|
2000
|
|
|
Bizi izan ez duenak ezin irudika lezake zein mailataraino zaizun lagungarri animo emaileen atxikimendua. Ez
|
dago
hitzekin esaterik, ez dago ezagutu ez duenari bere osotasunean adierazteko modurik.
|
|
|
Hura niretzat zer izan zen, zelako zartada mingarria eta zelako barru urraketa sufritu nuen, ez
|
dago
hitzez adierazterik. Ez naiz horretan alferrik hasiko.
|
|
2001
|
|
|
Halako ingurumen latzean, lexomil, prozac, paxil, lysanxia eta temesta bezalako erremedioak baliagarri suertatzen ziren. Modan
|
zegoen
hitza erabiltzearren: ekidinezin.
|
|
|
Zertarako ibili ote nintzen ni neure burua famatzen! Nerone
|
nengoen
hitzaren amuan harrapatua!
|
|
|
Ez
|
zegoen
hitzik soberan
|
|
2003
|
|
|
Ez zegoela modurik. Ez
|
zegoela
hitzik, ez dakit zer gertatu den, esatea baino askoz harantzago joango zenik. Berak ez duela erantzun metafisikorik edukitzen.
|
|
|
Lohasma ederrean
|
zeuden
hitzak
|
|
2005
|
|
|
Hiri ezin zaik ezer esan, hirekin ez
|
zagok
hitz egiterik, txo txo! Hik ez duk txikitan pelikularik ikusi...
|
|
2006
|
|
|
Orain poema aizun horiek diren bezala baino ezin ditut onartu: hitz bakoitza dagokion tokian dago; ez
|
dago
hitz bat ere soberan eta ez da inon ezein hitzik ments. Eta liburuak behar dituen poemak ditu, ez gehiago eta ez gutxiago.
|
|
|
Orduan ulertzen dut eromena eta absurdua baizik gorde ez dituen amildegi bat ireki zaidala oinen azpian, eta urrats bat aurrera eginez gero, galduta nagoela. Hortik aurrera irekitzen den eremuan ez
|
dago
hitzik. Ulertzen duzu orain?
|
|
|
Bada besterik, gogorragorik, sakonagorik, esanezinagorik... Ez
|
dago
hitzik, edo hitzak ez dira iristen, alferrekoak dira. Ea" euskara nintzen" galdetu zidaten hainbatgarrenean ezetz esan behar izan nuen, noski.
|
|
2007
|
|
|
– Ezkerreko gelan ordenagailua eta nire trasteak. Eskuineko hau gure logela da –eta gure esatean mingaina oraindik beroegi
|
dagoen
hitzarekin erre zaio. Ohea deseginda, Joakinek lurrean dauden Anaren arropa bizigabeei begiratu die– Gela hau hutsik dago, Ramonen seme alabena zen –jarraitu du Anak, baina ez du atea zabaldu– Eta hemen egongela eta sukaldea –amaitu du, txisteratik untxia atera duen mago hasiberriaren antzera.
|
|
2009
|
|
|
Bisaia zurrunarekin elkartu ginen hirurok pagoaren itzalpera. Garesti
|
zeuden
hitzak. Zer edan edo jan nahi zuten galdetu nien.
|
|
|
Baina nolako kristaua zara zu? " Badago harrientzako garai bat, eta
|
badago
hitzarentzako garai bat".
|
|
2010
|
|
|
Hitzen bidezko magia horrek liluratzen nau. Idatzi aurretik, non
|
zeuden
hitzen bidez eraikitzen ditudan lekuak, pertsonak, gertaerak. Nondik asmatzen ditut nire hatz zailduei idazteko agintzen dizkiodanak?
|
|
|
– Ez duk sinplea, ez. Musika bera definitzea ezinezkoa duk;
|
bazaudek
hitzez formulatu ezin diren gauzak, eta ezin da esan formulatu ezin daitezkeenez ez direnik existitzen.
|
|
|
Literatura beirazko burbuila gisa. Harro
|
nengoen
hitzen indar soilaz sorturiko efektuaz. Baina, berriro ere, zimikoa sentitu nuen bihotzean.
|
|
2011
|
|
|
Iraungi egiten dela laguntasuna. Neska lagun ohiak izendatzeko hitz bat zegoen bezala, zerrendatik ezabatutako ex preteritoa, zergatik ez
|
zegoen
hitz bat garai batean lagun izan eta gaur egun jada ez zirenak izendatzeko. Lagun ohirik ez dago?, exlagunik ez dago?
|
|
2012
|
|
|
Ez du erantzuteko asmorik. Askotan deitu dio Josuk telefonoz, baina Nora ez
|
dago
hitz egiteko prest. Larunbat osoa eman du sofan etzanda telebistari begira, ezer askorik ulertu ezinik.
|
|
|
Baina ziur al zegoen ez zela beste izenik, beste aditzik, esan nahi zuena egokiago, modu zehatzago batean adierazten zutenak? Iruditu zitzaion bere burmuina ez zela gai txoko guztietan begiratzeko, edo gutxienez ez zuela gaitasun bera ezkutuan edo itzalean zeuden zuloak aurkitzeko, eta errazkerietara jotzen zuela denontzat ikusgarri
|
dauden
hitz arruntenak aukeratuz, supermerkatu batean begien aurrean jartzen dizutena erosten duzunean bezala.
