|
2002
|
|
|
Gizakia, gizartea, kultura, hedabideak eta boterea komunikazioaren ikuspuntutik analizatzea da liburuaren helburu nagusia. Lau hilabeteko ikas jarduna kontuan izanik, zazpi atal nagusitan biribildu da ikas-materialaren multzo nagusia, atal horietako bakoitzari hamabosten bat
|
eguneko
ikas epea eskaintzeko asmoarekin. Hona hemen gai nagusien oinarrizko azalpenak.
|
|
2004
|
|
|
|
Egunean zehar
ikasi dugunaren asimilazioa eta memorizazioa loaldian finkatzen dira.
|
|
2005
|
|
|
Behar hau ez da inon hizkuntz irakaskuntzan bezain larria. Hizkuntzak
|
egun
ikasi ohi diren moduan, ikaslea hitzen baso batean erortzen da, zeintzuk elkarren artean inolako loturarik erakusten ez duten; eta gramatikan, ordena gehixeago baldin badago ere, ikaslea forma pila neketsu baten aurrean aurkitzen da, zeinen oinarria inon ez den ikusten. Nolabait antzematen dugu, hala ere, zeinu horiek, bere naturan, ez direla irakas metodoetan agertzen diren bezain loturarik gabeak:
|
|
2006
|
|
|
Azken urteotan, erantzun posible baten aldeko ebidentziak pilatu dira: ametsak
|
egunez
ikasitakoa finkatzeko balio du (hori ere bai). Naturen argitaratu berri diren bi lanek beste zertzelada bat gehitu diote koadro honi:
|
|
|
Bada, lan handiokin lagundurik nahiz horiek gabe jende hauei buruz hiru
|
egunean
ikas daitekeena ez da lar. Honetaz behingoan jabeturik, zentzumenen bidez harrapatu ahal dena irentsi behar dugula erabaki dugu; den denok, oso oker ez banago.
|
|
2007
|
|
|
Alberto Joseren izena buru barnean mailuka ari zitzaion arren, une egokiagoaren zain eutsi zion mingainari. Iragan
|
egunetan
ikasi zuen bideari jarraiki, ia lurrik ukitu gabe, zurrunbilo batean heldu ziren ohantzera.
|
|
2008
|
|
|
Berak ez luke aitortuko, baina duela 40 urte ireki zuen ildo pedagogikoa eta haurrekin lan egiteko era berritzailea izan zen. Imanol Urbietarenak dira eskoletan haurrek bere garaian nahiz
|
egun
ikasitako kanta asko eta asko. Baina kantez gain, haurrarekin lan egiteko era berria landu zuen Urbietak.
|
|
|
[Esplikaziotxoa.] Heldua edo zaharra izatea da, funtsean, aspertzen jakitea; gaztea izatea, berriz, dibertitzen jakitea (ez" ondo pasatzea": hori lehen bizi ko
|
egunean
ikasten da, eta lehenago ere bai). Zinez diot:
|
|
2009
|
|
|
Haiek ez zekiten, noski, etxean apopilo zeukaten gazte hura ETAko liberatua zenik. Haientzat Carlos ikasle bilbotar bat zen,
|
egunez
ikasi eta arratsaldeko zazpietatik aurrera enpresa batean bulegari lan egiten zuena.
|
|
2010
|
|
|
Hiragana Japoniako hitzak idazteko erabiltzen duten sistema da, eta katakana, berriz, atzerritik datozen hitzak idazteko. Ez direla ideograma asko dio; bakoitzak 45 inguru ditu; hamar bat
|
egunean
ikasteko modukoak dira horiek. Beste guztiek, hau da, Txinako ideogramek, kanyi izena dute, eta horiek 6.000 inguru dira.
|
|
|
sendategian birikatik operatu nindutenean ikasi nuen hori? eterraren eraginpean nengoela entzun ez nituen, bada, txistu baten nota zerutiarrak, inguruan txistularirik ez zegoen arren!; geroztik ikasi dut, bai, nekez izan daitezkeela, izan, aingeruak. Benjamin Maria hil zèn
|
egunean
ikasi nuen hori?: nola bihur zitekeen, izan ere, gure anaiatxoa, munstro baten ezaugarriak behar zituena, aingeru distiratsu?!, buru buruan baitaukat, zuk bezala, Damaso!?
