|
2000
|
|
|
Ez zen beste galderarik, agindurik, erreberentziarik edo purtzileriarik egon. Ordenagailuak baiezkoa eman zion, eta ingurumarietan galdu barik, begietara bota zizkion disketaren barruan urtebetez gordeta
|
egondako
hitz haiek. Arma bat bezain zorrotza izan daiteke, askotan, egia.
|
|
|
Oroit dezaket, konparazione, nola irakatsi zigun latineko dikzionarioa erabiltzen eta nola egun haietan erran zigun ezen dikzionarioa hitzen logela zela, eta hantxe genuela hura, guk noiz zabalduko zain, hitzek ezkutatzen zituzten ametsak eskura genitzan. Eta erran zigun, halaber, ezen dikzionarioa baso bat ere bazela, non pagorik lerdenenaren iduriko hitzak aurki genitzakeen edo belarrik xumeenaren idurikoak; eta zerurat beha
|
zeuden
hitzak zeudela, eta lurrari beha zeudenak eta lurrean sartzen zirenak, bertze hitzen ongarri bihurtzeko; eta hitz gozoa, komunzki eta eskuarki, ederra zela, eta hitz garratza eta pozointsua, itsusia; baina bazirela hitz gozoak, gozoaren gozoaz gibela eragin ziezaguketenak, okaztagarri egin arteraino, nola izan ohi baitziren usu gorteko poeten hitzak, kapare eta handikien zerbitzuetarat zeudenenak... Eta hitz bat ez zela berdin non paratzen zen, hitz baten edo bertze baten aitzinean, zeren, batekin dir dir egin zezakeen arren, bertzearekin, aldiz, net itzal baitzitekeen...
|
|
|
Zeren, ahoa hersten dizutelarik, mututzen zaituzte eta arnasgabetzen, eta hiltzen dizute hitza; ordea, nola hitza haragi egin baitzen, ez ote genuke hitza haragian errotu behar...? Zeren aho hertsian ez
|
baitago
hitza errotzerik! Eta are gehiago.
|
|
|
Eta irabazi ninduen, gainerat, lehen egunetik beretik. Zeren eta, amak ez bezala, zeinak bere usteak eta iritziak ezartzen baitzizkidan eneak entzun ere gabe, hau honela da eta hori horrela da, eta honetaz eta horretaz ez
|
dago
hitz egin beharrik, zeren eta hemen nihaurk manatzen baitut, doña Lidiak, aldiz, entzuten eta aditzen baitzidan. Eta zalantzaren ertzetik hitz egiten zidan gero...
|
|
2002
|
|
|
Guztiak edo gehienak, drogazaleak. Gizartean ere zabaldua
|
zegoen
hitza ordurako, irrati, egunkari eta telebistetan: Hartutako Inmuno Eskasiaren Sindromea, HIES, XX. mendeko izurri berria.
|
|
2003
|
|
|
Orduan bai; orduan aukeratzen hasi behar zuen Matiasek. Hau da, leve eta líquido hitzen artean
|
zeuden
hitzetatik bat aukeratu behar zuen. Aukera zezakeen linhagem, limpa botas edo libélula.
|
|
|
Hitz bakarra izan arren. Eta izenaren azpian eta urteen azpian
|
zegoen
hitza" Hola" zen. Hilarriaren ondora joaten zitzaionari Hola esan nahi zion Urbano Malanda Balak.
|
|
|
Nitxoetan pertsona ezezagun asko dagoelako. Eta nitxoetan daudenek inork baino beharrizan handiagoa daukate ondoan
|
daudenekin
hitz egiteko, eta ondoan daudenak ezezagunak badira, ez dago konfiantzarik eta ez dago patxadaz hitz egiterik. Horregatik uzten zieten leku bat pentsioko patioan panteoirik ez zeukatenei ere.
|
|
2004
|
|
|
Duintasunaren aldarriak ordea ez dira erabat isiltzen, mundua eta gure ingurumari hauek dauden daudenean egonda ere: . Gaur egungo gizartean. Ander Iturriotzi
|
dagokio
hitza, topiko sozial bat ari da hedatzen alde guztietara, lanbro kutsagarri baten gisara.
