Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 262

2000
‎gelan sartuta igaro zuen arratsalde bat gogoratu eta, hari horri jarraituz, ustezko depresio baten inguruko teoria sortzen da, ahaztuta beste edozein garaitan ere Eiderrek ordu luzeak pasatzen zituela bere gelan, tripako min batek edo parrandaren osteko biharamunak eraginda ziur aski. Eta gero, gogoratu hil baino bi egun lehenago ez zuela, esaterako, berdura zopa jan nahi izan, eta hara, autopsia ofiziala konpleto dugu: depresio batek suizidiora eraman zuen.
‎osaba, erdi jostetan bezala, eta apeza, berriz, bere atzaparrak zorrozturik, sagua noiz larrutuko, osabak dogmaren eta ortodoxiaren marra iragan bezain fite... Diskusionea sortu zen jauntxo haietarik batek erran zuelako ezen hegaldaka zihoan karnaba bat akabatu zuela hiruzpalau egun lehenago tiro batez eta usoa baino fitezago erori zela. Eta osabak erran zuen:
‎blusa eskote handiduna, gona estu ñimiñoa eta zapata takoidunak. Horiek berak erantzi nizkion, hiru egun lehenago, bere gorputza mihise errukitsu batez estali aitzin.
‎bi urte baino gehiago zuen tarotean ari gabe. Urtemuga, bertzalde, hiru egun lehenago izana omen zen.
‎Haatik, horrek ez ninduen urrikalgarriago egiten. Kristina, bederen, lau egun lehenago anaia Josu eta bere lagun xarmangarria bezala, deus guti larritu zuen nire bisaia zafratuak. Juxtu juxtu eskaini zidan sukaldeko trapu zikin samarra, sudurpeko bi lorratz gorriak xukatu beharrez.
‎Aitzin gaueko harrapaketa huts emanaren hondar ageriak. Matelondoan luzitzen nituen gerla pintura ubel gorriek azalpenen bat eskatzen zuten, eta oraingoan ez nion xelebrekeriaren bat erranda ihes eginen, bi egun lehenago, etxeko betaurreko zaharren eske joan nintzaionean bezala. Bederen, pasta lodi beltzeko begiorde itsusgarri horiek jakako poltsikoan neramatzan orain, eta jantzirik, berriz, nire betikoak, jadaneko konponduak, optikatik atera berriak.
‎Harrigarriki, berriak lasaitua ekarri zion. Bi egun lehenago bezala, inork bere eskuz makilatua ote ninduen, horra nirekiko kezka bakarra. Guztiz burutu gabeko txandrioa inoren gurariari egoztea figura literario bat iduritzen bide zitzaion.
‎Kirol instalazioetatik kanporatzen ari nintzela topatu nintzen Josefinarekin. Hiru seme alabak zekartzan ondotik, bederatzi egun lehenago izeba Milagrosen hileta elizkizunak akitutakoan eliza atarian ikusi nituenak. Mutiko tikiena gure Unairen adina izan zitekeen, gazteagoa beharbada; urtebete edo bi zaharxeago, berriz, erdiko neskatikoa, eta nerabezaroaren ate joka zebilen kozkortuena, lehengo egunean telefonoa hartu zidan mutila noski.
‎Zer agertu eta zer gorde aldez aurretik neurtua nuen burutik buru. Bi egun lehenago Ttipiren bulegokoak nola hartu zituen kontuan hartuta, goganbehartuta nengoen, berriak entzunda, orduan bezain sinesgaitz agertuko ez ote zen Potzolo. Zigarro bat piztu eta aitzineko egunean Zabalguneko merkatu inguruan egindako nire azken azterraldiak berritu nizkion, Josefinarekiko solasaldi laburrak emandakoa gehituta.
‎Hiru egun lehenago horrelako susmorik ez zuen Potzolok. Orduan, haren" lagun inportanteak" baizik ez zituen axola.
‎Potzoloren begiradan ez zen damurik soil soilik lau egun lehenago nire deskubrimenduak fantasiatzat hartu izanaz. Bertzelako batean amorratuko ninduen.
‎Nahi gabe, irriño egin nuen, maisu zaharrak bere mainak ezaguturik ikasle azkarraren arian. Hiru egun lehenago baino helduagoa ematen zuen.
‎Gaitzitua zen, baina hori ere ez nuen gauza berria: begitartea argitu gabea zegoen, bi egun lehenago, ortzegun gauean, Unai ekartzera etorri nintzenez geroztik.
‎Banan banan begiratzera etsia, lehenbizikoetariko baten izenak terneziazko irribarrea jalgiarazi zidan: " edu"," debalde" direktorioan, sei egun lehenago Ttipik eman txostenaren lehen orrian nire izen deiturekin batean agertzen zen bera. Ez zen bilatzen ari nintzena, baina ez nuen neure burua bridatu ahal izan.
2001
‎Hamabost egun lehenago bizitza osoa eraztun batean bilduta eskaini zion, baina neskak ezetz erantzun zion ezkontza eskaerari. Bihotza hutsik zeukan.
‎Hil baino bi egun lehenago Shakuntala ebain ebain egin zuen senarrak eta etxetik atera, auzokoen aurrean. Zergatik?
2002
‎Umeak egin baino sei bat egun lehenago handitu egiten zaizkie titiak eta iraina eraitsi lezakete. " Iraina" entzunda, laidoz edo hitz gogorrez ari garela pentsa lezake askok.
‎Harik eta, egun batean, zorabioak hartu zuen arte, atzeraka erortzen zelarik. Baina, bizpahiru egun lehenago ere, egia esan, ezohiko jokabidea izan zuen Emmanuelek. Bere zaina ziztatu eta lauzpabost ordura gertatu zen, ziztadaren eragina jada iragana zenean.
‎Izan ere, gero eta iniziatiba handiagoarekin ikusten nuen Sara, gero eta kementsuago. Lauzpabost egun lehenago, adibidez, egunkarian irakurri zuen Gipuzkoako Aurrezki Kutxak egindako berrehun lanpostutarako deialdia. Bi hilabeteko epea zuen, azterketak prestatzeko.
‎Izan ere! Orduantxe ohartu baitzen bizpahiru egun lehenago ikusi zuela, aurreko igandean segur, Altzako plaza nagusiko etxe batean sartzen, Karmelek eta berak oliba batzuk eta edariak hartzen zituzten bitartean –Karmelek vermoutha, berak muztioa–, plazako tabernako kanpoaldeko mahai batean aulki banatan eserita, biak aurez aurre. Anderrek itxura nahastezina baitzuen, sendagilea baino gehiago poeta bat iduri, bere betaurreko kristal lodi seinalatuekin eta bere txima luzearekin.
2003
‎Eta bidaiari buruz pentsatzen hasi zen. Izan ere, hiru egun lehenago esan zion bere buruari bidaiari buruz pentsatu zuela noizbait, eta okurritu zitzaion trenean zazpi ordu eman behar bazituen, izango zuela tarte txikiren bat bidaiaz pentsatzeko.
