|
2009
|
|
|
Gosaria izaten da
|
eguneko
lehen otordua, eta garrantzi handikoa gertatzen da haur eta gazteentzat.
|
|
2010
|
|
|
Arroz esne eta kanelarekin egindako gosari energetikoa nahi dutena izan daiteke txikientzat, zapore gozoa atsegin badute.
|
Eguneko
lehen otordu horretan, azukre gehien duten zerealen ordez osoko zerealak (muesli motakoak) jarri behar dira, arroz harrotuaren edo oloaren ale osoekin. Hasteko, koilarakada bat betiko zerealekin nahastu, eta pixkanaka kantitatea handitu.
|
|
|
Haurren %30ek bakarrik gosaltzen du, eta gurasoekin joaten direnek baino opil gehiago kontsumitzen ditu, Valentziako Lehen Hezkuntzako hirugarren eta laugarren mailetako 170 haurrek egindako azterketa baten arabera. Gainera, %7, 45ek
|
eguneko
lehen otordu hori saltatzen dute, eta %3, 18k bakarrik gosari osoa hartzen dute frutekin, esnekiekin eta zerealekin. Familia eta Komunitate Medikuntzaren Espainiako Elkartearen XXX. Biltzarrean (semFYC) lana aurkeztean, Lourdes Carrillo doktoreak ohartarazi zuen haur batek bakarrik gosaltzen badu, “segur aski gurasoek ez dutela gosaltzen edo ez diotela garrantzirik ematen eguneko une horri”.
|
|
2011
|
|
|
Buffeta erabil daiteke akats batez ohartzeko; alegia, gosaria ezin dela mugatu kafe batera, eta lagun dezake ikusten zeinen ona izan daitekeen
|
eguneko
lehen otorduari denbora gehixeago eskaintzea eta elikagai aukera zabaltzea.
|
|
|
Buffet erako gosariak lagundu egin dezake ikusten zeinen ona izan daitekeen
|
eguneko
lehen otorduari denbora gehixeago eskaintzea
|
|
|
Hidrato horiek pixkanaka digerituko dira, ordu gutxiren buruan edo ibilbidean zehar etengabe goserik ez sentitzeko. Zenbat eta koipe gutxiago, hobeto,
|
eguneko
lehen otordu hau astuna izan ez dadin. Gosariko elikagai solido gisa, hauek aukera daitezke:
|
|
|
Gosari osoa da haurrek elikadura jarraibide egoki eta orekatuak hartzeko lehen pausoa. Egokiena
|
eguneko
lehen otorduak organismoak behar dituen eguneko kaloria guztien %25 ematea da, eta, horrela, gaueko gabezia elikagarria ordezten da, eta energia ematen da eguneko gainerakoei aurre egiteko. Ikasturtearen hasieran, gosari orekatua egiteko beharrak are indar handiagoa hartzen du, haurrek ahalegin fisiko eta mental gehiago egiten baitituzte.
|
|
|
Gosari desordenatua eta frugala Esne gosari tipikoa kakaoarekin edo kafe azukredunarekin eta galleta edo opilekin, nahiz eta aukerarik erosoena izan, ez da egokiena adimena oskarbi eta ahalmen mental (kontzentrazioa, memorizazioa…) eduki behar denean klaseek irauten duten goiz osoan.
|
Eguneko
lehen otordu horrek karbohidrato konplexu gehiago eman behar ditu sinpleak (azukreak) baino, glukosa eta energia garunera hobeto erregulatzeko. Gosariak osasungarriagoak izan daitezen, gaileten ordez zereal osasuntsuagoak (azukre eta gatz gutxiagokoak) erabil daitezke, eta gosaltzen saiatu arroz esne edo muesli bat, fruitu lehorrekin nahastuta.
|
|
2012
|
|
|
Ez dago arrazoirik ogia gosaltzeko ogi txigortua gurinarekin edo margarinarekin eta marmeladarekin askatzeko.
|
Eguneko
lehen otorduan elikagai horren kontsumoa sustatzeko modu erraz eta aberatsak daude: papurtua eta esnearekin nahasita, tomatearekin eta oliba olioarekin igurtzita, atunarekin edo urdaiazpiko xerra mehe batzuekin lagunduta, etab. Hamaiketakoen eta haurrentzako askarien ogitartekoak askotarikoak izan behar dira, eta, haurraren ahosabaian atseginak izateaz gain, helburu didaktiko “ezkutua” izango dute:
|
|
|
Musikazaleak29 Eguneko lehen orduan, gosaltzeko, egiten den elikagaien aukeraketa funtsezkoa da errendimendu fisiko eta mentalerako, organismoak barau ordu askoko glukosa jaitsiera egozten baitu.
|
Eguneko
lehen otordu horretan gozokiak eta elikagai azukretsuak aukeratzea ez da egokiena, berehalako energia estimulua ematen baitute, baina azukreak hain azkar metabolizatzen direnez, hipogluzemia sintomak nabaritzen dira berehala. Horiek eragina izanen dute errendimenduan, hala nola kontzentrazio falta, neke eta neke mentala, bai eta logura eta jenio txarra ere, ez baita uste bezain azkar bereganatzen lezioa.
|
|
2013
|
|
|
Gosaria gainditzea, gazteen artean hain ohikoa den elikadura ohitura osasungaitz bat, gero gehiago jatearekin lotzen da zuzenean, bereziki gauez.
|
Eguneko
lehen otordu hori egiten ez dutenek, neurri handi batean, pisua kontrolatzeko egiten dute, baina kontrako efektua lortzen da. Frogatuta dago ez gosaltzeko ohitura dela pisua handitzearen nagusitasun handienetako bat, eta horrek gehiegizko pisua eta obesitatea garatzeko arriskua dakarrela.
|
|
2016
|
|
|
|
Eguneko
lehen otorduetan frutak sartzeko aholkuak eta ideia praktikoak eta goizak zaporea, kolorea eta osasuna betetzea
|
|
|
Eguna barazki on batekin hastea ohitura bikaina izan daiteke, landare kontsumoa egunean zehar banatu ahal izateko, horrela OMEk gomendatutako anoak irentsi ahal izateko. Hainbat aukera daude berdurak
|
eguneko
lehen otorduan sartzeko, baina, goizean bezala, denbora justuan joatea ohikoa denez, proposatzen da barazki izoztuak erabiltzea, aniztasuna, azkartasuna eta erosotasuna ematen baitute barazkiekin platerak egitean. Alde horretatik, barazki izoztuak aukera ezin hobea dira sukaldean orduak aurrezteko, errezeta harrigarri eta zaporetsuenen prestaketari uko egin gabe.
|
|
2019
|
|
|
«Baina bazkari hori inportantea da. Hezkuntza lekuan gaude, eta eredu ona eman behar zaie, garrantzirik kendu gabe etxean egiten denari», ohartarazi du Nerea Segura (Donostia, 1985) nutrizionistak.Gero eta gehiago dira gosaldu gabe eskolara doazen umeak, eta horientzat
|
eguneko
lehen otordua eskolako bazkaria da.Hor dago koxka. Batzuetan, eskolan egindakoari botatzen diogu errua, eta ez diogu begiratzen etxean egindakoari.
|
|
2023
|
|
|
Lehenengo astea Aprobetxa itzazu sasoiko frutak gosarian sartzeko eta eman kolorea
|
eguneko
lehen otorduari. Laranja zukua, melokotoi zukua, sagar zukua… Aukera asko daude probatzeko, eguneroko infusioekin laguntzeko, txigorturen bat urdaiazpikoarekin edo zerealekin (hobe integralak).
|