|
|
|
Garapen eta hazkunde horri berezko bidea egiten utzi beharrean, hesiak eta trabak ipintzen zaizkionean, minorizazioaren minbiziak hartua du jadanik delako herri nortasun hori. Ikus dezagun koska horren gibelean
|
dagoen
hitz joko katramilatua.
|
|
|
abertzaletasunik gabeko euskaltzaletasunaren gabezia ote da? Aita Villasanteri
|
dagokio
hitza: –Beste aurre eritzi bat ere egoten da euskaltzale askorengan:
|
|
|
gizarteko mintzakerari gagozkiola, tratamenduen sailleko eremuei gagozkiela, euskeraren barne moldea edo" estruktura", eta erderena, ez dira eremu berdiñekoak. Ez
|
dago
hitzez hitz itzultzerik. Ez dago kidetasun zehatzik.
|
|
|
Mendi ideia gabe bizi diteke: Yucatan’go indiarrek, esate baterako, ez dute mendirik ezagutzen; eta beren hizkuntzak ez du ideia horri
|
dagokion
hitzik. Ez, beraz, hots segida hori, eta ez adierazkia bera ere.
|
|
|
Ez dakit zergatik dan. Baiña ba liteke euskaldunok, ikusmenez berez berdea ikus ahal izan arren, urdiñaren eta oriaren arteko frekuentzi horri kasorik ez egitea gure hizkuntzan; eta hortatik euskaldunok, ez berde ri
|
dagokion
hitzik (eta ez ideiarik!) ez izatea. Zergatik da logikoa berdea bereztea?
|
|
|
Hemengo Bürgerbräukeller garagardotegian ikusi nuen lehenbizikoz, 29an. Ez
|
dago
hitzik egun hartan sentitu nuena adierazteko. Betidanik pentsatu baina sekula erratera ausartu ez nintzen gauzak erraten zituen Hitlerrek.
|
|
|
–galdetu nion, ironia kutsu ia iraingarri batez. Izan ere, nazkatzen hasita
|
nengoen
hitz erdi haiek guztiak entzuteaz.
|
|
|
Laster nekatzen nintzen eta eseri egin behar izaten nuen. Baina argi zegoen behar bezain indartsu
|
nengoela
hitz egiteko. Arratsalde hartan, ohe gainean afaldu ondoren, aitak ez zuen ohi bezala plateren erretilua eraman.
|
|
2005
|
|
|
ETArekin ere hitz egin behar zela, mundu guztiarekin hitz egiten zen bezala, gatazka politikoak gainditzeko. Eta Pepelu Pepetegik ezetz, ETAk biolentzia erabiltzen zuen neurrian, biolentziarekin ez
|
baitzegoen
hitz egiterik.
|
|
2006
|
|
|
Ohar orokorra: Liburu honetara ekarriak izan diren abestien hitzak zenbaitetan orraztatuak eta aldatuak
|
daude
hitz, lerro eta ahapaldietan. Hobekuntza asmoko aldaketa horiek entzulearentzat zertxobait enbarazogarriak izanik ere, idazleak uste izan du beharrezkoak direla.
|
|
|
B: Eta ez
|
zegoen
hitzen bat, esplikazioren bat?
|
|
|
Auskalo nola moldatu zen. Rogerrengandik ahalik eta urrunena
|
egoteko
hitza eman nion neure buruari.
|
|
2007
|
|
|
Baina atzo ere (Aro Gilendarra, Weimarko Errepublika), erabilera publikoan, inork ez zituen nahasten. Irakurleari konfesatzeko, bada, < völkisch> doi doi zer den, ez
|
dago
hitz batean itzultzerik edo esaterik: eta hori ez alemanaren eta beste hizkuntzen elkarneurgaiztasun maiz aitortuagatik bakarrik; ezpada alemanez ere, kolore oso nabarikoa bai, baina ez delako esanahi garbiko kontzeptua712.