‎Ez nuen ospakizunetan parte hartzeko asmorik. Kiosko batera hurbildu eta egunkariak erosi nituen, bi egun lehenago hil zen idazleari buruz zer zioten jakiteko. Euskal literaturaren aztertzaile ezagunenak hantxe agertzen ziren, beharturik edo behartu gabe, beren iritziak ematen eta hantxe zetorren nire artikulu bat ere.
2004
‎Igande goizean, zazpiak aldera etorri zitzaidan bila Ibarra Etcharteara. Sei egun lehenago argazkiak egitera eraman ninduenetik ez nuen adiskidea ikusi, eta pozik bai pozik besarkatu nuen. Okindegiaren kamioi kirrinkariak ziztu bizian eraman gintuen Baionako errepidetik.
‎Hori zen normalean gertatzen zena. Egun hartan, baina, panpina polit bat ekarri zuen, izeba Manolik urtemugan erregalatu ziona, hiruzpalau egun lehenago, eta harekin ibili zen Maider jolasean, batean besoetan harturik, bestean orrazten.
2005
‎Teresak ongi gogoratzen zuen aitak amari emandako zaplazteko haietako bat, aste beltz hartako egun batean bertatik bertara ikusi zuena eta buru buruan grabatua geratu zitzaiona, eta ongi gogoratzen zuen, halaber, nola bera negar zotinka hasi zen? eszena beldurgarri hartaz aparte, orduantxe ulertu baitzuen amari bizpahiru egun lehenago aurpegian sortutako ubelunearen arrazoia, ama disimulatzen ahalegindu zena: –Hire logelako armairu ertzari sekulakoa eman zionat ustekabean, eta orain, izorrai!?.
‎Abuztuko egun batean izan zen. Oporretan zegoen, bai, amona Kontxi, Benidormerantz abiatua bizpahiru egun lehenago, eta Tomasek eta Teresak ere hartu berriak zituzten oporrak.
‎–Jakin dugunez, hil baino bost egun lehenago Lopez jauna zure jatetxean egon zen. Zer nahi zuen?
‎–Ezkondu baino hamabost egun lehenago elkarrekin geunden... nire apartamentu txikian... maitasuna egin genuen...
2006
‎Ministroak Joan Etxeberri zuen izena, Frantzian eta Biarno aldean Jean De la Rive erraten bazioten ere. Enekot Ezpondaren gutun bat aldean zeramala ailegatua zen hiru egun lehenago gaztelura, beltzez jantzia bonet, galtza eta zamar. Lohizundarra zen, apez izana, eta Parisen eta Geneban ibilia, Kalbino beraren eskutik.
‎Larreak 50 arkabuzari zekartzan berarekin Garazitik, baita peoi zenbait ere laguntzaile. Deus espantagarririk ez; aise ere gizon gehiago ikusiak nituen zortzi egun lehenago, Donapaleuko sarreran, Bernard Etxetoren agindupean.
‎Pauetik etorri beharreko errefortzuez oroitu ginen. Migel Mailuk haien aipua egina zuen, bi egun lehenago. Bezperako esker salmoak berritu ziren istant batez gaztelu barnean.
‎dorreko sugarrei jaka gorri dotorea erauzi nien, inondik ere jaun nobleak egun handietan erabili izan zuena. Zenbait egun lehenago Armendaritze bezala, aitatxiren behialako laguna ez zen gelditu guri ongi etorri egitera. Lapurdira lekutua zen.
‎Sauvaderen eta Gabrielaren besoek lagundurik, Katalina jaiki berria zen ohatilatik. Hamar egun lehenago baino are itxura pena emangarriagoa zuen. Gerriz arno zahagi betea ematen zuen; aurpegiz, kandela zimurtu itzalixea.
‎Horrela joan ziren Minhon egindako egunak. Eta Minhoko jauregia utzi baino hiruzpalau egun lehenago, jauregitik irtetean, zerbitzarietako batek gerarazi ninduen. De parte da señorita Margarita, esan zidan, orri tolestu bat eskainiz.
2007
‎Sumatu egin zuen honek, Figaro Littéraire k zenbait egun lehenago agertutako ohar baten bitartez, urte hartako Nobel Saria bere eskuetara joango zela.
‎Horrela egiten dira gauzak Suedian: batek ezin du parranda egingo duela irten baino ordubete lehenago erabaki; batek jakin behar du, gutxienez, hiru bat egun lehenago. Jakin behar du hori eta edateko zenbaterainoko gogoa izango duen, zerbeza edo rona nahiago izango duen, lau zerbeza edo whisky kopatxo bat edatea izango ote zaion errentagarriago etilikotasunaren ikuspuntutik... eta, gainera, etxean intereseko gonbidatua izanez gero, haren moko finaren azterketa ere egin du lehenengo apalategiko (50 koroa), bigarreneko (60), hirugarreneko (70) edo atzealdeko (100 koroatik gora) ardoen artean aukeratzeko.
‎Arropa garbitzeko ere hiru bat egun aurretik pentsatu behar da, mozkortzeko bezala. Suediako etxeek ez dute normalean garbigailurik, eta txanda hartu behar izaten da etxepeko garbitegian, hiru bat egun lehenago. Eta aurrez txanda hartuta izan eta Pär bezalako bat etxean egokitzen bazaizu, aukeratu egin behar:
‎Gero eta goizago iluntzen du eta Arantzak gogoko du neguko ordutegia. Eguna lehenago bukatzen dela iruditzen zaio eta ez du sentitzen goizegi oheratzen dela.
2008
‎Lasaitu ederra hartu zuen Beñardok bi egun lehenago, aitarekin izan zuèn auzia izeba Ursularen laguntzaz bideratzea lortu zuelako!, horregatik joan baitzen, beharbada, pozik, lurrari lotutako hainbat lan neketsuz libratzea ere poz iturri behar zuen mutilak, eskolara; ez pozak airean, nolanahi ere, Beñardok, eskolaren mundua ezezagun zitzaiòn neurrian, uzkur behar baitzuen aldi berean eta uzkurtasuna nagusi den eremuan ezinezkoa baita poz biribila.
‎Aitak bere asmoak zituen, beraz, baina Herioak ere bazituen bereak, antza? ...ere, aita ez zuen Beñardoren beste disgustu batek eraman beste mundura, mutilak, aldiz, hitza bete eta guztiz aldatu zuen bere jarrera, bere ihesaldi hura marra bat balitz bezala, bizitzari buruzko ikuspegia aldatu ziona?, bizitzari lotutako berezko higadurak baizik, emaztea galdu zuen, gerra galdu zuen, eta osasuna ere galduz eta galduz zihoakion, lurraren aurkako borrokan?; hil baino hiruzpalau egun lehenago, baina, Nazariori eta Beñardori deitu eta honela mintzatu zen, tinkotasunez, ahots indargabea borondatearen mugimendu batez berrindartzen saiatzen zela:
‎baserrira. Etxean osaba Bixente, izeba Ursula, Ismael, Beñardo. Honorato hamabost urte bete ahala joan zen seminariora (berrogei bat egun lehenago, beraz), herriko apaizak bultzatuta, eta morroia aurkitu zituzten.
