|
2007
|
|
|
Horrela, datorren diabetes epidemiari eraginkortasun handiagoz aurre egin ahal izango litzaioke. Lehen munduan hazten da gaixotasuna, baina baita garapen bidean
|
dauden
herrialdeetan ere. Intsulinarekin egiten den tratamendua ez da soilik 1 motako diabetesa duten gaixoetan, baizik eta 2 motako diabetesa dutenetan, gehiegizko pisuarekin zerikusia dutenetan.
|
|
2009
|
|
|
Bestaldetik, Europan eta garapen bidean
|
dauden
herrialdeetan ere, hainbat helburu izan dituzte enpresa publikoek eta pisu handia izan dute enpresa jardueretan. AEBn edo Japonian, alderantziz, askoz txikiagoa izan da enpresa publikoek ekonomian eskuratu duten pisua.
|
|
|
Egia da nazionalizazioak ez direla gaur eguneko Mendebaldeko herrien industriapolitiken ohiko tresna bat. Baina egia da ere oraindik gertatzen direla garapenbidean dauden herrialdeetan, edo mendekotasun egoeran
|
dauden
herrialdeetan ere. Askotan, herrialdearen baliabide naturalak edo lehengaien ekoizpena hobeto kontrolatzeko tresna gisa erabiltzen dira.
|
|
|
Tratamendu segurua dirudi, ia albo ondoriorik gabea, merkeagoa eta hipotermia kontrolatua baino teknologia sinpleagoa duena. Terapia hori espektro geografiko zabal batean erabil liteke, baita garapen bidean
|
dauden
herrialdeetan ere. Garuneko paralisia, kezka nagusia Jaiotzean oxigenorik ez izateak kezkatu egiten ditu profesionalak eta gurasoak, izan dezaketen garuneko paralisiaren ondorioz (konbultsioak, atzerapen psikomotorra edo pertzepzio urritasuna ez ezik).
|
|
2010
|
|
|
Krisi ekonomikoak gure ingurua gogor jo du, baina, gugandik urrunago, garapen bidean
|
dauden
herrialdeek ere energia nuklearraren aldeko apustua areagotu egin dute. Horren lekuko, Txina eta India ditugu, etorkizuneko munduko potentzia handiak.
|
|
|
Manufaktura sektorean, egia da nazionalizazioak ez direla gaur eguneko Mendebaldeko herrien industri politiken ohiko tresna bat. Baina egia da ere oraindik gertatzen direla garapen bidean dauden herrialdeetan, edo mendekotasun egoeran
|
dauden
herrialdeetan ere. Askotan, herrialdearen baliabide naturalak edo lehengaien ekoizpena hobeto kontrolatzeko tresna gisa erabiltzen dira.
|
|
|
Bestaldetik, Europan eta garapen bidean
|
dauden
herrialdeetan ere, hainbat helburu izan dituzte enpresa publikoek politika ekonomikoaren barne, eta pisu handia izan dute enpresa jardueretan. AEBn edo Japonian, alderantziz, askoz txikiagoa izan da enpresa publikoek ekonomian eskuratu duten pisua.
|
|
|
Agian, horrela beteko da 2015erako epidemia horren kasuak erdira murrizteko aukeraren alde egiten duen aurreikuspena. Gainera, berriki egindako azterketa baten arabera, HIESaren, malariaren edo tuberkulosiaren tasa altuenak dituzten garapen bidean
|
dauden
herrialdeek ere gaixotasun kroniko ugari dituzte, hala nola diabetesa edo gaixotasun kardiobaskularrak.
|
|
2012
|
|
|
7.000 lanpostu sortzea eta ongizate sistema ahalik eta gutxien ukitzea hitzeman du, baina iragan agintaldiko murrizketak justifikatu ditu: «Krisiak gure mugak gainditu ditu, eta gu baino hobeto
|
dauden
herrialdeetan ere egin dituzte Katalunian bezain murrizketa plan gogorrak». ERCrekin asteartean itxitako akordioa zeharka baino ez du aipatu; Kataluniaren independentziari buruzko galdeketa 2014ean egitea adostu dute.