|
|
|
Edo garaiz iristea zeri deitzen dioten ikusi behar litzateke, bestela. Postariaren zango zuztarren esku
|
balego
hitzak garaiz iristea... eta seguru gainera hark hala uste duela. Gizajoak usteko du burua urdindu zaion emakumeak hamar urteko atzerapenez idatzitako maite zaitut, beti maite izan zaitut hori garaiz iritsiko dela postontzira, berak pedalei behar besteko abiaduraz eraginez gero.
|
|
|
gurutzegrametan bi hitzek, aldi berean, elkar mozten eta osatzen duten laukitxo horiek. Denborarekin konturatu naiz
|
badaudela
hitz batzuk elkarrekin beste batzuk baino hobeto moldatzen direnak. Batzuetan, goitik behera doan hitzak eta ezker eskuin doanak hain ondo laztantzen dute elkar, ze ematen du urtu egingo direla.
|
|
2008
|
|
|
–Ez
|
dago
hitzik, gaur neska horrek sentiarazi didana esateko? –eta, emozioaren eraginpean jarraitzen zuela, baita gorputz arimak hartuta zituèn desirari bidea irekitzen ere, esan zuen?:
|
|
|
Baina hitz haiek esan ahala, gauza bat dira egonean
|
dauden
hitzak, buruko kaiolan, eta beste bat hitz jaurtiak?, bere buruaz izututa edo, bat bateko bertigo batek harrapatu ote zuen Regina, bere burua markesa anderearen plano berean ikustean??, eskunabak itsatsi, goiko hortzez beheko ezpaina horzkatu, eta atzera egin zuen:
|
|
|
–Zeu zara kapitaina, jauna. Zuri
|
dagokizu
hitz egitea, esan zuen mister Trelawneyk hanpatasunez.
|
|
|
Ba ote
|
dago
hitz gutxitan garbiago esaterik?
|
|
|
Garbi
|
zegoen
hitz egiten jarraitu nahi zuela. Pala eta sokak lurrean utzi eta zigarrokin itzalia sutu zuen.
|
|
|
Baina hitz haiek esan ahala –gauza bat dira egonean
|
dauden
hitzak, buruko kaiolan, eta beste bat hitz jaurtiak–, bere buruaz izututa edo –bat bateko bertigo batek harrapatu ote zuen Regina, bere burua markesa anderearen plano berean ikustean? –, eskunabak itsatsi, goiko hortzez beheko ezpaina horzkatu, eta atzera egin zuen:
|
|
|
–Ez
|
dago
hitzik, gaur neska horrek sentiarazi didana esateko... –eta, emozioaren eraginpean jarraitzen zuela, baita gorputz arimak hartuta zituèn desirari bidea irekitzen ere, esan zuen–:
|
|
2009
|
|
|
Are gehiago, gustura geratuko nintzateke Etxerekin berriketan. Gauza asko genituen bat eta komunean, eta, estreinakoz, Etxe gogotsu
|
zegoen
hitz egiteko.
|
|
|
–Berotzen bazara, kendu, esan zion Ibairi, baina niri begira
|
zegoen
hitz egiten zuen bitartean.
|
|
|
Nazario Orbe hantxe
|
zegoen
hitzik egin gabe; Nazario Orbek, baina, gauza asko behar zituen buruan: orbetarren oilategi hartan nork bere iritzia zuela, esate baterako, nahaste borrastea nagusi; esan nahi baita ordena ezartzeko ordua zela, menturaz, iritzi guztien gainetik, Adak jatea?. Jan!??
|
|
|
Reginak zuzen egin zion so haragi masa osatu gabe hari, eta hala egon zen segundo luze batzuetan, ikuspenak liluratua balu bezala, begia gainetik kendu gabe: oroitu zuen, lehenik, hura oroitu behar baitzuen, ezer oroitzekotan?, bere aita, hilzorian
|
zegoenean
hitz ikaragarri haiek esan zizkiona: –Ez dut ikusi ere egin nahi nire apellidua gordetzeko gai izango ez dena?!?; oroitu zuen, hurrenik, berak. Reginak?