‎–Hara: zuk Jainkoari zeure nekeak eskaini baino bospasei egun lehenago hil zen gure ama. Baina esan behar dizut, halaber, amak amesten zuèn heriotza izan zuela, ostiral batean hil baitzen, aitortu eta Jauna hartu ondoren, bake handiz.
‎Silver ere, leher eginda zegoen arren, arraunean jarri zuten beste gainerakoak bezala, eta laster ginen itsaso barean martxa politean. Laster pasa genuen kanala, eta baita uhartearen hego ekialdeko muturra inguratu ere, hain zuzen lau egun lehenago Hispaniola atoian generamala zeharkatu genuena.
‎Aritzetako basoan, bi egun lehenago zulatua eduki zuen soilgunearen erdian dago emakume begibeltza, zutik, bizikleta ondoan duela. Begirada ehun metro harago pausatua dauka, Aitor nola hurbiltzen zaion ikusiz.
‎Horregatik iritsi zen Nazario bi gizon haiekin –Mateo eta Zosimo Sukunzarekin– baserrira. Etxean osaba Bixente, izeba Ursula, Ismael, Beñardo –Honorato hamabost urte bete ahala joan zen seminariora (berrogei bat egun lehenago, beraz), herriko apaizak bultzatuta– eta morroia aurkitu zituzten. Gero, bildu ziren sukaldean guztiak, morroia izan ezik –" Maiorazkoa ni neu naiz, bai, baina zuekin kontsultatu nahi nuke..." esan zien anaia zaharrenak, etxekoei sukunzatarrak eta sukunzatarrei etxekoak aurkeztuta gero–, eta Nazariok bere asmoak erakutsi zizkien.
‎Lasaitu ederra hartu zuen Beñardok bi egun lehenago, aitarekin izan zuèn auzia izeba Ursularen laguntzaz bideratzea lortu zuelako!, horregatik joan baitzen, beharbada, pozik –lurrari lotutako hainbat lan neketsuz libratzea ere poz iturri behar zuen mutilak– eskolara; ez pozak airean, nolanahi ere, Beñardok, eskolaren mundua ezezagun zitzaiòn neurrian, uzkur behar baitzuen aldi berean eta uzkurtasuna nagusi den eremuan ezinezk... Ez zihoan, baina, oinutsik eta esku hutsik, etxe etxekoa baitzuen erreferentzia:
‎Aitak bere asmoak zituen, beraz, baina Herioak ere bazituen bereak, antza... ...ñardoren beste disgustu batek eraman beste mundura –mutilak, aldiz, hitza bete eta guztiz aldatu zuen bere jarrera, bere ihesaldi hura marra bat balitz bezala, bizitzari buruzko ikuspegia aldatu ziona–, bizitzari lotutako berezko higadurak baizik –emaztea galdu zuen, gerra galdu zuen, eta osasuna ere galduz eta galduz zihoakion, lurraren aurkako borrokan–; hil baino hiruzpalau egun lehenago, baina, Nazariori eta Beñardori deitu eta honela mintzatu zen, tinkotasunez, ahots indargabea borondatearen mugimendu batez berrindartzen saiatzen zela:
‎–Hara: zuk Jainkoari zeure nekeak eskaini baino bospasei egun lehenago hil zen gure ama. Baina esan behar dizut, halaber, amak amesten zuèn heriotza izan zuela, ostiral batean hil baitzen, aitortu eta Jauna hartu ondoren, bake handiz.
2009
‎Ahotsa lodi ateratzen zitzaion nahigabearen nahigabez. Hiru egun lehenago alabak bere burua garbitua zuen.
‎Pare bat aldiz Oskarrek auto baten argiak ikusi zituen atzean, eta abiada mantsotu zuen batean 4x4 ilun bat ikustea iruditu zitzaion. Bi egun lehenago etxe aurrean ikusitako bera ote zen galdetu zion bere buruari, baina ez zion ezer erran Xabierri: alde batetik, ez zuen pentsatzerik nahi paranoiko bihurtzen ari zela, ikusi besterik ez zegoen nolako errieta bota zion Anaren gelako paperak miatzen aurkitu zuenean.
‎Please? eta irudiak; hura zen bai, erdian mikrofono idazluma; horretan idatzi zuen berak zenbait egun lehenago. –Baina...
‎galdetu zuen eta aingeruek erantzun zioten beti, Nora, beti harresi berbera. Pentsatutakoa baino hiru egun lehenago hartu zuen bueltako hegazkina. Maleta, zorionez, desegin gabe zeukan.
‎Egunkaria itxi eta txakolinari trago bat ostu nion. Bi egun lehenago Arantxaren hiletan bezala, nazkak haserreari lekua uzten ziola nabaritu nuen. A zer sasikume koadrila ginen.
‎–Eztabaida hori, Unai Coloma Perezen gorpua aurkitu baino hiru egun lehenago gertatu zela, ostiral gaueko hamabietatik larunbat goizaldeko ordu biak bitartean. Zarauzko jatetxe batean afaldu ondoren herriko itsas pasealekutik ibilalditxo bat eman zutela, Zarautz eta Getaria bitarteko bidean dagoen pasealekuko eserleku batean geldialdia egin zuten arte.
‎esan zion?, Gabino, egun eguzkitsu bateko igande bateko goizerdia zen? poz pozik jarri zen; entzun zezakeèn musikaz aparte, baina, Gabinok beste motibo bat ere bazuen pozik egoteko; Gabinok, izan ere, goizetik meza entzun zuen, ohi baino debozio handiagoz entzun ere, medikuak bizpahiru egun lehenago operazioaren berri eman ziolako: kolapsoterapia egin ziotela, alegia, ezkerreko birikan hobekuntza izpirik nabaritu ez zuelako; berri gaiztoari, haatik, berri ona jarraitu zitzaion?. Baina bestea gero eta hobeto duzu, sendatu zaizula ere esan daiteke, eta hori da garrantzitsuena?
