|
2000
|
|
|
Irakasleak gara biok, eta gertutik ezagutzen ditugu irakasleen kezkak. Liburuan aurkituko dute euskaraz
|
dagoen
materiala, euskarara itzulitako literatura unibertsala oro har, baldin eta testuak euskara zuzenean aurkitu baditugu. Guretzat ohore bat izan da honetan parte hartzea, benetan profesionalak direnekin lan egin ahal izan dugulako.
|
|
|
Hauxe ausartzen naiz proposatzera: a) Argitaratu gabe
|
dagoen
materiala() argitaratu. Oroit Euskal Herriko Unibertsitatearen babespean argitaratu zela urte horiei dagokien materiala, 1996an, baina A B letrak bakarrik kaleratu dira. b) Eusko Ikaskuntzan sortu euskal bibliografiaren atala, mundu guztiak artikulu eta liburuen erreferentzia paperean eta ordenagailuan eskura izateko. c) Jakina, Jon Bilbaoren Eusko Bibliographia osoa ordenagailu bidez irakurle eta ikertzaile guztien eskuetan ezarri behar da.
|
|
|
a) Argitaratu gabe dagoen materiala() argitaratu. Oroit Euskal Herriko Unibertsitatearen babespean argitaratu zela urte horiei
|
dagokien
materiala, 1996an, baina A B letrak bakarrik kaleratu dira. b) Eusko Ikaskuntzan sortu euskal bibliografiaren atala, mundu guztiak artikulu eta liburuen erreferentzia paperean eta ordenagailuan eskura izateko. c) Jakina, Jon Bilbaoren Eusko Bibliographia osoa ordenagailu bidez irakurle eta ikertzaile guztien eskuetan ezarri behar da.
|
|
|
Liburutegi digitala ikerketa eta irakaskuntza mundurako laguntza izan daiteke ikasketa planen informazioa zabaltzeko (programak, egin beharreko lanak, berriak...), irakaskuntza materiala erabili ahal izateko (artikuluak, datu baseak, multimedia materiala...), ikerketarako (proiektuak, aurrerakuntzak), Interneten eskura
|
dagoen
materiala kontsultatzeko loturak jarriz. Modu honetan liburutegi digitalaren eguneratzea geldiezina izango da eta bertan ikasleak bere lanak eta ikasketak egin ahal izateko lukeen guztia eskura izango luke.
|
|
2001
|
|
|
Forma angeluzuzena du eta zurez edo plastikoz egina dago. Beti garbi
|
dagoen
materiala Horrelako tresnak urarekin garbitzen dira. Igeltsu edo kola hondarrak aire beroko pistolarekin kentzen dira, itsatsitako materiala urtzeko.
|
|
|
Bada, nahi den guztia, baldin eta biak logelako dekorazioaren estilo orokorrera egokitzen badira eta biek gutxienez ezaugarri komun bat badute. Alderdi komun hori eraikita
|
dauden
materiala, kolorea, testura, akabera mota eta abar izan daiteke. Hau da, gutxienez elementu bisual bat izan behar dute, ahizpak ahizpatu eta multzo bereko bi zati balira bezala ikusaraziko dituena (eta ez leku berean bakarrik jarri diren bi objektu desberdin bezala).
|
|
|
Armairuaren barnealdea pintatu edo bernizatu behar denean, hobe da gela ondo aireztatuta egotea, usaina desager dadin. Hala ere, aldez aurretik bernizatuta
|
dauden
materialak erabiltzea komeni da. Antolaketa ona Armairu baten barruko beste alderdi garrantzitsu bat hura antolatzeko modua da.
|
|
|
Espainiako Elikadura Kodea (1967) arauaren zati bat transkribatzera mugatzen da; hau da, elikadura izotza, haren sailkapena, praktika debekatuak eta izotz berezia egitea. “Izotz” efektuak izoztuta dauka araudia orain arte; hala ere, goragoko mailako beste araudi batzuk, hala nola edateko ura, izozkiak, elikagai industriak, elikagaien manipulazioa, elikagaiekin kontaktuan
|
dauden
materialak edo garraioa, besteak beste, ez dira indarrean jarri zenbait eduki, praktika desegoki eta erakunde eskudun, hala nola sindikatu bertikala. Arauak indarrean jarraitzen du, baina edukiak partzialki aldatu dira.
|
|
2002
|
|
|
Orduz geroztik, esperantoarekiko duten zaletasuna medio oso lagunak egin dira eta elkar ondo ezagutzen dute. " Jansen oso pozik dago euskarari eta euskal kulturari dagokionez, eta azken 20 urteetan egoera nola aldatu den ikusita izugarri eskasa iruditzen zaio lehen euskararen inguruan
|
zegoen
materiala", azaldu digu Aranak.
|
|
|
|
Dagoen
material apurra unibertsitateko lehen ziklorakoa da. Ez dago ia ezerbigarren ziklorako, eta are gutxiago hirugarrenerako.
|
|
|
– Eskura
|
dauden
materialak erabiltzea ikaste independenterako.
|
|
|
Titulazio honetako irakasleek ahalegin handia egin dute material didaktikoaren sorkuntzan. Modulu bakoitzaren hasieran, modulu horri
|
dagokion
material idatzia jasotzen dute ikasleek. Material hori ikusita, plan bat egin genuen material hori epe ertainean argitaratzeko.
|
|
|
Bi faktore erabakigarriak dira: obraren tamaina eta pisua eta pareta eraikita
|
dagoen
materiala. Koadroaren tamainaren arabera, puntu bakar batetik (txikienak) edo bitik (handienak) eutsi behar zaio.
|
|
2003
|
|
|
Gainera, batasun mailan harmonizatutako gehigarri berriak gehitzen dira. Zerrendatik kanpo
|
daude
material plastikoen definizioko silikonak. Baldintza horiek guztiak ez dira aplikatuko 2002ko abenduaren 1a baino lehen zirkulazioan jarri diren material eta artikuluetan.