|
|
|
Nazario Orbe hantxe
|
zegoen
hitzik egin gabe; Nazario Orbek, baina, gauza asko behar zituen buruan: orbetarren oilategi hartan nork bere iritzia zuela, esate baterako, nahaste borrastea nagusi; esan nahi baita ordena ezartzeko ordua zela, menturaz, iritzi guztien gainetik, Adak jatea –" Jan!" – edo ez jatea –" Ez jan!" – bigarren mailan utzita; Nazario, baina, bizitza osoan agintzera ohitutako gizona zen, eta aldez edo moldez –aldez eta moldez– jakin behar zuen, agindua zenbat eta motzagoa izan, orduan eta eraginkorragoa zela, baita biribilagoa ere:
|
|
|
Reginak zuzen egin zion so haragi masa osatu gabe hari, eta hala egon zen segundo luze batzuetan, ikuspenak liluratua balu bezala, begia gainetik kendu gabe: oroitu zuen, lehenik –hura oroitu behar baitzuen, ezer oroitzekotan–, bere aita, hilzorian
|
zegoenean
hitz ikaragarri haiek esan zizkiona: " Ez dut ikusi ere egin nahi nire apellidua gordetzeko gai izango ez dena...!"; oroitu zuen, hurrenik, berak –Reginak– izeba Eugeniri egindako promesa:
|
|
2010
|
|
|
Eli, eli, lama sabactani??. Nik zerbait esan nahi nion, baina urteetako esperientzia nuen erizain gisa eta ez nion ezer esan, bai bainekien, zoritxarra heltzen denean, minaren eskutik heldu ere, soberan
|
daudela
hitz politak eta apaingarriak?. Lasai, zenbat eta mina handiagoa izan, orduan eta handiagoak izango baitira zure merituak Jainkoaren aurrean?, adibidez, edo: –Lasai, borroka honen ondoren zerua izango baituzu sari??:
|
|
|
Baskenland, ez
|
dago
hitzik hau deskribatzeko?
|
|
|
bizirik jarraitzeko makina bati entxufaturik gelditzekotan zer egitea nahi nukeen eta hori dena. Kontu delikatuak dira, serio pentsatuz gero, normalean halako aukerak urruti
|
daudenean
hitz egiten baitugu, aise eta ozen hitz egin ere, arretaz eta apalki hitz egiteko gauzak diren arren. Zorionez, ospitalean gai horietaz arduratzen denak behar bezalako errespetuarekin jokatzen du, eta haren laguntzaz zehaztuta utzi dut, neure esku dagoen neurrian, bizitzaren amaierari buruzkoa.
|
|
|
Eli, eli, lama sabactani...". Nik zerbait esan nahi nion, baina urteetako esperientzia nuen erizain gisa eta ez nion ezer esan, bai bainekien, zoritxarra heltzen denean, minaren eskutik heldu ere, soberan
|
daudela
hitz politak eta apaingarriak —" Lasai, zenbat eta mina handiagoa izan, orduan eta handiagoak izango baitira zure merituak Jainkoaren aurrean", adibidez, edo: " Lasai, borroka honen ondoren zerua izango baituzu sari" —:
|
|
2011
|
|
|
Ezer ez. Ez
|
dago
hitz hori. Ez zenuen, ba, hain erraza zela pentsatuko!
|
|
|
Une hartan sentitu nuena ez
|
dago
hitzez aditzera ematerik. Naufrago baten desolamendua sentitu nuen bihotzean, ahoan mingostasun ikaragarri bat, eta hutsaltasun kosmiko bat ere bai nire izate osoan?
|
|
2012
|
|
|
1945 urteko ohar batek eman dizu atentzioa, lehenengo pertsonan
|
dauden
hitzak irakurri dituzu autoanálisis dioen hitzaren ondoren: –
|
|
|
Maisua eroso. Mutu
|
dagoenak
hitzak baititu ments, isilik dagoenak berean jarraitzea amets. Ezinegona urduria da, ordea, eta morroia ausartu zen azkenik:
|
|
|
–Bai, esan dizut amonarekin egon naizela gau eta egun. Eta bestela, zer esango dizut ba, ez
|
nengoen
hitz egiteko umorez. Gainera, banekien Italiara itzuliko nintzela pare bat egunetan.