‎Izeba Ernestinak, normalean, batera ematen zien eskola etxeko bi neskei: goiz hartan, baina, Maria Bibianarekin bakarrik ari zen, Reginak, don Zoiloren aholkuz, alaba gazteena otorrinolaringologoarenera eraman zuelako, lauzpabost egun lehenago Adari ahotsa, zuria baino zuriagoa zuena, erlastu eta belztu egin zitzaiola-eta, faringitis batengatik edo. Hala, bada, izeba ilobak bakarrik zeudela, izebak, bat batean, iloba jotzen ari zèn Beethovenen sonataren bigarren mugimendua eten eta bere galdera egin zion:
‎uko eginez, behin eta berriro; Domingo harritzen zuena, beraz, ez zen buruzagiaren iritzia, baizik eta iritzi hura taldekide anitzen aurkakoa zela, haietako asko eta asko sinetsita baitzeuden, artean ere, egoerari aurre eginez gero, eutsi ahal izango ziotela; matxinatuen erasoak, ordea, gero eta eraginkorragoak ziren, bai itsasotik eta bai lehorretik ere: lehorreko aurrerabidea, batez ere, geldiezina zen, halako eran, non hiriko atarian zeudela ziurta baitzitekeen, setioari ekiteko prest; hura, baina, ez zen bat bateko ezustekoa izan, talde politikoek bost bat egun lehenago planteatu baitzuten hiriaren ebakuazioa, gauzak gaizki zihoazen seinale: esan nahi baita errepublikanoak ez zeudela aparretan ibiltzeko moduan; Domingok, gainera, bertatik bertara ikusi zuen hiriaren gainbehera, korazatuen eguneroko bonbardaketak eta frontetik zetozèn berri ezin txarragoak, hiritar kopetilunen goibeltasunarekin batera, ez baitzitzaizkion hartaz baizik mintzatzen; egia zen milizianoak ahalegin berezia egiten ari zirela hirian zabaltzen ari zèn etsipen giroaren aurka, baita neurri bortitzak hartuz behin edo behin ere, halakotzat har zitekeen erregimentuko koronelaren eta gainerako militar matxinatuen fusilamendua?, baina egia zen, halaber, milizianoen ezintasunaren ezaugarritzat eta azken lantzat har zitekeela ekintza hura, desesperaziotik hurbilago zegoena indar erakustalditik baino; albistearen bigarren zatiari dagokionez, berriz?, baina berri onak ditiat hiretzat???, pentsatzekoa da Domingok etxekoen egoerarekin lotu zuela, buruzagiak, lehendik ere, hargatik deitu baitzion pare bat aldiz:
‎burmuinetan itsatsita geratu zitzaiona: hirurogei bat urteko komandante bat zen, bi egun lehenago hildakoa, hegazkinetik jaurtitako bonbaren ondorioz, antza, haren gorpua bonbak irekitako zuloan baitzegoen, hondakin batzuen azpian; bazirudien, beraz, setiatuek hilotz hura ez erretiratzea erabaki zutela, habe astun gurutzatu bat zuen gainean, gerriaren parean, baita eraikuntza material pila bat ere: harriak eta adreiluak han eta hemen, igeltsu puskak eta igeltsu hautsa nonahi?, zailtasun teknikoez gain, premia gorriagokotzat jo zituztelako, agidanez, beste egiteko batzuk hilotza handik erreskatatzea baino, setiatzaileen erasoari, obusen eta metrailadoreen hotsak noiznahi?
‎Gabinoren eranskinak, baina, are betilunago jarri zuen aita, hitzik behar ez zuèn eta Gabinok ongi ulertu zuèn keinuan; edo ez zion tutik ere ulertu, ausaz, handik pare bat egunera marrazki batzuekin joan baitzitzaion, zeinetan bi egun lehenago adierazia azaltzen baitzion, sekuentziaz sekuentzia: Napoleoren tropak aurrerabidean zihoazen, errenkadan jarritako tuberkuloso andana batekin topatu zirenean, bat batean; hauek etengabe eztul egin eta baziloak igortzen zizkieten, frantsesen biriketan sartu eta suge bihurtzen zirenak, birikak eta organo guztiak jan ondoren; sugeak, azkenik, begietatik nahiz ahotik irteten zitzaizkien soldaduei, azken beltza eraginez.
‎Domingo ziur zegoen horretaz? zortzi bat egun lehenago hil bazen?
‎Medikua ere, bi egun lehenago Regina enean egon zena, baita bere iragarpena egin ere: –Beste aste pare bat, Regina, eta consummatum est??
‎begien aurre aurrean baitzuen froga: non zegoen, bada, Miryamen azala, hiruzpalau egun lehenago hain leuna eta hain eztia izan zitzaiona, baita plazer iturri agortezina ere??; orain, aldiz, heriotzak itsustua ikusten baitzuen, pinporta gorriak han eta hemen, mila iltzek edo mila orratzek zulatutakoa, sufrimenduaren irudi ezin garbiagoan, kaka Jainkoari eta kaka Jainkoari, oraintxe erreko nitizkek eliza eta tenplu guztiak, nire eskuan balego?!
‎hautsi ezin zuelako, ez erabat bederen, burgeskume bat baitzen, azken batean, burgesiaren balio eskalari nolabait estekatua jarraitzen zuena, zer zen, bada, bere malenkonia hura, bihotza eta bihotzeko adorea lotzen zizkiona eta etsipen existentzial batez kutsatzen zuena??, Chaplinek behin argi eta garbi esan zion bezala: burges txiki maitagarria haiz, baina burges txiki handi bat, funtsean; garaipenaren eguna zen, bai, baina kontua da Domingok ez zuela garaipen hura ospatu nahi, antza, berak bi egun lehenago ospatu zuelako ospatu beharrekoa, uztailaren 25ean hegazkinak kuartel militarrean bonba jaurti ahala, edo buruan pentsamendu soka hura zuelako, korapiloz josia, barrutik itotzeraino estutzen zuena eta garaipena behar bezala ospatzea eragozten ziona, halakoa baitzen komandantearen gorpuak sorrarazten zizkiòn sentimendu kontrajarrien zerrenda; Domingok ez zuen, beraz, garaipena ospatu nah... istant hartan bazirudien, gainera, itoaldiak ez ezik asperraldiak ere setiatuta zegoelako edo, ezinegon ageriko bat nagusitu zitzaiola, halako eran, non huts handirik gabe baiezta baitzitekeen ezen bi jauzik laburbildu zutela Domingoren azken segundoetako barne prozesua, desinteresetik mespretxura eta mespretxutik ezinegonera; ezinegonari bide emateko, baina, itotzen eta aspertzen zuèn egoerari ihes egitea beste erremediorik ez zuen, ausaz, eta, hala, lehenengo aitzakia asmatzen zuela, asmatu beharrik ere ez zuen, egia esan, hain zen sarkorra gorpuari zeriòn kirats ustela?, ezpainak itxuragabeki bildu, nazka keinu bat egin eta honela esan zien bi lagunei:
‎aspalditik nekien ez zinela ene senarra. Zoritxarreko ezkontza baino zenbait egun lehenago ene senar izatekoaz mozorroturik haren oparia ekartzera etorri zinen egunean ere lehen behakoan ohartu nintzen ez zinela Henrike. Bigarrenean hobeki egin zenuen zure lana.
‎O HOLTZA Borboi jauregiaren aitzinean paratua zuten, Louvretik aski hurbil. Hiru egun lehenago Notre Dameren parean zegoena bezain handia zen, baina horretan baizik ez zitzaion berdintzen. Honako hau lorategi baten irudira zegoen apailatua eta moldatua.