|
|
|
Saiakuntzak elikagaietan edo simulatzaileetan egin daitezke. Migrazio mugak betetzen direla bermatzeko, eta berariazko egiaztapenari buruzko salbuespen batzuk izan ezik, elikagaiekin kontaktuan
|
egoteko
material plastikoen fabrikatzaileek ezartzen diren kontrol eta egiaztatze arau orokorrak eta berariazkoak bete dituzte; baina, horrez gain, substantzia batek materialean edo amaitutako objektuan duen kantitatea zehaztu ahal izango da, baldin eta kopuru horren eta esperimentazio bidez soilik ezagutzen diren substantziaren migrazio espezifikoaren balioaren arteko erlazioa definitu bada.... Arauak modu zehatzagoan ezartzen du migrazioa materialean edo objektuan egingo dela, edo, hori ezinezkoa bada, materialetik edo objektutik hartutako laginak erabiliz edo, egokia denean, lagin adierazgarriak erabiliz.
|
|
|
Hala ere, arestian xedatutakotik kanpo geratzen dira, beren izaeragatik, elikagaiekin edo elikagaiekin kontaktuan erabiltzen diren material eta objektu plastikoak. Errege Dekretu honetan ezarritakoaren betebehar osagarri gisa, elikagaiekin kontaktuan
|
egoteko
material eta objektuen fabrikatzaile, transformatzaile eta inportatzaileek Elikagaien Osasun Erregistro Orokorrean izena eman dute, eta beren industrietarako (instalazioak eta makineria), pertsonalerako (elikagaiak manipulatzeko) eta materialen, objektuen eta haien osagaien ezaugarri orokorretarako baldintza espezifikoak bete dituzte. Alde horretatik, baimendutako substantzia eta gehigarriei buruzko baldintza zehatzagoekin betetzeaz gain, eta migrazioak egiaztatzeaz gain, ez da onartzen material eta objektu plastikoek, erabiltzeko baldintza normaletan eta aurreikus daitezkeenetan, elikagaietatik xurgatzea, haien egonkortasuna edo kalitatea hondatzen badute edo edukia nabarmen galtzen badute.
|
|
|
Bibliografía 118/ 2003 Errege Dekretua, urtarrilaren 31koa, elikagaiekin kontaktuan jartzeko material eta objektu plastikoak fabrikatzeko baimendutako substantzien zerrenda onartu eta saiakuntza baldintza jakin batzuk arautzen dituena. 2003ko otsailaren 11ko BOE, 36 zk. Azaroaren 25eko 1425/ 1988 Errege Dekretua, elikagaiekin eta elikagaiekin kontaktuan
|
egoteko
material plastikoak prestatu, zirkulatu eta salerosteko arautegi tekniko sanitarioa onartzen duena. 1988ko abenduaren 1eko BOEren 288 zk.
|
|
|
Enterobakterio patogeno batzuek zortzi egunetik gora irauten dute gainazaletan, giro tenperaturan eta hezetasunean. Laneko gainazaletan higienerik ez izatea arrisku handia bada, baita eratuta
|
dauden
materialak ere (plastikoa, zura, altzairu herdoilgaitza, etab.). kontuan hartu behar dira. Gainazal askotan mikroorganismoak metatzeko zuloak daude.
|
|
|
Munduko laborategi bat bera ere ez da geratu aurkikuntzaren aurrean axolagabe, eta emaitza edozein dela ere, “guk jakinaraziko dugu, horrek eragin duen eragina baita garrantzitsuena”, dio Cabrerak. Adituak onartzen du komunitate zientifikoan masa organikoaren jatorriari buruzko ikuspegi zatituak daudela, baina azpimarratu du guztiek esan dutela liluratuta
|
daudela
material biologiko hori eskuratzeko aukerarekin. Sidney Pierce Floridako Hegoaldeko Unibertsitateko (AEB) Biologia Saileko zuzendaria dela azaldu du.
|
|
|
Gainera, xaflen posizioa alda daitekeenez, kanpoko argiaren sarbidea oso modu errazean erregulatzeko aukera ematen dute. Artikulu honetan Veneziako pertsianak erabiltzearen abantailak nabarmentzen dira, baita haien ezaugarriak ere, eraikita
|
dauden
material motaren eta behar diren neurri eta tamainen arabera. Gainera, dekoratzeko teknika erraz bat azaltzen du.
|
|
2004
|
|
|
Alabaina. gaiari buruz.
|
dagoen
materialik berriena aurkilu nahi baduzu. hobcrenaaldizkari espezializatuetara jotzea da, batik bat ospe onekoak badira. Aldizkarihorictan. dena den. auzian daudcn gaiak eta eztabaidak aurki ditzakezu eta hori, beharbada, aurrcratuegia irudiluko z.aizu. Kasu horretan. liburuetara itz.uli.
|
|
|
Ikuspuntu zientifikotik, PCR edo polimerasaren kate erreakzioaren erabilera orokortzen ari da, emaitzen fidagarritasunagatik. Prozedura analitiko honen bidez, produktu batean
|
dagoen
material genetikoa aztertu nahi da, mikroorganismo baten arrastorik badago identifikatu ahal izateko. Emaitza apelaezina izaten da, baina sistema nekez aplika daiteke elikagaiak ekoizten diren tokian.
|
|
|
Ildo horretatik, elikagaien osaera edo propietate organoleptikoak aldatu ahal izateko, Europar Batasuneko xedapen aplikagarriak bete dira, hala nola elikagai gehigarriei buruzko Zuzentaraua. Hala, elikagaiekin kontaktuan
|
dauden
material eta objektu aktibo batzuei gehigarriak nahita gehitzen zaizkienean, eta ontziratutako elikagaietan edo horien inguruan askatzeko, aldez aurretik baimendu behar dira, Europar Batasuneko xedapen egokien arabera, eta neurri espezifikoen bidez ezarriko diren arauen mende egon behar dute. Europako Erkidegoko legegilearen iritziz, berrikuntza teknologikoak zenbait berrikuntza dakarzkio kontsumitzaileari, eta, beraz, uste du produktu horien erabiltzaileari etiketa eta informazio egokiak eman behar zaizkiola, material eta objektu aktiboak modu seguru eta egokian erabiltzen laguntzeko, elikagaien arloko legedia betez.
