|
2008
|
|
|
Bestalde, Perezen esanetan, aldaketak egin behar ditu Kutxak bezeroenganako arretan ere, eta laguntza gehien behar duten sektoreengana bideratu. Horien artean
|
daude
lanpostu prekarioa duten pertsonak, pentsiodunak, eta baliabide gutxi dituzten erakundeak eta udalak. Enplegu duina ere sustatu behar duela iritzi zion Banatuzeko kontseilariak, eta zuzendaritzan alderdi politikoen gainetik sektore guztien presentzia bermatu behar dela nabarmendu zuen.
|
|
|
Inkesta soziolinguistikoa ere urtea amaitu aurretik eramanen dugu Nafarroako Parlamentura, eta urte hasieran aurkeztuko dugu. Administrazioan euskara erregulatzeko dekretu berria onartu ondoren azken tramiteetan
|
dago
lanpostu gehienetan balioetsiko da euskara. Errotulazioari dagokionez ere, Miguel Sanz presidenteak jada esan du elebitasuna sustatuko duela.
|
|
2009
|
|
|
Quavitae Bizi Kalitate SL enpresak egoitzako erabiltzaileei kalte larriak eragin dizkiela salatu du Diputazioak, besteak beste, ez dituztelako logelak eta beste gune batzuk garbitzen. Halaber, Aldundiak jakinarazi du enpresari 700.000 euro ordaintzeari uko egin diola, hutsik
|
dauden
lanpostuak ez betetzeagatik eta greba orduengatik.
|
|
|
Horrez gain, aski frogatua
|
dago
lanpostua galtzeak eta enplegua lortzeko aukerarik ez izateak desorekak sor ditzakeela; gizarte arlokoak (gutxiagotasun sentimenduak, bazterkeria...), familia arlokoak (norberarenganako konfiantza galtzea, hausturak, ezegonkortasuna...), pertsonalak (osasunaren kalterako bizimodua...) eta psikologikoak (desegonkortze emozionala, antsietatea, depresioa...). Beraz, oker egoteko beldurrik gabe, esan dezakegu baldintza prekarioetan lan egiteak eta lan ezegonkortasunak osasun arazoak eta gaixotasunak eragin ditzaketela.
|
|
|
Baina, hori dela eta, oraingo deialdi honetan mugatuta
|
nago
lanpostu bat aukeratzerako orduan; izan ere, soilik aurkez bainaiteke HE duten lanpostuetara, guztira 13 Hau da, beste 71 lanpostu horietara aurkezteko eskubiderik EZ omen dut.
|
|
|
Geuk ere Errenterian industria modernoa ezartzea nahi dugu, argi daukagulako hori dela lanpostu duinak herrira ekartzeko modu bakarrenetarikoa. Baina horrekin batera, Errenterian eta herrian gaur egun
|
dauden
lanpostuak ere babestu eta defendatu behar dira.
|
|
|
INEren arabera, Espainian duela urtebete baino 1,3 milioi lagun gehiago daude lanik gabe edo lan merkatutik kanpo. Iazko ekainean
|
zeuden
lanpostuen %7, 1 galdu egin dira, beraz. Eraikuntzak izan du bilakaerarik okerrena, iaztik hona lau lanpostutik bat ezabatu dituelako, eta suntsipen erritmoa bizkortzen ari delako.
|
|
|
Eta politika egokia egiteko: urtez urteko deialdien politika gainditu eta hitzarmen dinamikara jo behar da; garapenerako bideak jarri behar dira, urteko defizita estaltzen laguntzea helburu duten dinamikak gaindituta; eta kontuan hartu behar da, kulturaz gaindi, sektore ekonomiko bat
|
dagoela
lanpostuak, BEZa, PFEZa sortzen dituen sektore bat, inbertsiorako ekonomiaren garapenaren ikuspegitik lagunduz.
|
|
|
Sindikatuen munduak ere egin luke kritikaren bat. Zeren ongi
|
dago
lanpostua defendatzea, baina zer preziotan. Ni ez nago lanpostuak galtzearen alde.
|
|
|
Zeren ongi dago lanpostua defendatzea, baina zer preziotan? Ni ez
|
nago
lanpostuak galtzearen alde. Baina bai langile guztiek esan dezaten zer ekoizten ari diren.
|
|
2011
|
|
|
Ikastola kexu!. Paxkal Indo Seaskako lehendakaria eta Koldo Tellitu Ikastolen Elkarteko lehendakaria joan ziren lehen kartel horrekin.Gibelean, hezkuntza ereduaren kalitatea bermatu ahal izateko ikastolei
|
dagozkien
lanpostuak eta baliabideak eskatu zituzten langileek. Postu murrizketarik ez, kalitatezko hezkuntzari bai, zioen pankartak.
|
|
2013
|
|
|
Adibidez: lehen, egoki jotzen zen hutsik
|
zeuden
lanpostuak etorkinek betetzea, baina egun, langabeziak gora egin duen honetan, lan merkatuan denentzako lekurik ez dagoen ustea zabaldu da. Eskubideen esparruan berdin gertatu da, Morenoren hitzetan:
|
|
2020
|
|
|
«Desindustrializazio prozesu batean gara: duela hogei urte
|
zeuden
lanpostuek ez dute zerikusirik gaur egun daudenekin». Industriaren partez turismoa eta hirugarren sektorea bultzatzen hasi direla salatu du, baina horrek ez dakarrela deus onik:
|
|
2021
|
|
|
Lanaldia murriztea bera neurri positiboa da, osasungarria, eta behar beharrezkoa langileen bizimodua eta kontziliazioa hobetzeko, baina arlo sozialean onura are handiagoak ekar ditzake, lanaren banaketari mesede egin diezaiokeelako: lanpostu bat dutenen lanaldia murrizteak bide eman diezaioke langabezian
|
daudenentzat
lanpostu berriak sortzeari.
|
|
|
3 Langile kolektibo ezberdinetan beharrezkoak ditugun Lanpostu Zerrendak egokitzea, euskarazko profila dutela bermatzea, ezkutuan
|
dauden
lanpostuak ere azalaraziz, eta zaharkituta geratu diren lan hitzarmenak adostasunez berritzea.
|
|
2022
|
|
|
Bilboko mobilizazioan pankartaren atzean egon den beste familia mediku baten aburuz, urte asko ditu aferak. «Ni 2008an hasi nintzen orain
|
nagoen
lanpostuan, eta orduantxe ere esaten zigun kudeatzaileak norbait oporretan dagoenean besteok bete behar genuela haren lana, eta ez zutela ordezkapenik egingo», gogoratu du.
|
|
|
Lanpostu jakin batzuek lehentasuna izango dute derrigortasun data ezartzeko orduan: herritarrekin harreman zuzena izatea eskatzen dutenak, herritarrekin «zeharkako» harremana dutenak, kanpoko beste erakundeekin ohiko komunikazioak dituztenak eta hutsik
|
dauden
lanpostuak. Horrez gain, hizkuntza eskakizunen sistemara lehenengoz batzen diren erakundeen kasuan, derrigortasun data ezartzeko orduan lehentasuna izango dute herritarrekin ahozko harremana izatea eskatzen duten lanpostuak.
|
|
|
Profil elebiduna duten lanpostu gehien departamentu horretan badaude ere, ez dira %3ra heltzen (%2, 3 inguru dira), eta lanpostu horietatik gehienak eremu euskaldunean daude. Halaber, zerbitzu zentraletan
|
dauden
lanpostu elebidun gehienak erizainenak dira —47 inguru departamentu osoan—, eta postu horietako gehienak hutsik daude.
|
|
|
Hutsik
|
dauden
lanpostu horiek betetzera begira, lehenik postua bete nahi duten pertsonei «formazio teoriko eta praktikoa» eman behar zaiela esan du Artolazabalek, eta hori egin ondoren lan poltsa bat egiteko asmoa daukatela.
|
|
|
Egonkortasuna nabarmendu du: «Ikastetxeek funtzionatzeko aitortuta ez
|
dauden
lanpostu asko egiturazko bihurtzen dira. Guretzat hori oso garrantzitsua da.
|
|
|
Administrazioan
|
dauden
lanpostu elebidunak ez dira besterik gabe sortu; ustez, euskara berreskuratzeko eta normalizatzeko estrategia orokor baten parte dira. Horietarako probak erdaraz egitea edo erdaraz egiteko aukera ematea erabateko kontraesana da.
|
|
|
Martinezek gogoan du aukera sortu zitzaiola gaixo zegoen langile bat ordezkatzeko, eta
|
bazegokiola
lanpostu hori, ordura arte zuena baino ordu gehiagokoa. «Zerrendetara atera behar zuten, baina ez zuten atera, eta ez zidaten eman».
|
|
|
Profil elebiduna duten lanpostu gehien departamentu horretan badaude ere, ez dira %3ra heltzen (%2, 3 inguru dira), eta lanpostu horietatik gehienak eremu euskaldunean daude. Halaber, zerbitzu zentraletan
|
dauden
lanpostu elebidun gehienak erizainenak dira —47 inguru departamentu osoan—, eta postu horietako gehienak hutsik daude.
|
|
|
Profil elebiduna duten lanpostu gehien departamentu horretan badaude ere, ez dira %3ra heltzen (%2, 3 inguru dira), eta lanpostu horietatik gehienak eremu euskaldunean daude. Halaber, zerbitzu zentraletan
|
dauden
lanpostu elebidun gehienak erizainenak dira —47 inguru departamentu osoan—, eta postu horietako gehienak hutsik daude.
|
|
2023
|
|
|
Onartuko al litzateke espainolez ez dakien ertzain edo foruzain bat? Mediku edo erizain edo abokatu tituluak
|
dagozkien
lanpostuetarako eskatzeak diskriminazioa sortzen al du, ba. Suitzako edo Irlandako edo Flandriako ereduak xedetzat jartzen hasi behar dugu; hau da, koofizialtasuna izatekotan, bi hizkuntzek maila berean egon behar dute.
|
|
|
Amuategi zeladorea da Gasteizko Txagorritxu erietxean; hamar urteko ibilbidea du lan horretan. Biak daude behin behinean lanean, hutsik
|
dagoen
lanpostu bana betetzen. LEP berriaren iragarpenaz galdetuta, «lotsagarria, tamalgarria eta ulertezina» dela esan dute; beren aldarteaz, berriz, hau:
|
|
|
Proposamenaren arabera, Eusko Jaurlaritza prest
|
dago
lanpostuak eskaintzeko irizpideak eta epeak adosteko —urtero egingo dira LEPak, hiru urteko zikloetan— eta ordezkapenen kudeaketa sindikatuekin negoziatzeko ere, eta behin behinekotasuna %5etik ez igotzeko neurriak bermatuko lituzke. «Hutsik dauden egiturazko lanpostuak langile finkoek edo karrerako funtzionarioek betetzeko lekualdatze lehiaketak egingo dira», dio testuak.
|
|
|
Donostiako Epaitegiaren atariak LAB sindikatuaren protesta bat hartu du administrazioaren lanpostuak egonkortzeko prozesu biren euskara eskakizunen aurkako epaiketa hasi den egunean. Sindikatuak Aldundian duen arduradun Edurne Lizasok azaldu duenez, zaintzaileei
|
dagozkien
lanpostuak egonkortzeko bi prozesuak bertan behera uzteko helegiteak jarri ditu CCOOk, eta erantsi du, «euskararen aurkako eraso» horiek ikusirik, LABek planto egin duela.
|
|
|
Euskara eskakizunen aurkako lehen helegitearen inguruko epaiketa abiatu zen, eta LABek «kalean» salatu zuen «euskararen aurkako olatu judiziala». Sindikatu horrek aldundian duen arduradun Edurne Lizasok azaldu zuenez, zaintzaileei
|
dagozkien
lanpostuak egonkortzeko bi prozesuak bertan behera uzteko helegiteak jarri ditu CCOOk, eta erantsi zuen «euskararen aurkako eraso» horiek ikusirik LABek planto egin duela.
|
|
|
Emakumeak sektorean Hego Euskal Herrian, 27.793 pertsonak lan egiten dute berrikuntzari zuzenean
|
dagozkion
lanpostuetan: langile guztien %2 inguru.
|