorakoek, haien arabera, 19 urte edo gutxiago dituztenen probabilitate bikoitza dute.
|
|
|
Buenaventura Coroleu SEFko lehendakariak esan zuenez, “jardunari, haurdunaldi indizeen eraginkortasunari eta haurdunaldi anizkoitzaren ondoriozko konplikazio murrizketari dagokienez, herrialde liderra gara”. TRA bat egiten duen
|
emakumearen
adinak gero eta handiagoa izan arren, eta horrek eragina izan luke errendimenduan eta haurdunaldi tasetan, zikloen eraginkortasuna zertxobait handitu da, eta horrek esan nahi du tratamenduak gero eta eraginkorragoak direla. “In vitro” ernalketa tratamendua edo esperma mikroinjekziokoa egiten duten pazienteen %80 30 eta 40 urte bitartekoak dira, eta obozitoak hartzen dituzten emakumeen %55, 7 40 baino gehiagokoak.
|
|
2011
|
|
|
Arraina maiz kontsumitzeak
|
emakumeen
adinari lotutako makula endekapena garatzeko arriskua murrizten du.
|
|
|
Arrainean dauden gantz azidoak maiz hartuz gero,
|
emakumeen
adinari lotutako makula endekapena garatzeko arriskua txikiagoa da. Harvardeko Medikuntza Eskolak eta Brighameko Ospitaleak eta Bostongo Emakumeek egindako azterketa baten emaitza da aurkikuntza.
|
|
|
Obuluen dohaintzak jasotzen dituzten 40 urtetik gorako emakumeek zazpi aldiz biderkatzen dituzte haurdun geratzeko aukerak Espainiako legeriak emailearen eta obozitoaren hartzailearen anonimatua bermatzen du. Jasotzen duenak, eman duen
|
emakumearen
adina eta odol taldea bakarrik ezagutu ahal izango ditu, eta, obulu emaileei ordaindu behar ez zaiela —esperma emaileei bezala— ezartzen badu ere, gaiari buruzko klinikek eta erakundeek ekarpen ekonomikoa egiten diete dohaintza emaileei, “konpentsazio” gisa, lekualdatzeengatik eta eragindako eragozpenengatik. Obulazioa tratatzea garestia da:
|
|
2012
|
|
|
bi urte, batez beste. Denbora asko, batez ere kontuan hartzen bada ugalkortasun arazoen arrazoi nagusia ama izatea erabakitzen duten
|
emakumeen
adinak gora egitea dela. Espainian 180 erakunde pribatu daude, eta lagundutako ugalketa teknikak eskaintzen dituzten 37 zentro publiko baino ez Datu batzuk oso adierazgarriak dira:
|
|
|
Teknika horretan, espermatozoidea obuluan sartzen da mikroorratz baten bidez. Tratamendu honen gutxieneko prezioa 4.500 eurokoa da. Metodo horren abantailak haren eraginkortasuna dira (espezialistek %60z hitz egiten dute, nahiz eta hori
|
emakumearen
adinaren araberakoa den), eta espermatozoideak gorde egin daitezkeela. Horri esker, lehenengo saiakeran haurdunaldia lortzen ez bada, bigarrenaren kostua txikiagoa izango da.
|
|
2013
|
|
|
Irudia: Mike Baird Menopausiari buruzko aurkikuntza berri bat izan liteke
|
emakumeen
adin emankorra iragartzeko tresna ahaltsua. Danimarkako ikertzaile talde batek aurkitu zuen ama bat klimara sartzen ari dela, eta modu genetikoan lotuta dagoela bere alaben erreserba obarikoarekin eta, beraz, emankortasunarekin.