|
|
|
Fabrikatzaileek zorrotz errespetatu beharreko zenbait muga eta debeku ditu arauak. Alde horretatik, ez dago baimenduta elikagaiekin kontaktuan
|
dauden
material eta objektu aktibo eta adimendunek elikagaien konposizioa edo propietate organoleptikoak aldatzea, elikagaien narriadura hasiberria eragin baitezake; era berean, ezin da jakien egoerari buruzko informaziorik eman, kontsumitzaileei akatsak eragin baitiezazkieke, adibidez, kolorea aldatuz. Arauaren aplikazio eremua honako hauetara ere zabaltzen da:
|
|
|
Eta hemen guztiz harira dator biblioteka nazionalaren aipamena, izan ere, onartutzat ematen baita biblioteka nazionalei
|
dagokiela
material elektronikoa kudeatzeko ardura (jaso, teknikoki tratatu, gorde eta zabaldu, gainerako dokumentuekin egin ohi duten bezala).
|
|
2005
|
|
|
1, 2 eta 3 geruzek osatzen duten gorputza, lurrazal ozeaniko arrunt baten egitura da. Azpitik
|
dauden
materialak (4), 8,1 km/ s ko abiaduraz eta 3,3 g/ cm3-ko dentsitateaz, mantuaren barnean kokatzen dira jada. Geruza bakoitzaren argibide litologikoak eta petrologikoak lortzeko metodo zuzenak eta zeharkakoak erabili dira.
|
|
|
Helburu hori lortzeko, erakundeek eta elkarteek alfabetatzeko toki espazio iraunkorrak sortzen lan egiten dute. Espazio horietan, jendeak hitz egin ahal izango du, ikaskuntza eraginkorreko eta idatzizko komunikazioko jardueretan parte hartu ahal izango du, eta ezagutzak trukatu ahal izango ditu, denboraren poderioz bitarteko elektronikoak eta informazioaren teknologiak sartuz eskura
|
dauden
material eta ezagutza guztiak erabili eta eskuratzeko. Anbizio handiko proiektua da, eta gizarte zibileko gobernuak eta aktoreak elkartzen saiatuko da, alfabetatzeko modu desberdinak sustatzeko.
|
|
|
Leunketa abiadura erreguladore elektronikoa duten zulaketekin egin behar da. Lan horietarako zulagailu bat erabiltzen denean, kontuan izan behar da makina oso azkar biratzen dela, eta makina geldirik badago eremu batean, arriskua
|
dagoela
material gehiago ezabatzeko eta azalean “mokaduak” egiteko. Gainera, leunketa abiadura erregulagailu elektronikoa duten zulaketekin baino ez da egin behar, lan abiadura motel batekin.
|
|
|
Iragazteek, hezetasunek, egoera txarrean
|
dagoen
materialak eta gainazal bat ahalik eta denbora laburrenean pintatzeko presek kalteak eragin ditzakete pinturan. Anpuluak, xehatuak, kordelak eta altxatuak dira.
|
|
2006
|
|
|
Bide beretik doa orain Osatuz, ikastaro haien oinordekotzat jo genezakeen egitasmoa. Izan ere, Arbelaitz izan da irailetik eskura
|
dauden
materialen sortzaileetako bat. Baina bera ez da medikua noski.
|
|
|
Espainiako eraikinetan minusbaliatuek dituzten arazo nagusiak hauek dira, besteak beste: ...ndarik ez izatea, aldapa handiegiak dituzten arrapalak, ate estuegiak, gurpil aulki estuegiak edo ispilu eta etengailu altuegiak biratzeko erradioak… AYCOPek beste zailtasun batzuk aipatu zituen ezintasun fisikoren bat duten pertsonentzat, hala nola sarreretan eskailerarik gabeko sarrerarik ez egotea edo, halakorik ezean, legeria betetzen ez duen malda duten arrapalak egotea, “askotan ez
|
daude
material irristagaitzekin eraikita”. Minusbaliatuek, halaber, arrapaletan barandarik edo gurpil aulkiak pasatzeko “behar adinako zabalerarik” ez izatea ere pairatzen dute.
|
|
|
Pertsiana osatzen duten listoi bakoitzari dagokio. Kaxarekin gertatzen den bezala, leihoaren barruan edo kanpoan instala daitezke, eginda
|
dauden
materialaren arabera. – Zura.
|
|
|
Alfonbren materiala: naturalak eta sintetikoak Alfonbra baten ezaugarri bereizgarrietako bat eraikita
|
dagoen
materiala da. Bi taldetan banatzen dira:
|
|
|
Datu horiek guztiak argi daudenean, kanaletak bidezko neurriekin moztu edo enkargatu dira. Horman iltzeen edo itsasgarrien bidez finkatzen da, aukeratu den kanaleta motaren eta pareta eraikita
|
dagoen
materialaren arabera.
|
|
|
Horixe da Espainiako Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Konfederazioak (CECU) Gabonak iristean ematen duen aholkua. CECUk gogorarazi du nahitaezkoa dela lente horiek jendeari zuzenean saltzen zaizkion lekuetan beharrezko ekipamendua izatea produktua, hau da, optika bati
|
dagokion
materiala, banan banan egokitzeko, eta profesional sanitario bat izatea, funtzio horietarako gaituta dagoela egiaztatzen duena. “Lente kosmetikoa osasunarekin parekatutako produktua da, eta banan banako egokitzapena behar du, gure begiekin harreman zuzena izango baitu eta haien forma eta tamaina aldatu egingo baita”, azaldu du erakunde horrek.