|
|
|
Geroztik ikasi dut, bai, kokazko ardoak edonori eragin diezaiokeela irribarre bat, baita hiltzeko orduan ere; geroztik ikasi dut, bai, kimikak ere estasialdiak eragin ditzakeela: sendategian birikatik operatu nindutenean ikasi nuen hori... eterraren eraginpean nengoela entzun ez nituen, bada, txistu baten nota zerutiarrak, inguruan txistularirik ez zegoen arren!; geroztik ikasi dut, bai, nekez izan daitezkeela, izan, aingeruak —Benjamin Maria hil zèn
|
egunean
ikasi nuen hori—: nola bihur zitekeen, izan ere, gure anaiatxoa, munstro baten ezaugarriak behar zituena, aingeru distiratsu...!, buru buruan baitaukat —zuk bezala, Damaso! — Adak jartzen zuèn aurpegia, nazka eta higuina zeriona, anaiatxoa aipagai genuen bakoitzean, haren oroitzapenak oka egiteko gogoa emango balio bezala... eta irudikatzen nuèn aingerua ez baitzen nik nahi bezain distiratsua:
|
|
|
Gure erreketarik xoratuak beha egon ginitzaioten lagungaizoeri eta, nihork manatu gabe, oro eskujoka hasiginen herrikopilotapartidetan bezala maldaren punta puntan frantses banderaren landatzen ikusi ginuelarik soldado bat. Ondoko
|
egunetan
ikasi behar ginuen bakarrik soldado hura aphez eskualdun bat zela, sortzez milafrangarra. Egungo egunean Afrikan aphezpiku da:
|
|
2011
|
|
|
Izan ere, ozta ozta ikasi zenuen irakurtzen, ozta ozta idazten? baina lehenengo
|
egunean
ikasi zenuen zeure automobil idurizko haietan ibiltzen. Eta, balizko bolanteari heldu eta hara eta hona zenbiltzala, kalean goiti eta kalean beheiti, edonork deituko zizun:
|
|
|
Hauek dira Valentziako Quirón Ospitaleko Loaren Unitateko ikertzaileek egindako Espainiako ikerketa berri baten ondorio nagusiak. Erkidego honetako ikasleei egindako 1.500 inkesten artean, beste datu batzuen arabera, 12 eta 15 urte bitarteko nerabeen %19 bakarrik oheratzen da ordu jakin batean hurrengo
|
egunean
ikastera joan behar duenean, eta 6 eta 8 urte bitarteko ikasleen ia %9 ohean geratzen da esnatu behar denean. Ikertzaileek diote ohitura aldaketa hori txikienen eguneroko bizitza arautzen duten arauen pixkanakako lasaitzeari egozten diotela, eta azken urteotan lotara joateko ordutegi mugei ere eragin diela.
|
|
2012
|
|
|
Oroimena: epe luzera oso memoria ona duen arren —batez ere esperientziak, lekuak eta garestiak gogoratzeko—, epe laburreko oroimenak ez du hain ondo erabiltzen, eta zaila da gogoratzea aurreko
|
egunean
ikasitakoa eta aldez aurretik probatu ez dena. Nortasuna:
|
|
|
Atsedenaldi horretan —ez da gehiegi luzatu behar—, haurrek indarrak berrezartzen dituzte, epe laburreko ikaskuntza eta memoria hobetzen dituzte. Hainbat ikerketaren arabera, etenaldi hori funtsezkoa da gorputza eta burua suspertzeko,
|
egunez
ikasitako ezagutzak finkatzeko eta garrantzitsua dena eta ez dena bereizteko. Gainera, eta herri sinesmenaren aurka, gauez loa hobeto bateratzen laguntzen du.