|
|
2016
|
|
|
goratzea. Garapen bidean
|
dauden
herrialdeak ere kezkatuta
|
|
|
Hau da, herrialde azpigaratuek lehia abantaila duten sektoreetan daude hesiak. Sektore horien liberalizazioak mesede egingo lieke herrialde garatuei, produktuak merkeago eros ditzaketelako, bai eta garapen bidean
|
dauden
herrialdeei ere, eta pobrezia egoeratik irteteko aukera emango lieke.
|
|
|
Ikusi dugunez, herrialde garatuek gizarte segurantza dute herritarren ongizateari eta egoera bidegabeei erantzuteko. Baina desberdintasunak garapen bidean
|
dauden
herrialdeetan ere gertatzen dira eta zenbaitetan gobernuak ez dira gai behar sozial guztiak asetzeko. Senegalen Unicefekin elkarlanean egindako Binta and the great idea filmean, gizarte zibila desberdintasunei erantzuten ikusiko dugu.
|
|
|
ur parke batera joatea, mendira edo ibaira txangoak egitea… Alde batzuk saihestu behar dira, eta are gehiago haurrekin joaten badira. Ez da gomendagarria gatazkan dauden edo mehatxu terrorista duten herrialdeetara joatea (Kanpo Arazoetako Ministerioak aldian aldian saihestu behar diren herrialdeen zerrenda eguneratzen du), eta urrun
|
dauden
herrialdeetara ere ez, oso txikiak badira. Halaber, ez da komeni muturreko klima duten eremuetara joatea (oso beroak, oso hezeak edo oso hotzak), Routard en gida ezagunean adierazten den bezala.
|
|
2017
|
|
|
lehorteak, uholdeak, bero kolpeak eta itsas mailaren goratzea. Garapen bidean
|
dauden
herrialdeak ere kezkatuta daude, proiektuan parte hartzeko jasoko duten funtsarekin ez baitute nahikoa babes izango. Itunak ez du izaera erabat loteslea:
|
|
2018
|
|
|
Garapen bidean
|
dauden
herrialdeetan ere, generoaren araberako rolak aldatu egin dira. 1970 eta 1992 urteen bitartean, eskoletan matrikula egin zuten neskatilen portzentajea% 38tik% 68ra igo zen, eta, beraz, sexuen araberako aldea nabarmen murriztu zen.
|
|
2021
|
|
|
7). Gogoetan sakonduz, azpimarratu behar dugu, kostu hauek guztiak herritarren zergekin finantzatzen direla, baita oinarrizko zerbitzuak jasotzeko aukerarik ez duten pertsonak
|
dauden
herrialdeetan ere. Aberatsen arazoak konpontzeko pobreen dirua erabiltzea zilegi ote?
|
|
2022
|
|
|
Zehazki, txostena osatu duten adituen arabera, elkarlana «egokia» bada, 2050erako lortu liteke neutraltasuna; aldiz, elkarlanik gabe, 2090era atzeratuko litzateke. Horrez gain, «elkarlan eraginkor batekin» berriztagarriekin lotutako teknologia berrien kostua %18 apaldu litzateke, eta, hala, garatzeko bidean
|
dauden
herrialdeentzat ere eskuragarriago egin. Izan ere, COP26 biltzarrean hainbat estatuburuk esan zuten estatu aberatsen laguntzarik gabe ezinezkoa zela horientzat xedeak betetzea.
|
|
2023
|
|
|
Marokok urte luzez erabili izan du kontinentearen iparraldea hegoaldearekin konektatzen duen bide estrategiko hori frutak, barazkiak eta bestelako produktuak garraiatzeko. Mauritania hornitzen dute, baina baita hegoalderago
|
dauden
herrialdeak ere. Egunero, 100 kamioi pasatzen dira muga horretatik.
|