|
|
|
Oraindik bero dagoela, moldean sartzen da eta makinak putz egiten dio barruan. Halako makina erraldoia da, gori gori
|
dagoen
materiala mugitzen duena. Moldean puztu eta moldetik ateratzen denerako beroa galdu du, botila edo potoaren itxura hartuta.
|
|
|
Gauez ere ez. Ze, pentsa, barruan
|
dauden
material guztiak mila eta bostehun gradutik jaisten badira beira bihurtzen dira, solido egiten dira momentuan. Eta labearen hormei itsatsita geratuko balira, labeak berak ez luke balioko.
|
|
|
6 irudia. Liburutegian
|
dauden
material motak (ikastetxeen%)
|
|
2007
|
|
|
Argitalpen honetan, Ignazio Argiñarenaren koaderno bietan (Borrador koadernoa eta Cuaderno Uruguay) eta orri solteetan
|
zegoen
materiala batu dugu. Baina liburuarekin batera datorren CDan besteak ere badaude.
|
|
|
Aurkitutakoa, berari
|
dagokion
material tipologiako (zeramika, metal, hezur edo beira) adituak babestuko du.
|
|
|
...z eskatuko diote arrisku egoera desagerrarazteko neurri egokiak har ditzala; eskaera horri lau eguneko epean jaramonik egiten ez bazaio, agintaritza eskudunera joko dute; agintaritza horrek alegatutako inguruabarrak antzemanez gero, arrazoitutako ebazpenaren bidez, enpresaburuari aginduko dio segurtasun neurri egokiak hartzea, edo lan egiten den gunean zein lokalean jarduerak etetea, edo arriskuan
|
dagoen
materialarekin gauzatu beharreko jarduerak etetea. Halaber, aldez aurretik beharrezko txosten teknikoak izanda, agintaritza eskudunak lana berehala geldiaraztea agin dezake, istripua gertatzeko arrisku larria antzematen bada.
|
|
|
Prozedura berezi horrek gehienez hiru hilabete iraungo ditu, eta epea ondoz ondoko aldi berdinetan luzatu ahal izango da horretarako beharrizana badago. Esanbidez ezarri da Estatu idazkariak, Inteligentzia Zentro Nazionaleko zuzendariak, aipatu berri dugun baimena dela bide lortutako informazioei
|
dagokien
materiala berehala suntsitzeko aginduko duela, baldin eta horiek baimen horrekin zerikusirik ez badute.
|
|
|
Produktu horien hondakinak ondo kudeatzea garrantzitsua da. Hondakin horietan
|
dagoen
materiala eta energia aprobetxa daitezke, baina, egun, aprobetxamendu maila ez da nahikoa, eta urrun dago Europako Batasuneko ingurumen araudiek jarritako helburuetatik. Araudi horiek, gainera, gero eta zorrotzagoak dira.
|
|
|
Inasmet Tecnaliaren helburua material egokia aurkitzea izan da, Europako Espazio Agentziaren proiektu zabalago baten barnean. Orain, ESAren esku
|
dago
materialari eman beharreko erabilera.
|
|
|
Baina Txinan kasik despota bera ere ez da nor berezia (librea), gehiago baita automata bat, hain dauka usadio tradizional finkoei lotu lotua egin behar eta ahal duen oro. Indian diferentziazio sozial bat
|
badago
materiala, kanpotiarra (kastak); Pertsian diferentziazio morala hasten da, ongiaren eta gaizkiaren kontzeptu abstraktuekin. Azkenik, Egiptok aurrerabide hau krisian jausarazten du natura osoa enigma, isfinge bihurtuz.
|
|
|
2006an inauguratu zen, eta, orain, segurtasunaren eta elikaduraren arteko loturak areagotu eta indartu nahi ditu. Martxan dauden ekintzez gain, zoonosiak, elikagaiekin kontaktuan
|
dauden
materialak eta laboreetan erabiltzen diren produktuak ere kontrolatzen dira. Ikuspegi komunitarioaren funtsa «baserritik mahaira» neurri koherenteak hartzea da.
|
|
|
Hasitako programen artean, dagoeneko aipagarriak dira EBra arrainak eta frutak inportatzeko estandarrei eta oso patogenoa den hegazti gripearen birusaren kontrolari buruz hirugarren herrialdeentzat egindakoak. 2006an hasitako bost programetatik hiruk zoonosien kontrola, elikagaiekin kontaktuan
|
dauden
materialak eta laboreetan erabiltzen diren produktuen ebaluazioa estaltzen dituzte. Markos Kyprianou Osasun komisarioaren ustez, txostenak informazio positiboa ematen du hurrengo urteetarako, «emaitza onak lortzea elikagaien segurtasunari dagokionez» aurreikusita baitago.
|
|
|
Abantailak eta eragozpenak Hauek dira proiektu honen abantailak: metodoaren kaudimena eta eskura
|
dagoen
material guztia doan eskuratzeko. Gaztelaniadunentzako eragozpen nagusia da ikastaro horiek ingelesez bakarrik egin daitezkeela.
|
|
|
Hain zuzen ere, ontzi bioaktiboak garatzen dituzte, zehazki, papera, zeinak, hondatze denbora murriztu baino gehiago, aldaketa positiboa egiten baitu elikagaian, eta, ondorioz, balio bizitza luzatzen baitu biltegian dagoen bitartean. Horrekin batera, elikagaiekin kontaktuan
|
dauden
materialei buruzko Europako proiektu bat ere biltzen da, ontziratutako elikagaien zaporea, edukia, bizitza erabilgarria edo kolorea bermatzeko.