|
|
2013
|
|
|
Hizkuntza. Haur dislexikoak ikaskideen batezbestekoaren aldean atzerapenen bat izan dezake hizkeran, eta, gainera, gauzak adierazteko zailtasunak izan ditzake; batzuetan, esaldi gurutzatuekin hitz egin dezake, hitz luzeak gaizki ahoskatu eta estresatuta badago totelka dezake. Memoria. Nahiz eta epe luzera oso adeitsua izan (batez ere esperientziak, lekuak eta aurpegiak gogoratzeko), epe laburreko oroimenak ez du hain ondo erabiltzen, eta zailtasunak ditu aurreko
|
egunean
ikasitakoaz eta aldez aurretik bizi izan ez duenaz oroitzeko. Nortasuna. Dislexikoa izateko arriskua duen txikia oso sentibera izaten da maila emozionalean, perfekzionistan, justiziaren zentzu nabarmena du, jakin min handia eta sormena, eta bat bateko aldaketak izan ditzake umorean.
|
|
|
Horrek iradokitzen du adin goiztiarrak (hiru urteak) haurren garapen kognitiborako aldi sentikorra direla, baina ordutegi irregularretan oheratzeko eragina ere metakorra dela. «Lo egitea da garunaren plastikotasunagatik ordaintzen dugun prezioa, eta fresko egoteko eta hurrengo
|
egunean
ikasteko beharrezko inbertsioa da», azaldu du Amanda Sacker zientzialariak. Eta hau erantsi du:
|
|
2014
|
|
|
Otoitz hunkigarria finiturik, kapotak soinean ezarri eta zakuak bizkarrean emanik, Luzien, Etxegarai, Salaberri eta Silvain ezarri dira gainerateko soldaduekin, zizpak zerurat zut, Frantziako banderaren eta Baionako Infanteriako 49 erreximenduaren estandartearen gibelean –oi, Solferinon eta Aljerren eta auskalo zenbat gerla toki gehiagotan egona den zetazko trapu saindu hori! – Ezarri direlarik formazioan karrikarat jalgitzeko, gomutan dituzte Eskualduna ren eta Baionako apezpikuaren azken hitzak. Musikari lotu zaio banda, turuta eta atabalekin errabia gorrian, eta partitu dira soldaduak oinez, Saint Espriteko zubitik beheiti, azken lau
|
egunetan
ikasiak agertuz; partitu dira aitzindariak zaldiz dituztela aitzinean, ezpatak agerian lurrerat beha tinki; partitu dira Iruten ari nuzu kantatuz. Hiri guzia zain dute.
|
|
|
|
Egunotan
ikasi dudanari buruz.
|
|
2015
|
|
|
Pedagogia ikasi zuen, baina, ordurako, zine munduarekiko grina barru barruan zuen. ?
|
Egunez
ikasi, eta gauez irudi nahasketak egiten nituen beste bi adiskiderekin. Zinea zerbait ederra izan da beti niretzat, mistikoa, ia sakratua.
|
|
2016
|
|
|
Emakumezkoa, Aljerian jaioa 1972an, Gasteizen bizi da 2004az geroztik; hiru seme alaben ama, bi nagusiak A eredura doaz eta gaztetxoena, ordea, eredura. Gaur
|
egun
ikasten dabil.
|
|
|
–Ahaztu duk jada lehenengo
|
egunean
ikasia. Galderarik ez, esan genian.
|
|
2018
|
|
|
Hori, ordea, letra txikiz idatzita zegoen, hantxe, horman, bulegariaren begien aurrean, zintzilikatuta zegoen 940 aginduaren beheko aldean, eta irakurri gabe zeukan, baina" ikuskatu" eta gainerakoei zegokiena lehenengo
|
egunean
ikasia zuen, eta ongi gogoratzen zuen.
|
|
|
Eta izan liteke, seguruena, Karlosek bere buruari esaten dion moduan, ibilbide jakin bat jarraitzen duen banaketa kamioi astun baten antzekoa delako errutina. Lehendabiziko
|
egunean
ikasten du nondik hasi, zein ordutan, gero zenbat geldialdi burutu, zein abiaduratan, norekin, beti berdin egiteko, pausoz pauso errepikatzeko.
|
|
|
Alfontso Irigoien euskaltzainak errepikatu ohi zuen, Napoleonen heriotza
|
eguna
ikastea baino axola handiagokoa dela “neu jaio naizen eguna”, alegia, joankizuna baino etorkizuna dela garrantzitsuago.
