|
2001
|
|
|
kalitate handiko proteinetan aberatsak. Gosariak, guztira,
|
egunean zehar
hartutako kalorien %20 izan behar du.
|
|
2002
|
|
|
Txinak, ordea, zenbait produktu esportatzen jarraitu ahal izango du Batasunera, gehienak itsaso zabaleko arrantzatik etorriak, eta horien merkataritza 400,4 milioi eurokoa izan zen urte horretan bertan. Batzordeak hurrengo
|
egunetan
hartuko duen erabakia Txinako agintariek ematen duten informazioaren eta Europar Batasuneko ikuskapenen emaitzen arabera berrikusiko da. Bestalde, Udaltzaingoak atzo jakinarazi zuen Madrilgo Castillejos auzoko hiru dendatan kontrabando likoreko ehunka botila kontrabandoko, dagozkien aduana arantzelik ez zutenak, konfiskatu zirela, bai eta osasun erregistrorik gabeko 3.162 sendagai kutxa eta establezimendu horietan kontrabankideei saltzen zizkieten iraungitako 558 elikagai unitate ere.
|
|
|
Bestalde, ez du alde batera uzten behar adina likido hartzea, bereziki bero handiko denboraldietan. Ura, fruta zukuak, infusioak, saldak eta zopak, zaporezko gelatinak…
|
egunean zehar
hartzen baditu, horrek organismoa garbitzen lagunduko dio, deshidratazioa ekidingo du eta arnas eta gernu infekzioak izateko arriskua murriztuko du. GOMENDIO OROKORRAK* Elikatzea ahalik eta gehien aldatu* Egun batetik bestera janarien ordutegi jakin batzuk mantendu* Janaria 5 hartualditan banatu, maizago jatea komeni da, baina kopuru txikiagoetan* Sukaldaritzako teknikak eta gozatzeak:
|
|
|
«Egin ezazu oporretako liburu liburua, eta haurrak irailean garbi etortzen dira, eta lehen bi asteak errepasatzera bideratu behar dira». «Familiak hamabost opor
|
egun
hartzen baditu, hobe da etxeko lanak egiteko denbora hori ahaztea», dio Ane beste ikastetxe bateko irakasleak. Lana eraman behar dutenak gurasoak dira.
|
|
2003
|
|
|
Hasieran uren endekapena poliki eta isilean garatu zen baina
|
egun
hartu duen izaria alarmagarria denez, itsasora era guztietako hondakinak isurtzea auzitan jartzeraino iritsi da.
|
|
|
Denboraldiko hilabeteetan fresen kontsumoa aprobetxatzea interesgarria da folatoen ekarpen dietetiko gisa. 250 g marrubi anoa hartuta,
|
egunean
hartzen den kopuruaren %50 inguru hartzen da. Bitamina horren iturri ezin hobea dira, oro har, freskoak edo gutxi prestatuak jaten direlako; beste landare batzuek, berriz, bitaminak galtzen dituzte janaria prestatzean edo aurreko prestakinetan (beratzea, ebakitzea…).
|
|
|
Lau arau bakarrik Urteko arauen kopurua lautara murrizten duen pilula Estatu Batuetan merkaturatzen da eta laster iritsiko da Espainiara. Pilula 81
|
egunez
hartzen da jarraian, eta, denbora hori igarotakoan, hilekoa errazteko uzten da. Farmako berria urte amaiera baino lehen iristea espero da.
|
|
|
bitamina ia hormona bat da. Etorkizuneko haurrak 30 g kaltzio atxikitzen du eta 200 mg/
|
egun
hartzen ditu ernaldiaren hirugarren hiruhilekoan. Denbora horretan hazten eta garatzen dira hezurrak.
|
|
2004
|
|
|
Afariak beti eguneko gainerako janaldietako arduragabekeriak zein gehiegikeriak berdindu ezin badu ere, ohituz joan behar dugu azken janaldi hori
|
egunean
hartutakoaren osagarri perfektua bihur dadin.
|
|
|
Hori dela eta, Lamuelak esan du beharrezkoa dela helduek zaintzea haurrek eta gazteek behar adina fruta eta barazki hartzen dutela, eta ohitura osasungarriak hartzea, hala nola zuku naturalak edatea edo ogia txokolatearekin jatea. Halaber, esan du garrantzitsua dela gosarian berriz ogi txigortua edo zerealak hartzea, opil industrialeko produktuen ordez, eta flavonoideak
|
egunean zehar
hartzen diren janarien artean banatu behar direla.
|
|
|
Gainera, beste elikagai batzuk ere sar daitezke, hala nola esnekiak, zukuak, frutak eta fruitu lehorrak…, dieta askotarikoa izan dadin. Lehiaketako dieta Dieta honek ez du bakarrik probaren
|
eguna
hartzen, probaren aurreko hiru egunak ere barne hartzen ditu.Horrelako lasterketak egiteak dakarren estresa dela eta, ohikoa da egun horietan kirolariak beherako baten ondorioz urdail hesteetako arazoak izatea. Hesteen mugikortasun hori murrizteko, komeni da karbohidrato ugariko eta gantz eta zuntz gutxiko elikagaietan oinarritzea elikadura, beherakoa eta, ondorioz, elikagaien malabsortzioa saihesteko.