‎Gauza anitz ikusiak ginen, Parisera ginenetik. Are gauza gehiago, hiru egun lehenago gure erregeren ezteiak abiatuz geroztik. Behin ere ez gisakorik.
‎Egia zioen. Hiriburura ailegatu baino zenbait egun lehenago, gure arimen zaintzaileek jakitera eman ziguten valoistarren gorteko bekatu larrienak zein ziren. Hona horietariko bat:
‎Oholtzaratu berrien artean, Charlotte de Beaune eta Louise de Montigny nabarmentzen ziren, zenbait egun lehenago Margaritaren ganberan ezagututako bi damañoak. Zerua bezain eder, biak, eta, hala ere, deus ez beren andrearen aldean.
‎Moldegabe makurtu nintzaion. Lehen aldia zuen niri solasa ematen, Louvreko bere ganberan izan genuen topaldiaz geroztik, haren ezkontza baino zenbait egun lehenago. Bere damak gibelatago utziak zituen, eta poloniar bat zuen besotik kateatua.
‎Denek nahi zuten garaile berriaren goresmena egin. Bi egun lehenago, atso hortzgabe bati bezala eskapatuko nintzen haiengandik. Oraingoan ez nuen dudarik egin haien aldera egiten.
‎Margaritaren begiak saihestu nituen. Harexek ekarria zidan, hiru lau egun lehenago, Alençonekin ihes egiteko gonbita. Bere anaiarekin joateko asmorik ez nuela ihardetsi nion.
‎Hiru egun lehenago, abuztuaren 6an, Nicolasa espetxetik atera zuten, zenbait diligentzia, burutzearren.
‎Medikua ere –bi egun lehenago Regina enean egon zena, baita bere iragarpena egin ere: " Beste aste pare bat, Regina, eta consummatum est" – berandu gabe iritsi zen bere erizainarekin; segidan, bata zuria jantzi eta fonendoskopioarekin aztertu zuen Regina.
‎Garaipenaren egun guztiak ohi diren gisan, uztailaren 27ko hura ere egun pozgarria eta gogoangarria izan zen arren, Domingok nekez uxatuko zuen bere baitatik gizon haren irudia, ikusi ahala –ostutako armak gordeta gero, kuartelera itzuli zen, oste garaileekin bat egiteko– burmuinetan itsatsita geratu zitzaiona: hirurogei bat urteko komandante bat zen, bi egun lehenago hildakoa, hegazkinetik jaurtitako bonbaren ondorioz, antza, haren gorpua bonbak irekitako zuloan baitzegoen, hondakin batzuen azpian; bazirudien, beraz, setiatuek hilotz hura ez erretiratzea erabaki zutela –habe astun gurutzatu bat zuen gainean, gerriaren parean, baita eraikuntza material pila bat ere: harriak eta adreiluak han eta hemen, igeltsu puskak eta igeltsu hautsa nonahi–, zailtasun teknikoez gain, premia gorriagokotzat jo zituztelako, agidanez, beste egiteko batzuk hilotza handik erreskatatzea baino, setiatzaileen erasoari –obusen eta metrailadoreen hotsak noiznahi– eusteko ahaleginean; gerritik behera estalia zegoen, bularraldea ere halatsu, baina aurpegia –guztiz desitxuratua, begi bat lehertuta eta bestea zabal zabalik– agerian zuen, material pilatuen hutsunean; kapela, berriz, bere zortzi puntako izarrarekin, bere lekuan zuen, eta zertzelada hark halako ukitu bat ematen zion osotasunari, gorpua barregarri egiten zuena, baita lazgarriago eta izugarriago ere; hilotzari, azkenik, hil kirats trinkoa bezain lodia zerion, hango giroa astun astuna egiten zuena, airea bera ere ia solido bihurtzerainokoa.
‎Domingok, beharbada, gorpuaren irudiari zehatz erreparatuta, gizon bat ikusi zuen, etsai bat baino gehiago –Domingo ebanjelioko Jesusen mireslea zen, azken batean–, gizon guztien patu gaiztoa adierazten ari zitzaiona; Domingori, beharbada, etxeko munstroarekin –Benjamin Mariarekin– inoiz gertatu zitzaion bezala, errukiaren ezusteko hazia hozitu zitzaion orduan ere, militar matxinatuen aurka senti zezakeèn gorrotoaren lurretan... hantxe, bere baitaren baitan; Domingok, beharbada, aita anaien irudia zuen buruan, eta bere buruari galdetzen ari zitzaion zer iraultza zen hura, anaia anaiaren aurrean jartzen zuena eta semea aitaren aurka; baina baliteke, halaber, Domingo bere burua madarikatzen aritzea, bere iraganarekin –etxekoekiko loturekin eta haiengandik jasotako heziketarekin– hautsi ezin zuelako, ez erabat bederen, burgeskume bat baitzen, azken batean, burgesiaren balio eskalari nolabait estekatua jarraitzen zuena –zer zen, bada, bere malenkonia hura, bihotza eta bihotzeko adorea lotzen zizkiona eta etsipen existentzial batez kutsatzen zuena? –, Chaplinek behin argi eta garbi esan zion bezala: burges txiki maitagarria haiz, baina burges txiki handi bat, funtsean; garaipenaren eguna zen, bai, baina kontua da Domingok ez zuela garaipen hura ospatu nahi, antza, berak bi egun lehenago ospatu zuelako ospatu beharrekoa, uztailaren 25ean hegazkinak kuartel militarrean bonba jaurti ahala, edo buruan pentsamendu soka hura zuelako, korapiloz josia, barrutik itotzeraino estutzen zuena eta garaipena behar bezala ospatzea eragozten ziona, halakoa baitzen komandantearen gorpuak sorrarazten zizkiòn sentimendu kontrajarrien zerrenda; Domingok ez zuen, beraz, garaipena ospatu nah... istant hartan bazirudien, gainera, itoaldiak ez ezik asperraldiak ere setiatuta zegoelako edo, ezinegon ageriko bat nagusitu zitzaiola, halako eran, non huts handirik gabe baiezta baitzitekeen ezen bi jauzik laburbildu zutela Domingoren azken segundoetako barne prozesua, desinteresetik mespretxura eta mespretxutik ezinegonera; ezinegonari bide emateko, baina, itotzen eta aspertzen zuèn egoerari ihes egitea beste erremediorik ez zuen, ausaz, eta, hala, lehenengo aitzakia asmatzen zuela –asmatu beharrik ere ez zuen, egia esan, hain zen sarkorra gorpuari zeriòn kirats ustela–, ezpainak itxuragabeki bildu, nazka keinu bat egin eta honela esan zien bi lagunei:
