|
2007
|
|
|
Egin eginean ere, informazioa ezin da merkataritzako erabakien mende utzi. Orobat, ezin uler daiteke informazio arloko profesionala mertzenario modukoa denik, alegia, prest
|
dagoenik
Konstituzioaren egiazkotasun eta aniztasun agindua bazter utzita hedatutako informazio eta berriak jasotzeko.
|
|
|
Egiatan, ez da eskubide bat edo gizarte eta ekonomia politikaren printzipio bat, elkartze profesionalerako eskubidearen adierazpen zehatza baino. «Administrazio Korporatibo» izenekoaren kasu batzuk sartuko lirateke hemen, lanbide elkargoen kasua izan ezik, horiek administrazio korporatiboaren barruan
|
egon arren
konstituzio arauketa berezia baitute (EKren 36 art.). Horien kasuan bezala, konstituzio testuak lanbide erakundeen barne egitura eta jardunbidea demokratikoak izatea eskatzen du. Lanbide elkarte horiei lotuta, zenbait zalantza planteatu dira artikulu honetara bildu daitezkeen entitateetan nahitaez izena emateari dagokionez, besteak beste, nekazaritza ganberetan, jabetza hiritarreko ganbera ofizialetan eta merkataritza, industria eta nabigazio ganberetan.
|
|
|
Zernahi gisaz, dakigunez, Konstituzio Tratatua indarrean jartzeko prozesu osoa etenda geratu da, Frantziako eta Holandako erreferendumetan testua berrestearen aurkako jarrera adierazi baitute. Horrenbestez, Konstituzio Tratatua indarrean ez dagoen bitartean, Europar Batasunaren gaur egungo egoera dela-eta, badirudi argi
|
dagoela
Konstituzio Tratatua ez dela indarrean jarriko. Hori dela eta, iturrien sistemaren inguruko guztiak Konstituzio Tratatu hutseginaren aurretik zegoen moduan jarraitzen du.
|
|
|
babesteko moduko eskubideren bat babestera bideratuta dagoela benetan (kasu askotan, Konstituzio Auzitegira babes errekurtsoaren bidez eskabide askok iritsi nahi dute, oinarrizko eskubideen urraketa alegatuz, batez ere berdintasun printzipioarena. EKren 14 art.? edo benetako babes judiziala lortzeko eskubidearena. EKren 24 art.?. Baina, egiatan, horien bidez babes errekurtsoaren objektu ez diren beste egoera edo eskubide batzuk babestu nahi dira); erabil daitezkeen maila guztiak agortu direla; errekurtsoaren edukia dela bide edukiari buruzko erabakia justifikatuta
|
dagoela
Konstituzio Auzitegiaren aldetik, konstituzio garrantzi berezia duelako (Konstituzioaren interpretazioari, aplikazioari edo eragingarritasun orokorrari eta oinarrizko eskubideen edukiaren eta irismenaren zehaztapenari dagokienez); KALOn ezarritako betekizun formalak modu nabarian urratzen ez dituela, etab.
|
|
|
Konstituzio Auzitegiak adierazitakoaren arabera, Espainiako 1978ko Konstituzioan, ezkontza eta ezkontzaz kanpo elkarrekin bizitzea ez dira errealitate baliokideak: ezkontza Konstituzioak bermatutako gizarte erakundea da, eta gizonak eta emakumeak ezkontzeko duten eskubidea Konstituzioan jasota dago (32.1 art.). Ezkontzaren araubide juridikoa legeari
|
dagokio
Konstituzioaren aginduz, baina egitezko loturarekin («more uxorio») ez da horrelakorik gertatzen: ez da juridikoki bermatutako erakundea eta ez dago hori ezartzearen inguruko esanbidezko konstituzio eskubiderik.
|
|
|
ez da juridikoki bermatutako erakundea eta ez dago hori ezartzearen inguruko esanbidezko konstituzio eskubiderik. Hori dela eta, ezkontzaren eta egitezko loturaren artean
|
dauden
konstituzio desberdintasun horiek legegileak modu legitimoan kontuan har ditzake kasu jakin batzuetan, esaterako ezkonduta egon ahal izanda ezkondu ez diren pertsonei alarguntasun pentsioa ukatzeko, nahiz eta hori EKren 14, 32 eta 39 artikuluek debekatu ez (azaroaren 15eko 184/ 1990
|
|
|
otsailaren 17ko 22/ 1984; urriaren 17ko 137/ 1985; apirilaren 26ko 69/ 1999; maiatzaren 31ko 94/ 1999; maiatzaren 24ko 119/ 2001). Definizio orokor horri ondorio bikoitza gehitu diogu egoitzaren konstituzio kontzepturako, hain zuzen ere, egoitzaren bortxaezintasunaren babesak pertsonaren eta familiaren intimitaterako eskubideari
|
dagokionez
Konstituzioan duen izaera instrumentaletik ateratakoa, eta bi eskubideen lotura bereiztezinetik ere ondorioztatua: lehenengo eta behin, Konstituzioaren 18 artikuluan erabilitako egoitza kontzeptua ez dator guztiz bat zuzenbide pribatuaren esparruan, eta zehazki Kode Zibilaren 40 artikuluan, erabiltzen den kontzeptuarekin.