|
|
|
Infartutako hiru pertsonatik bik lehenengo 90
|
egunetan
hartzen dute tratamendua.
|
|
2005
|
|
|
Pertsona helduak
|
egunean
hartu behar duen bitamina kopurua (60 mg) laranja ertain batek edo zuku baso batek betetzen dute.
|
|
2006
|
|
|
...erdia, hortxe azukre mota honen beste izen bat E da.Ez du kariesik probokatzen eta odoletako azukre mailetan ez du inolako eraginik, baina gehiegi egunean 50 g.baino gehiago hartzea beherakoaren kausa izan daiteke.EztabaidanKaltzio erantsia duten esneakBatasunaren arautegiaren arabera, nutriente batez gehituriko esne gisa komertzializatzen den produktuak, 100 mililitroko, populazio orokorrarentzat
|
egunean
hartzea gomendatzen den nutriente horren %15 gutxienez eduki behar du.Kaltzioaz ari garela, heldu batentzat gomendatzen den eguneko kopurua 800 miligramo da; hazten ari den gaztearen, haurdun dagoen emakumearen edota umea edoskitzen ari denaren kasuan, aldiz, egunean hartu beharrekoa 1.200 miligramoraino doa.Gomendaturiko dosi horien %15, beraz, 120 eta 180 miligramo tartean dabil.Kaltzio erantsi...
|
|
|
...utegiaren arabera, nutriente batez gehituriko esne gisa komertzializatzen den produktuak, 100 mililitroko, populazio orokorrarentzat egunean hartzea gomendatzen den nutriente horren %15 gutxienez eduki behar du.Kaltzioaz ari garela, heldu batentzat gomendatzen den eguneko kopurua 800 miligramo da; hazten ari den gaztearen, haurdun dagoen emakumearen edota umea edoskitzen ari denaren kasuan, aldiz,
|
egunean
hartu beharrekoa 1.200 miligramoraino doa.Gomendaturiko dosi horien %15, beraz, 120 eta 180 miligramo tartean dabil.Kaltzio erantsia duten esne horiek, 100 mililitroko, 160 miligramo kaltzio daukate baina aberastuta" ez dagoen beste zeinahi esne mota (osoa, erdigaingabetua edo gaingabetua), 100 miligramoko beti, zifra horietan dabilenez (120 miligramo kaltzio, hain zuzen) helduari gomendatze...
|
|
|
Elikagai aberastuek esnedun edariak eta margarinak kolesterola murrizteko
|
egunean
hartu beharreko dosia (1,5 g.) daukate, non eta dieta orekatuan tartekatzen diren.
|
|
|
Horrek adierazten duena da, produktuaren 100 gramoko, 155 miligramo kaltzio dagoela, hots
|
egunean
hartzea aholkatzen den kaltzioaren %19 (espainierazko sigletan, CDR).
|
|
|
Horrek arazoa larriagotzen du. Hanburgesa ezagun bat (900 kcal energia ematen duena) merkatura ateratzeak ekarri duen arazoari erreparatzen badiogu, gure Gabonetan produktu hori jatordu eta afari bakoitzean hainbat
|
egunez
hartuko bagenu bezala da. Hiperelikadura eta osasuna Janari kontsumoa handitzearen ondorioz, pisua bi kilo inguru handituko da, hau da, 18.000 kcal estra 15 egunean.
|
|
|
Komeni da etapak aldez aurretik planifikatzea, hasieran ibilbide laburrak pentsatuz, ez agortzeko, gero eta luzeagoak izango baitira. Atsedenaldi osoko
|
egunak
hartzea baino hobe da lanaldi lasaiagoak egitea, 10 kilometro inguru egiteko. Egun horiek bisitatu nahi ditugun tokietatik (hiri turistikoak, inguru naturalak, etab.) igarotzeko ahalegina egin daiteke.
|
|
2007
|
|
|
Horixe da, nutriente honen etekin mesedegarriak erdiesteko,
|
egunean
hartzea aholkatzen den kopurua: 25 edo 30 gramo zuntz kontsumituz gero, eragin lasaigarria, hesteen erregulazioa, asetasun handiagoa, odoletako kolesterola urritzea eta glukosaren erregulazio hobea lortuko dugu.
|
|
|
AEBn. azido horien kontsumoa American Heart Association ek gomendatutakoaren bostena baino ez da. Australiako adituek egindako ‘Scientific Consensus Report’ txostenaren arabera, duela aste batzuk, Australiako haurrek gaur
|
egun
hartzen dutena baino bost aldiz omega 3 elikagai gehiago kontsumitu lituzkete. 2007 urtearen hasieran, Monsantoren eta The Solae Companyren arteko hitzarmen batek iragarri zuen omega 3 duten produktuak garatu eta merkaturatuko zirela.
