2001
|
|
Lehorketa, hartzidura, azukrea edo gatzaren erabilera eta keztatzea, adibidez, gaur
|
egun
ere baliatzen diren aspaldiko kontserbazio teknikak dira.
|
|
Garai batean bisita gehien hartzen zituenetako bat izan zen, eta gaur
|
egun
ere ezagunenetako bat da.
|
|
1998an, ordenagailu batean hautatutako edozein irudi zeramikazko baldosetan inprimatzeko aukera ematen zuen makina bat patentatu zuen Kerajetek. Inkjet izeneko sistema (tinta zorrotada) inprimagailu baten antzekoa da, eta gaur
|
egun
ere “edozein zeramika proposamen bereiztea eta balio erantsia ematea” lortzen du. Inprimaketa ekologikoagoa lortzen da, hondakin gutxiago sortzen delako.
|
|
John Salzberg Neguko hotza ez da oztopo igerilekuaz gozatzeko. Estalkiek urte osoan bainua hartzeko aukera ematen dute, baita euri
|
egunetan
ere; izan ere, instalazioa hainbat itxitura sistemarekin babesten dute, eta horiek, barneko giro ezin hobea sortzeaz gain, ustekabean uretara erortzea saihesten dute. Gakoa estalkietako materialean dago, erresistentea izan behar baitu.
|
2002
|
|
Auzi zenbait gaur
|
egun
ere modu desberdinetan epaitzen diren arren izaera ekonomikokoak batik bat: herentziak, konpentsazio pentsioak, banantze kasuan etxebizitzaren erabilera, etab., izatezko bikoteek umeak adopzioan har ditzakete (baita homosexualen bikoteek, Nafarroan izen emanik baldin badaude).
|
|
|
Egun
ere, erlijioa eta zientzia elkarrekin bizitzea liskar iturri al da?
|
|
Huraxe izan zen
|
egun
ere halaxe da, oraino desagertu ez diren hainbat tributan biziraupenaren kodea: Lurra herentzian jaso dugu, utz diezaiegun hurrengoei ahalik eta egoera egokienean.
|
|
Gaur
|
egun
ere, oraindik beroketa zalantzan jartzen duten iritziak dauden arren, eztabaida ez dago Lurraren tenperatura igoeraren abiaduraren inguruan.
|
|
Istripuaren ondoren, eta Estatu Batuetako Indar Armatuen zuzendaritzapean, operazio bat egin zen plutonioa kentzeko eta ukitutako lurrak deskontaminatzeko. Eragiketa hori amaitu ondoren, Energia Nuklearreko Batzordeak (orain Ciemat), Estatu Batuetako Energia Sailarekin lankidetzan, biztanleriaren eta eragindako eremuen jarraipen erradiologikorako programa jarri zuen martxan, eta gaur
|
egun
ere egiten jarraitzen du. Segurtasun Nuklearreko Kontseiluaren txostenaren arabera, jarraipen erradiologikoko programa horren emaitzen arabera, “hondar kutsadura dago eremu horretan, eta indize handienak Verako udal mugartearen zati batean eta Palomares inguruan daude.
|
2003
|
|
Momentu txiki bat iraun dezake, baina baita hainbat ordu eta, are,
|
egun
ere; noizean behin agertu, baina baita ia egunero ere.
|
|
Fruta delikatuenek (marrubiak, masustak) bi egun ongi irauten dute, hezurdunek astebetea eta zitrikoek hamar
|
egun
ere bai.
|
|
Haurren eta gazteen %25ek baino ez du fruta edo zuku naturala jaten. Gainerako
|
egunetan
ere gauzak ez du hobera egiten. Gazteen %80k behar baino %35 koipe gehiago hartzen du.
|
2004
|
|
Pikareska erabili beharrean izan da, baita gaur
|
egun
ere; hau da, inprobisatuz eta aukerak baliatuz aurrera ateratzeko fazeta hori hain fazeta espainiarra hori landu behar izan du.
|
|
Nahiz eta begi barnealdeko presioarekin zerikusirik ez duen, hitz horixe baliatzen da
|
egun
ere.
|
|
Erromesaldia erlijio egintza da, tradizioz, historikoki eta
|
egun
ere alderdi kulturalak sekulako garrantzia duen arren.
|
|
Odoleko kolesterola ugaltzeko eta, areago, gibeleko gaitz batzuk sortarazten laguntzeko errua egotzi izan zaio medikuntzako profesional zenbaitek,
|
egun
ere egozten diote.
|
|
Nolanahi ere, gutxiengo zabal horrek
|
egun
ere eskuinentzat eratu eta diseinaturiko munduan bizitzera behartua dago: eskaileratik gora joateko esku baranda eskuinean dago, lanabesak eskuinez maneiatzeko prestatu dituzte eta musika tresnek ezkerra laguntzaile huts daukate.