|
|
2019
|
|
|
Konpainiarik ez zait sekula falta izan.
|
Egunez
ikasteko mahaiak zirenak ohe bihurtzen ziren gauez, eta litera tolesgarriak ateratzen ziren ate biko armairua zirudien zulo batetik. Transformismo hori nire alabei azaltzen saiatu izan naiz maiz, baina ez dut uste egiazki jabe daitezkeenik horrek berekin zekarren guztiaz.
|
|
2020
|
|
|
Musikak ere izango du lekua saio berri honetan. Ttakun ttakun atalean, musika adierazpena, dantzak, perkusio jolasak, eta erritmoak landuko dituzte, eta Bitakora tartean,
|
egunean
ikasitako guztiaren errepaso modukoa egingo dute.
|
|
2021
|
|
|
Horren aurpegi publikoa bihurtzeak alde on eta txarrak ditu. Egunetik
|
egunera
ikasten ari naiz.
|
|
|
egunez
|
egun
ikasitakotik sortzen da,
|
|
|
Uztailaren 14an, goizean goiz abiatu ziren. Aurreko
|
egunean
ikasi eta banatu zituzten egin beharreko lanak ordu erdi batean dena jasotzeko. Agintariek soberan ziren gauzak baztertu zituzten eta falta zirenak aldatu zizkieten, bereziki armak.
|
|
|
Adina, jakintzaren iturri lanak eman dio sarbidea Zulaikari, «amatxi Maria Jesusen bizitza komiki bidez» kontatzen duen lanak. Horrekin, gaur
|
egun
ikasten duen ikastetxean euskaraz ikasi ahal izateko berak jarritako aletxoari tarte egin nahi izan zion. Joan den urtean espedizioa egin ez zenez eta aurtengorako «bi urtetako hautagaiak» zeudenez, ez zuen aukeratua izatea espero.
|
|
|
Bazekien senarrak ez ziola utziko neskatoa bere ohean sartzen eta nire ohe estuan sartzen lagundu zidan, eta nik pare bat sehaska kanta bukatzerako lo seko zegoen umea. Gau mahaiko tiraderatik koadernoa atera eta, gauero egiten nuen bezala,
|
egunean zehar
ikasitako frantsesezko hitz batzuk eta entzundako izenak apuntatu nituen, Mussolini eta Joycerena, esate baterako.
|
|
2022
|
|
|
Ez zion besteen moduan galdetzen ea zergatik ez zuen bainatu nahi, ez zion trufarik egiten mahuka luzetan agertzen zelarik berorik zakarrenean. Bainatu ondoren, bere ondoan esertzen zen eta Madame Baris imitatzen zuen, eskolako azken
|
egunean
ikasitako olerkia haren ahotsa hartuz erranez, galdera bakoitzean doinua aldatuz:
|
|
|
Gizona petrala zen, dena perfektu nahi zuen, baina nik ez nekien nola egin behar nituen gauzak. Egunez
|
egun
ikasi nuen, ezin deskonektatuta. Semea banaketa prozesuan zegoen, eta deseroso sentiarazten ninduen.
|
|
2023
|
|
|
Orain hiru
|
egun
ikasi dut ingelesezko hitz hori zer den, lehen eskutik ikasi ere. Nire mutilaren sakelakoan pantaila arraro bat agertu zen, bi aukera baino eskaintzen ez zituena:
|
|
|
Fabrikako arduradunak gaur biei esan die Galdakaoko fabrikara joango direla, hamabost
|
egun
ikasten. Badaki neska biak azkarrak direna, berba gehiegi egiten badute ere.
|
|
|
" Uralitazko etxoletan geunden; beroa akigarria zen, eta tratua, umiliagarria; Legioan izena ematea nahi zuten, eta emakumeak ere eskaintzen zizkiguten trukean". Azkar egin behar izan zuen banderaren zina –" bestela ezin ginen gerrara joan" –, eta tiro egiten ere iritsi eta hiru
|
egunera
ikasi zuten: " Gerta zitekeenagatik, azkar batean egin genituen gerra praktika eta erritu guztiak".
|