|
|
|
esnea arrozarekin edo gariarekin, esnea artoarekin eta sojarekin, lekaleak arrozarekin, babarrunak artoarekin edo gariarekin, soja gariarekin eta sesamoarekin, eta soja kakahuetearekin eta sesamoarekin. Barautsak eta fruta Barazkiak dietaren oinarria direnez, komeni da gutxienez barazki anoa gordin bat (entsalada) eta hiru fruta pieza
|
egunean
hartzea, bitamina ugari duen pieza barne. Oinarrizko elikagaiak dira, bitaminak (C, folatoak edo A probitamina, besteak beste), gatz mineralak (potasioa edo magnesioa) eta zuntza dituztelako.
|
|
2008
|
|
|
Oinarri hori kalkulatzeko, langabeziara joan aurreko 180
|
egunak
hartzen dituzte kontuan, eta epe horretan zein lan oinarrirentzat eta gaixotasun profesionalentzat kotizatu den ikusten dute, eta batez besteko bat egiten (soldata agirian agertzen da zenbatekoa den oinarria).
|
|
|
Arriskuak hilabete irauten du. Hori murrizteko, medikuek jada ez dute gomendatzen aspirina erdia hartzea abiatu aurretik, baizik eta osorik hartzea bezperan eta, gutxienez, hurrengo egunean; are hobea da hurrengo bi
|
egunetan
hartuz gero. Gainera, adituek gogorarazten dute ez dela komeni arropa esturik eramatea; galtzerdi ulergarriak jartzea, odol zirkulazioa errazteko; hegaldian hankekin ariketa egitea, inor ez mugitzeko, eta alkoholik ez kontsumitzeko.
|
|
|
Eska daiteke egun horietako ordainsaria? Kaleratze
|
egunean
hartu ez diren oporrak ordainduak izanen dira eta lanegun bati dagokiona izanen da. Gainera, adituak dioenez, garrantzitsua da honako hau kontuan hartzea:
|
|
|
Nor arduratzen da adingabeez gainerako egunetan? Heldu batzuek opor
|
egunak
hartzea erabaki dute, baina guztiek ezin dituzte hartu. Lana eta familia bateratzea are zailagoa da.
|
|
2009
|
|
|
Zein
|
egunetan
hartu duten janzkia.
|
|
|
Gehienetan, egonaldia hasi aurreko 15
|
egunak
hartzen dituzte epetzat erreserba berme gisa jarritako dirua itzultzeko.
|
|
|
Taxia gauez har tzea, batez beste,
|
egunez
hartzea baino% 30 garestiagoa da, baina Logroñon, Murtzian eta Valladoliden% 50 garestiago irteten da.
|
|
|
Ikertzaileek berek uste dute fruta horiek balio nutrazeutikoa dutela sindrome metabolikoaren arrisku faktoreen eta haien ondorio klinikoen aurkako borrokan; besteak beste, sabeleko obesitatea. Hanturaren gaineko ekintza Gerezi edo gingen errazio eta erdi bat
|
egunean
hartzeak (errazio bat 10 unitate da, 50 gramo inguru) nabarmen handitu dezake gure organismoko jarduera antioxidatzailea. Horixe dio Michigan Unibertsitateko (AEB) ikertzaileek aurkeztutako ikerketak.
|
|
|
Eta hori hiruko erregela soil batekin kalkulatzen da. Horrela, 360 egunez (urte bat) langileak 30 opor
|
egun
hartzeko eskubidea badu, 244 lanegunengatik 20,33 egun egokituko litzaizkioke (21 egunera arte biribiltzen da). Ondoren, 21 egun horien ondoren, hartutako opor egunak deskontatu behar zaizkie.
|
|
|
Kirolarien ideiarik ohikoenetako bat da pasta (makarroiak, espagetiak eta antzekoak) dela kirol probaren
|
egunean
hartu behar duten elikagai nagusia, ez bakarrik haiek, baita kirolarenganako zaletasuna dutenek ere. Baita lehiaketa aurreko egunetan ere, karbohidrato konplexu ugari baititu.
|
|
|
Hotzak edo beroak har daitezke, eta erraz prestatzen dira. Hilabete bero horietan, asko presta daitezke eta hozkailuan gorde, hurrengo
|
egunetan
hartzeko. Janarietan, gosea irekitzeko modu bikaina dira, sarrera edo aperitibo gisa.
|
|
2010
|
|
|
Izan ere,
|
egunaren buruan
hartzen dugun gatzaren zati handi bat ogitik datorkigu (bostetik bat, hain zuzen).
|
|
|
UGRko Pediatria Saileko José Luis Gómez Llorente idazleak Granada eta Almeriako 34 ama bularreko haurretatik ateratako 100 esne jaso zituen guztira. Horiei guztiei galdetegi bat pasatu zitzaien, esnea hartu aurreko hiru
|
egunetan
hartutako dieta ezagutzeko. Haien helburua eguneroko gomendio onargarriekin (RDA) alderatzea izan zen, nutrizio arloko esku hartzeak egin ahal izateko haiekiko desbiderapenak detektatzeko.