|
|
2008
|
|
|
Borghild proiektuan eskultore batek, material sintetikoetako aditu batek, ile apaintzaile batek eta mekanikari batek parte hartu zuten. Giza azalaren egituratik ahalik eta hurbilen
|
zegoen
materiala lortzea zen erronka eta horretarako polimero bereziak garatu zituzten. Gorputzaren eredu gisa Wilhelmina von Bremen eta Annette Walter atletak erabili zituzten.
|
|
|
Orain, Beta meategia hutsik dago. Instalazio berriak martxan jarri zituztenean, han
|
zegoen
material guztia jaso, eta, behar bezala egokitu ondoren, ipar plataforman biltegiratu zuten.
|
|
|
Ilargia erabat elastikoa balitz, Lurraren erakarpenari berehala erantzungo lioke eta bere deformazioa Lurrarekin lerrokatuta egongo litzateke, 2A irudian bezala. Baina unibertso osoan ez
|
dago
material erabat elastikorik, eta material solidoaren barne marruskadurak eta inertziak eragiten dute Ilargiaren erantzuna geroxeago gertatzea, alegia atzerapen batez, 2B irudian bezala.
|
|
|
Han
|
dauden
materialak hainbat lekutatik ekarri dituzte. Planetarioa Durangoko Udalak ordaindu zuen, bai eta beste modulu batzuk ere.
|
|
|
Eliz artziprestazgo edo bikariek eta merindadeek norainoko kidekatasuna duten banan banan ikertzerik ezinezko gertatu bazitzaigu ere, horretarako norbaitek espreski ikertu behar lituzke
|
dauden
material oso aberatsak, Kalahorrako elizbarrutiaren artxibo an. Tartean, esan dezaket eta, Juan Manuel Etxebarria zeberioztarra lagun Zeberioko euskara Arratiakoan sartzen dela eta ez Bonapartek, bere mapan, Jose Antonio Uriarteren eraginez, Arrigorriagako azpieuskalkian. Esan behar da, mendez mende tan, Zeberio Arratiako merindadeko herrietako bat zela eta artziprestazgo ere.
|
|
|
Erregulazio neurriak berrikustea EBn indarrean dauden araudiak dauden nanoteknologiak betetzeko bezain zabalak diren arren, gaur egun berrikusten ari dira, OMEren arabera. Agintari asko hasi dira aztertzen elikagaiak erregulatzeko eta onartzeko gaur egun dituzten sistemek, elikagaien kaltegabetasuna bermatzeko helburua dutenek, elikagaiekin eta elikagaiekin kontaktuan
|
dauden
materialekin lotutako nanoteknologiaren aplikazioak erabat susta ditzaketen. da elikagaietan erabiltzen diren nanopartikulen irenstearen ebaluazioa beste material mota batzuekin aplikatzen diren antzeko kalterik eza baloratzeko prozeduren arabera egingo dela, nahiz eta nanomaterialek erronka berriak ekar ditzaketen.
|
|
|
Baliteke, halaber, toxikotasun saiakuntza batzuk berrikusi behar izatea, kalterik eza zehazteko emandako informazioa egokia eta gizakiarengan dituen ondorioen iragarpenezkoa dela ziurtatzeko. Produktu nanoteknologikoak Zenbait produktu nanoteknologiko jada erabili dira elikagaiekin kontaktuan
|
egoteko
materialetan, nahiz eta material mota eta haren erabilera baldintzak aldatu egiten diren herrialde batetik bestera. Hala ere, garrantzitsua da nanopartikuletatik elikagaietara pasatzeko aukera kontuan hartzea, eta, kasu horretan, erabilera ebaluatzea, kontsumitzaileek aurreikusitako esposizioaren arabera, partikula horien eguneroko kontsumo onargarriarekin (GNA) alderatuta.
|
|
|
Material adimendunak. Elikagaien industriako nanoteknologiaren beste erabilera bat elikagaiekin kontaktuan
|
dauden
materialekin lotuta dago. Gaur egun, nanokonposatu batzuk jada erabiltzen dira bilgarri edo estaldura material gisa, gasen hedapena kontrolatzeko eta hainbat produkturen kontserbazio denbora luzatzeko.
|
|
|
2007ko urtarrilean, EFSAk BPAren arriskuen bere ebaluazioa argitaratu zuen, eta, ebaluazio horretan, gorputzeko pisuaren 0,05 mg/ kg ko GNA (eguneko kopuru onargarria) ezarri zuen. Hala ere, EBn elikagaiekin kontaktuan
|
dagoen
material gisa baimendutako substantzia da. Kanadaren ebaluazioa Kanadako agintariek elikagaiekin kontaktuan dagoen A bisfenolaren egungo segurtasun tarteak handitzea proposatu dute Kanadako Gobernuak “Health Canada” BPAren arriskua ebaluatzeko proiektu bat osatu du.
|
|
|
Gainera, erraz iristeko modukoak dira, eta zamalanetarako malgukiak, kargagailuak, paletak… dituzte. Ohikoa da, halaber, publizitate materiala, artxiboak, stockean
|
dagoen
materiala edo Gabonak, otarrak edo langileentzako bestelako opariak gordetzea. Miniespazioak ere nolabaiteko ospea izaten hasten dira lantoki finkorik ez duten profesional autonomo askoren artean.
|
|
|
Gaur egun jangelan
|
dagoen
material guztia (etxetresnak eta bestelako objektuak) bertan behera utziko denean berriak sartuz, nahiz eta horietako asko guraso elkarteak duela gutxi egindako erosketak izan.
|
|
2009
|
|
|
Bestalde, herri literaturari
|
dagokion
material asko aldizkako agerkari eta egunkarietan sakabanaturik dugu, batez ere aspalditxokoetan. Batzuk aipatzeko:
|
|
|
(?) Nik maite eta miretsi egiten dut, derradan hori, San Krisostomok Erromari buruz eta Apostoluen Printzeen hilobiei buruz esan zituèn hitz hilezkorrak nireak eginez?; nik maite eta miretsi egiten dut, bai, Gesuko eliza, bertan
|
dagoen
material aberatsagatik eta lan ikusgarriagatik, zutabe eta marmolen politasunagatik, freskoen eta hormen originaltasun edertasunengatik. Baina nik, oroz gain, Ignazioren gorputz santuaren erlikia ontzia izateagatik maite eta miresten dut Gesu, xehetasun honek beste guztiak baino balio handiagoa ematen baitio.
