|
2010
|
|
|
Goi mailako hezkuntzako erakundea da UPF; zortzi sail ditu, hamalau titulu, graduatutako eta graduatu gabeko tokiko 8.000 ikasle, 600 langile akademiko, eta administrazioko 400 langile. 2000 urteaz geroztik, UPFren barne araudiak xedatzen du katalana izango dela unibertsitateko hizkuntza nagusia, bi hizkuntza ofizial (katalana eta gaztelania)
|
dauden
testuinguru honetan; eta, beraz, irakasle guztiek izan behar dutela hori ulertzeko gai. Katalana erabiltzen da erakundeeta administrazio kudeaketan.
|
|
|
Barne araudiak xedatzen du katalana izango dela unibertsitateko hizkuntza nagusia, bi hizkuntza ofizial (katalana eta gaztelania)
|
dauden
testuinguru honetan; eta, beraz, irakasle guztiek izan behar dutela hori ulertzeko gai. Katalana erabiltzen da erakundeeta administraziokudeaketan.
|
|
2011
|
|
|
Baina oker gaude; izan ere, hizkuntzez gainera, beste elementu garrantzitsu bat dago: testuingurua. hizkuntzak beti
|
daude
testuinguru jakin batean; testuinguruak espezie jakin baten alde egingo du. hortaz, espezieen arteko lehia aztertzen dugunean, espezieak beren testuinguruan aztertu behar ditugu. esate baterako, azter dezagun hizkuntza berdintasunaren gaia katalunian eta euskal herrian, legelarien ikuspuntutik. hasteko, hizkuntza komunitate horien hizkuntza berdintasunak aztertzean, kontuan izan behar dugu hizkun... Bi hizkuntzak ez daude egoera berdinean. hori dela eta, egoera hori konpentsatuko duen testuingurua sortu behar dugu.
|
|
2012
|
|
|
Lehenik eta behin, eskala zabalean datu kuantitatiboak lortzeko balio du neurketa honek. Bere diseinuagatik, ezin ditu hauteman hizketaren ezaugarri txikiak, hala nola kode aldaketa eta elkarrizketetan sarri gertatzen diren beste hizkuntza alternantzia batzuk, batez ere gutxiengoaren hizkuntzaren testuinguruetan edo zenbait hizkuntza
|
dauden
testuinguruetan gertatzen direnak. Hizketa jardunaren konplexutasuna murriztu egiten du ezinbestean.
|
|
|
Kale neurketa bat argitaratzen den bakoitzean, hura eztabaidatzeko eta aztertzeko aukera paregabea sortzen da, eta ez dugu hizkuntza mugimenduari nota jartzera mugatu behar. Neurketaren helburua da galdera eta arrasto berriak sortzea, aztertzen jarraitu ahal izateko, eta, hartara, hizkuntzek zenbait hizkuntza
|
dauden
testuinguruetan duten bizitza soziala hobeto ulertzen laguntzeko.•
|
|
2013
|
|
|
Azpeitia soziolinguistikoki oso euskalduna den testuingurua da, baina hala ere hizkuntza bat baino gehiago elkarreraginean
|
dauden
testuinguru bat da, munduko toki asko bezala. Munduan zehar herrialde askotan aurki daitezke harremanetan dauden bi hizkuntza edo gehiago (Todeva & Cenoz, 2009).
|
|
|
testuinguru euskaldunean bizitzea eta euskalki baten jabe izatea. Zalantzarik ez
|
dago
testuinguru euskalduna izateak esparru guztietan euskara gehiago erabiltzea ekartzen duela, hori ahalbidetu eta bultzatzen duen heinean. Eta ikusi dugu euskalki baten jabe izateak ere onurak eskaintzen dizkiola hiztunari, hainbat ikuspuntutatik begiratuta.
|
|
|
Kontziente gara maila sutilagoko eraginak egon daitezkeela eta horretarako ikerketa sakonagoak egiteko beharra ikusten dugu. gutxituak
|
dauden
testuinguruetan, tokian tokiko hizkuntza aldaerarik ez dagoen kasuetan, hizkuntza nagusiak bete ohi du funtzio hori. Baina horrek hizkuntza gutxituaren biziraupenean eduki dezakeen eragina kontuan hartuta, uste dugu garrantzitsua izan litekeela tokian tokiko hizkuntza aldaerek daukaten balioa aitortu, prestigio soziala altxatu eta beren biziraupena bultzatu edo indartzea.
|
|
2016
|
|
|
Hala ere, inkestek bat ez etortzea eta hurrenez hurrengo hauteskundeetako emaitzak (ofizialtasunaren kontra dauden alderdiak bermatzen dituztenak) argumentu onak dira inkestei berei garrantzia kentzeko. Beraz, argi
|
dago
testuinguru zehatz horretan ezinezkoa dela mota horretako azterketa baten balioa argitzea.
|
|
|
gaur egungo hiztunen zati nabarmen batek berez jasotako irudi jatorrak euren hizkuntza kontzientziaren sakontasun menderaezina dakar oraindik ere. Izan ere, hiritar horiek, inkesta bat betetzeari
|
dagokion
testuinguru batetik kanpo, ez dute ia sekula euren eguneroko hizkuntza erabilerei oztoporik ezartzen (zentzu ideologikoan), edo ez dute euren burua mehetasun filologikoetan nahasten.