|
|
|
“Gaur egun, baia lehortuak dira kontsumitzeko modurik ohikoena, bai bakarrik, bai gosariko zerealei edo jogurtari gehitu ondoren. Hala, eguneroko dietan erraz sar daitekeen elikagaian egon daitezke, hala nola gosarian, hamaiketakoan edo askarian
|
egunean zehar
har daitezkeen gailetak. Galleta bakoitzak bospasei baia ditu”, azaldu zuten egileek.
|
|
|
Arrainean dagoen merkurioaren %90 metilmerkurio moduan dagoela kalkulatzen da. Pertsona heldu batek 11,35 µg/
|
egun
hartzen dituela zenbatetsi da, eta eguneko balio onargarria, berriz, 16µg/ egun da.
|
|
|
Ondorio nagusia da 70 kiloko pertsona heldu batek arrainaren bidez 1,1 mikrogramoko kadmioa, 2 mikrogramoko beruna eta 9,9ko merkurioa hartzen dituela egunean. Atzemandako mailak gorabehera, adituek adierazi dute gaur
|
egun
hartzen direnak AEBetako Ingurumena Babesteko Agentziak (HHI) ezartzen duen Erreferentziazko Aho dosia baino txikiagoak direla. Gainera, emaitzen arabera, polibromodifenil eterra (PBDE) arrainaren bidez hartzeak segurtasun tarte handia du LOAEL kutsatzailearen aldean; izan ere, LOAEL da osasunerako ondorio kaltegarriak eragiten dituen toxiko baten mailarik baxuena.
|
|
2011
|
|
|
Gozoak hartzeko ohitura duenak erraz gaindituko du
|
egunean
hartzea komeni zaion azukre kopurua
|
|
|
OME erakundeak esaten du trans gantzen kopurua ezin dela izan
|
egunean
hartzen dugun energia osoaren% 1etik gorakoa (egunean 2 eta 2,5 gramo artekoa izan behar du, beraz, Kcal dituen dieta batentzat); gantz saturatuaren muga, berriz,% 10ean jartzen du.
|
|
|
Duela urte batzuk, 5
|
egunez
hartu behar izaten ziren antibiotikoak (gizonezkoetan, 21 egunetara ere luza zitekeen tratamendua), baina, gaur egun, 2 edo 3 egunetara murriztu dute, eta aski izaten da 12 orduz edo 24 orduz behin hartzea sendagaia.
|
|
|
|
Egunean
hartu beharreko fosforo kopurua 700 miligramokoa da bi sexuentzat, eta freskagarriek 478 eta 546 miligramo artean daukate litro bakoitzeko.
|
|
|
: ontzia irekitakoan, 2
|
egunen buruan
hartu behar da, eta bere ontzian bertan edo ongi estalitako txarro batean eduki behar da.
|
|
|
Horregatik, ama semearekin tarteka atseden hartzea gomendatzen da, gauez, goizez edo arratsaldez. Praktika zabal samarra da haurrak bere gelan gauez lo egitea eta,
|
eguna
hartu ondoren, amaren ondoan atseden hartzen jarraitzea logela nagusian. Gurasoen kezka nagusietako bat da haurra ondo lotan egongo den ala ez jakitea, besoa galdu edo sehaskatik erori ez den.
|
|
2012
|
|
|
hauxe gantzaren inguruko gomendio nagusia: gantzak ez du eman behar
|
egunean
hartzen den energia guztiaren% 35 baino gehiago(% 40raino irits daiteke lau urtez azpiko haurretan,).
|
|
|
Horrez gain, ez da oso egokia irineztatzen diren farinazeoak (ogia, patatak, pasta, arroza eta beste zereal batzuk). Horren ondorioz, 2.500 Kcal/ pertsona/
|
egun
hartzen dira, batez beste, eta proteina eta koipe gehiago eta Egoera horren aurrean, jaki prestatuak egiten dituzten elikagai enpresek erronka handia dute: janari osasungarriak, orekatuak eta askotarikoak eskaintzea, kontsumitzaileari dietan oreka lortzen edo hobetzen laguntzeko, bereziki, erosketak egiteko edo janaria prestatzeko denborarik ez dutenen artean.
|
|
|
Hau da, elikagai guztiak erraz digeritzen laguntzen dio txakurrari. Era berean, animaliak
|
egunean
hartzen duen elikagai kopurua hiruzpalau erraziotan banatzeak jateko antsietatea saihesten lagunduko du. Gainera, pentsua digestio erraztasun onagatik nabarmentzen bada, lagungarria da txakurra aseago sentitzeko errazio bakoitzarekin.