|
|
|
komando lerroa, gure programak abiarazi eta emaitzak pantailaz ikusi ahal izateko erabiliko duguna. Segidan datozen ataletan, hasieran liburu honekin batera erabilgarri
|
dagoen
materiala deskribatuko da, eta ondoren tresna bakoitzaren oinarrizko funtzionamendua azalduko dugu.
|
|
|
Bete beharreko osasun baldintzen artean, osasunerako arriskutsuak izan daitezkeen substantzia toxikoak (metal astunak, esaterako) eta beste substantzia organiko edo ez organikoak (plastifikatzaileak, egonkortzaileak, pigmentuak edo disolbatzaileak) elikagaiari ez lagatzeko eskatzen zaie. Etengabe berrikusten Teknologia garatzeak, EFSAk elikagaiekin kontaktuan
|
dauden
materialen etengabeko berrikusketarekin batera, kontsumitzaileen segurtasuna bermatzeko arau mota horiek eguneratzea eskatzen du. Behar horren ondorioz, araudi berri bat onartu da EBn, elikagaiekin kontaktuan jartzeko material eta objektu plastikoei buruzko Europako zuzentaraua gure legeriari eransten diona.
|
|
|
Migrazioa zehazteko metodoek kontuan hartzen dituzte elikagai mota edo haren simulatzailea, ontziratzeeta elikagaiaurreikusitako erabilera baldintzak eta probak egiteko denbora eta tenperatura baldintzak. Migrazioa zehaztea da elikagaiekin kontaktuan
|
dauden
materialak eta artikuluak onartzeko eta kontrolatzeko legediek erabiltzen dituzten prozeduren zati bat. Egokiak izatea.
|
|
|
Oso garrantzitsua da kaskoa erabiltzea, batez ere umeengan, eta, hain zuzen ere, botak ondo itxita eta lotuta dituztela ziurtatzea, orkatilako bihurrikeriak saihesteko. Egoera onean
|
dagoen
material egokia edukitzea da SETRADEko adituen gomendioetako beste bat, ondo araututako finkatzeekin. Azala iragazki egokiekin babestu behar da, eta UVA izpien pantailadun betaurrekoak erabili, azala eta korneak erre ez daitezen.
|
|
|
EFSAren Batzorde Iraunkorrak ikerketa gehigarri bat egin beharra dagoela adierazi du, elikagai eta pentsuetan, traktu gastrointestinalean eta ehun biologikoetan nano-materialen elkarreragina eta egonkortasuna ikertzeko. Egungo ohiko metodoak garatzea eta baliozkotzea gomendatzen da, elikagaietan eta pentsuetan erabiltzen diren materialak detektatzeko, karakterizatzeko eta zenbatzeko, baita elikagaiekin kontaktuan
|
dauden
materialak ere, haien toxikotasuna ebaluatu ahal izateko. EFSAk onartzen du dagoeneko hasi dela kasuz kasu zientzia berri honetan erabiltzen diren material guztiak aztertzen.
|
|
|
EFSAk onartzen du dagoeneko hasi dela kasuz kasu zientzia berri honetan erabiltzen diren material guztiak aztertzen. Horren bi adibide dira Hydrosola, elikadura osagarrietan erabil daitekeena, eta titanio nitruroa, elikagaiekin etengabe kontaktuan
|
dagoen
materiala. Ondorioak Nanoteknologia erabiltzen dutenek adierazten dute teknika horri esker elikagaien zaporea areagotu daitekeela, osasuna hobetzen duten ezaugarriak indartu daitezkeela, hala nola bitamina ekarpena.
|
|
|
Nanoegitura horiek zenbait prozesu zehazten dituzte, hala nola gelatinizazioa eta elikagaien nutrizio balioari eragiten diote. Nanoteknologiak elikagaien industrian duen beste eragin bat elikagaiekin kontaktuan
|
dauden
materialekin lotuta dago. Gaur egun, nanokonposatu batzuk estaldura material gisa erabiltzen dira, gasen hedapena kontrolatzeko eta hainbat produkturen kontserbazio denbora luzatzeko.
|
|
|
Hala ere, ontzi mota hori, gehienetan, tenperatura baxuetan kontserbatu behar da. Mantenimendua errazteaz gain, elikagaiekin kontaktuan
|
dauden
material guztiek behar bezain geldoak izan behar dute, osasunerako arriskutsuak izan daitezkeen substantzietara pasa ez daitezen edo elikagaien osaeran aldaketa onartezina edo ezaugarri organoleptikoen aldaketa eragin ez dezaten. Araudia oso zorrotza da eta etengabe berrikusten eta eguneratzen da.
|
|
|
Horien guztien arabera, orain ezarritako mailak “seguruak dira”, eta, beraz, pertsonak elikagaien bidez egotea ez da arriskutsua, ontzitik elikagaira migratzen duen substantzia kantitatea oso txikia baita. Migrazioak saihestea Elikagaiekin kontaktuan
|
dauden
materialak egiteko BPA erabiltzeak dakarren arazoetako bat, substantzia kimikoak dituen eta horretarako erabiltzen den beste edozein material bezala, substantziak ontzitik elikagaira migratzea da. EFSAren arabera, ordea, migrazio maila horiek 10 mikrogramo baino txikiagoak dira elikagai kilo bakoitzeko.