‎garaipenaren eguzkia!" – uko eginez, behin eta berriro; Domingo harritzen zuena, beraz, ez zen buruzagiaren iritzia, baizik eta iritzi hura taldekide anitzen aurkakoa zela, haietako asko eta asko sinetsita baitzeuden, artean ere, egoerari aurre eginez gero, eutsi ahal izango ziotela; matxinatuen erasoak, ordea, gero eta eraginkorragoak ziren, bai itsasotik eta bai lehorretik ere: lehorreko aurrerabidea, batez ere, geldiezina zen, halako eran, non hiriko atarian zeudela ziurta baitzitekeen, setioari ekiteko prest; hura, baina, ez zen bat bateko ezustekoa izan, talde politikoek bost bat egun lehenago planteatu baitzuten hiriaren ebakuazioa, gauzak gaizki zihoazen seinale: esan nahi baita errepublikanoak ez zeudela aparretan ibiltzeko moduan; Domingok, gainera, bertatik bertara ikusi zuen hiriaren gainbehera, korazatuen eguneroko bonbardaketak eta frontetik zetozèn berri ezin txarragoak, hiritar kopetilunen goibeltasunarekin batera, ez baitzitzaizkion hartaz baizik mintzatzen; egia zen milizianoak ahalegin berezia egiten ari zirela hirian zabaltzen ari zèn etsipen giroaren aurka, baita neurri bortitzak hartuz behin edo behin ere –halakotzat har zitekeen erregimentuko koronelaren eta gainerako militar matxinatuen fusilamendua–, baina egia zen, halaber, milizianoen ezintasunaren ezaugarritzat eta azken lantzat har zitekeela ekintza hura, desesperaziotik hurbilago zegoena indar erakustalditik baino; albistearen bigarren zatiari dagokionez, berriz –" baina berri onak ditiat hiretzat..." –, pentsatzekoa da Domingok etxekoen egoerarekin lotu zuela, buruzagiak, lehendik ere, hargatik deitu baitzion pare bat aldiz:
‎Zaldiarengana aurrera eta aurrera egiten duen zezena bezala, zaldizkoaren haga puntadunak geldiarazten duena, halaxe sentitu zen bat batean Domingo, Adaren esaldi zorrotzak geldiarazia; nola esan zion arrebari, izan ere, esaldi axolagabe hura –ankerra, hobeki–, baldin eta Adak maite zuèn gizona –Alberto: Domingo ziur zegoen horretaz– zortzi bat egun lehenago hil bazen?
‎kaka Jainkoari!; Domingo gainditua zegoen, durdazatua, ikusten ari zena sinetsi ezinik, alferrik... begien aurre aurrean baitzuen froga: non zegoen, bada, Miryamen azala, hiruzpalau egun lehenago hain leuna eta hain eztia izan zitzaiona, baita plazer iturri agortezina ere...?; orain, aldiz, heriotzak itsustua ikusten baitzuen, pinporta gorriak han eta hemen, mila iltzek edo mila orratzek zulatutakoa, sufrimenduaren irudi ezin garbiagoan... kaka Jainkoari eta kaka Jainkoari, oraintxe erreko nitizkek eliza eta tenplu guztiak, nire eskuan balego...!
‎Gabinoren eranskinak, baina, are betilunago jarri zuen aita, hitzik behar ez zuèn eta Gabinok ongi ulertu zuèn keinuan; edo ez zion tutik ere ulertu, ausaz, handik pare bat egunera marrazki batzuekin joan baitzitzaion, zeinetan bi egun lehenago adierazia azaltzen baitzion, sekuentziaz sekuentzia: Napoleoren tropak aurrerabidean zihoazen, errenkadan jarritako tuberkuloso andana batekin topatu zirenean, bat batean; hauek etengabe eztul egin eta baziloak igortzen zizkieten, frantsesen biriketan sartu eta suge bihurtzen zirenak, birikak eta organo guztiak jan ondoren; sugeak, azkenik, begietatik nahiz ahotik irteten zitzaizkien soldaduei, azken beltza eraginez.
‎Izeba Ernestinak, normalean, batera ematen zien eskola etxeko bi neskei: goiz hartan, baina, Maria Bibianarekin bakarrik ari zen, Reginak, don Zoiloren aholkuz, alaba gazteena otorrinolaringologoarenera eraman zuelako, lauzpabost egun lehenago Adari ahotsa, zuria baino zuriagoa zuena, erlastu eta belztu egin zitzaiola-eta, faringitis batengatik edo. Hala, bada, izeba ilobak bakarrik zeudela, izebak, bat batean, iloba jotzen ari zèn Beethovenen sonataren bigarren mugimendua eten eta bere galdera egin zion:
‎Jaialdi itxurako hura –Primo de Riverak hilabete lehenago jo zuen estatu kolpea– berandu gabe ospatu zen, mojen komunitatearen eta zuzendari jaunaren adostasunarekin; baita amarenarekin ere, Maria Bibianak jakitekoa jakinarazi zionean Reginak muturra okertu zuen arren, amak ere bere iritzia baitzuen musika tresnei buruz, markesen etxean zerbitzatu ondoren pianoa eta biolina lehenesten baitzituen txistuaren aurrean; Gabinok askotan entzun izan zituen txistuaren edo dultzainaren hotsak, baita beste musika tresna askorenak ere –klasikoak eta ez hain klasikoak–, bai diskoan eta bai bertatik bertara ere, halako eran, non bai baitzekien ezen hots haien aterpean sorgin bat gordetzen zela, entzulea liluratzeko gai izan zitekeena; bazekien, halaber –kanta batzuek edo nota batzuek nabarmen hunkitzen zuten batzuetan Gabino: ...an; horregatik, Maria Bibianak bisitaren berri jakinarazi zionean –" Iritsi dira!" esan zion–, Gabino –egun eguzkitsu bateko igande bateko goizerdia zen– poz pozik jarri zen; entzun zezakeèn musikaz aparte, baina, Gabinok beste motibo bat ere bazuen pozik egoteko; Gabinok, izan ere, goizetik meza entzun zuen, ohi baino debozio handiagoz entzun ere, medikuak bizpahiru egun lehenago operazioaren berri eman ziolako: kolapsoterapia egin ziotela, alegia, ezkerreko birikan hobekuntza izpirik nabaritu ez zuelako; berri gaiztoari, haatik, berri ona jarraitu zitzaion –" Baina bestea gero eta hobeto duzu, sendatu zaizula ere esan daiteke, eta hori da garrantzitsuena" esan zion medikuak ondotik–, eta hargatik, beharbada, Gabino ez zen lur jota gelditu; aitzitik –edo Gabinok dohain hura zuelako, baldintzarik zailenetan hitz edo esaldi airosoak asmatzera bultzatzen zuena, hitzaren indarrak gaitzarena neutraliza zezakeelakoan; edo medikuaren aurrean (baita sendategiko langile zein gaixo guztien aurrean ere, ez baitzegoen dudarik ezen haiek guztiek jakingo zutela, goizago edo beranduago, gertatutakoaren berri, medikuaren beraren edo erizainen bidez), heroi bat bezala geratzeko posibilitateaz ohartzen zelako–, ezin hobeto erreakzionatu zuen, medikua bera, urduri samar zirudiena, lasaitzen ahalegintzen zela:
2010
‎Helenak Regina enetik alde egin baino bi egun lehenago aurkitu nuen nik, Helenak hasitako jolasean parte hartzeko aukera; bezperan tapiz dendatik deitu zuten telefonoz, alfonbra sorta berri bat iritsi zela esanez;. Bihar goizean joan dugu berriro, Ernestina, ea ekarri duten sorta berrian nahi ditugun alfonbrak aurkitzen ditugun?, esan zion amak izebari.