|
|
|
1 Gosariko zerealak. Zereal marka batzuen 30 gramoko errazioak (azukreztatuenak) 13 gramo azukre ematen ditu, hau da, pertsona bakoitzak egun osorako behar duen azukre maximoaren %26 Kopuru horri gehitu litzaioke azukrea edo kakaoa, batzuetan esneari eta gosarian ohikoak diren edo
|
egunean zehar
hartzen diren gainerako elikagai gozoei gehitzen zaiena. Gosariko zerealei azukreak (azukrea, glukosa xarabea, fruktosa, txokolatea edo eztia) gehituz gero, zaporetsuagoak eta kurruskariagoak dira, nutrizio kalitatea murriztearen kontura, eta, gainera, produktu horiek egunero jateko ezinbestekoa den gozotzat hartzen dira.
|
|
2013
|
|
|
Kontuan hartu behar da, ordea,
|
egunean zehar
hartzen diren kalorien eta gastatzen den energiaren arteko desoreka dela gizentzera garamatzan faktoreetako bat, eta, ondorioz, egunero 100 kaloria gutxiago hartzea komeni izaten da.
|
|
|
Dieta hori egiteko behar diren osagaiak zerrendatu egiten ditu zer erosi jakiteko, eta grafikoekin neurtzen du zer nolako bilakaera izan duten pisu idealak, Gorputz Masaren Indizeak eta
|
egunean
hartzen den kaloria kopuruak.
|
|
|
:
|
egunean
hartzen ditugun kaloria guztien %30 eman behar lukete.
|
|
|
: gizon helduek 54 gramo hartu behar lituzkete egunean eta emakume helduek 41 gramo;
|
egunean
hartu beharreko energiaren %7 izango litzateke hori batzuentzat eta besteentzat.
|
|
|
|
Egun
hartzen duguna baino gehiago.
|
|
|
Ikuspegi dietetikotik,
|
egunean
hartu beharreko energia guztiaren %10 izan behar dute azukreek edo karbohidrato sinpleek.
|
|
|
Polizak laguntza medikoa, ekipajea, erantzukizun zibila eta garraiobideko atzerapenak izan behar ditu, baita mendiko kirol hori egiteko beste berme espezifiko batzuk ere. Gainera, oso garrantzitsua da jarduera horrek zer arduraldi duen zehaztea, ez baita gauza bera neguko denboraldian zehar praktika erregular bat egitea, noizean behin joatea elur gehien duten
|
egunak
hartzeko. Aldagai horren arabera, eskiatzaile bakoitzaren profilera hobekien egokitzen den asegurua kontratatu ahal izango da, eta hala behar dena bakarrik ordainduko da.
|
|
2014
|
|
|
|
Egunean
hartu beharreko kaltzio kopurura iristeko, 250 koilarakadatxo hartu behar lirateke.
|
|
|
|
Egunean
hartu beharreko iodo kopurura iristeko, iodoa duen gatza ez bada, 114 koilarakadatxo hartu behar genituzke, eta kopuru hori ez da batere osasungarria.
|
|
|
Dena dela, Estatuko herritarrek
|
egunean
hartzen dituzten 10 gramoetatik %15 soilik da etxean norberak eransten diona, elikagaiak prestatzeko edo mahaian daudenean jateko.
|
|
|
Fruta horien errazio batek oso energia gutxi ematen du(
|
egunean
hartu beharreko kalorien %4 baino gutxiago).
|
|
|
Hau da,
|
egunean
hartzen ditugun kaloria guztietatik, gehienez ere %5 izan daitezkeela azukre sinpleetatik datozenak.
|
|
|
Zenbat gantz hartzen dugun kontrolatzea (ez dezatela eman
|
egunean
hartzen dugun energiaren %30 baino gehiago)
|
|
|
2 Berraztertu eta aztertu ondoren, eraikinarentzat edo jabeen interesentzat erabilgarritasun gutxi edo batere ez duten aseguruak ezaba daitezke. 3 Eraikina garbitzeko
|
egunak
har daitezke (egun bat astean behin izan beharrean), nahiz eta bizilagunak berak izan hurbilen dituzten gelak garbi mantentzeko (atondoak, eskailerak…). 4 Komunitateak kreditua badu, komeni da ahalik eta azkarren amortizatzea, sortzen dituen interesak jabe bakoitzaren ahalegin ekonomikoen zati izan ez daitezen.
|
|
|
Albaitariak asko laguntzen du hauen jabeei: txakur esterilizatuak Gehiegizko pisua edo obesitatea saihesteko, zure maskotak
|
egunean
hartu behar duen elikagai kantitateari buruz orientatzeko unean. «» Pentsua balantza txiki batean pisatu edo janari neurgailu bat erabil daiteke esterilizatutako txakurrak egunean jan behar dituen anoa egokietara ahalik eta gehien egokitzeko», argitu du Arijak.
|
|
|
Ura izan ezik, hidratatu egiten du eta ez du kaloriarik eransten, gainerako edariek egarria gutxi betetzen dute eta goseak ez du eragiten. Azterketa batzuen arabera,
|
egunean zehar
hartzen diren kalorien %21 likidoak dira: kafea, esneak, azukrea, sodak, fruta zukuak eta zuku zukutuak, edari alkoholdunak… 4 Zati handiegiak.