|
|
Gainera, beste elikagai batzuk ere sar daitezke, hala nola esnekiak, zukuak, frutak eta fruitu lehorrak…, dieta askotarikoa izan dadin. Lehiaketako dieta Dieta honek ez du bakarrik probaren eguna hartzen, probaren aurreko hiru
|
egunak
ere barne hartzen ditu.Horrelako lasterketak egiteak dakarren estresa dela eta, ohikoa da egun horietan kirolariak beherako baten ondorioz urdail hesteetako arazoak izatea. Hesteen mugikortasun hori murrizteko, komeni da karbohidrato ugariko eta gantz eta zuntz gutxiko elikagaietan oinarritzea elikadura, beherakoa eta, ondorioz, elikagaien malabsortzioa saihesteko.
|
2005
|
|
Indiako Bhopalen orain dela hogei urte gertatu zen hondamendiaren ondorez, Union Carbide enpresan izaniko gai kimikoen ihesak 15.000 lagun hil zituen, zifra ofizialen arabera, eta
|
egun
ere ezbehar haren ondorioak nozitzen dituzten 120.000 gizakiren baitan izan bide zuen eragina.
|
|
Nolanahi ere, familiaren egitura, historia, kultura eta osaketatik haratago, bere eginkizun nagusiak betikoak dira
|
egun
ere: seme alabak beren buruarenganako eta beste pertsonenganako errespetuan hel daitezen baldintza egokiak prestatzea, alegia.
|
|
Horrek horrelaxe segitzen du eta,
|
egun
ere, desberdintasun ugari dagoen arren zortzigarren eta bederatzigarren hamarkadetako migrazioen artean edo, areago, azken bost urteotan gertatu direnen artean, batez ere, babes gabeziaren ondoriozko zailtasunak beti beti antzekoak direnez, aurreneko uneetan babesa agertu eta laguntza emateko premia lehenesten da.
|
|
1996an, behi azienda zaindu eta kontrolatzeko neurri zorrotzak hartu behar izan zituzten Europako agintariek, gizakiari ez kutsatzeko, Creutzfeldt Jacoben (vECJ) gaixotasun aldaera berri bat deskribatu baitzen, BSE bezalako eragile kausala zuten gizakietan. Hausnarkari txikiei dagokienez, Europar Batasuneko herrialde guztietan jarri zen abian dardararen kontrol eta jarraipen erregimen zabala, ardi eta ahuntz aziendetan, eta gaur
|
egun
ere aplikatzen da. Alde horretatik, 1993az geroztik, dardara EBn nahitaez deklaratu beharreko gaixotasuna da, eta 1998az geroztik kontrol eta zaintza uniformea eskatzen da, eritasun hori antzemateko.
|
|
Kontuan hartu behar da horrelako panelek eguzki erradiazioa jasotzen dutenean funtzionatzen dutela; ez da beharrezkoa eguzki izpiak jasotzea. Horregatik, eguraldi txarreko
|
egunetan
ere energia ekoizten eta metatzen dute. Izan ere, elurra egiten duenean pilatzen da energia gehien, eguzki erradiazioa indartsuagoa baita elurrak islatzen duenean.
|
|
Gai horri buruz, ospe handiko zenbait adituk beren ikuspuntuak adierazi zituzten, eta Elikagaien Segurtasunaren I. Astearen esparruan antolatutako eztabaidetan parte hartu zuten, Barcelona Tecnoalimentaria (BTA) azokako ekitaldien agendan integratuta. Colomer buru zuen eztabaidak argi utzi zuen sektoreko industrien arteko lehiaren hazkundeak gaur
|
egun
ere kontsumitzaileek segurtasuna eta kalitatea eskatzearen pareko kurba jarraitzen duela. Joan den otsailean egin zen BTAren aurtengo edizioan 50.000 bisitari baino gehiago izan dira, eta 1.400 enpresa nazional eta atzerritar erakarri ditu.
|
|
Historian zehar, gizadiak hainbat ikuspuntutatik gainditu nahi izan ditu gizarte arazoak, hala nola gosea, pobrezia edo bazterketa. Eta, gaur
|
egun
ere, hainbat ikuspegi daude elkartasun praktiketan. Gaur egun badira proposamen berritzaileak, gizarte proiektuen onuradunak proposamenen kudeaketan eta garapenean integratzen dituztenak, ekintza karitatibo edo ongintzazkoak egiten dituzten beste batzuekin batera.
|
|
Baina kontuan hartu behar da betaurrekoak ez direla elementu apaingarri hutsak; haien funtzio nagusia begiak izpi ultramoreetatik (UVA eta UVB) babestea da, begietako lesioak saihesteko. Erradiazio mota horrek eguzkia gutxi dagoen
|
egunetan
ere eragin dezake, baita lainotuta dagoenean ere, eta fotokeratitisa eta fotokeratitisa bezalako gaixotasunak eragin ditzake. Betaurrekoek kornean erredurak eragin ditzaketen izpi infragorrien eta erretinan kalteak, itsualdia eta abar eragiten dituen erradiazio ikusgaiaren ikuspegia ere babestu behar dituzte.
|
|
Horren truke, bulegoa maleta batean eraman ahal izango duzu, edo WiFi ver infografía end="" “baldin baduzu, sofatik edo sukaldetik Interneten nabigatu. Gaur
|
egun
ere errazagoa da ordenagailu eramangarri baten osagaiak ordezkatzea edo handitzea, hala nola disko gogor berria, memoria gehiago edo oinarri plaka aldatzea. Baina kontuan hartu behar da ordenagailu eramangarrietarako osagaiek mahai gaineko ordenagailuetarako baliokideen bikoitza edo gehiago balio dutela.