|
|
|
Orri pertsonalen edo unibertsitatearen web orriaren bidez, irakasleek laguntza osagarri gisa klase oharrak deskargatzeko aukera ematen dute. Batzuetan, eskura
|
dagoen
materiala irakasle horren ikasleentzat baino ez da erabilgarria, baina, beste batzuetan, gai horretan interesa duen edozein internautak erabil dezake, hala nola Donostiako Ingeniarien Goi Eskolako irakasle eta laguntzaileek prestatutako apunte bilduma. Lehenengo bi ikasturteetan Informatika 1 eta Informatika 2 irakasgaien laguntza gisa landu da, eta dokumentuak oso lagungarriak dira irakasgai horietan hasi nahi dutenentzat.
|
|
|
Irizpena eman ondoren, aldekoa bada, Batzordeak baimendutako substantzien zerrenda bateratua onartu du. Etiketatzeari dagokionez, elikagaiekin kontaktuan
|
dauden
material eta objektu aktibo eta adimendunak etiketatu egin behar dira, kontsumitzaileak garbi identifika ditzan jan ezin diren zatiak. Horiek horrela jaso badaitezke, etiketan “EZ IRENTSI” mezua jarri dute, ikusteko moduan, irakurtzeko moduan eta ezabatzeko moduan.
|
|
|
Horretarako, masa galtzeko kalorimetro bat erabili dute, eraikuntza materialen sukoitasuna zehazteko erabiltzen den tresna, landare lagin batzuei aplikatuta. Saiakuntza horiek sua hasteko eta garatzeko abiadura kuantifikatzeko balio dute, aurrez aurre
|
dagoen
materialaren eta baldintzen arabera, eta prozesuan zehar igortzen den bero kantitatea zehazteko. Ikertzaileek «munduan bakarra» den saskitxo batean uzten dute landare lagina.
|
|
|
Interbentzio MINIMOA, zoruan jarrita
|
zegoen
materiala (travertino harria) mantenduz eta horma banatzaileek utziko zituzten ildo edo zuloak morteroz beteta, interbentzio arkeologiko baten antzera.
|
|
|
Ausartu baino gehiago, niri orduan hori sortu zitzaidan. Gero, behin baino gehiagotan eman dizkiot bueltak kontuari, han
|
bazegoelako
materiala. Eta orain dela pare bat urte ekoiztetxean [Pausoka] hainbat istorio garatzeko aukeraz ari ginela, ipuin horren halako eskema bat egin nuen.
|
|
|
Old Ways (1985) eta Life (1987) izan ziren Geffen aroko diskorik aipagarrienak. Halere, Geffen etxeko buruek bertan behera utzi zuten Youngekin zuten lan kontratua,, berari ez
|
zegokion
materiala, plazaratzen ari zela argudiatuz.
|
|
|
Ser irrati kateak ikerketa iturriak aipatuta zabaldu duenez, egoera onean
|
dago
materiala, eta berria dela uste du Poliziak. Edozein kasutan, aurkitutakoa polizia etxera eraman zuten, eta material guztia zehatzago aztertu behar zutela adierazi zuten poliziek.
|
|
|
(...) Nik maite eta miretsi egiten dut –derradan hori, San Krisostomok Erromari buruz eta Apostoluen Printzeen hilobiei buruz esan zituèn hitz hilezkorrak nireak eginez–; nik maite eta miretsi egiten dut, bai, Gesuko eliza, bertan
|
dagoen
material aberatsagatik eta lan ikusgarriagatik, zutabe eta marmolen politasunagatik, freskoen eta hormen originaltasun edertasunengatik. Baina nik, oroz gain, Ignazioren gorputz santuaren erlikia ontzia izateagatik maite eta miresten dut Gesu, xehetasun honek beste guztiak baino balio handiagoa ematen baitio.
|
|
2010
|
|
|
Materiala aipatu duzu eskulturaren ezaugarri garrantzitsuenetarikoen artean. Zure lanetariko askotan badirudi
|
badagoela
material horiek muturrera eramateko asmo bat. Egurra ikaragarri tolesten duzu, adibidez.
|
|
|
Unibertsitate mailako euskarazko testuen ekoizpenak ez du izan ikasketen eskaera eta irakaskuntzaren eskaintza izan duten bilakaera. Jakintza arlo gehienetan gutxi dira euskaraz
|
dauden
material didaktikoak. Plan Gidarian 2 esparru zehatzetan ahalegin bereziak egin behar direla aipatzen da:
|
|
|
Unibertsitate mailako euskarazko testuen ekoizpenak ez du izan ikasketen eskaera eta irakaskuntzaren eskaintza izan duten bilakaera. Jakintza arlo gehienetan gutxi dira euskaraz
|
dauden
material didaktikoak. Plan Gidarian 2 esparru zehatzetan ahalegin bereziak egin behar direla aipatzen da:
|
|
|
Amiantoak Kaltetutakoen Elkartearen arabera, iragan urtean 15 lagun hil egin ziren Euskadin, gaur egun galarazita
|
dagoen
materialak kaltetuta.
|
|
|
Grafenoa isolatzeko, grafitotik abiatu ziren, arkatzetan
|
dagoen
material arrunt horretatik, eta tresna oso arrunt bat erabili zuten, zeloa. Horrela lortu zuten batere arrunta ez den material bat:
|
|
|
Horietako bat zen karbonatoaren datazio erradiometrikoa, hau da, idazkunen arrastoetan osatu ohi diren gatzen datazioa. Analitika horri aukera gutxi ikusi zizkion, piezak hain garbi
|
egonda
material gutxi geratzen zelako idazkunen arrastoetan. Beste aukera bat garai nuklearraren datazioa zen.
|
|
|
egin zela, bai planteamendu metodologikoetan zein datu kronoestratigrafikoen bilketa sakonari dagokionez. Estratigrafiei, sekzioei eta planimetriei
|
dagokien
material grafiko eta fotografikoa, argigarria eta zuzena, zela, eta analisi fisiko kimikoak egiteko hautatutako materiala ere, zuzena eta egokia?