|
|
|
Talde goiztiarrean jarri ziren emakumeak 45 urte bete baino lehen menopausian sartu ziren emakumeak; talde «arruntean», 46 eta 54 urte bitarteko menopausia izan zuten amak; eta, azkenik, «berantiarra», 55 urtetik aurrera beren amek klimaterioa hasi zuten. Ama izan nahi duten
|
emakumeen
adin aurreratua da herrialde garatuetan ugalkortasun arazoak areagotzeko arrazoi nagusia Gero, Kopenhageko Unibertsitateko zientzialariek alaben obulutegietako obuluen kopurua estimatu zuten, eta folikulu antralen zenbaketa ekografikoa egin zuten, barruan obuluak dituztenak, eta mulleriarraren kontrako hormona kontzentrazioa kuantifikatu zuten, obuluen erreserbarako hurbilketa bat.... Ikertzaileek ikusi zuten folikulu antralen kopurua eta hormonaren mailak azkarrago gutxitzen zirela menopausia goiztiarra zuten amen taldean, beste bi taldeei dagokienez.
|
|
|
Hori baliagarria da 35 urteko emakume batentzat eta lau asteko haurdun daudenentzat, EROSKI CONSUMErek duela gutxi egindako ikerketaren arabera hamar konpainia aztertzen baititu. Prezioa zehazten duten faktore nagusiak
|
emakumearen
adina eta bizileku hiria dira. Diferentzia zenbatekoaren% 30 izan daiteke.
|
|
2014
|
|
|
Eta 2017tik aurrera, funtzioek neonitoak gaindituko dituzte. Gizonek eta emakumeek etxean egiten duten banaketa desorekatuak haurdunaldi kopurua murrizten du, ikerketa batek dioenez Krisi ekonomikoa eta
|
emakumeak
adin beranduago amatasunera iristeagatik ugalkortasun arazoak dira jaiotza tasaren beherakada hori azaltzen duten arrazoietako batzuk. Baina ez bakarrak.
|
|
2016
|
|
|
Hona hemen:
|
Emakumearen
adina. Emakumeak urteak bete ahala ugalkortasuna murriztu egiten da, baina haurdunaldi anizkoitza izateko aukerak handiagoak dira.
|
|
2017
|
|
|
Horregatik, ez du tratamendu medikorik behar, eta ezin da saihestu. Badira herentzia genetikoarekin zerikusia duten arrisku faktoreak, edo haurdunaldiaren unean
|
emakumearen
adin altua (35 urtetik aurrera). Baina, José María Borrel ek azaltzen duenez, Down Sindromearen Espainiako Federazioko kidea, Down España izenez ezaguna, «gehienetan kasualitatea da».
|
|
|
Zifra hori jaitsi egiten da adinarekin, eta% 10era iristen da 40 urterekin. 2
|
Emakumearen
adinak eragina du haurdunaldia lortzeko. Bai, garrantzitsua da, baina ez bakarra; izan ere, ernalezintasunaren arrazoiak anitzak dira. 35 urtetik aurrera, obozitoen (obuluak edo gameto femeninoak) kalitatea ez ezik espermatozoideak ere gutxitu egiten dira, abiadura txikiagoan bada ere.
|
|
2023
|
|
|
Emozioei lotutako hormona Emakume batek, ugalkortasun etapan, ohikoa du estradiol maila (estrogenoaren forma nagusia) 30 mirakulu izatea mililitro bakoitzeko (pg/ ml) eta, menopausiaren ondoren, 0 pg/ ml. Perimenopausian,
|
emakumearen
adinari ez dagozkion maila altuak ikus daitezke (45), eta periodoa behin betiko erretiratzearen azken urteekin eta zenbait aldaketa emozional agertzearekin lotutako gorabeherak adierazten dituzte. Aipagarria da Pascual García Alfaro, Dexeus Mujer Menopausia Unitateko ginekologoa, “kalkulatzen da emakumeen% 75ek sintoma emozional arinak izan ditzaketela uneren batean bere hilekoaren zikloan”.
|
|
|
Bai karbohidratoen kopuruagatik eta kalitateagatik, bai proteinengatik, ezin da falta dieta osasungarri batean bizitzako etapa guztietan: haurren adinean, mantenugai dentsitate handiagatik; nerabezaroan, burdin kopuruagatik;
|
emakumearen
adin emankorrean, azido folikoagatik (bitamina giltzarria haurdunaldian), eta adineko pertsonengan, bere zuntzagatik eta konposatu biobaskularrengatik.
|