|
|
2015
|
|
|
Gomendioek diote egunean 30 gramo lekale jan behar direla, gaur
|
egun
hartzen duguna halako bi ia.
|
|
|
Alde hori, nolanahi ere, ez da adierazgarria, oliba errazio batek (25 gramo) ematen duen kaloria portzentajea ez baita batere handia
|
egunaren buruan
hartu beharreko guztia kontuan hartuta: Eguneko Kopuru Gomendatuaren %1, 4 ematen dute berdeek eta %3, 7 beltzek.
|
|
|
Horrela, edari horiek zer nolako maiztasunez hartu behar genituzkeen esateko, behi esneari buruzko gomendioa zein den ikusi behar da, baina hori ere ez da batere erraza, komunitate zientifikoan ez baitago adostasun argirik
|
egunaren buruan
hartu beharreko esneki kopuruaren inguruan.
|
|
|
3 Izan ere, OMEk iradokitzen du murrizketa handiagoa, guztirako kaloriaren %5era iritsi arte, onuragarria izan daitekeela batzuetan. Hala, egunean 2.000 Kcal/
|
egun
hartzen duen pertsona batentzat, eguneko kaloria kopuruaren %5 eta %10 artean azukre sinpleak izan lirateke. Horrek esan nahi du, gehienez ere, egunean 100 eta 200 kaloria artean izan behar liratekeela azukre sinple moduan.
|
|
2016
|
|
|
txantxarrak jotako hortz haginek zuzenean eragiten diote kanpo itxurari.Zenbait ikerlanek aurkitu izan dituzte loturak txantxarraren eta nahasmendu sozialen artean.Horregatik guztiagatik, bai helduek eta bai haurrek ongi eskuilatu behar dituzte hortz haginak elikagai azukredunak jan ondoren, eta hor sartzen da txokolatea ere (izan katilukoa, tabletakoa edo produktu txokolatedunek dutena). Semaforo nutrizionalaSemaforo nutrizionala egiteko, katiluan hartzeko hiru txokolate motak erabili dira: ...ri dira aztertu ditugun produktu guztiak, eta horrek esan nahi du azukre asko dutela, eta gehien, hartzeko prest datozenek (8 gramo gehiago dituzte katiluko, bi koilarakadatxo alegia). Gatzari dagokionez, esan bezala, aztertu ditugun txokolateek ez dute ematen kezkatzeko arrazoirik.Zuntz dietetikoari dagokionez, txokolatea landare jatorriko elikagaia izaki, zuntz dezente duen elikagaia da; zehazki
|
egunaren buruan
hartu behar litzatekeenaren %5 eta %10 artean ematen du.Azkenik, katiluan hartzeko txokolatea esnearekin egiten bada, kaltzioa ere emango du, eta mantenugai hori aski mesedegarria da hezurrentzat eta hortz haginentzat.Dena dela, ez da pentsatu behar kaltzio gehiago hartzeak hein berean egingo dienik mesede hezurrei (nutrizioaren arloan, gehiago hartzea beti ez da hobea), eta azkenaldiko ikerlanek...
|
|
|
Gatzari dagokionez, badira mantenugai hori kopuru handi samarretan ageri duten bi produktu: ekilore hazi txigortu gazituak eta pistatxo txigortu gazituak (errazio batekin,
|
egunaren buruan
hartu behar litzatekeen gatzaren %17 hartzen da hazien bidez eta %38 pistatxoen bidez).
|
|
|
Adibidez, 100 gramo babarrun zuri janda,
|
egunaren buruan
hartu behar litzatekeen zuntz kantitate guztia hartuko genuke.
|
|
|
Ez dago adostasun argirik
|
egunean
hartu beharreko esneki kopuruaren inguruan, eta jogurtak eta esne hartzituak ere sartzen dira hor.
|
|
|
Hoztu baino ez bada egiten, 20
|
egunen barrenean
hartu da.
|
|
|
Erosi edo saldu? Gaur egun poltsetan dauden inbertitzaileak izango dira datozen
|
egunetan
hartzeko erabakirik zailenak. Saldu ala mantendu?
|
|
|
Zehazki, eguneko batez besteko gatz kontsumoa 9,8 gramokoa da, gomendatutakoaren bikoitza. Egokiena da
|
egunean zehar
hartzen den gatza kafe koilarakada batean egostea. Hala ere, maiz gainditzen da, eta ez bakarrik entsalada edo gisatu pixka batekin sastatzen delako, baita batzuetan ere elikagaiek gatza dutela ahazten delako.
|
|
2017
|
|
|
Aztertu ditugun kontserbetan, 0,7 eta 1,95 gramo artean agertu da gatza ezarri dugun errazioarentzat (115 gramo), eta azken kopuru hori asko da,
|
egunaren buruan
hartu behar litzatekeenaren ia %40.