|
|
Txina, Korea eta Japoniako hegoaldean du jatorria. Amaieran XVII. mendekoa Europan sartu zen eta gaur
|
egun
ere lantzen da Amerikako gune bero eta hezeetan. Zuhaitz honen fruituak marroiak dira eta jatorrizkoak.
|
|
Kasu batzuetan, zenbait elkarteren bidez, marka bat sortu da, elikagaiak merkaturatzen dituzten zenbait enpresak borondatez onartu dutena, glutenik ez dutela edo parametro onargarrien barruan daudela ziurtatzeko. Glutenik gabeko elikagaiak edukitzeko beharrak bizi mota bat zehazten du, gaur
|
egun
ere gainerako kontsumitzaileengandik nabarmen urruntzen dena, eta erlijio egintzei ere eragiten die, hala nola jaunartzeari, fede katolikoaren barruan. Horretarako, glutenik gabeko elkarte lizunak prestatu behar izan dira, eta eztabaida dogmatiko ugari sortu.
|
|
Aurkeztu diren salaketa gehienak, abokatuak azaldu zuenez, Mundu Magikoari dagozkio, nahiz eta beste birsalmenta enpresa batzuk ere agertzen diren, fiskalaren zerrendan. Salaketak hasieran Torremolinosko epaitegi batean aurkeztu ziren, baina, eskumen arazo bat planteatu ondoren, Auzitegi Gorenak erabaki zuen Auzitegi Nazionalak bideratu behar zuela prozedura hori, Vázquezek gogorarazi zuenez, gaur
|
egun
ere demandak aurkezten ari dira, baina 5 Epaitegi Zentralean. Fiskalak bere txostenean gomendatzen du, ustez kaltetutakoen kopuru handia dela eta, gaur egun 850 baino gehiago egin liratekeela “abokatuen elkartzea” helburu duten kudeaketak, baita Acama kolektiboa ere, gaur egun auzian pertsonatuta dagoen elkarte bakarra.
|
|
“Tumore osoa kentzea lortzen badugu, ia paziente guztiak bizi dira; ezin bada, %40 inguru”, esan zuen. Datu on horiek hainbat faktoreren ondorio dira, hala nola orain dela gutxi arte ezin zitezkeen lekuetan esku hartzeko aukera edo neuroanestesiari esker (ebakuntza egingo den garunaren zatia bakarrik lokartzen da), Sawaya doktoreak adierazi duenez, “gaur
|
egun
ere funtsezkoa da ahalik eta kirurgiarik onena egitea”. Kirurgiarik onena Ebakuntza ondoko terapiei dagokienez, itxaropen handia da farmakogenomika banakako tratamenduak egiteko pazienteen azterketa genetikoa.
|
|
Antzina, gaur
|
egun
ere, ohikoa zen gurasoek edo aitona amonek banku kontu bat irekitzea jaiotzen zirenean. Praktika horri esker, dotazio asegurua sortzen da, eta finantza erakundeek ematen dioten publizitate urriagatik oso ezaguna ez den arren, finantza eta hezkuntza abantaila batzuk ematen ditu.
|
2006
|
|
Kamamila da
|
egun
ere digestioa laguntzeko hartzen diren landareetan erregina, multzo horretan beste hamaika espezie ere bilatzen ditugun arren: anisa, menda belar piperita, txortaloa, mihilua, kuminoa, kanela, berbena limoi usaina, garraiska, erregaliza, etc.
|
|
Bitaminetan, berriz, parean dabiltza zukuak eta fruta freskoa eta, areago, ontzia ireki eta handik bizpahiru
|
egunetara
ere (hotzetan edukiz gero, jakina), baldintza egokietan mantentzen dituztela frogatu da.
|
|
Euroguneko interes tasen goranzko joerari eta AEBn aurreikusitako denbora geldialdiari esker, bi eskualdeen arteko tasen diferentziala murriztu egingo da, Europako erakundeko behatzaileen arabera. Horrek areagotu egin du euroaren kotizazioa, gaur
|
egun
ere 1,21 dolarren gainetik baitzegoen, eta %2, 6 gehiago igo da urtea hasi zenetik.
|
|
Gainera, Windows etxeko ordenagailuetarako diseinatu zen, ez sareetan lan egiteko. Hori, gaur
|
egun
ere, sistema eragilearen segurtasun akastuna da Internetera konektatuta dagoenean. Linux sistemak, aldiz, Unix en oinarrituta daude, ordenagailu sareetarako diseinatutako sistema eragilea baitzen.
|
|
Mikorriza hitza onddo baten (mycos) eta landare baten sustraien (rhizos) arteko sinbiosiari dagokio. Harreman sinbiotiko guztietan bezala, bi aldeek etekina ateratzen diote elkarri, nahiz eta gaur
|
egun
ere parasitismo mugatua dela kasu batzuetan. Mikorrizazioa arraroa izan daitekeen arren, goiko solairuen %95ek sinbiosi hori izan ohi dute, eta litekeena da gainerakoak ezaugarri hori bigarren mailan galdu duten landare mikorrizatuetatik jaistea.