|
|
|
Hala ere, Europar Batasunaren gaur egungo egoera dela-eta, badirudi argi
|
dagoela
Konstituzio Tratatua ez dela indarrean jarriko. Hori dela eta, iturrien sistemaren inguruko guztiak Konstituzio Tratatu hutseginaren aurretik zegoen moduan jarraitzen du.
|
|
|
Eta jurisprudentzia hori esparru sozio laboralean bereziki ugaria den arren, beste esparru batzuetan ere sartu da, esaterako zuzenbide zibilean, berdintasun printzipioa testamentua egiteko askatasunaren muga moduan erabiltzen baita (maiatzaren 24ko 25/ 1982 KAE). Dena den, argi
|
dago
konstituzio eskubideek botere publikoen aurrean duten eragingarritasuna ondo bermatuta dagoen arren, bide luzea egin behar dela oraindik eskubide horiek partikularren aurrean duten babesari dagokionez.
|
|
|
Horren ondorioz, haietako asko kartzelan sartu zituzten, jokabide hori zigortuta zegoen eta. «Intsumisio» izeneko fenomenoa ez
|
dago
Konstituziora bilduta; izan ere, zerbitzu militarraren ordezko gizarte zerbitzua egiteari uko egitea ez du «kontzientzia objekzioak» babesten juridikoki. Gizarte zerbitzu horretan ez da inolako arma zerbitzurik ezarri, eta hain zuzen ere, objekzioak horixe saihestu nahi du.
|
|
|
Konstituzio Tratatuan oinarrizko eskubideen babesa Europar Batasunaren balio egitura baten atal moduan agertzen da, eta Tratatu osoan zehar agertzen da. Horrez gain, Agiriari balio juridiko osoa ematen dio eta Europar Batasuna GEEHra atxikita dagoela ezarri du (I art.). Bestalde, Konstituzio Tratatuaren II artikuluan azpimarratu da Agiriak ez duela Europar Batasuneko zuzenbidearen aplikazio eremua Agiriko eskumenak baino harago zabaldu; II artikuluan Agiriaren interpretazioa ezarri du, Agiriko eskubideei dagokienez estatu kideetan
|
dauden
konstituzio tradizio erkideekin harmonian, eta galdagarritasunaren ikuspuntutik Agirian agertzen diren printzipioak eta eskubideak bereizten ahalegintzen da (aztertu berri dugun EKren 53 artikuluan gertatzen den antzeko zerbait); izan ere, Agirian printzipioak biltzen dituzten xedapenek egintza legegile eta betearazleak behar dituzte aplikatzeko, eta Auzitegietan eska daitezke soil soilik egintza...
|
|
|
Horri lotuta, gogoan izan behar ditugu mota horretako arauei eskatzen zaizkien gutxieneko betekizunak benetako Konstituzio bati buruz hitz egin ahal izateko; betekizun horiek Gizakien eta Herritarren Eskubideei buruzko Frantziako 1789ko Adierazpenaren 16 artikuluan adierazi ziren: botere banaketarik eta oinarrizko eskubideen bermerik gabe ez
|
dago
Konstituziorik.
|
|
|
Sistema ingelesean, subiranotasuna botere legegileak gauzatzen du, eta botere horrek Konstituzio britainiar izenekoa osatzen duten iturrien multzoa alda dezake. Europa kontinentaleko sisteman. Espainia barnean dela?, bi berme zehatz
|
daude
Konstituzioaren nagusitasuna babesteko: legeen konstituziotasunaren kontrol kontzentratua eta konstituzio eraldaketarako prozedura zehatza.
|
|
2008
|
|
|
Argi
|
dago
Konstituzioaren 31.1 artikuluak aipatzen duen konfiskazioa ezin dela horrela interpretatu. Konfiskazioa lotu behar da jaraunspena eskuratzeko eskubidearekin eta jabetza eskubidearekin (EKren 33 art.). Horren ildotik, zergek jabetza eskubidea edo jaraunspena eskuratzeko eskubidea muga dezakete, baina ezin dituzte eskubideok ezabatu, inolako kontraprestaziorik eman gabe.
|
|
|
Konstituzioak maiz sarri erabiltzen du «tributu» esamoldea (edo horren espezieak) eta, horren ondorioz, tributuaren kontzeptua
|
badago
Konstituzioan, baina ez du horren definiziorik ematen.
|