‎Egun batean, igaro ziren gabonak, eta afalordua zen, ni Elorrietara joan baino bizpahiru egun lehenago?, ogi koskor bat ikusi zuen lurrean, eta hura jaso eta galdezka hasi zen: –Nori erori zaio ogi koskor hau??, eta nola inork ez baitzion erantzuten, galdetu zuen:
‎Handik hamar bat egunera, izan ere, nire urtebetetzea zen, eta Helenak opari berezi bat egin nahi zidan; bi egun lehenago eman zidan bere asmoen berri, siestako orduan egin ohi zizkidàn bisita labur haietako batean, noiz eta nik, hark alde egin aurretik, kopetaren erdian muxu bat eman bainion, berak, hasieran, esker oneko irri batekin ordaindu zidana; irri hura, baina, berehala itxuraldatu zen, esker onekoa zirudiena gero eta bihurriagoa egin baitzen, irri ezin pikaroago bihurtu arte; eta orduan, esatekoa ... –Bainilazkoak ere baditut, txokolatezkoak baino gozoagoak, azukre hutsa??; harri bilakatu zitzaidan gorputza, istantean milaka harri puskatan desegin zitzaidana, hain izan zen bortitza Helenaren hitzek nire haragi hezurrei eragin zietèn lurrikara!; ezer ez nintzen?
‎Ama eta biok itzuli ginèn eguneko afaria gogoratzen dut; zu ere Madrildik itzulia zintugun, Damaso, bizpahiru egun lehenago;. Zer moduz, Gabino?, galdetu zenidan, ama eta biok etxera sartzen ikusi ahala; zu oso ironikoa izan zintezkeen, iruzkin zorrotz bezain mingarriak egiteko gai zinenez, baina arratsalde hartan adeitsu aritu zintzaizkidan, Pagoagari buruzko galdera zorrotzegirik egin gabe; giro bikain hartan, behin baino gehiagotan imajinatu nuen han Pagoagan konbertitutako gizonaren irudia, zuri ere ez bainizun beste oparirik opa; zu, gainera, pozik zeunden, eta zeure pozaren arrazoiak eman zenizkidan:
‎2004ko martxoaren 14an, ustekabean, Jose Luis Rodriguez Zapaterori Moncloarako ateak zabaldu zitzaizkion. Hiru egun lehenago talde islamista batek hamar lehergailu zartarazi zituen Madrilen, bidaiariz betetako lau trenetan. 191 lagun hil zituzten.
‎Christian Lambert, CRSko polizi burua. Sarkozy Barne ministro izan zen Iurrebaso eta Suarez atxilotu baino hiru egun lehenagora arte, orduan utzi baitzuen Ministerioa, presidentetzarako lehian bete betean sartzeko. Iurrebasoren beste telefono zenbakietako bat, Espainiako prentsan argitaratu denez, Victor Garcia Hidalgo Espainiako Poliziako zuzendari nagusiarena zen.
‎E KAINAK 25 ETAk kalte materialak eragin zituen Madrilgo La Peineta estadio olinpikoan, bonba bat zartarazita, Nazioarteko Olinpiar Batzordeak 2012ko egoitza aukeratu baino 11 egun lehenago.
‎Batzordeko kimikariak berak, Madariagak, zerbait susmatzen zuen azaroaren 13an, batzordeko adituek azken ondorioak aurkeztu baino sei egun lehenago, Lorena López de Lacalleri deitu zionean. –Analitika gehiago egin nahi zituela esan zidan?
‎Knörren jarrerari dagokionez, biek azaldu zuten filologo arabarrak, hil baino hamabost egun lehenago, mezu bana igorri ziela. Batzordeko bileretara joateko ahulegi zegoela, eta bere azken iritzia bertan jakinarazten ziela.
‎Autoa errenta etxe batean hautatua zuten zenbait egun lehenago. Kolore gorria debekatu zuen Sebastianek, arreta deituko zuena adin diferentzia ez eta autoaren kolorea balitz bezala.
‎Ama eta biok itzuli ginèn eguneko afaria gogoratzen dut; zu ere Madrildik itzulia zintugun, Damaso, bizpahiru egun lehenago;" Zer moduz, Gabino?" galdetu zenidan, ama eta biok etxera sartzen ikusi ahala; zu oso ironikoa izan zintezkeen, iruzkin zorrotz bezain mingarriak egiteko gai zinenez, baina arratsalde hartan adeitsu aritu zintzaizkidan, Pagoagari buruzko galdera zorrotzegirik egin gabe; giro bikain hartan, behin baino gehiagotan imajinatu nuen han Pagoagan konbertitutako gizonaren irudia, zuri... " Gustura bizi naiz Madrilen, irakaskuntzan gero eta gusturago.
‎Helenak Regina enetik alde egin baino bi egun lehenago aurkitu nuen nik, Helenak hasitako jolasean parte hartzeko aukera; bezperan tapiz dendatik deitu zuten telefonoz, alfonbra sorta berri bat iritsi zela esanez;" Bihar goizean joan dugu berriro, Ernestina, ea ekarri duten sorta berrian nahi ditugun alfonbrak aurkitzen ditugun..." esan zion amak izebari.
‎Handik hamar bat egunera, izan ere, nire urtebetetzea zen, eta Helenak opari berezi bat egin nahi zidan; bi egun lehenago eman zidan bere asmoen berri, siestako orduan egin ohi zizkidàn bisita labur haietako batean, noiz eta nik, hark alde egin aurretik, kopetaren erdian muxu bat eman bainion, berak, hasieran, esker oneko irri batekin ordaindu zidana; irri hura, baina, berehala itxuraldatu zen, esker onekoa zirudiena gero eta bihurriagoa egin baitzen, irri ezin pikaroago bihurtu arte; eta orduan, esatekoa ... " Bainilazkoak ere baditut, txokolatezkoak baino gozoagoak, azukre hutsa..."; harri bilakatu zitzaidan gorputza, istantean milaka harri puskatan desegin zitzaidana, hain izan zen bortitza Helenaren hitzek nire haragi hezurrei eragin zietèn lurrikara!; ezer ez nintzen... eta ezereza nintzen, hortaz, ez buru ez burmuin; gero, ezpainak hezatzeko edo, mihi punta atera zuen Helenak ezpainen artetik, nahi gabeko mugimendu batean, nik uste; nire gorputzaren etxea hankaz gora zegoen, bai, oinak eskuetan eta eskuak oinetan, burua ere tokiz kanpo... baina mihi puntaren irudiak erreakzionarazi eta neure onera ekarri ninduen:
2011
‎Horizta zegoen landetan belarra, egunak lehenago ebaki eta lehortzen utzia, baina bezperako euriak busti eta endredatua. Mutiko eta andere batzuk belarra haizatzen ari ziren, usteldu orduko, sardetan altxatu eta airean erortzen utziz.
