2002
|
|
Ez dira bakarrak hizkuntza kontuetan, lehenago igartzen zen optimismoaren parean, aski kezkati ageri zaizkigunak. Esango nuke kezka hori aski hedatua
|
dagoela
idazle eta euskaltzaleen artean, nahiz arras gutxitan ageri den hain modu garbian. Hitz pare bat gaineratu nahi nuke nik ere kontu honetaz, Zuazoren eta Rubioren liburuak hartuz elepide, biek adierazi baitituzte beren ideiak liburuen bidez. Baina esan dezadan zerbait orokorragoa lehenik.
|
2006
|
|
Ana gure irakasleari komentatu nizkion saioaren ondoren kafea hartzera irten ginen batean, eta ez zitzaizkion tontakeriak iruditu. Esan zidan
|
bazegoela
idazle argentinar bat ideia horren inguruan ipuinak eta poemak idatzi zituena, Jorge Luis Borges?" Agian datorren urtean ipiniko dut zerrendan", gehitu zuen. Eta, bestalde, zientzia fikziozko lan batzuetan antzeko argumentuekin jolasten dela, adibidez Joe Haldemanen Hemingway iruzurra deituriko eleberri batean?" Kasualitatea da gero", pentsatu nuen nik?.
|
2009
|
|
–Orduan, zergatik galdetzen didak seguru ote
|
nagoen
idazle izan nahi dudala?
|
|
Problema jakin baten aurkezpena eta problema horren beraren soluzioa bereizten zituen Txekhovek. Estreinakoa egitea omen
|
dagokio
idazleari. Galderak formulatzea, ohikoak ez diren ikuspuntuak saiatzea, ibili gabeko bideetan ausartzea...
|
|
–Idazleari galdetu geniokek zergatik jokatu duen horrela. Narratzailearen atzean beti
|
zagok
idazle bat. Bere biografiarekin.
|
2010
|
|
70ko hamarkadaren bueltan, menturak nahi izan zuen Ibon Sarasolaren begiak arreta jartzea" arraroak" begitandu zitzaizkion olerki ezezagun batzuen gainean. Nor ote zen gerra aurreko El DÃa egunkari donostiarraren" Euskal Gaiak" atalean" Lotsati" goitizenez sinatutako olerkien atzean
|
zegoen
idazlea. Koldo Mitxelenaren eskutik etorri zitzaion erantzuna Ibon Sarasolari:
|
2011
|
|
Euskal kulturan, adibidez, pizkunde bat nabaria zen. Hor zeuden Arantzazuko Jakin taldekoak; hor zegoen Donostiako Jarrai antzerki taldea; hor zeuden Oteiza eta arte garaikidearen ekoizleak, hor zeuden ikastolak, hor
|
zeuden
idazleak, kantariak, eta abar. Euskara idatziaren batasuna hirurogeita zortzigarren urteko Arantzazuko batzarrean hasi zen egituratzen.
|
2012
|
|
Horrela, bada, Odolaren suaren zati bat baizik ez genuen ezagutuko, baldin 1942ko udaberrian egileak behar besteko kemenik eta arretarik eduki ez balu hainbat eta hainbat zirriborro eta eskuizkribu leku seguruan gordetzeko, ahazturik egon zirenak, harik eta 2005ean IMEC (Institut Mémoires de l? Édition Contemporaine) artxibo zentroan laga zituzten arte. Multzo horretan
|
zegoen
idazlearen laneko egunkaria, 1933 urteaz gerozko lanekin; bertan zeuden jasoak hainbat eleberriren bertsioak. David Golder, besteak beste?, baina baita eleberri honen falta zen zatia ere: eskuz eta estu estu idatziriko hogeita hamar orri ziren, ia batere urraturik gabe eta mekanografiatutako zatiarekin bat zetozenak; horri esker osatu ahal izan zen landa giroko tragedia hau.
|
|
Beti bigarren saria irabazten duen batek baduela bere xarma eta bere epika. Ez
|
dagoela
idazle handirik ez baldin badago idazle bigarren mailakorik: piramide bat bezalakoa dela literatura, baina piramideak erpina izango badu, beharrezkoa duela oinarri sendoa.
|
|
Beti bigarren saria irabazten duen batek baduela bere xarma eta bere epika. Ez dagoela idazle handirik ez baldin
|
badago
idazle bigarren mailakorik: piramide bat bezalakoa dela literatura, baina piramideak erpina izango badu, beharrezkoa duela oinarri sendoa.
|
|
Hiletan zegoen irakurle zein idazle batek baino gehiagok pentsatuko zuen: " Ez
|
dago
idazlerik, izen hori merezi duenik, behintzat, bere literaturan bere bizi esperientzia adierazten ez duenik".
|
2019
|
|
Arrietaren ahotsari buruzko iritzia ez da, ordea, literarioa, linguistikoa baizik. Garaiko euskararen defizitek baldin  tzatua
|
dago
idazlea Yourcenarren" hizkeraren erritmo eta kolorea" euskaratzerakoan. Bi hizkuntzen artean sekulako aldaroa dago praktika eta emaitza literarioen aldetik.
|
|
Eta zeinek egiten zuen ezin sinetsizko berrespen hori? Bere herrira eta bere hizkuntzara primeran egokitua
|
zegoen
idazle amerikar batek!
|
|
Hrabalen mundua baztertuena da, galtzaileena, eskala sozialeko ezinduenena. Haren nobeletan ez
|
dago
idazle elitista baten distirarik, baina bai baztertuekin bat egiten duen baten benetakotasuna. Nor naiz ni?
|
2020
|
|
Izen haiek ez diote ezer esaten, ordea; bizi direla eta profila dutela sare sozialetan, besterik ez. Baina ez
|
dago
idazlerik edo Espainiako historia garaikideko pertsonaiarik izen horrekin, bat ere ez. Kontuz biluzi, eta bainura eraman du liburua.
|
2021
|
|
Pentsatzen nuen Fracchia saria irabaziko nuela. Aditzea izan nuen sari hori
|
zegoela
idazleentzat. Nola ezin nituen poemak liburuki batean argitaratu, artean ez bainuen poeta famaturik ezagutzen, arretaz kopiatzen nituen kaier batean eta loretxo bat marrazten nuen azalean, eta aurkibide eta guzti apailatzen nuen.
|
2022
|
|
Ez da aski: oroitzapen propioak birziklatu gabe ez
|
dago
idazlerik.
|
|
Isabelle Huppert, Europako aktore nagusienetako bat, nagusiena ez bada, Urruña herriko Itsas Mendi zinema aretoan egon da. Bai, badakit, orain errabia ematen dizu aurretik jakin ez izana, bertan egon ez izana; baina horretarako
|
gaude
idazleok, eguna izorratzeko. Huppert Urruñan, beraz:
|