|
|
|
Elena Agirre mutikoari begira geratu zaio, hura aurrean
|
egonda
hitz egiten ausartzeko adorea edukiko duen ala ez erabakitzen. Eta neskatoak baietz deliberatu du, antza, eta berbetan jarraitu du:
|
|
|
28 Era horretan idatzia jatorrizkoan, Brasilgo cruzeiro txanponari
|
dagokion
hitza.
|
|
|
Charlesek ez zekien zer erantzun; bere ama errespetatzen zuen, eta baina bere emaztea amaigabe maite zuen; bataren ebazpena hutsezinezkotzat ematen zuen, eta bestea ordea huts gabeko aurkitzen zuen. Madame Bovary ama joan ondoren, herabeki saiatzen zen gizona, eta haren hitz beretan, bere amatxori jalgitzen entzunak zizkion ohartarazpen hutsalenetariko bat edo beste menturatzen; Emmak, oker
|
zegoela
hitz batean frogatu, eta bere gaixoengana bidaltzen zuen.
|
|
|
–A, berriz ere, esan zuen Rodolphek?. Beti betebeharrak, abaildurik
|
nago
hitz horiez. Ergel zahar saldo bat dira flanelazko gerruntzez, eta txopetadun eta arrosariodun saindujale saila, etengabe gure belarrietara leloka:
|
|
2013
|
|
|
Kaixo hitzaren ondoren datorren isiltasunak bihotza taupadaka jartzen dizu. Kaixo hitza besterik ez du esan, baina askotan ez
|
dago
hitz gehiagoren beharrik egoeraren esanahia azaltzeko.
|
|
|
Ez zegoen solas handirik taldean. Elizabeth prest
|
zegoen
hitz egiteko horretarako haria sortzen zen bakoitzean, baina Charlotteren eta De Bourgh andereñoaren artean zegoen jesarrita: lehenengoa Lady Catherineri entzuten zegoen arduratuta, eta bigarrenak, berriz, ez zion bazkari osoan berba bat ere esan.
|
|
2014
|
|
|
–Animaliak zirela-eta, ez
|
geunden
hitz eginda??
|
|
|
–Nahikoa da? edo, bihar egongo gara, orain ez
|
zaude
hitz egiteko moduan?, edo, ozenago,, aski da!?, besterik ez. Gero guregana itzultzen zen.
|
|
|
Janaria eskasten ari zaigu. Kanpoan
|
daudenekin
hitz egin beharra dago, jaki gehiago lortzeko. Bederatzigarren egunean, teilatuko tranpilla zabaltzen dut, politikoen patiorantz begira.
|
|
|
Kepa eta Oihane aurretik doaz, eta ondoren, atzetik, elkarri eskutik oratuta, Ander eta Usoa. Bi alboetara nitxoen blokeak dituzte, eta bertan idatzita
|
dauden
hitzak irakurtzen dituzte:
|
|
|
Galdez
|
zeuden
hitzik gabeko
|
|
2015
|
|
|
–Asko maite ninduen amonak, ama, esan nion behin amari, nire bihotza zergatik zegoen triste azaltzen saiatuz, nahiz eta ez
|
egon
hitzik, ez malkorik, barruan neukana adieraziko zuenik.
|
|
|
Haizeak, zuhaitzetatik hostoak bortxaz erauzi eta bala gupidagabeen norabidea aldatzeaz gain, horretarako balio du, gure hitzak kulunkan hara eta hona eramateko. Ez
|
dago
hitzik haizerik ez bada.
|
|
|
–Esan dizut lehen ere. Haizerik ez bada ez
|
dago
hitzik. Eta hitzik ez bada, ez gara deus.
|
|
|
airearen alkate soinua eta girgiluen kilker kantua, eta bien arteko batasuna edo konjuntzioa, munduaz kanpo zegoen harmonia hura, edertasun neurri oro gainditzen zuen koadro errepikaezin hura? ez
|
dago
hitzez aditzera ematerik. Maria jantzi egin zen segituan, inork halakorik ezer esan gabe erantzi baitzen, eta orduan eszenak beste kolore bat hartu zuen, udazkentsuagoa, eta trabatu egin zitzaizkion girgiluak ile sarri elurtuan, eta kilkerrek airetxoa aldatu zuten, zeharo aldatu ere.