|
|
|
1936ko uztailaren 29tik abuztuaren 6ra bitartean Alemania naziak hogei Junkers Ju hiru motorreko hegazkin, sei Heinkel He ehiza hegazkin eta
|
zegokien
material berri berria igorri zizkion Francori. Luftwaffe berriaren hegazkinek Blitzkrieg estrategiaren lehenengo oinarriak ekarri zituzten bide batez.
|
|
|
Material horien era bateko edo besteko salmenta antolatu behar da bestetik, doakotasuna aplikatuz edo ohiko salmenta bideari eutsiz. Kontu horiek ongi bideratuko badira, aukeran
|
dauden
materialen informazio eskaintza eta katalogazioa eta erabilera funtsezko puntuak dira alor horretan.
|
|
|
b) Aukeran
|
dauden
materialen informazio zabalkundea
|
|
|
Gainera, Freinetek irteerak egiten zituen ikasleekin, eskolaz kanpoko ekintzak. Eta hori oso ondo uztartzen zen ikastoletan
|
zegoen
material faltarekin, jarduera berriak eta aktiboak egiteko borondatearekin?
|
|
|
Berehala fitxatu zuten Xabier Mendiguren Bereziartu, oraintsu arte Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluko idazkari nagusia izan dena. Arregi, Zuloaga eta Mendiguren hiru hankak zirela, Iker enpresak kulturgintzan zeuden beharrei erantzun nahi zion, ikastoletan
|
zegoen
material didaktikoen premia barne. Gainera, Natxo Arregiren esanetan,, ikastolen mugimenduak bazituen hainbat ezaugarri, gure asmoekin eta ideologiarekin bat egiten zutenak.
|
|
|
–Elkarlanean aritzen gara, baina elkarlanean aritu behar dugu gehiago?, esan du Josune Gerekak. . Une honetan, lehendik egina
|
dagoen
materialean oinarritzen gara, eta material horren aplikazio ezberdinak garatzen ditugu. Baina, halaber, hezkuntza gaitasunean oinarrituriko eta Euskal Curriculumean oinarrituriko ikasmaterial berria prestatzen eta diseinatzen ari gara, IKTak horretan txertatuta egon daitezen hasieratik?.
|
|
|
Kaxak kolokatzen jarraitzen du. KARrek ere buelta erdia hartu eta inguruan
|
dagoen
materiala apuntatzen hasten da. Horrela egoten dira momentu batez.
|
|
|
Hori dela eta, larrialdi horri aurre egiteko “ondo prestatuta” dagoela dio. Gainera, Oxfam Internacionalek Panaman gordeta
|
dagoen
material humanitarioa du, eta beharrezkoa izanez gero erabili ahal izango du. Erakundeak hainbat banku konturen berri eman du, larrialdi horretarako dirua eman ahal izateko:
|
|
|
Ángeles Gervilla, Didaktika eta Eskola Antolakuntzako katedradunak, “Haur hezkuntzaren oinarrizko didaktika” eskuliburuan azaltzen du txokoka lan egitea “eskola talde txikitan antolatzean datzala, aldi berean jarduera desberdinak eginez”. Horretarako, irakasleak gela hainbat lan eremutan banatzen du,
|
dagozkien
materialekin, eta bertan haurrak banaka edo taldeka joan daitezke. Irakasleak aurrez ezarritako arauen arabera, haurrek txoko bakoitzari dagokion arloarekin zerikusia duten jarduerak egiten dituzte bertan.
|
|
|
Beste batzuk informazio gehigarri zabalarekin osatzen dira, baliabide horiek hartzen duten eginkizun didaktikoa indartzeko. EROSKI CONSUMER aldizkariak sarean
|
dauden
material garrantzitsuenetarako estekak bildu ditu. Mapekin jolastea eta ikastea Flash mapa interaktiboak:
|
|
|
Latexaren mugak Eskularruak erabiltzeak beste arazo bat ekar dezake, haiek egiteko materiala dela eta. Frogatuta
|
dago
material horrekin egindako latex proteinak manipulatu diren elikagaietara transferitzen direla, eta proteina horiek erreakzio alergikoak eragin diezazkieketela jaten duten latexarekiko sentsibilizatuta dauden pertsonei, baita janaria prestatu ondoren ere. Latexezko eskularruekin elikagaiak manipulatzean, alergeno bat ezkutatzen da.
|
|
|
Ekologistak Martxan taldeak Mina de las Cruceseko (Sevilla) hondakin toxikoen putzuaren arrisku zehatzaren berri eman du. Erakunde horren arduradunen arabera, eraikita
|
dagoen
materialaren ezegonkortasunak eta inguru horretako eguzki eta hezetasun baldintzek edozein unetan isurketa eragin dezakete. Greenpeace iritzi berekoa da.
|
|
|
Hor sartzen dira “aromak, horien oinarrizko materialak eta horiek dituzten elikagaiak”. Substantzia aromatizatzaileei buruzko birebaluazioak gehigarri horien erabilera baldintzak harmonizatzea aurreikusten du EBn EFSAren Elikagaiekin, entzimekin, aromekin eta laguntzailekide teknologikoekin kontaktuan
|
dauden
materialen panel zientifikoaren lanak gai horiei buruzko kontsulta publikoa irekitzen zuen urte hasieran. Elikadura aroma seguruak soilik barne hartzen dituzten estatu kide guztientzat gida egokia egitea da helburua.
|
|
|
papergintzaren industria nazionalak berreskuratutako paperaren kontsumoa 100.000 tona baino gehiago igo da 2009koarekin alderatuta, eta Espainia jarri du paperaren Europako berrerabilpenaren buruan. Erradiografia kilo bakoitzetik 6 g zilar lor daitezke, eta merkatuan saltzen dira ia euro baten truke, bakoitza Merkatuko elementu batzuen balioa ezagutzeak aukera ematen du negoziazio on bati ekiteko, etxean
|
dauden
materialen arabera. Erradiografiak.
|