|
|
|
hiztegia goitik behera irakurtzea, hain zuzen. Han zegoen dena, han
|
zeuden
hitz guztiak. Gogoratzen ez zuen norbaitek idatzi moduan:
|
|
2014
|
|
|
Horregatik eta tabernan baleen irudiak
|
zeudelako
hitz egiten zuen Xabik Manurekin, pentsatzen baitzuen, hori hala ez zen arren, hura itsasoak zeharkatutako itsasgizona zela, haizearen, olatu erraldoien, piztien eta ekaitzen kontra ibilitakoa. Aitona omen zeukan itsasoan jardundakoa, baina arrain gutxi ikusitakoa zen hura ere, motorraren pistoi eta bielak koipeztatzen eta zaintzen galdaratan ibili baitzen.
|
|
|
Mendian
|
zaudenean
hitzak
|
|
|
Galdeketan onartu zuen moja batzuen etxean egon zela gordeta, lau moja, euskaldunak bi eta katalanak beste biak. Laguntza eman zioten mojek, sekularrak ziren," monjas seglares" dio egunkariak, ez dagoen arren oso argi zer
|
dagoen
hitz elkarketa horren atzean. Mojen izen abizenak ere agertu ziren egunkarietan, atxiloketa eta hiru lau egunera, galdeketa eta hiru lau egunera.
|
|
2017
|
|
|
Elkarlotze orokor horrek (intersekzionaliteak, nahi baduzue, gaurko hitz bat erabilita) autokritika zorrotza eskatzen du: nondik
|
nago
hitz egiten, norentzat, noren izenean, noren alde.... Eta zailena erantzuteko:
|
|
|
– Alukeria galanta egin zidatek. Eta kasu honetan ederki ekarrita
|
zagok
hitza: ezinezkoa duk hau dena ordenatzea.
|
|
2018
|
|
|
Ez. Beste hitz batzuek izan behar dute," nire hiztegi emozionalean behar du beste hitz batek, hondoratuegia eta ahaztuegia
|
dagoen
hitz batek egon behar du nonbait, lau hitz horiek ordezkatzeko".
|
|
|
Gure imajinarioa kantagintzaren bitartez. Eskola horretan
|
dago
Hitzen ahairea honen sorburua. Eskerrik asko Anariri eta Iñigori, ez soilik eskola hartan erein zidatenagatik, ezpada ordutik literaturaz eta kantagintzaz plazaratu dituzten iritzi ugarik hausnarrean eta ikasten jarraitzeko bazka eman didatelako.
|
|
2019
|
|
|
Lehen esan bezala Atte hil aurretik oso proiektu pertsonala izan zen, abiapuntua nire amona eta bere baserria izan ziren heinean nire amonak erabiltzen zuen euskalkia ere presente eduki nuen, Larraungo euskalkia, Leitzakotik nahiko gertu dagoena.
|
Badaude
hitz forma ezberdinak, baina nahiko gertu dago. Zergatik erabili dut, ordea, leitzarra?
|
|
2020
|
|
|
Gasteizera iritsi eta nire etxearen aurrean uzteko eskatu nionean, garbi ikusi nuen Jonen aurpegian nire jokaerak eragin zion harridura edo ezulertua, baina, nire mututasuna errespetatu nahi izan zuen, eta ez zidan ezer galdetu. Ia protokolozkoa zirudien agur bati
|
dagozkion
hitzak erabili genituen biok ere, eta Jonek bere esker ona berretsi zidan elkarri arauzko bi muxuak eman aurretik.
|
|
2021
|
|
|
Giro “latza” aipatzen dute denek. Beldur handia
|
zegoela
hitz egiteko ere. Miseria ere bai.
|
|
|
Laster, aitaren bulegoko mahaian, akats bat aurkituko dut berak betetako albaran batean. Ez dio, bestela grafia ederrean idatzita
|
dagoen
hitz bati, tildea jarri. Ezin sinetsita gelditu naiz.
|
|
|
Gibelaren transplantea baztertu egin zuten medikuek. Berari deitu eta osabak hartzen zidan telefonoa batzuetan, esanez izeko nekatuegi
|
zegoela
hitz egiteko. Baina, espero ez zuenean, halako itxaropen argitxo bat piztu zitzaion.
|
|
|
Egia esan,
|
badaude
hitz gehiago argitu zuen Norak. Esaldi galduren bat ere gorde da.
|
|
2022
|
|
|
Horretan ginela, momentu batean ikusi genuen, edo, hobe esanda, ikusarazi ziguten, ez geundela elkarrizketa hori emateko unean, horra iritsi aurreko bidea urratzeko genuela oraindik, alegia. Elkarrizketa hori eman ahal izateko, aurrena entzuketa ariketa bat egitea tokatzen zitzaigun, beste batzuei
|
zegokien
hitza hartzea, orain arte hitza eduki ez dutenei, hain zuzen ere. Erabaki politiko kontziente bat izan zen ahots dekolonialek espazio propio bat izatea.
|
|
|
Hor daude Ana eta Miren, lepoa egurrezko altzari zurien kontra botata, beraien zango luze eta gihartsuen altueratik ahizpa gazteari begira, irribarre moduko bana masailetik masailera esekita. Biek zupatu dute zigarrotik aldi berean, airean
|
dauden
hitz guztiak barrurantz arnastu nahian edo. Amak begiratu bizkor bat bota dio alabari, eta zuzenean joan da mostradoreko kafe makinarantz.
|
|
2023
|
|
|
Indarrari lotuta
|
dagoen
hitz mapa hau ere argigarria izan daiteke aktorearen lanean: kemen, bizkortasun, oldar, bulta, abaila, gogo handi, sendotasun, azkartasun, erresistentzia, eraginkortasuna, efizientzia, efikazia, influentzia, saiatu, ahaleginak egin, azkartu, adore eman, bihotz eman, arnasa eman, eta kontrakoak diren:
|