|
|
|
–Asko maite zenuen, ala??. . Hori ez
|
dago
hitzez aditzera ematerik?. –Niri ere gauza bera gertatzen zait Venusekin, gauza berbera?.
|
|
|
Zutarriz osaturiko zirkulu haren barruan bekatu bat altxatzen zen. Ez
|
dago
hitz egokiagorik hura deskribatzeko. Mei Otokkar gazteluko patio hartan, Gaizkiaren omenez eraikitako monumentua zegoen.
|
|
|
–Ez dakit ba...?, bota zuen Estebanek, eta desenkusa izan arren egia hutsa
|
zegoen
hitz haietan.
|
|
|
Betisen taldekide izan zuen laguna beste jokalariei begira ari zen ordea. Larrinaga, Iraragorri, Etxebarria, Pablito, Ciriaco, Kuki Bienzobas eta beste guztiak itxuraz garesti
|
zegoen
hitzaren trukean zebiltzan euren artean. Denek zituzten familia eta lagunak arriskuan.
|
|
|
Jeloskortasuna adierazteko euskaraz
|
dauden
hitzak ez dira oso fidagarriak. Iparraldeko jelos, jelosia, jeloskeria, jeloskor eta antzekoak oso hurbil daude jaloux eta jaloisie frantsesetik eta Hegoaldeko zeloak oraindik nabarmenagoak dira.
|
|
|
Lasai, dena kon?? Renata ez
|
zegoen
hitza hain erraz uzteko prest.
|
|
|
Zer da, honenbestez, Cervantesen nobela bat egokitzea?
|
Badago
hitzez soilik osatuta dagoen obra literario bat egokitzea benetan. Ze kontua ez da argumentua irudietara eramatea, argumentua berez ez baita literatur obra?
|
|
|
onomatopeikoez gain? ez
|
dago
hitz bakar bat ere, eta hitz gabezia horrexek balio lezake filmetan ere hitzek duten pisua ilustratzeko. Hitzek eta musikak, pelikuletan, askotan behintzat, funtzio horixe betetzen dute, ez gaitezen engaina:
|
|
|
Egun batean, zirriborroa eman zidan irakurtzeko. Orri haietan jasota
|
zegoenari buruz
hitz egin genuen gero. Laino artean lausotutako zenbait pasadizo gogoratzen saiatu ginen elkarrekin.
|
|
|
–Zuek konfiantza har dezazuen, guk eman egin behar dugu; gure partetik asko jarri behar dugu zuengana iristeko?. Premiak eraman zuen jendearekin hitz egitera; marokoarrik ez bazegoen,
|
zegoenarekin
hitz egitera. Bakardadea, umeen eskolatzea eta etxetik kanpoko lana izan ziren izaldartzeko bideak, baina bereziki bere jarrera aldaketagatik sentitzen da gaur inoiz baino integratuago.
|
|
|
Mugimendu oro xehetasunez janzten du. Urrats bakoitza
|
dagokion
hitzarekin deskribatzen du, zehatz eta doi mintzo baita Anwar gaztelaniaz. –Beldurra?
|
|
|
Eta gero egun osoa eman behar baratzean, hazia banatu, erein, jorratu... lurreko lanetan. Jatorduetan, berriz, ez
|
zegoen
hitz egiterik, isilik jan behar, arrosarioa errezatu, gela ttipietan gogoetan aritu eta elizara ostera ere. Baina badakizue denok ez dugula balio gauza bera egiteko.