|
|
|
Gehienezko kopuru gomendatuak kontuan hartuta (OMEren gomendioen arabera), herritarrek
|
egunean
hartutako 11,07 gramoak egun osoan hartu behar litzatekeenaren %22 lirateke.
|
|
|
Likopenoa hartzea prebentzio neurria eta neurri terapeutiko ez farmakologikoa izan daiteke zenbait gaixotasunentzat, baina nutrizioaren eta osasunaren arloko profesionalek lan gehiago egin behar dute jendea elikaduraren inguruan hezteko eta osagai hori kopuru handiagoetan har dezaten lortzeko, eta, horrekin batean, ikerketa zientikoen emaitzetan oinarrituta,
|
egunean
hartu beharreko kopurua finkatu behar lukete, gaur egun komeni baino txikiagoa dela dirudi eta.
|
|
|
(1) Pertsona heldu batek
|
egunean
hartu behar dituen elikagaiak kontutan hartu dira, proportzio honetan: 2.000 kcal, 70 g gatz, 20 g gantz saturatu, 90 g azukre, 5 gatz eta 24 g zuntz.
|
|
|
Horretaz gain, ematen duten zuntzarekin,
|
egunaren buruan
hartu beharrekoaren %5 segurtatuko genuke.
|
|
|
Gantz saturatuek ez lukete izan behar
|
egunaren buruan
hartzen ditugun kaloria guztien %10 baino gehiago.
|
|
|
Kontserbako lekaleen errazio ertain batek bermatu egiten du
|
egunean
hartu beharreko
|
|
|
Arazoa da badaudela moduak trikimailuak egiteko eta gauzak berez diren bezala ez ulertarazteko, adibidez errazio txikiak hartzea eredutzat
|
egunean
hartu beharreko kopuruarekin alderatzeko.
|
|
|
Ogiak ematen dituen karbohidrato konplexuen bidez,
|
egunaren buruan
hartu behar denaren laurdena eskuratu behar genuke; hau da, egunean zehar lasai samar jan daiteke, baina arreta jarri behar zaio erabiltzen diren irinen eta beste osagaien kalitateari, eta hautatzen hasita, osoko irin gehien dutenak hautatzea komeni da.
|
|
|
Oso kopuru handietan ematen du gatza hain elikagai gutxi izateko(
|
egunaren buruan
hartu behar litzatekeenaren %17 ia), eta, ondorioz, noizbehinka jateko elikagaien sailean sartzekoa da: adituek ez dute gomendatzen maiz jatea edo kopuru handiagoetan.
|
|
2018
|
|
|
Madrilgo ikastetxe bateko menuak, adibidez, 6 eta 9 urte arteko haurrentzat prestatu denak, 600 eta 700 kcal artean eduki behar lituzke(
|
egunean
hartu beharreko energia guztiaren %30 eta %35 artean).
|
|
|
Gantz saturatuen atalean, hiru aukerak ez dute gainditzen
|
egunaren buruan
hartu behar litzatekeen kopuruaren %6: Litoral etxeko Hoy Legumbres garbantzuek (4,5), eta etxe bereko dilistek, berdurekin datozenak (6).
|
|
|
Aukerarik onena bolognar klasikoa izango litzateke, horixe baita osatuena.Plater bakarrean, 300 eta 500 kaloria artean ematean dizkigu,
|
egunaren buruan
hartu beharreko kalorien bostena, gutxi gorabehera.
|
|
|
Bost aste horietatik besterenezinak eta amarekiko independenteak, lau etengabe hartu behar dira. Jaiotzagatiko baimenaren bi
|
egunen ondoren
hartu ahal izango dira edo lau egun igaro ondoren behar izanez gero, amatasun bajan zehar edo baja amaitutakoan. Eta berritasun garrantzitsuena berria izatea da.
|
|
|
Haur bat jaiotzen denean, gurasoek eskubidea dute denbora batez lan egiteari uzteko eta hainbat lan baimen hartzeko, umea eta ama zaintzeko. Duela hilabete bat baino ez, bi
|
egun
har zitzaketen jaiotzagatik, edo lau egun lekuz aldatu behar izanez gero; lau asteko aitatasun baimena; eta amak emandako 10 aste arte, amatasunagatiko atsedenaldia partekatuz gero. Baina uztailaren 5etik aurrera, jaiotzagatik, adopzioagatik edo harreragatik, gizonek aitatasun baimenaren aste bat gehiago kontatuko dute.
|
|
|
Elikagaiek, mantenugaiez gain, beste konposatu batzuk ere ematen dizkigute, esaterako, gure osasunean oso positiboak diren eta kapsuletan ez dauden polifenolak. Gainera, gehigarriak ez badira ere, osagai nagusiak bitaminak, mineralak eta beste substantzia batzuk dira, hala nola, gantz azidoak, eta horiek arauak bete behar dituzte
|
egunean
hartu beharreko kopuruei dagokienez. Kantitate horiek gainditzeak ez du esan nahi, oro har, osasunarentzat arriskutsua izan daitekeenik, eta, gainera, ez da frogatu handientzako kontsumorik.