|
|
|
Horrez gain, ezin dugu asturieraren pisu demografikoa ahaztu, oraindik nagusia garai hartan. Ondorioz, urte horretan jaiotakoek, testuinguru tradizionaletik oso urrun
|
dagoen
testuinguru batean (50eko eta 60ko hamarkaden testuinguruan) sozializaturik egon arren, hizkuntza kontzientzia sendo bati eusteko argumentu onak zituzten orduan ere. Handik aurrera, frankismopeko asturiar gizartearen norabideak ez zion, inondik inora, ez asturieraren finkapenari, ez bere garapenari mesederik egin.
|
|
2017
|
|
|
jatorria, motibazioa, erabilera eta ideologia – Jon Walsh tziz. o’rourke et al en arabera (2015)" hiztun berri" bat hizkuntza bat naturaltasunez eta erregulartasunez hitz egiten duen pertsona bat da, hizkuntza hori lehen sozializazioko hizkuntzatzat izan gabe hazi dena, hizkuntza hori tradizioz hitz egiten den eremu batean. hizkuntzalaritzan autoritarioak izan arren arazoak sortzen dituzten jatorrizko etiketetako batzuk ezabatzeko ahalegin bat bezala har daiteke" hiztun berria" terminoa, hiztunaren hizkuntza ekoizpenean gabeziak nabarmentzeko baino (o’rourke et al 2015; o’rourke eta Walsh 2015). beti ez da posible irlanderaren moduko hizkuntza gutxituetako hiztun berriak eta hiztun zaharrak zein diren garbi bereiztea. Sarritan, errealitatea askoz anbiguoagoa eta zalantzazkoagoa da, funtsezko desberdintasunak
|
baitaude
testuinguru soziolinguistiko historikoaren eta gaur egun hiztun gazteak hizkuntza gutxituekin hazi diren testuinguruaren artean. izan ere, testuinguru soziolinguistiko historikoan hizkuntzek presentzia sozial handiagoa zuten eskualde historikoetan. horrez gain, herritarrak ez ziren mugitzen modernitate berantiarrean mugitzen diren bezain beste, eta herritarrek ez zuten modernitate berantiarrean h... nor da emandako hizkuntza baten hiztun legitimoa?
|
|
|
...xek hizkuntza komunitatearen partaide izateko hizkuntza erabiltzea nahiko ez dela defenditu du, hortaz gain, beharrezkoa baita motibazioa eta jarrera baikorra (Sanchez Carrion, 1987). ikasleek aitortutako iritzietan sakonduta, ordea, jarrera baikorra eta ezagutza ageri dituzten arren, inguruko hizkuntzak euskararen maila berean jarri eta hauek erabiltzearen hautua hobesten dute. egoera diglosikoan
|
dauden
testuinguruetan, gurean kasu, bertako hizkuntzak maila berean jartzeak, hizkuntza gutxituari egiten dio kalte, huraxe erabiltzeko eszenatokiak murritzagoak direla esan beharrik ez baitago. larriago oraindik hizkuntza gutxituak trabak jasan behar dituela onartu eta, hala ere, hautu pertsonalera subordinatzen badugu. ikasleak kulturalki euskalduntzat identifikatzen diren arren, euren identitate etn...
|
|
2019
|
|
|
Guztiak ez dira giltza sekretuaren bila hasten ordea, askotan ez dakitelako, edo,
|
dauden
testuinguruan zaila delako. Giltza sekretua eraginkorragoa da euskara presente dagoen herrietan.
|
|
2021
|
|
|
Azkenik, gazteen aktibazioa lortzeko, eta bereziki euskara erabiltzeko aukera gutxi
|
dagoen
testuinguruetan, ezinbestekoa da babesguneak sortzea, hemen ezagutarazi den moduko esperientzia positiboak bultzatzeko. Beharrezkoa da babesgune horietan hizkuntza zuzentasun aldetiko arauak erlaxatzea eta gazteak euskara erabiltzea" normala" edo ez markatua dela antzematea; baina hori ez da nahikoa.
|
|
|
" el gym es, además, una escuela de moralidad en el sentido que le da Durkheim, es decir, una máquina de fabricar un esp� ritu de disciplina, la vinculación al grupo y el respeto tanto por los demás como por uno mismo" (Wacquant 2006, 30). Wacquantentzat, seguruak ez diren eta sozializazio instituzioak krisian
|
dauden
testuinguruetan, harreman ordenatuak eta iraunkorrak eskaintzen dituzte espazio horiek.
|
|
|
Euskararen kasuan ez ezik, Europan zehar hizkuntza gutxituak
|
dauden
testuinguru ezberdinetan ere antzeko kezkak topatu daitezke; adibidez, Irlandan, Galesen, Galizian edota Katalunian. Horren harira, bat egiten dugu Eileen Goughlanekin (2021) hizkuntza berreskurapenerako martxan jarritako hizkuntza plangintzek hiztun gazteengan izandako eragina eta ondorioak aztertzeko deia egiten duenean.
|