|
2007
|
|
|
klorofila degradatzea (kolore berdea galtzea), beste pigmentu (kolore) eta lurrin batzuk ekoiztea, mintzen iragazkortasuna aldatzea eta abar. Zeluletako mintzen iragazkortasuna aldatzean, zelulen barruan gordeta
|
zegoen
ura kanpora ateratzen da, eta fruitua bigundu egiten da.
|
|
|
Bada, gorputzak eskatzen duena, ez gehiago ez gutxiago. Gaur egun, modan
|
dago
ur asko edatea, osasunerako onuragarria delako ustean, gorputza garbitzen duelakoan eta horrelako topiko gehiagotan oinarrituz. Eta hori ez da egia.
|
|
|
Bi geologoen esanean, Marteren ezaugarriak aintzat hartuta, baliteke hango bizidunen zeluletan ez
|
egotea
ura bakarrik, baizik eta uraren eta hidrogeno peroxidoaren (ur oxigenatua) nahaste bat. Batetik, horrek azalduko luke zergatik dagoen substantzia oso oxidatzaile bat ustez, hidrogeno peroxidoa Marteren azalean.
|
|
2008
|
|
|
Ikuspuntu hori ez da jasotzen, inondik ere, gaur egun indarrean ditugun legeetan. Are gehiago, orain dela gutxi arte, ibaiak zaintzea ez
|
zegoen
uraren erabilera kudeatzeko arauak egiten zituztenen helburuen artean. Hona, adibide gisa, Euskal Autonomia Erkidegoan indarrean dagoen 1998 urteko Norte III arroko plan hidrologikoak esaten duena emari ekologikoen egoeraren inguruan:
|
|
|
Nik uste dut uraren gaia kontzeptualki aldatu egin dela azken hamar urteetan, eta mito ugari ari direla desagertzen. Ez
|
dago
ur eskasiarik, ur baliabideen kudeaketaren krisia baizik. Arazoa ez da eskasia, arazoa gobernagarritasuna da.
|
|
|
Ur eskasiarik ez dagoela diozu, baina zuk esana da: onartu beharra
|
dago
ura elementu amaikorra eta ahula dela, eta jakitun izan ez datorrela zerutik, bukatu egiten dela.
|
|
|
Difusioa deitzen zaio horri. Eta, bestetik, osmosia dago, hau da, tartean mintz erdiiragazle bat
|
dagoenean
urari pasatzen uzten diona, baina ez solutuei ura solutu kontzentrazio txikia dagoen aldetik kontzentrazio handiko aldera pasatzen da. Edo, beste modu batera esanda, uraren difusioa da osmosia.
|
|
2009
|
|
|
Hodietan aurrera egin ahala, bero trukea egiten du fluidoak hoditik kanpoko inguruarekin (lurra bera izan daiteke, edo eraikinetik hurbil
|
dagoen
ur masa bat).
|
|
|
Edalontzian ura erraz irabia daiteke koilaratxo batez; ozeanoa, aldiz, ez dute ondo irabiatzen, ez ur laster erraldoiek, ez planetaren mugimenduak, ezta lurrikarek eta beste horrelako indarrek ere. Ur azaletik gertu
|
dagoen
ura eta sakonean dagoena erabat nahastea ere ezinezkoa da.
|
|
|
Hala, zentral eolikoetan edo fotovoltaikoetan behar baino gehiago sortzen denean, gehiegizko elektrizitate hori ura sistema horietako urtegi batetik bestera ponpatzeko erabiltzen dute. Iberiar penintsulan 15 GW etik gora sor daitezke horrelako sistemetan metatuta
|
dagoen
uraren bidez.
|
|
|
Gainera, gainazaleko urak karbono gehiago eta azkarrago xurgatzeko ahalmena lortuko luke. Bestalde, itsas hondoan
|
dagoen
ura gainazalera bultzatuko balitz, gauza bera lortuko litzateke.
|
|
2010
|
|
|
Bada, Ilargiaren atmosferan egon litezkeen hidroxilo molekulen kopurua birkalkulatu dute ikertzaileek, eta, hala, ohartu dira uste baino bi edo hiru aldiz handiagoa dela Ilargian
|
dagoen
ur kantitatea. Ohartarazi dutenez, ur lurrun hori nahikoa litzateke zenbait teleskopioren egitekoa kaltetzeko.
|
|
|
Erreflexu bat bada, aurpegikoa dirudienez azaltzen du Iñigo Arregi medikuak. Aurpegiak ura ukitzean, gorputzeko tenperatura baino hotzago
|
dagoen
ura ukitzean, bradikardia bat gertatzen da, maiztasun kardiakoa jaitsi egiten da eta pultsazioak gutxitu egiten dira. Orduan, bihotza lan gutxiago egiten ari da, oxigeno gutxiago gastatzeko.
|
|
2011
|
|
|
Animalia hauek ikertzeko itsasora irten behar dugu, eta itsasora irtetea hemen oso jarduera mugatua da, eguraldiarengatik. Eta gero kontuan hartu behar da zetazeoak oso denbora gutxian
|
daudela
ur azalean; ia bizitza osoa ur azpian ematen dute. Orain badakigu zein diren haientzat eremurik garrantzitsuenak.
|
|
2012
|
|
|
Urrats berri horrek atomoen eskalan gertatzen diren txandakako erreakzioak hobeto ulertzen lagundu die ikertzaileei, eta, tunel efektuko mikroskopioa erabilita, prozesua ikustea lortu dute. Molekula kate baten mutur batean
|
dagoen
ur molekula bati elektroi pultsu bat bidalita, hidrogeno atomoak banan banan barreiatzen dira katean zehar, domino piezak balira bezala. Emaitza da hidrogeno atomoa katearen mutur batetik bestera transferitzea txandakako mekanismo horren bidez. Oinarrizko arazo bat hobeto ulertzen lagundu du molekula kateetan zeharreko atomo transferentzien gainean erakutsi den kontrol horrek, eta, hori ez ezik, aukera berriak irekitzen ditu aurkikuntzak informazio trukeak hidrogeno atomoen zirkulazioaren bidez eragiteko tresna molekular berrietan oinarritutako etorkizuneko elektronikan.
|
|
2013
|
|
|
Erradioisotopo batzuen adsorbatzaile hautakorrak dira, hala nola zesioarenak. Odoleko hemoglobina da naturan dauden magmolekulen adibideetako bat, eta laborategian beste batzuk ere probatu dituzte, kutsatuta
|
dauden
urak garbitzeko ez ezik, baita kutsadura neurtzeko ere. Hain justu, orain dela gutxi aurkeztu da horri buruzko doktore tesi bat.
|
|
|
Honi lotuta,
|
badago
uretako eduki metalikoan eragina izan lezakeen lekuan lekuko beste kutsadura iturri bat: sedimentua bera, hain zuzen ere.
|