|
|
2019
|
|
|
Andrés Vázquez Duela urtebete baino gutxiago, gehiegizko pisuarekin eta gaixotasun kardiobaskularrekin lotutako gantz saturatuak eta trans koipeak hartzeko gomendio berriak zabaldu zituen OMEk. Erakunde horren arabera, koipe aseen kontsumoak ez luke
|
egunean
hartzen den kaloria kopuruaren %10 gainditu behar: egunean 50 g inguru.
|
|
2020
|
|
|
Gida klinikoei eta ikerketei jarraituz, 400 mg-ren aurkezpena hartzea gomendatzen dut, 600 mg-koaren ordez. Hanturaren kontrako efektua lortzeko, garrantzitsua da zortzi ordutik behin bizpahiru
|
egunez
hartzea. Noizean behin hartzen bada, analgesiko eta antiinflamatorio gisa duen eragin maximoa lortzen ez bada.
|
|
2021
|
|
|
6 hilabetetik aurrera, haurrek ez dute esnea bakarrik hartzen, hortz gehiago dituzte eta era askotako elikagaiak. Haurrak
|
egunean zehar
hartzen dituen beste elikagai batzuk dira, bereziki azukre ezkutuak dituztenak, bularreko haurretan txantxarra sortzen dutenak. Higiene txarrak ere badu eragina, batez ere haurrak oraindik ere gaueko hartualdiak egiten dituenean, ordu horietan zailagoa baita hortzak garbitzen hastea.
|
|
|
Bestalde, paziente batzuek ez dute agindutako tratamendua betetzen. Medikuak antibiotikoa bost
|
egunez
hartzeko esan badie, adibidez, biok ez dute hartzeari utziko, dagoeneko hobetu direla ikusten badute. Pertsona batek hori egiten duen bakoitzean, hesteak antibiotikoekiko erresistentziak sortzeko arriskua areagotzen du, eta, gero, kanporatzean, ingurumenera igarotzen dira eta zabaldu egiten dira.
|
|
2022
|
|
|
150 g ko marrubi katilu batek 48 kcal inguru ematen ditu.
|
Egunean
hartzea gomendatzen da Gezurra. Onurak izan arren, ez dago ebidentziarik fruitu gorriak polifenoletan aberatsak diren beste landare batzuk baino hobeak direnik, hala nola zitrikoak, sagarra, tipula, tomatea, berenjena, piperrak edo erremolatxa.
|
|
2023
|
|
|
Eroski Consumer Jarduera ertaina duen gizon heldu batek egunean 2.000 kcal kaloria ematen ditu, eta egunean 5 gramo gatz baino gehiago ez kontsumitzea gomendatzen da. Horrek esan nahi du lasagna horietakoren bat jateak kopuru horietara hurbiltzen gaituela, eta, beraz, erraz gainditu ditzakegu
|
egunean
hartzen ditugun gainerako elikagaiekin.
|
|
|
Alde horretatik, zenbait ikerketak argi eta garbi adierazten dute egunean kaloria gehiago kontsumitzeak, gauaren ordez, handitu egiten duela gure gastu metabolikoa eta hobetu egiten duela glukosarekiko tolerantzia, osasun kardiometabolikoarekin lotutako bi faktore baitira. Gainera, goizean kaloria gehiago kontsumitzeak, janariaren osaera edozein dela ere, asetasuna areagotzen du eta
|
egunean zehar
hartzen den janari kopurua murrizten du. Gosarian hartutako kalorien proportzioak beste patologia batzuei ere eragiten die?
|
|
|
Mokadua berez da kaltegarria edo otorduetan ezer ez hartzea kostatzen zaien pertsonentzat mokadu osasungarria gomendatu dezake? Uste dut bereizi egin behar direla goiz edo arratsalde erdiko irensketa txikiak, dagoeneko «ezarrita» ditugunak,
|
egunean
hartzen dugun kopuru osoaren zati gisa, eta kontrolik gabe pikatzea zer den. Kontua da bakoitzak bere beharren arabera ezartzea zenbat hartualditan banatu nahi dituen kaloriak egunean zehar.
|
|
|
Imagen: iStock B6 bitaminaren kantitate maximoak egunean Hauek dira
|
egunean
hartu genituzkeen B6 bitaminaren maila maximoak, EFSAren azken berrikuspenaren arabera: Adin taldea Maximo gomendatua (mg/ eguna) 4 hilabete 2,2 7 hilabete 2,5 1 urte 3,2 4 urte 4,5 7 urte 6,1 11 urte 8,6 15 urte 10:00 Helduak 12 Haurdunak eta bularreko haurrak 12 B6 bitaminaren gehienezko irenste maila onargarriari buruzko iritzi zientifikoa, EFSA Journal (2023) Gaur egungo kantitateak orain artekoak baino dezente txikiagoak dira.
|