|
|
Erostean, komeni da ale sendoak aukeratzea, oso produktu ahula baita. Etxean dagoenean, leku fresko, lehor, ilun eta ondo oreztatuan gorde behar da, eta hamar
|
egun
ere iraun dezake. Tenperatura altua bada, ernamuindu edo hartzitu egin daiteke.
|
2007
|
|
Medikuntza tradizionalak ere adibide eskandaluzkoak eman ohi ditu
|
egun
ere.
|
|
Baliteke tramite honek ere enpresa sorrera atzeratzea, kontu horri alta emateko banku batzuek bizpahiru
|
egun
ere behar izaten dituzte-eta.
|
|
Hori ospakizun
|
egunean
ere praktikan jarri ahal izango du, gonbidatu guztiekiko.
|
|
Horrek horrelaxe segitzen du
|
egun
ere.
|
|
|
Egun
ere, minbizi plegu askoren hastapeneko tratamendu aukera nagusia izate horren arrazoia, neurri batean, terapia neo laguntzaileen erabilera da: horrelakoek, erradioterapia eta kimioterapiarekin konbinatuz gero, tumorearen masa txikitu egiten dute, ebakuntza egin aurretik.
|
|
Antzina antzinatik, garrantzi ekonomikoa zuraren aprobetxamenduak justifikatzen zuen, kalitate eskasekoa baitzen, batez ere askatzen duen erretxinak. Gaur
|
egun
ere asko erabiltzen da basoberritzeetan eta finka eta lorategietako landare apaingarrietan. Itsas pinuaren erretxinatik, antzinako botikarioek trementina erauzten zuten.
|
|
Gogoratu gaur
|
egun
ere badela pandemia arriskua.
|
|
Txinako adituek eta Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) ohartarazi zutenez, “segurtasun sentsazio faltsua” sortu dute hedabideetan hegazti gripea gutxiago agertzeak eta zenbait herrialdetan kasuak gutxitzeak. Gaur
|
egun
ere “pandemia arriskua dago oraindik” esan dute. Txinako hiriburuan hegazti gripeari aurrea hartzeko programa bat aurkeztu zela aprobetxatuz, Nima Asgari OMEko epidemiologoak gogorarazi zuen “mehatxua ez dela joan”.
|
|
Horren bidez, 500 euro ere jaso daitezke proiektu osoagatik, batez ere publizitate iragarkiak edo filmazioak direnean, nahiz eta inbertitzen den ordu kopurua oso faktore aldakorra den. Horrelako jardueren kontrako datu bat da, aldi baterako lan edo lan autonomo guztietan bezala, ordainketa ez dela berehalakoa izaten, 60
|
egun
ere igaro daitezkeela gordailua gauzatu dadin. Diruzko ordainsaria alde batera utzita, askok ez dute horrelako lanetan izena ematen, kontratatzaileek eska ditzaketen baldintzak betetzen baitituzte.
|
|
Kalkuluen arabera, azpimunizio horien %5 eta %30 artean ez dute eztanda egiten, eta errepideetan, soroetan, herrixketan eta hiriguneetan sakabanatuta geratzen dira, pertsonen kontrako minatzat hartuta. Eguneroko izua Kanbodian, AEBetako bonbardaketak.' 1969 eta 1973 bitartean, gaur
|
egun
ere hildakoak eta mutilatuak eragiten jarraitzen dute, atxilotu ez zituzten lehergaien ondorioz. Errealitate horren lekuko izan da Kike Figaredo, Madrilera iritsi berria dena, bonba horien biktima diren lau mutiko kanbodiarrarekin, eguneroko izugarrikeria horren berri emateko.
|
2008
|
|
Orain mende erdia egin ziren euri artifiziala sortzeko saio batzuk baina hark ez zuen arrakastarik izan eta,
|
egun
ere, formula egokia aurkitzear dugu.
|
|
Erosi nuenetik zazpi
|
egun
ere igaro ez ziren arren, beste telefono mugikorrik ezin eman ziezadaketela azaldu zidaten.
|
|
Umeak inolako erreakzio klinikorik agertzen ez badu, tolerantzi froga egin ondorengo 15
|
egunetan
ere egunero emango zaizkio esne proteinak.
|
|
Programa hutsune bati erantzuteko sortu zen, museo gehienek ez baitzuten orain dela 15 urte bildumak erakutsi eta kultura zabaltzeko langilerik. Eta, gaur
|
egun
ere, gabezia asko daude bisitariei kultura erakunde horietan azaldutako historia, zientzia edo artelanak azaltzeko eta erakusteko orduan. Boluntarioen lana ez da profesionalen lana ordezten, gidarien lana iristen ez den lekuetan osatzen dute.
|
|
Oro har, bazkariak afariak baino eskuragarriagoak dira (batzuetan, %40 merkeagoak); beraz, eguerdian desbidera daitezkeen konpromiso guztiak zaporetsuak izango dira ahosabaian, baina onuragarriagoak poltsikorako. Bestalde, asteko
|
egunek
ere eragina dute kostuetan. Jatetxeek jaiegunetako eta asteburuetako menuaren prezioak igo egiten dituzte, eta eskaera txikieneko egunetan karta merkatzen dute, astearte eta asteazkenetan bezala.