|
|
|
Liburutegi honetako leihotik eskapatzen zaizkidala ematen dit, aurkitu behar ditudan hitzak; eguzkiak, sartuaz batera, lekua egin balu bezala, eta lekua barruan
|
dauden
hitzak atereaz egingo balu legez, ateratzen dituen hitzak kanpoko patioan bueltaka dabiltzanei eskaini gura balizkie legez. Baina ez; ez dut uste hitzak patioan dabiltzanengan geratuko direnik, ondo ezagutzen ditut-eta patioak, buelta bueltaka ibiltzeko baino ez dira, zigarroa eskuan, bueltak betikotasunaren ardatzaren inguruan egingo balira legez, betiko hitzekin, betiko ulermen urriarekin, horma bazterrek zedarritzen duten ibilbide itxiaren atzetik:
|
|
|
Ez da, ordea, deskribapen hura begi ninietan iltzaturik geratu zitzaidan irudia bezain garbia sekula izango. Zenbaitetan hitzek begiek ikusten ez dutena irudika dezaketen arren, askotan begiek sentitzen dutena ez
|
dago
hitzekin adierazterik. Horrelakoxea izan zen memento hura, urruntasunean galduz doan mutiko talde bat eta neskatoren bat, multzoa txikituz, puntu bihurtuz, urrutian desegin arte; eta min moduko bat begiralearen begi ninietan, ziztada moduko bat zintzurrean, eta lokarri estu bat biriketan.
|
|
|
Zerrenda txikia, baina euskaldun batek egindako lehena. Horretan ere erakutsi zuen euskalkietan barreiatuta
|
zeuden
hitzak orokortzeko ahalegina.
|
|
|
Hiztegian ere, jakina, izan du antzinakoak indarra. Zuberoan hasi eta Bizkaira bitartean erabiltzen den kanpo hitza baino nahiago du zenbaitek gaur egun inon ere erabiltzen ez den at. Ondo
|
dago
hitza ezagutzea, baina futboleko kronika arrunta irakurtzen duen hiztun xehe eta xumeari Entrenatzaileak hamaikakotik at utzi du Urlia jokalaria esanez gero, hiztun hori izutzeko eta uxatzeko arriskua dago.
|
|
|
Hizkuntza, azkenik, ez da bakarrik hitz egiteko eta besteekin komunikatzeko, solasteko eta jolasteko ere bada, Nafarroa aldean hain egoki esaten den bezala. Hori dela eta, nire eguneroko jardunean arrotzak diren aburu eta
|
bego
hitzak, adibidez, ondo gustura baliatzen ditut zenbat buru, hainbat aburu eta, gero, dionak,, bego?
|
|
|
Landucciren eta Lazarragaren izkribuetan agertzen da. Araba osoko toponimian
|
dago
hitz horren lekukotasuna eta Burundan ere ezaguna da. Beharbada Arabatik zabaldu zen inguruetara.
|
|
|
Landucciren hiztegian agertzen da, arbola lehiakide duela. Toponimian Arratzua Ubarrundian, Gasteizen, Trebiñun, Burgun eta Iruraitz Gaunan
|
dago
hitz horren lekukotasuna. Lazarragaren eta Gamizen izkribuetan arbole eta arbol baliatu ziren hurrenez hurren.
|
|
|
EKTSA taldeak (Berriaren enpresa argitaratzailea), berbarako, tokian tokiko Hitza izeneko egunerokoak kaleratzen ditu: Tolosaldea, Oarsoaldea, Lea Artibai, Urola Kosta eta Goierri eskualdeetan
|
daude
Hitzak oraingoz, eta euretako zenbaitetan egunerokorik hedatuena izatea lortu dute gainera (35.000 ale inguruko botaldi globala guztien artean).
|
|
|
Horregatik, antzeko egoeran
|
daudenekin
hitz egin nahiko luke zenbaitetan, bai baitaki gaitz berak jotako beste gaixo batzuekin mintzatzeak funtsean on egingo liokeela, lubakian dauden soldaduei aldamenean dituztenekin solastatzeak on egiten dien era berean.
|
|
|
Pisuz guztiz arindu da isiltasuna. Eta isiltasuna pisuz arintzen denean, ez
|
dago
hitzen beharrik, esan gabe doa esan nahi dena. Hitzak jostagarri hutsak dira halakoetan, denbora pasa, puzzle bat egitea bezala.
|
|
|
Probabilitateen legearen arabera, zer aukera zuen bata bestearen ondoren egokitzeko? Azken batean, elkarrengandik gertuegi
|
dauden
hitzak dira kausalitatea eta kasualitatea, halabeharra eta patua. Orain ere, ez zuen lan makala hiztegigileak.
