|
2001
|
|
|
Novalis poetaren aburuz, Literaturak mundua erromantizatu egiten du. Alegia, munduan
|
egoteko
modu bat, mundua sentitu eta ikusteko era bat, iradokitzen digu. Edozein mezu esplizituz haratago, hortxe kokatzen dute askok literatur irakurleok testuetan bilatzen dugunaren funtsa.
|
|
|
Horren ondorioz, literatur lan onetan soilik soma daitekeen begirada gizatiarra, irakurleari egia ezkutukoenak azaleratuko dizkiona, gailentzen da liburuan. Novalisen ostean hedatu zen definizioa bere eginez, literatur lan onetan bizitzan
|
egoteko
modu bat iradokitzen baitzaigu. Hortik, narrazio hauek anekdotatik haruntzago joaten dakien irakurlearengan eragingo duten aztoramen puntua, azken batean, arazo oso unibertsalekin, oso gureekin, egingo duelako topo:
|
|
|
Errusiar Formalistez geroztik, testu narratibo orok bi alderdi dituela onartzen da: testuak berak kontatzen digun istorio edo edukia, FABULA, eta istorio hori kontatua
|
dagoen
modu berezia, INTRIGA, Todorov ek 1965eko itzulpenean" Sjuzet" hitzaz izendatzen duena. Geroago, testua narraziozkoa izan dadin narratzaile batek kontatua egon behar duela kontuan hartuz, Frantziako kritikari estrukturalistek banaketa horretan ahanzten zuten hirugarren alderdia gehitu dute, TESTUAren alderdia, hain justu.
|
|
2003
|
|
|
Lizentziatura gerra ostera arte atera ez zuelako susmoa dugu, beste datu batzuen arabera. Gerra hasten denean ere Unibertsitateari atxikirik
|
dago
moduren baten; beharbada, postgrado kurtsoren bat edo luzapen ikasketaren batzuk egiten egongo zen. Aldi horretan, Vazquez Montalbán idazleak Galindez en biografian esaten duen bezala, Madrilen Eusko Ikasle Batzako buru izendatu zuten.
|
|
2005
|
|
|
Holakoxe beste jesarleku baten gainean jarrita dabe argazki kamera, kliska automatikoan edo jarrita hain zuzen be. Alkar besarkatzen dagoz, hainbat besarkada emoten deutsie alkarreri, estuagoak batzuk, nasaiagoak beste batzuk, argazki kameraren aurrean itxurak eta saioak egiten moduan, seguru balegoz bezala, gaztaroko lehen amodio betierekoak emoten dauan segurtasunaz, euren gustukoen besarkadak eta argazki kameraren kliskak bat egingo dabela une berean, argazkiaren argazki oina Forever izango dana seguru
|
dagozan
moduan.
|
|
2007
|
|
|
Gerra, beraz, bukatu zitzaion Ignaziori. Horri esker, 1937ko abuztuaren 8an, Fermin, lehenengo semearen jaiotzan
|
egoteko
modua izan zuen. Handik hogei egun garrenean, Aleja erditzetik nahiko errekuperaturik zegoenean, Tolosan bertan ezkondu ziren.
|
|
2009
|
|
|
Esaterako, jolas, erromeri edo dantzaldirik ere ez zen egoten sasoi horretan. Gazteek, hala ere, elkarrekin
|
egoteko
moduak topatzen zituzten.
|
|
|
Auzoko eta senideek hartzen zituzten gainerako ardurak: mediku, abade eta dena delakoari deitu, edo etxekoak gaixoarekin
|
egoteko
modua izan zezaten egin beharreko gauza guztien ardura. Orokorrean, andreek etxeko zereginak egiten zituzten eta gizonek soroko beharrak edo ganaduak gobernatzea.
|
|
2011
|
|
|
" berana dana, berandu edo ariñau beragandu eitxen dau". Busturiarrek barku bat erosi eben luganak apurtu ziran lekuan ipinteko, lurrez beterik, baina ez zan
|
egon
modurik lur eremu hori berreskuratzeko. Urteen porasuz Madrileko gobernua egin da lehen itxosuek esaten jakon lur eremuaren jaube.
|
|
2013
|
|
|
Laboraria eta laborarisa: nekazariak diren aldetik,
|
dagokien
moduan jantzita doaz, normalean jantzi ilunekin. Gizonak akuilua eraman ohi du, eta etxekoandreak saskia.
|
|
2017
|
|
|
Modernismoa, beraz, kontraesan askaezin batean harrapaturik geratuko da, sorgin gurpil amaigabe eta gaindiezin batean: ideala existitu egin behar da, bera gabe ez baitago egiarik, bera gabe ez
|
baitago
modurik mundua35 Argi ditzadan berandu baino lehen goian baliatzen ari naizen terminologiak sor litzakeen nahasketak. Premodernismoa modernoa da, hau da, modernitateari dagokio.
|
|
2018
|
|
|
Ahaleginduko naiz. Ondoeza aldendu egin zait, lasai gelditu naiz, erdi lo, beste mundu batean
|
egotez
modura, bihotz estura gabe, larritasun bat ere barik, ia ia zentzumen garaurik ere gaberik. Garbi anestesiaturik.
|
|
|
...kuartu bakarti honetan, beste ezerk ezertara ere lagundu ezin didala bizirik iraunarazten, bizitzeko modu bakarra aurkiturik edatea, edanari emanda bizi naizelako, tristezia sartu zaidanetik ene barru barruko kolorerik gabeko zulogune beltzera, bizitzeko adorea falta zaidalako, gogorik eduki ez eta aurrera egiteko, alferrik egingo ditudalako guztiak, askatasunagatik ere, ezer gutxi egiteko nagoela
|
nagoen
modura egonik; negarrari eman diot hainbat aldiz eta beste hainbeste alditan barreari, neure erotasunean zertan nabilen ere jakin ez dudalarik.
|
|
2021
|
|
|
Eta, hain zuzen ere, sistematizazioaren ideia da proposamen honetara ekarri nahi den printzipioetako bat; alde batetik, izaera eta xede beretsuko egitasmoek pertsonaren garapen mota desberdinetan duten eragin positiboagatik; eta, bestetik, ikerketan egindako analisian literaturaren irakaskuntza egoki batera begira definitutako erronka edo behar garrantzitsuenetako bat delako. Literatura hezkuntzan modu sistematikoan inplementatzeak ikasleen garapenean izan dezakeen eragin positiboa aurreikus daitekeen zerbait da, baina, arestian genioenez, ez
|
dago
modu enpirikoan frogatuta oraindik, Euskal Herrian, behintzat. Are gutxiago, BHn.
|
|
|
Nik, adibidez, bertsolaritza lantzen dudanean 1 Batxilergoan, parean ipintzen ditut Amerikako Estatu Batuetako rapa, ipintzen dut, zelan da, peleas de gallos, gaur egun daudenak.
|
Badaudela
modu diferenteak. Ba antzekotasunak atera, ezberdintasunak atera, gaiak atera, nola lantzen den...
|
|
2022
|
|
|
Auzoaren izenagaz, Bidekoetxe/ Bediakoetxe, letra dantza gertatu izan da, Bidekolea/ Bediakolea izenakaz
|
dagoan
moduan. XX. mendearen erdialdera arte auzo hau plazearen jarraipen modukoa zan, bertan egon izan dira dendak eta tabernak, garai ezbardinetan etxe diferenteetan:
|