|
|
Bero gutxien dagoen orduetan ureztatzea komeni da; horrela, ur gutxiago galduko duzu lurruntzearen ondorioz. Haize bortitzeko
|
egunetan
ere ez da ureztatu behar. Kontuan hartu behar da landatu berri diren zuhaitz eta zuhaixkek maiz ureztatu behar direla.
|
|
Barraskilo haragia oso estimatua izan da historian zehar, testuragatik eta sukaldean dituen aukerengatik. Gaur
|
egun
ere oso aberatsa da nutrizioaren ikuspegitik. Hala adierazten dute, behintzat, Espainian gutxi gorabehera 14.000 tona barraskilo kontsumitzen direla urtean, Gironako Institut Internacional d’Helicicultura erakundearen datuen arabera.
|
|
Alterazio neurologikoak Adituek aholkatu dute gaixotasunaren aurkako zaintza ez jaistea eta prebentzioa areagotzea Germans Trias i Pujolen egindako beste azterketa batek berretsi duenez, hiesaren birusak asaldurak eragiten ditu nerbio sistema zentralean, maila neurokognitiboan eta motorrean. Gaur
|
egun
ere hala jarraitzen du, nahiz eta jarduera handiko tratamendu antirretrobirala (TARGA) erabili. Infekzioaren lehen asteetatik, birusa likido zefalorrakideoan sartzen da, eta, hala, nerbio sistema zentraleko hainbat eremutan eragiten du, bereziki garunean.
|
|
Europako herritar askok uste dute Gabonetako Sari Nagusia edo Espainiako loteriako beste sari batzuk irabazi zituztela. Baliteke iruzur hori tocomotxoaren bilakaera bat izatea, Espainian hainbat hamarkadatan erabili izan dena eta gaur
|
egun
ere estazioetan, kutxazainetan eta abarretan erabiltzen dena. Pertsona bat biktimarengana hurbildu da txartel saritu batekin.
|
|
Zientzia elkarteetako batzorde antolatzaileetako genero berdintasuna ez dator bat medikuntzako lizentziaturekin. Gaur
|
egun
ere errazagoa da gizon batentzat SER bezalako erakunde baten buru izatea emakume batentzat baino. Lan hori egiteko gaitasunari eta gaitasunei dagokienez, ez dut zalantzarik genero kontua ez dela.
|
|
Modemik gabeko bilaketa Bistan da Internet hedatzeak aldaketa handiak eragin dituela gizartean, lan egiteko moduan eta baita lana bilatzeko moduan ere. Hala ere, gaur
|
egun
ere funtzionatzen du kaleko bilaketak, modemik eta byterik gabe. Bere web orrialdeez gain, kate komertzial eta enpresa askok formulario edo" postontzi" iraunkorrak dituzte, eta horietan jasotzen dira beren plantilletan parte hartzeko izangaien eskaerak.
|
2009
|
|
Amaren esneak zein osaera duen jakiteko egin diren ikerketek erakutsi dute esnea ez dagoela beti berdin berdin osatua, eta hartualdian zehar aldatu egiten direla ezaugarri batzuk (gantz gehiago izaten du hartualdi amaieran, haurra gehiago asetzeko), eta
|
egunean zehar
ere halaxe gertatzen da (loa eragiten duten substantzia gehiago eduki ohi ditu arratsalde gauetan).
|
|
Orain dela gutxi arte, farozainek hantxe egon beharra zuten gauero gauero, eta ekaitz
|
egunetan
ere bai; hornitzaile ofizial batek eramaten zizkien hornigai guztiak, eta, horrela, inork ezin zuen handik alde egin.
|
|
Itsasargiek lurraren lerroa non dagoen adierazten dute, baina, berez, jatorrian, porturako sarbidea nondik doan jakinarazteko izaten ziren(
|
egun
ere betetzen dute zeregin hori).
|
|
Zuzendari izatera iritsi aurretik, noizbehinkako lantxoak eginez hasi zen programarako, gaur hau eta bihar hura, eta
|
egun
ere ez da zuzendari soil: erredakzio lanetan eta erreportajeetan ere parte hartzen du.
|
|
Higiezinen mobbing a da. Hitz hori duela hamarkada bat sortu zen errenta zaharragatik zergapetutako etxebizitzen errentariek jasandako jazarpenaz hitz egiteko, eta gaur
|
egun
ere salaketa ugari izaten jarraitzen du, Europako Arartekoaren bulegoaren arabera espainiarrek Europar Batasunean aurkeztutako gehienak. Isabel Torralbak, Madrilgo Bizilagunen eta Errentarien Ganberako lehendakariak, azken horiei laguntza legelaria ematen dien elkarteak, higiezinen jazarpena jasaten duten errenta zaharreko errentarien 25 kontsulta inguru jasotzen dituela dio.
|
|
Espainiako eskola umeen artean ohitura osasungarriak sustatzeko ekimen berri honen bidez, Espainiako haurren obesitateari buruzko zifrei aurre egin nahi zaie; izan ere, bi eta 17 urte bitarteko haurren %8, 5 gizena da, eta %18k gehiegizko pisua du, Carlos Álvarez fundazioaren Prebentzio eta Osasun Institutuko lehendakariak adierazi zuenez. Gaur
|
egun
ere, NAOS estrategiak abian jarri eta hiru urtera, lau adingabetik batek gehiegizko pisua du, eta horrek Greziaren edo Italiaren mailara garamatza. Herrialde horietan, onurak baloratu arren, dieta mediterraneoa bertan behera uzten ari da, Roberto Sabrido AESANeko lehendakariak esan zuenez.
|
|
Krisi garaian, herritarren kezkarik handienetako bat langabezia da; izan ere, langile askok ziurgabetasun handia sentitzen dute enpresaren egonkortasunari dagokionez, batez ere, enplegua suntsitzeak gehien eragiten dien sektoreetako bat bada, hala nola automobila edo eraikuntza. Eta beldurra areagotu egiten da, egoera ekonomiko txarra aitzakiatzat hartuta, enplegu erregulazioko espedienteen erabilera orokortu daitekeelako; izan ere, horiei buruzko berriak daude, bai,
|
eguna
ere. Hala, ERE siglak ehunka langilerentzako mehatxu bihurtu dira kaleratze kolektiboaren bidez edo beren enpleguak aldi baterako etetearen bidez.
|
|
batetik, hiru nominen aurrerakin bat, gehienez ere 5.000 eurokoa, bost hilabetean interesik gabe ordain daitekeena; horretarako, nahikoa da kontu ireki bat eta nomina edo pentsioa erakundean helbideratuta izatea; bestetik, 60.000 eurorainoko kreditu pertsonal bat du, gehienez ere 10 urteko epean ordain daitekeena, hirugarren hilabetera arte ordaindu beharrik izan gabe. Hileko
|
eguna
ere aukeratu daiteke, ordaindu ahal izateko, urtean bi kuota atzeratzeko eta 12 hileko aukeran. Kreditu pertsonal bat erabiltzea Eskaintza espezifikoa oso zabala ez denez, neska lagun batzuek kreditu berezien funtzio berak betetzen dituzten irtenbideak aukeratzen dituzte:
|
|
Baina erreserba 14 egun lehenago formalizatzen dutenek, adibidez, deskontuak izan ditzakete. Zubi eta jaiegunen aurreko eta ondorengo
|
egunetan
ere eskaintza erakargarriak daude. Hoteletako erreserbak on line Ostatatzea Internet bidez bilatzen denean, bereizi egin behar dira hoteleko leku erreserbak eskaintzen dituzten web guneak eta kontsultatutako hoteletan ostatu hartu duten erabiltzaileen iritziak biltzen dituztenak.
|
|
Ingurumen Ministerioak, gainera, birziklatze enpresen sorrera bultzatzen du ekoberrikuntzarako laguntzen bidez. Garatzen ari den industria Gaur egun, berrerabil daitezke etxetresna elektrikoak, ibilgailuak, beruna, altzairua, beira, plastikoak eta materialen zerrenda luzea, telefono mugikorrak barne. Hala ere, oraindik bide luzea dago produktu jakin batzuk birziklatzeko metodoen ikerkuntzan, gaur
|
egun
ere birmoldatu ezin diren hondakintzat jotzen baitira. Zaborraren inguruko sektore ekonomikoa, beraz, teknologia berrien zain dago, industria garatzen lagundu eta kostu txikiagoei material gehiago berrerabiltzeko aukera emango duten teknologia berrien zain.
|
|
Kirolarien ideiarik ohikoenetako bat da pasta (makarroiak, espagetiak eta antzekoak) dela kirol probaren egunean hartu behar duten elikagai nagusia, ez bakarrik haiek, baita kirolarenganako zaletasuna dutenek ere. Baita lehiaketa aurreko
|
egunetan
ere, karbohidrato konplexu ugari baititu. Jakina da elikagai horiek energia bihurtzen direla pixkanaka, pixkanaka pixkanaka, ahalegin fisiko handiagoa egiten denean gorputzak behar duena hain zuzen.
|
|
Europako ikertzaileek, orain, hormona bat emanez tratamendu berri eta eraginkor bat egiteko aukera zabaldu dute. Hormona hori jaiotzatik bi
|
egunera
ere has daiteke aplikatzen, hipotermiak ahalbidetzen dituen sei ordu maximoen aldean.
|
|
Oxidatu ez daitezen, uretan murgiltzen dira eta, berehala erabiltzen ez badira, hozkailuan gorde behar dira. Lau
|
egun
ere iraun dezakete leku hotzetan. Nolanahi ere, erabili ondoren kanpoko aldea zimurtsua edo itxura txarrekoa bada, nahikoa da berriro zuritzea.
|
2010
|
|
Hala ere, orduan bezala gaur
|
egun
ere, bada zer hobetu.
|
|
Neolitikoan hasi zen gizakia artilea ehun moduan erabiltzen, eta nazioartean sortu zen lehen erakundeetako bat ere, artilearen inguruan sortu zen: Artilearen Nazioarteko Idazkaritza (Londresen du egoitza, eta
|
egun
ere eusten dio bere funtzioari).