‎Orduan medikuak besoko mugimendua errekuperatzeagatik zorionduko du. Eta Josebari hiru egun lehenago alta eman ziotela esango dio. Horrelaxe ezabatuko ditu traizioari buruzko Trikuren susmoak, Trikuren negarra eraginez, pozezko negarra.
‎–Bost egun lehenago itsaso izoztuarekin gertatu bezala, Carlosek bazekien ikusten ari zen ibai hazi eta lokatz kolorekoa amets irudi bat besterik ez zela, eta irudi haren barrukoak zirela, gainera, uraren inguruan etengabe eta dantza batean bezala mugitzen ziren ipurtikarak; eta bazekien ere bere belarrietatik sartzen ari zen soinu hura Guiomarren deia zela, eta ez, kasu, ibaiaren inguruko futbol zelai bate... Ordea ametsetako ipurtikara haiek, buztan luzeak, hego gris edo urdinekikoak?
‎Pelikulen plastika eta estetikari ematen dien garrantziaren adibide garbia da Días contados. Zementuzko Madril bat irudikatu nahi izan zuen Uribek, kobalto eta urdinxka arteko Madril, eta azken ondorioetaraino eraman zuen erabakia: kolore gama horretakoak izan behar zuten elementu guztiek, eta esaterako, kanpoan errodatu behar zutenean, hiru egun lehenago joaten ziren egiaztatzera kale horretako autoek kolore kobalto eta urdinxka zutela. Are gehiago, ohartu ziren Madrilgo Cascorro plazan errodatutako eszena batean zuhaitzak berdetzen hasiak ikusten zirela; bada, burdinazko kaiolak jarri zizkieten gainean, berdea estaltzeko.
‎Lau egun lehenago, handik hur, Augusto ezagutu zuen, Azkatasuna batailoikoek armadorea kartzelan preso zeukatela.
‎Ez zion emazteari kontatu, baina hiru egun lehenago postaz norbaitek neskato baten barruko arropak bidali zizkion, odolez blai. Horrek ez zuen Ariza haserretu, harritu egin zuen beste ezer baino gehiago.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
Lehen forma
egun 260 (1,71)
Eguna 1 (0,01)
egunak 1 (0,01)
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Konbinazioak (3 lema)
egun lehenago hil 10 (0,07)
egun lehenago hasi 5 (0,03)
egun lehenago aurkitu 4 (0,03)
egun lehenago eman 3 (0,02)
egun lehenago lotu 3 (0,02)
egun lehenago Ada 2 (0,01)
egun lehenago adierazi 2 (0,01)
egun lehenago amaitu 2 (0,01)
egun lehenago arte 2 (0,01)
egun lehenago baino 2 (0,01)
egun lehenago bera 2 (0,01)
egun lehenago bezala 2 (0,01)
egun lehenago hain 2 (0,01)
egun lehenago hiltzaile 2 (0,01)
egun lehenago ni 2 (0,01)
egun lehenago operazio 2 (0,01)
egun lehenago ospatu 2 (0,01)
egun lehenago planteatu 2 (0,01)
egun lehenago Regina 2 (0,01)
egun lehenago ttipi 2 (0,01)
egun lehenago adostu 1 (0,01)
egun lehenago agertu 1 (0,01)
egun lehenago aita 1 (0,01)
egun lehenago alaba 1 (0,01)
egun lehenago alde 1 (0,01)
egun lehenago alta 1 (0,01)
egun lehenago amets 1 (0,01)
egun lehenago anaia 1 (0,01)
egun lehenago Arantxa 1 (0,01)
egun lehenago argazki 1 (0,01)
egun lehenago Armendaritze 1 (0,01)
egun lehenago Arrigunaga 1 (0,01)
egun lehenago askatasun 1 (0,01)
egun lehenago atzeman 1 (0,01)
egun lehenago aurpegi 1 (0,01)
egun lehenago Baiona 1 (0,01)
egun lehenago bakarrik 1 (0,01)
egun lehenago bete 1 (0,01)
egun lehenago bezalaxe 1 (0,01)
egun lehenago Bilbo 1 (0,01)
egun lehenago bizitza 1 (0,01)
egun lehenago bukatu 1 (0,01)
egun lehenago debekatu 1 (0,01)
egun lehenago deialdi 1 (0,01)
egun lehenago deitu 1 (0,01)
egun lehenago ebaki 1 (0,01)
egun lehenago egokitu 1 (0,01)
egun lehenago ekarri 1 (0,01)
egun lehenago elkar 1 (0,01)
egun lehenago ene 1 (0,01)
egun lehenago ere 1 (0,01)
egun lehenago esan 1 (0,01)
egun lehenago etorri 1 (0,01)
egun lehenago etxe 1 (0,01)
egun lehenago Euskadi 1 (0,01)
egun lehenago ez 1 (0,01)
egun lehenago Frantzia 1 (0,01)
egun lehenago gailur 1 (0,01)
egun lehenago GAL 1 (0,01)
egun lehenago garrantzi 1 (0,01)
egun lehenago Gasteiz 1 (0,01)
egun lehenago Gaztela 1 (0,01)
egun lehenago gaztelu 1 (0,01)
egun lehenago gertatu 1 (0,01)
egun lehenago gorri 1 (0,01)
egun lehenago gu 1 (0,01)
egun lehenago guzti 1 (0,01)
egun lehenago handitu 1 (0,01)
egun lehenago hartu 1 (0,01)
egun lehenago herri 1 (0,01)
egun lehenago hildako 1 (0,01)
egun lehenago hiri 1 (0,01)
egun lehenago Hispaniola 1 (0,01)
egun lehenago hitzartu 1 (0,01)
egun lehenago horrelako 1 (0,01)
egun lehenago idatzi 1 (0,01)
egun lehenago igorri 1 (0,01)
egun lehenago ikasi 1 (0,01)
egun lehenago ikusi 1 (0,01)
egun lehenago Iruñea 1 (0,01)
egun lehenago itsaso 1 (0,01)
egun lehenago izeba 1 (0,01)
egun lehenago jarraitu 1 (0,01)
egun lehenago jaso 1 (0,01)
egun lehenago jauzi 1 (0,01)
egun lehenago Lokarri 1 (0,01)
egun lehenago Lopez 1 (0,01)
egun lehenago Margarita 1 (0,01)
egun lehenago Puppy 1 (0,01)
egun lehenago Ureta 1 (0,01)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia