|
2002
|
|
|
Interes ezberdinak bateratzeko orduan, batzuentzat botere publikoek eta legediak funtsezko rola betetzen dute, baina beste batzuek, aldiz, garrantzi handiagoaematen diete merkatu irizpideei. Dena den, argi
|
dago
lan merkatuaren eraketaninstituzioek eta arautegiek eragin handia dutela.
|
|
2008
|
|
|
Enplegu berriaren behin behinekotasunak lanpostuen %87, 63ri eragin zion. Datuek erakusten dutenez, 2006ko uztailaz geroztik indarrean
|
dagoen
lan merkatuaren azken erreforma oso mantso doa, lanpostu iraunkorra lortzeko. 2005ean %91koa izan zen tasa.
|
|
2009
|
|
|
Baina beti bezala langilegoari ordaindu arazi nahi dizkiote beraien kanibalismoaren ondorioak". STEE EILAS sindikatuak ere egoera oso larria dela uste du. " Ez dugu neurri edo arau zehatz baten kontra borrokatzen, ez baitute neurri berezirik hartu behar izan milaka langile kale gorrira bidaltzeko, ez dute murrizketarik ezarri paroa kobratu gabe gero eta langabetu gehiago uzteko, hain kaskarra baita eratuta
|
dagoen
lan merkatua. Hala ere, patronalek langileak kaleratzeko malgutasun handiagoa eta pentsioen murrizketa aldarrikatzen dute; Baina, krisi honetatik ez gara aterako aberatsei diru gehiago emanez, orain arteko gehiegikeriak errepika ditzaten.ESK sindikatuko Joxean Cuestak adierazi digunez," Krisi ekonomikoa oso gogorra ari da izaten, eta jarraituko du; oso gogor ari da astintzen langileria modu askotan:
|
|
|
Hala ere, egon
|
badaude
lan merkatuarekin harreman zuzenagoa duten ekimenak. Alde batetik, aktiboa den biztanleria zehazteko orduan:
|
|
|
Zubielak adierazi zuen, gainera, langile asko eta askok izandako istripuak ez direla kontatzen, besteak beste, etxeko langileenak, etorkinenak eta autonomo gehienenak. Era berean, krisiaren eraginez langile gutxiago
|
daudela
lan merkatuan aipatu zuen, eta horrek ere izan duela eragina istripuen jaitsieran. Eraikuntzako kasua jarri zuen adibidetzat.
|
|
2010
|
|
|
Gaia da ea zenbat jende ari den lanean eta, beraz, gizarte segurantzara zenbat diru sartzen den. Nola aurkeztu liteke arazo hau gai demografiko gisa, gaur egun Espainian langabezi tasa ia %19koa denean edota emakumeen %54 baino ez (Suedian %87)
|
dagoenean
lan merkatuan. Langabetu horiek lan eginez gero eta emakume langileen ehunekoa Suediakoa balitz, Espainian 10 milioi langile gehiago izango lirateke, eta ez legoke pentsio arazorik.
|
|
|
Lan puta bat izango nuke, ama. Ba al dakizu nola
|
dagoen
lan merkatua?
|
|
|
– Goizero lauretan esnatzen naiz. Zuk baino askoz hobeto dakit nola
|
dagoen
lan merkatua.
|
|
2012
|
|
|
Desiragarria da unibertsitateko kudeatzaileak jabetu daitezela zer nolako egoeran
|
dagoen
lan merkatua.
|
|
2013
|
|
|
Unibertsitate prestakuntza oso baloratuta
|
dago
lan merkatuan, baina 2005etik aurrera langabezia tasa% 7,4 hazi da unibertsitarioen artean, eta% 1,2 doktoreen artean.
|
|
2014
|
|
|
Horietako bat etxeko zereginen banaketa desorekatuari lotuta dago, gizonen eta emakumeen artean. Gero eta emakume gehiago
|
dago
lan merkatuan. Hala ere, emakumeen jarduera profesionalaren igoera horrek ez du eragin bera bikotearen etxeko hormetan gertatzen denaren aldean.
|
|
2015
|
|
|
Ia automatikotzat jotzen zen eredu hori ez da ari betetzen. Desoreka handia
|
dago
lan merkatuaren eta heziketaren artean. Alor guztietan egoera ez da bera, baina aldea bistakoa da zenbakietan.
|
|
2016
|
|
|
lana egin nahi duten 108.050 emakumek ez dute beharrik, eta 91.601 gizon daude egoera horretan. Kontuan hartuta gizonezko gehiago
|
daudela
lan merkatuan, langabezia tasak ere bereizten ari dira: andreen artean %17, 16 daude lanik gabe, eta %13, 02 gizonen artean.
|
|
|
–Txantxetan esaten duzu ala aurreiritzia da? Ez
|
dago
lan merkatua pozez saltoka ibiltzeko moduan, gero?. Sarkasmo imintzio bat agertu zen Iratiren aurpegian.
|
|
|
Sare sozialak ez erabiltzeagatik lana aurkitzeko desabantailan Enplegua bilatzeko sare sozialen batez besteko erabilera orokorra %83koa da, desgaitasuna duten langabetuen %40aren eta 45 urtetik gorakoen %26ren aldean. Ehuneko horiek askoz txikiagoak dira, eta desabantailan
|
daude
lan merkatura sartzean. Aurreiritzi eta gizarte estereotipoen ondorioz enpresek dituzten oztopoei enplegua bilatzeko estrategia okerra gehitu behar zaie, besteak beste sare sozialen erabilera eskasa islatzen duena.
|
|
2017
|
|
|
–Guretzat hori da krisitik ateratzeko errezeta magikoa. Hain desegituratuta
|
dagoen
lan merkatu horretan, jendeari lan egiteko eta lan egiteko esan zaio. Esplotazioa jasanda, lortuko duela zerbait.
|
|
|
Gainera, ikerketa hauen arabera, lan zama bikoitza ez da bi lanen arteko batuketa soila, egunerokoan eta modu sinkronikoan bi presentzia artikulatzea suposatzen baitu. Horrexegatik, emakumeak presentzia bikoitzean
|
egoteak
lan merkatuan modu, desberdinean, aritzea suposatzen du, hauek ez baitute gizonen ibilbide berdintsua egiten.
|
|
2018
|
|
|
Ekonomiaren sendotzeak enpleguan ere ondorioak izan ditu. 2017ko ekainarekin konparatuz, 14.271 lagun gehiagok eman dute izena Gizarte Segurantzan, erran nahi baita gero eta jende gehiago
|
dagoela
lan merkatuan. Soldata gordinak ere %4, 5 emendatu dira, eta 2008ko krisia aitzinean baino gorago daude orain.
|
|
2019
|
|
|
Eta LABek esplikatu du aldi baterako kontratuen erdiek ez dutela hilabetea gainditzen. Bi sindikatuen iritziz, agerian
|
dago
lan merkatuaren segurtasun gabezia. Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan lanean ari diren 128.000 pertsona lanpostu hobe baten bila egotea «oso deigarria» egiten zaio Maribel Ballesteros UGT Euskadiko politika sindikaleko arduradunari, agerian uzten dituelako haien «enplegu prekarioak».LAN MERKATUAPPren 2012ko lan erreforma «desegin» beharraSindikatuek kronifikatuta ikusten dute prekaritatea lan merkatuan, eta uste dute Espainiako Gobernuaren langabezia sarien politikak ere ez dituela bermatzen langabeen beharrizanak:
|
|
2023
|
|
|
" Aurreko belaunaldian nabarmenagoa zen, baina oraindik ere bada igogailu soziala, edo jendeak irudi hori du gutxienez, dena delakoa ikastera baina unibertsitatera joan nahi hori badago. Ikuspegi sozialaz ari naiz, zeren alde ekonomikotik ikusten dugu nahiz eta unibertsitatera joan oso beltz
|
dagoela
lan merkatua". Dena den, lanpostu eta ordainsari hobeak lortzeko bidearekin identifikatzen dugu unibertsitatea, Jaione Apalategi NUPeko irakaslearen iritziz.
|
|
|
Amaitzeko, gustatuko litzaidake pentsioen gaiari heltzeko beste ikuspegi bat gehitzea. Esan bezala, pentsioak zuzenean lotuta
|
daude
lan merkatuaren erregulazioarekin eta Madrildik ezartzen dituzten lan erreformekin. Burujabetza ekonomikorik ez dugunez, Madrilek erabakitzen du gurean lanbide arteko gutxieneko soldata, kontratu motak, negoziazio kolektiborako markoa, kotizazioak, pentsio motak eta zenbatekoa...
|