|
|
Egun, ez du egiten gisa horretako bidaiarik, baina
|
egun
ere nahitaezkoa da ardiak moztea: hil egin daitezke ilaje hori guztia kendu ezean.
|
|
Eta gaur
|
egun
ere jaten ditugun elikagairik zaharrenak?
|
|
Gizakia gizona denetik, adibidez, arrautzak jan ditu eta ia planeta osoan jan du. Duela bi mila urte baino gehiago, greziarrek eta erromatarrek jada uste zuten ehunka milioi lagunentzako jakia dela gaur
|
egun
ere, nahiz eta duela zenbait hamarkadatik herri elikaduraren paradigmetako bat bihurtu, gutxienez herrialde garatuetan. Eta ez da harritzekoa:
|
|
Herritar askorentzat, lo egiteak burko batean burua babestea esan nahi du, logura sartzea eta hurrengo goizean esnatzea, freskoak eta egunari aurre egiteko prestatuak. Baina pertsona askok insomnio kronikoa dute eta, haientzat, gaua jasanezina bihurtzen da eta, denborarekin,
|
eguna
ere bai. Zenbait ikerketaren arabera, loaren nahaste horrek garuneko funtzio arruntak galtzea eragiten du.
|
2011
|
|
Duela urte batzuk, 5 egunez hartu behar izaten ziren antibiotikoak (gizonezkoetan, 21
|
egunetara
ere luza zitekeen tratamendua), baina, gaur egun, 2 edo 3 egunetara murriztu dute, eta aski izaten da 12 orduz edo 24 orduz behin hartzea sendagaia.
|
|
Arrazoia tratatu Bertigoak edo zorabioak segundu batzuk iraun ditzake, baina baita
|
egunak
ere
|
|
Ontzi horiek urte osoan nabigatzen dute, eta, beraz, edozein garaitan itsas bidaia bat egin daiteke, nahiz eta denboraldi batzuk gutxi gorabehera egokiak diren helmugaren arabera. Astebete irauten dute, gutxienez, baina badira 12 edo 14
|
egun
ere.
|
|
Badirudi ere, informazioa ez da hutsala. Gizarte sare hori izugarri zabaldu da abiadura, eta ohikoa da dozenaka jarraitzaile izatea astean, edo are
|
egunean
ere; beraz, ezin gara beti erne egon jarraitzaile berriaren profila aztertzeko. Erabiltzaile gehienek izen atzerritarrak edo deszifraezinak dituzte, eta hitz gutxiko «tweet»arekin eta lotura laburtuarekin batera doaz.
|
|
Aurten Darfur eskualdean, Sudanen mendebaldean, biolentzia egoera larriagotzea espero da. Herrialdeak etengabeko gatazka bizi du Jartumeko Gobernuaren (Sudango hiriburua) eta tribuko talde errebeldeen artean, eta, horrez gain, etnia arteko borrokak daude 2010ean hasi eta gaur
|
egun
ere. Egoera horrek “ondorio humanitario larriak ekarri ditu”, azaldu du AECIDek.
|
|
Horregatik, koadro kliniko larritzat jotzen da. Tratamendu luze eta garestia dute, eta, gaur
|
egun
ere, oso hilkortasun handia dute, kasuen %40 inguru baitira. Gainera, infekzio hori izateak ez du immunitaterik ematen etorkizunean.
|
2012
|
|
Dieta hiperproteikoen ospea aspalditik dator, eta gaur
|
egun
ere bere horretan jarraitzen du, urtero liburu dendak eta pantailak betetzen dituzten proposamen ugariei esker. Betiko formula berberak, izen desberdinekin jantzita.
|
|
Afrikako Adarrak bizi duen “gurpil zoroak” esan nahi du baliabide gutxiago erabili behar direla kaltetutako herrien osasunerako. HESED Africa eta Farmamundiko proiektuen arduradunak Afrikaren Nazioarteko
|
Eguna
ere aprobetxatu nahi du Kenyako errefuxiatu esparruetan bizi den prekarietate egoeraren berri emateko. Herrialde horrek “errefuxiatu krisi zaila du muga batzuetan, eta ia ezinezkoa da kanpoko laguntzarik gabe” dio Ngwawek.
|
|
Baba lehorrekiko nutrizio desberdintasunak funtsezkoak dira, batez ere, balio energetikoari eta karbohidrato eta proteinen edukiari dagokienez. Denboraldia hain laburra da, aste edo hilabete gutxi batzuk besterik ez du irauten, eta merezi du jakitea hozkailuan lau
|
egun
ere fresko daudela, eta hainbat modu daudela janaria prestatzeko eta “lekale” hau aurkezteko, bilketak irauten duen bitartean dastatzeko.