|
|
|
1 Bete ezazu nutrizio funtzioari buruzko kontzeptu mapa, zerrendan
|
dauden
hitzak erabiliz:
|
|
|
1 Osatu testuetako hutsuneak
|
dagozkien
hitzak idatziz:
|
|
2016
|
|
|
Bikoteak zer egin ez zekien, handik lekutu eta gizon pasatu hori hantxe abandonatu ala pazientziari lotu, honek zerbait interesgarri baitzerakutsan halere. Irriño bitxi baten artean ea anagramak zer ziren bazekiten galdegin zien, modan
|
zegoen
hitz jokoa omen zen Jerusalemen eta Aroies tabernaren deiturarena Seiora zela adierazi zien, bere hortz ustel xamarren erakusle agertu zen irria eginez.
|
|
|
Isiltasunak kanpoko mundua itzaltzea esan nahi du, kanpoko mugimendua geratzea, inguruko gauza guztiek lo hartu balute bezala, hibernatzen ariko balira bezala. Orduan norberaren barnekoa bakarrik geratzen da bizirik; ez
|
dago
hitzik, ez dago ekintzarik, ez dago inorekiko edo ezerekiko hartu emanik. Norbera besterik ez da geratzen, bere baitan duenarekin aurrez aurre, eta orduan biziaren benetako muina agertzen zaio bere soilean:
|
|
|
Ez zegoen Arruren historia kontatzeko hitzik. Eta, batez ere, ez
|
zegoen
hitzik gertatuko zena kontatzeko, gertatzeko zegoelako. Miseria guztiak ahaztaraziko zizkion bikotekidea, egun batetik bestera barnean piztuko zitzaion borondate garaiezina, uler bedi letra etzana gertagaitzaren adierazgarri gisa?, milioidun bihurtuko zuen loteriako saria, zeinari esker desintoxikazio klinika pribatu batean tratamendu hutsezina ordaindu ahal izango zuen edo leku urrun batean hutsetik hasteko moduan izango zen, iragan berri bat asmatuz... sendatuko edo estigma gainetik kenduko zion soluzio magikorik ezin nuen idatzi.
|
|
|
argilanbro artean desenfokaturik
|
daude
hitzak
|
|
|
Ez zuen bietariko inork ahorik zabaldu Garizmendi Berrirako bidean. . Estanis prest
|
dago
hitz egiteko, esan zion Kortazarrek Ezpeletari telefonoa eskegi orduko.
|
|
|
Locarnon zer gertatu den itaundu diot, egoera leuntzeko asmo hutsalarekin, zeren Edman ez
|
baitzegoen
hitzekin erlaxatzeko ez tenore ezta moduan ere.
|
|
|
–Beraz, prest
|
hago
hitz egiteko...
|
|
|
Inguruko mundua existituko ez balitz bezala ziharduen gizon bibotedunarekin hizketan eta, horregatik edo, beren presentziaz azken unera arte ez zela ohartu iruditu zitzaion Josebari. Azkenean, norenganantz hurbiltzen ari zen konturatzean, harridura handia agertu zen Karolinaren aurpegian, sinetsiko ez balu bezala, eta garbi
|
zegoen
hitzik gabe gelditu zela, ezusteagatik. Josebari begiratu zion lehenik, Iratiri eta haren sabelari jarraian, eta Vanessari azkenik.
|
|
|
Kontua da nola lortzen den hori. «Ez gaur boladan
|
dauden
hitz liluragarriekin: limurtzea, erakartzea, gozatzea...
|
|
|
1 Bete ezazu nutrizio funtzioari buruzko kontzeptu mapa, zerrendan
|
dauden
hitzak erabiliz:
|
|
|
|
Badaude
hitz egiten duten lekuak, eta badaude ibil daitezkeen hitzak, eta, oraindik ere, gurutza ditzake
|
|
|
|
Badaude
hitz egiten duten lekuak, eta badaude ibil daitezkeen hitzak, eta, oraindik
|
|
|
2 Zeren metafora dira nabarmenduta
|
dauden
hitzak?
|
|
|
3 Zergatik
|
daude
hitz batzuk azpimarratuta?
|