|
|
Testuretako dieta biguna digestio arazoak dituzten pertsonentzat diseinatuta dago (ultzera peptikoa, duodenoko ultzera, hiato hernia, gastritisa…). Ebakuntza kirurgikoa egin aurreko uneetan edo ebakuntza ondoko
|
egunetan
ere adierazten da, eriondoan. Dieta bigun mekanikoa:
|
|
2010 urtearekin alderatuta, batez ere, Toraxeko itxaronaldia 18 egunez luzatu da. Ondoren, Angiologia eta Kirurgia Baskularra (15
|
egun
ere itxaron behar izan du) eta Neurokirurgia (12 egun gehiago 2011n). Gaixo kopuruari dagokionez, 2011n hazkunde handiena Traumatologian izan zen, 2010ean baino 26.367 paziente gehiago izan baitziren.
|
|
Akats horiek zuzendu egin daitezke informazio eta aholkularitza egokia izanez gero. Alba Padrók dioenez, amagandiko edoskitzeari buruzko aholkularia eta Alba edoskitzaroari laguntzeko taldearen aholkularia, «gaur
|
egun
ere oso ezezaguna da emakume askorentzat». Desabantailetako bat, Padrók dioenez, «mito asko daude amagandiko edoskitzeari traba egiten eta kalte egiten diotenak».
|
|
Parasitoen kontrako eta intsektizida kopuruaren arabera aldatzen da haien kostua, zakurraren pisuari egokitzen zaiona. Pipeten eragina indartzeko, komeni da zakurra bi egun lehenago ez bainatzea, ezta jarri eta bi
|
egunera
ere. Berehalako ekintza duten aerosolak, denbora gutxi irauten dutenak Zakurretan pulgas eta garrapatei aurre egiteko ihinztagailuek berehalako eragina izaten dute, baina ez dute denbora luzean irauten, pipeta eta lepokoek bezala.
|
|
aurretiko hitzordua on line Tresna berri horiei esker, erabiltzailea bere osasunaren protagonista eta kudeatzaile bihurtuko da. Hitzordu medikoen on line zerbitzuaren erabiltzaileak, batez ere emakumeak izan ere, «gaur
|
egun
ere, emakumea da familiako osasunaren kudeatzaile nagusia. Horregatik, ginekologia, pediatria eta kirurgia plastikoa espezialitateak dira gehien eskatzen direnak.
|
2013
|
|
Gaur
|
egun
ere jende askok uste du antibiotikoak eragin handiagoa eta azkarragoa izaten duela injekzio bidez ematen bada.
|
|
Mistizismo eta kondaira horiek utzita, gaur
|
egun
ere gero eta zuku gehiago edaten dugu.
|
|
A kategoriako arrautzek, gizakiek kontsumitzeko gai diren bakarrak, digituz osatutako kode bat dute. Lehen zenbakiak adierazten du nola hazi den oiloa (0= ekoizpen ekologikoa; 1= zelaietan hazitako ontzi batean egoteaz gain, lurrean hazitako
|
egunetan
ere sar daiteke; 2= lurrean, nabeetan; 3= kaiola, arrautza oilo ia guztiak kaioletan hazten dira). Bigarren eta hirugarren digituak letrak dira, zein estatu kidetakoak diren adierazten dutenak (ES Espainiarako).
|
|
1990etik, muturreko pobrezia erdira murriztu da. Hala ere, gaur
|
egun
ere, munduko zortzi pertsonatik batek gosea pasatzen du. Urteko balantzearen aurkezpenean, Alboanek adierazi zuen aurten 58 proiektu bakarrik hasi ahal izan dituela, «aurreko urteko 71ren aldean, eta horrek esan nahi du milaka pertsonak beren bizitza hobetzeko aukerak izugarri mugatuko dituzte«. 2012tik 2013ra, proiektu kopuruak behera egin arren, zuzeneko onuradunen kopurua handitu egin da, programek eragin handiagoa izan baitute.
|
|
Gida horrek hondartza motari (harea, olatuak, ainguratze eremua edo nudismoa), segurtasunari (salbamendu zerbitzuak), sarbideei eta, are, gertuen dagoen ospitaleari buruzko informazio zehatza ematen du. Udako azken
|
egunetan
ere joan zaitezke, eta Espainiako hondartzez gozatu irailean. Hautatutako hondartzaren egoera denbora errealean jakin nahi baduzu, Estatuko Meteorologia Agentziak egunero ematen du hondartzen egoeraren berri.
|
|
Gai hori gustatzen bazaie, ‘The Walking Dead’, «ez da gomendagarria ikasle guztientzat, irudi bortitzak baititu», interesgarria da Gizarte Zientziak aztertzeko. Medikuntzako ikasleentzako eleberri grafikoa Paco Rocaren ‘Zimigas’ nobela grafikoa zinemara egokitzeak ez zuen bakarrik genero horren garrantzia erakutsi, baizik eta zahartzaroan bizitzaren berezitasunak, zaharren egoitzetan eta, bereziki, Alzheimer dutenen artean, gaur
|
egun
ere izan zituen. Tresna bat da, edozein pertsonak gaixotasun horri buruz gehiago jakin dezan eta, bereziki, Medikuntzako ikasleak beste ikuspuntu batetik hurbildu daitezen.
|
|
Presiozko ultzerak, gaur
|
egun
ere, osasun laguntzaren ondorio kaltegarriak dira, %95ean prebenitu daitekeena
|
2014
|
|
Edonola ere, auzi hori berrikusten ari dira gaur
|
egun
ere.
|